Στο χάος η Εκκλησία της Ελλάδος – Ουκρανικό : Οι υπέρμαχοι μητροπολίτες και οι αντιφρονούντες

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Σε χαοτική κατάσταση, ως προς την θέση της στην Ορθόδοξη Εκκλησία, εισήλθε η Εκκλησία της Ελλάδος μετά την απόφαση της πλειοψηφίας των μελών Της, του περασμένου Σαββάτου, 12 Οκτωβρίου ε.ε., να αναγνωρίσουν τους σχισματικούς της Ουκρανίας. Η απόφαση θα έχει επιπτώσεις και στο εσωτερικό Της. Σε πολλούς κληρικούς και λαϊκούς, που γνωρίζουν το Ουκρανικό θέμα και υποστηρίζουν την κανονικότητα στην Ορθοδοξία, προκαλείται έντονο συνειδησιακό ζήτημα.

Οι περισσότεροι Μητροπολίτες που μίλησαν έδειξαν άγνοια του σημαντικότατου για την ενότητα της Ορθοδοξίας ζητήματος και μίλησαν ως φανατικοί οπαδοί του Φαναρίου. Οι περισσότερες παρεμβάσεις ήσαν χωρίς καμία εκκλησιολογική βάση. Λιγόλεπτες και λαϊκίστικες, με εθνικιστικές κορόνες. Ως οι ομιλούντες να έδιναν εξετάσεις πειθαρχίας και κολακείας προς τον Αυθέντη και Κύριό τους. Ως να εκζητούσαν την έκφραση της ικανοποίησής του.

Ο Αρχιεπίσκοπος στην παρελθούσα Ιεραρχία πέτυχε, όπως προβλέψαμε, να υλοποιηθούν όλα όσα είχε προγραμματίσει, ως προς τις εκλογές Μητροπολιτών και Επισκόπων και ως προς την θετική πρότασή του για την αναγνώριση των σχισματικών της Ουκρανίας. Πέτυχε ακόμη με τις ενέργειές του να κάνει να σιωπήσουν οι κατά τα λοιπά ομιλητικότατοι και κήνσορες των πάντων Μητροπολίτες, πρώην και νυν. Πέτυχε ακόμη στην πρόγνωση πόσοι Μητροπολίτες θα ομιλήσουν κατά της αναγνωρίσεως της σχισματικής Ουκρανικής Εκκλησίας…

Η κατάσταση μπορεί να προχωρήσει σε σχίσμα εντός των κόλπων της Εκκλησίας της Ελλάδος αν η Εκκλησία της Ρωσίας προχωρήσει σε διακοπή της κοινωνίας με Αυτήν, όπως έχει πράξει με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Αυτό, αν συμβεί, θα είναι χειρότερο του παλαιοημερολογητικού προβλήματος, που ακόμη κατατρύχει την Εκκλησία της Ελλάδος. Μόλις κοινοποιηθεί επισήμως στα Πατριαρχεία και στις άλλες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες η απόφαση της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος για το Ουκρανικό αναμένεται να συνεδριάσει η Σύνοδος του Πατριαρχείου της Μόσχας , να εξετάσει την κατάσταση και να λάβει αποφάσεις.

Η απόφαση της Ιεραρχίας για το Ουκρανικό ελήφθη δια βοής. Η πρόταση να είναι φανερή η ψηφοφορία, για να πάρει ο καθένας Μητροπολίτης μέλος της Ιεραρχίας προς το ποίμνιο του ευθαρσώς την ευθύνη της πράξεώς του, απερρίφθη.

Από τους 75 παρόντες Μητροπολίτες κατά της αναγνώρισης ήσαν οι Μητροπολίτες Καρυστίας, Ηλείας, Δρυινουπόλεως, Πειραιώς, Καισαριανής, Κυθήρων, Αιτωλίας και Ακαρνανίας. Εναντίον ήσαν επίσης δι’ επιστολών τους, επειδή δι’ ευλόγους αιτίες απουσίασαν της συνεδρίασης, οι Μητροπολίτες Νέας Σμύρνης και Κερκύρας.

Διαβάστε εδώ:  Κυθήρων Σεραφείμ "Δεν αποδόθηκε επακριβώς ό,τι έγινε στην Ιεραρχία για το ουκρανικό"

Για την Ιστορία να λεχθεί ότι από τους εννέα Μητροπολίτες, που ήσαν αρνητικοί στην αναγνώριση και μίλησαν ή έγραψαν σχετικά, οι οκτώ είναι της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας. Από τις «Νέες Χώρες» μόνον ένας εκφράστηκε εναντίον της αρχιεπισκοπικής πρότασης, ο Δρυινουπόλεως και Κονίτσης Ανδρέας. Οι περισσότεροι Μητροπολίτες ΔΕΝ ΜΙΛΗΣΑΝ στην Ιεραρχία. Τήρησαν αιδήμονα σιγή. Ως Πόντιοι Πιλάτοι άφησαν να αποφανθεί το Σώμα χωρίς τη συμμετοχή τους.

Πιο συγκεκριμένα από τους Μητροπολίτες της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος μίλησαν μόνον οι έντεκα υπέρ ..

SPECIAL: Ου πληρώσεις - Ο «χορός» των ευνοϊκών φορολογικών ρυθμίσεων υπέρ του κλήρου ξεκινάει το 1997, όταν η κυβέρνηση Σημίτη απαλλάσσει την Εκκλησία της Ελλάδας από την υποχρέωση καταβολής του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας.

Η ήττα του Ανδρέα



Η μόνη ουσιαστικά απόπειρα διαχωρισμού κράτους - εκκλησίας και ελέγχου της εκκλησιαστικής περιουσίας επιχειρήθηκε στα χρόνια της κυριαρχίας του Ανδρέα Παπανδρέου και συγκεκριμένα το 1987. Τότε ψηφίστηκε ο νόμος 1700/87, που πήρε το όνομα του Αντώνη Τρίτση, τότε υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Ο «νόμος Τρίτση» καθώς και ο Ν. 1811/88 της επόμενης χρονιάς αποφάσιζαν την εθνικοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, εκτός από ένα κομμάτι το οποίο η Εκκλησία θα μπορούσε να κρατήσει για την κάλυψη των αναγκών της. Την αντικειμενική εκτίμηση και αξιοποίηση της περιουσίας θα καθόριζε ο «Οργανισμός διοικήσεως και διαχειρίσεως της εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας» (εν συντομία ΟΔΕΠ), που είχε ιδρυθεί πολύ νωρίτερα, το 1930 από τον υπουργό τότε Γ.Παπανδρεόυ. Μολονότι αντιμετώπισε σφοδρές αντιδράσεις, μεταξύ των οποίων τον... αφορισμό του Προέδρου του ΟΔΕΠ, Γ.Ανωμερίτη και των 6 μελών του Δ.Σ., αλλά και τις προσφυγές 8 μονών στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το 1988 η κυβέρνηση πέτυχε την πρώτη της νίκη: 149 μονές υπέγραψαν τη σύμβαση παραχώρησης, έπειτα από απόφαση της Ιεράς Συνόδου.
Ωστόσο η Σύμβαση δεν εφαρμόστηκε. Μάλιστα το κράτος βάσει του «νόμου Τρίτση» είχε δικαίωμα να θέσει μονομερώς την περιουσία υπό την κυριότητα του, εάν οι μονές δεν συμμορφώνονταν με τις διατάξεις του, μετά την παρέλευση ενός εξαμήνου από την υπογραφή της συμφωνίας. Κάτι που ...

Χαμός σε εκκλησία με τον μητροπολίτη Άνθιμο – Τι είπε για το Δημοψήφισμα – Πώς αντέδρασαν οι πιστοί (βίντεο)

Ένταση σημειώθηκε το βράδυ της Κυριακής στον Ιερό Ναό Αγίου Παύλου στη Θεσσαλονίκη ανάμεσα στον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμο και κάποιους από τους πιστούς, με αφορμή το δημοψήφισμα. Συγκεκριμένα όταν, κατά τη διάρκεια του κηρύγματός του, ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης αναφέρθηκε στο θέμα του δημοψηφίσματος, υπογραμμίζοντας ότι ο ίδιος θα ψηφίσει υπέρ της συμφωνίας με τους δανειστές, κάποιοι από τους πιστούς άρχισαν να φωνάζουν δυνατά “όχι” προκαλώντας τα χειροκροτήματα αρκετών από τους παρισταμένους και αναγκάζοντας τον μητροπολίτη να αποχωρήσει εσπευσμένα προς το ιερό…

Το πρωτοφανές επεισόδιο συνέβη στον πανηγυρικό αρχιερατικό εσπερινό που τελέστηκε παρουσία του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ανθιμου. Ο...

Σχέσεις κράτους και εκκλησίας στον ευρωπαϊκό χώρο

ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΦΟΥΝΤΕΔΑΚΗ

Επίκουρη Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου

[ΤΕΥΧΟΣ 4-5/2000]

I. Αντικείμενο και οριοθέτηση
Το ζήτημα των ταυτοτήτων έθεσε, σε στιγμή που μάλλον κανείς δεν είχε προσχεδιάσει, το ζήτημα των σχέσεων κράτους και εκκλησίας κατά τρόπο συνολικό, με ένταση πρωτόγνωρη, λειτουργώντας ως καταλύτης για να εκφρασθούν απόψεις που στο παρελθόν χαρακτηρίζονταν ως αιρετικές, τόσο υπό την κυριολεκτική όσο και υπό τη μεταφορική σημασία της λέξης.
Η ελληνική νομική θεωρία έχει να επιδείξει αρκετές μελέτες για το συγκεκριμένο ζήτημα, συχνά σε συνάρτηση με την κατοχύρωση της θρησκευτικής ελευθερίας[2], οι οποίες πάντως δεν φαίνεται να επηρέασαν τις συζητήσεις επί των προτάσεων αναθεώρησης του Συντάγματος στην προηγούμενη, προτείνουσα την αναθεώρηση, Βουλή.[3] Το θέμα της σχέσης που συνδέει το ελληνικό κράτος με την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας έχει ένα τεράστιο ιστορικό και νομικό βάρος. Προσεγγίζοντας όμως τη σχέση μεταξύ θρησκείας - εκκλησιών - κρατικής εξουσίας υπό την οπτική ευρωπαϊκών συνταγματικών κειμένων αναδεικνύονται οι διαστάσεις μιας ευρύτερα συγκρουσιακής σχέσης με πλούσιο παρελθόν. ,,,