Η Μάχη της Παύλιανης, 3 Ιουνίου 1943 - Νικηφόρου «ΑΝΤΑΡΤΗΣ στα Βουνά της Ρούμελης»

(Νικηφόρου «ΑΝΤΑΡΤΗΣ στα Βουνά της Ρούμελης», Β΄ τόμος)

  Οι μέρες που οι ιταλοί θα άρχιζαν τις μεγάλες επιχειρήσεις τους ζύγωναν κι έπρεπε να βιαστούμε. Μαζευτήκαμε (κι έρχονταν ακόμα) κάπου 1.500 ένοπλοι. Το Γενικό Αρχηγείο Ανταρτοσωμάτων Ρούμελης μας ονόμασε Συγκρότημα Ανατολικής Στερεάς και μας κοινοποίησε διαταγές ποια ήταν η αποστολή μας.....

Έπρεπε να προβάλουμε αντίσταση στον τομέα μας και ν’ αποκρούσουμε με αγώνα ελιγμών τις απόπειρες του εχθρού να εισχωρήσει στην ελεύθερη περιοχή. Διαθέσανε από το Γενικό Στρατηγείο το λοχαγό Βερμαίο για συντονιστή και ορίστηκε διοίκηση του τομέα ο Βερμαίος με τη διοίκηση του Αρχηγείου Παρνασσίδος. Μας κάλεσε ο Άρης τα στελέχη και κουβεντιάσαμε.

       Πάνω σ’ αυτό, μέσα στη γενική φασαρία, έφτασε η είδηση, ότι σημειώθηκε η πρώτη κίνηση των ιταλών στο 51 χιλιόμετρο. Αμέσως κατόπιν άλλη είδηση: Ο Κρόνος με το Αρχηγείο του (Θήβας) – που ανέβαινε κι αυτός – της ρίχτηκε της ιταλικής φάλαγγας και τη διασκόρπισε. Έπιασε και πέντε-δέκα μεταγωγικά της (μουλάρια). Σκοτωμένους και τραυματίες τους λογάριασαν ως 70.

       Ανάψανε κι εμάς τα αίματα με την καλή είδηση.

       ― Να μου ζήσεις, Κρόνε! – έλεγαν οι αντάρτες και γινόταν πανηγύρι σε όλα τα τμήματα. Ζηλεύαμε.

       Οι σύνδεσμοι και οι πληροφορίες έφταναν ο ένας κοντά στον άλλον από τις οργανώσεις, από Άμφισσα, Γραβιά, Λιδωρίκι, Σκαμνό, Μπράλλο, Λαμία. Ένα γύρω στην περιοχή μας έπαιρναν θέσεις τα ιταλικά στρατεύματα. Από τα προχωρημένα τηλέφωνα μας μεταδίνανε καταλεπτώς για τις κινήσεις της κάθε φάλαγγας, χαμηλά στις δημοσιές του κάμπου ακόμα. Ήταν σα να τις βλέπαμε κι εμείς αυτές τις σκούρες βραδυκίνητες κάμπιες, να ζώνουν μεθοδικά την περιοχή μας, να ετοιμάζονται και η ένταση στην περιοχή μας ανέβαινε.

……….

Μάχες στη Φθιώτιδα κατά το πρώτο έτος της Ελληνικής επανάστασης (Απρίλιος-Αύγουστος 1821)

Στο βιβλίο του Γεωργίου Π. Κρέμου (Εικ.1) «Νεωτάτη Γενική Ιστορία ως τέταρτος τόμος συμπληρωματικός της Γενικής Ιστορίας του Α.Πολυζωΐδου, Εν Αθήναις 1890», παρουσιάζεται λεπτομερής εξιστόρηση των επαναστατικών γεγονότων, που συνέβησαν στη Φθιώτιδα το πρώτο έτος της Επανάστασης του 1821. Το κείμενο εμπλουτίζει τα γνωστά ιστορικά γεγονότα με πληροφορίες και άγνωστες λεπτομέρειες. Ιδιαίτερη αξία αποκτούν οι παρατιθέμενες μαρτυρίες αγωνιστών που συμμετείχαν στις μάχες. 

[http://tinyurl.com/jyc4o96]

Ακολουθεί το απόσπασμα του βιβλίου:

«§ 1701. Κήρυξις της επαναστάσεως εν τη εκτός του Ισθμού Ελλάδι, μάχη Θερμοπυλών, Γραβιάς, Βασιλικών. Και εν τη εκτός του Ισθμού Ελλάδι τα πνεύματα ήσαν ητοιμασμένα προς την επανάστασιν. Ο Αθανάσιος Διάκος αρματωλός Λεβαδείας και οι προύχοντες αυτής, ο Ιωάννης Δυοβουνιώτης, Πανουργιάς και οι προύχοντες Αμφίσσης συγχρόνως σχεδόν ύψωσαν την σημαίαν της επαναστάσεως, εκείνοι μεν εν Λεβαδεία, ούτοι δ’ εν Αμφίσση και εκυρίευσαν εκάτεροι των φρουρίων εκατέρας αυτών. Μετά δε την πτώσιν του φρουρίου της Αμφίσσης ο μεν Ιωάννης Γκούρας παρέμεινεν εν Αμφίσση, ο δε Κομνάς Τράκας μετέβη μετά 200 ανδρών εις την πολιορκίαν της Μενδενίτζης ή Βοδωνίτσης προς επικουρίαν των πολιορκητών αυτής Ιωάννου Δυοβουνιώτου και Αθανασίου Διάκου. Καταλιπόντες δ’ ο Διάκος και Δυοβουνιώτης σώμα προς πολιορκίαν της Μενδενίτζης επορεύοντο την εις Λαμίαν άγουσαν και αφικόμενοι εις την επί του Σπερχειού γέφυραν της Αλαμάνας τον μεν Κομνάν Τράκαν έπεμψαν ίνα πείραν λάβη των εν Λαμία δυνάμεων, αυτοί δ’ εστρατοπεδεύσαντο εν Κομποτάδες, όπου αφίκοντο και οι περί τον Πανουργιάν. Προελάσας δ’ ο Τράκας τη 14 Απριλίου 1821 μέχρι των τέταρτον απεχόντων της Λαμίας τουρκικών «Καλυβίων Κόγκα» και προσβληθείς εκεί υπό πολλών ιππέων τε και πεζών υπεχώρησε και στραφείς προς δυσμάς κατέλαβε την εκκλησίαν του χωρίου Μπεκί τέταρτον περίπου ώρας των Καλυβίων απέχοντος και ημίσειαν της Λαμίας, ένθα πολιορκηθείς αντεμάχετο γενναίως.

Οι δ’ εν Κομποτάδες, όπως λύσωσι την πολιορκίαν των εν Μπεκί κεκλεισμένων, εμηχανίσαντο τάδε: