Des séismes sans précédent historique sont possibles en Europe
Στις σεισμογενείς περιοχές της Ευρώπης, που μελλοντικά δεν αποκλείεται να βιώσουν τις καταστροφικές συνέπειες φονικών σεισμών της τάξης των 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ ανήκει η Ελλάδα, σύμφωνα με επιστημονικό άρθρο που δημοσίευσε η γαλλική εφημερίδα «Le Monde»!
Σύμφωνα με όσα τονίζει στο δημοσίευμα ο Pierre Le Hir, η Ελλάδα, η Τουρκία και η Ιταλία είναι οι χώρες που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς δεν αποκλείεται να βιώσουν σεισμούς ανάλογου μεγέθους με αυτόν που σημειώθηκε τον Μάρτιο του 2011 στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας, του σεισμού του Τοχόκου και του τσουνάμι που ακολούθησε, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 19.000 άνθρωποι. ...
[Ο χάρτης που δημοσίευσε η γαλλική εφημερίδα, στον οποίο σημειώνονται με βαθύ κόκκινο η Ιταλία, η Ελλάδα και η Τουρκία]
Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό πως στους χάρτες που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος SHARE (Seismic Hazard Harmonization in Europe), πολλές περιοχές της χώρας μας όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Σάμος, η Μυτιλήνη, η Πάτρα, η Κεφαλλονιά, η Ζάκυνθος, η Ηπειρος αλλά και μεγάλο τμήμα του Κορινθιακού κόλπου απεικονίζονται με βαθύ κόκκινο χρώμα και εντάσσονται στις ζώνες υψηλής επικινδυνότητας.
Σχολιάζοντας το δημοσίευμα της γαλλικής εφημερίδας, ο διακεκριμένος σεισμολόγος Ευθύμιος Λέκκας δήλωσε στην «Espresso» πως δεν συμφωνεί απόλυτα με το ρεπορτάζ της «Le Monde», αλλά παράλληλα προσέθεσε πως το ενδεχόμενο ενός μεγάλου σεισμού δεν μπορεί να αποκλειστεί σε καμία περίπτωση.
«Πρόκειται για μια σοβαρή επιστημονική προσέγγιση που φυσικά δεν μπορούμε να αποκλείσουμε, αλλά ούτε και να ασπαστούμε πλήρως» ανέφερε ο ίδιος χαρακτηριστικά. «Προσωπικά δεν πιστεύω ότι υπάρχει περίπτωση να σημειωθεί σεισμός της τάξης των 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στη χώρα μας. Στην Ιαπωνία όπου σημειώθηκε ο καταστροφικός σεισμός της Φουκουσίμα, το ρήγμα ήταν μεγέθους 300 χιλιομέτρων, ενώ στην Ελλάδα οι τεκτονικές δομές είναι πολύ μικρότερες. Παρ' όλα αυτά, κανείς δε μπορεί να πει με πλήρη βεβαιότητα τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον. Ο χρόνος θα δείξει».Η σεισμικότητα της ευρωπαϊκής ηπείρου είναι γνωστή, ωστόσο είναι η πρώτη φορά που σχεδιάζονται παρόμοιοι χάρτες με τόση λεπτομερή καταγραφή των σεισμογενών περιοχών.
Η επιστημονική ομάδα του προγράμματος SHARE, το οποίο κόστισε 4,1 εκατομμύρια ευρώ και χρηματοδοτήθηκε κατά 80% από την Ευρωπαϊκή Ενωση, κατέγραψε τα ιστορικά δεδομένα των σεισμών των τελευταίων τριάντα ετών. Ενα από τα νέα στοιχεία που προκύπτουν από τη μελέτη είναι η χαρτογράφηση του επιπέδου των δονήσεων που θα μπορούσαν να αντέξουν τα κτίρια με μια πιθανότητα 10% στα επόμενα πενήντα χρόνια ή μια πιθανότητα 5% στους επόμενους πέντε αιώνες. Τελικός στόχος αυτής της μελέτης να καταρτιστούν με μεγάλη ακρίβεια οι ευρωπαϊκοί κανόνες αντισεισμικότητας των κτιρίων για τους μελλοντικούς σεισμούς στην Ευρώπη.
"Il reste beaucoup à faire pour améliorer l'évaluation du risque sismique." Fabrice Cotton, professeur de sismologie à l'université Joseph-Fourier (Grenoble-I), fait partie de la cinquantaine de scientifiques qui viennent de dresser les premières cartes harmonisées de l'aléa sismique à l'échelle de l'Europe, dans le cadre du programme Share (Seismic Hazard Harmonization in Europe). Un outil précieux pour les services chargés de l'élaboration des normes parasismiques comme pour les industriels exploitant des installations sensibles.
La géographie générale de la sismicité sur le continent européen est connue. Elle résulte, principalement, de l'affrontement entre les plaques tectoniques africaine et eurasienne. Le danger est le plus fort en Turquie, en Grèce et dans la péninsule des Balkans, en Italie et en Roumanie.
En France métropolitaine, où les zones les plus actives sont les Pyrénées, les Alpes, le Jura et le fossé rhénan, suivis du Massif armoricain et du Massif central, le seul tremblement de terre de magnitude supérieure à 6 depuis un siècle a été celui de Lambesc (Bouches-du-Rhône), qui fit 46 morts le 11 juin 1909.
Cette évaluation repose, pour les décennies récentes, sur les mesures des instruments terrestres sous-marins ou satellitaires qui enregistrent les déformations de la croûte terrestre. Et, pour les périodes plus anciennes, sur les archives du dernier millénaire. Ainsi du tremblement de terre de Bâle, en 1356, qui ravagea un vaste territoire à cheval sur la Suisse, la France et l'Allemagne. Ou de celui de Lisbonne, en 1755, responsable de 50 000 à 100 000 morts.
CENTRALES NUCLÉAIRES, BARRAGES HYDRAULIQUES OU SITES INDUSTRIELS CLASSÉS
Mais, prévient le chercheur, "il peut se produire des secousses beaucoup plus fortes que les séismes historiques de référence". Témoin, la catastrophe de Fukushima, le 11 mars 2011. Le séisme de Tohoku, qui, avec le tsunami qui l'a suivi, a fait 19 000 morts et a dévasté la centrale nucléaire japonaise de Fukushima, était de magnitude 9, alors que les tremblements de terre de référence dans la région ne dépassaient pas 7,3. En outre, ajoute le sismologue, "des failles bloquées généreront, un jour, des séismes là où l'on n'en a pas observé par le passé".
Or c'est en fonction des séismes historiques qu'est calculée jusqu'à présent la robustesse des centrales nucléaires, des barrages hydrauliques ou des installations industrielles classées, notamment de la chimie. Le séisme de Bâle a ainsi servi de référence à EDF pour la centrale nucléaire alsacienne de Fessenheim. D'où la nécessité de mieux quantifier l'aléa sismique, c'est-à-dire la probabilité de secousses dans une zone et une période de temps données.
Les scientifiques ont passé en revue les données historiques et les enregistrements depuis trente ans. Pour tenir compte de la possibilité d'événements telluriques plus violents que ceux documentés dans le passé, ils ont revu à la hausse les magnitudes maximales envisagées, de 0,5 à 1 degré supplémentaire, un niveau de plus sur l'échelle de Richter équivalant à une multiplication par 32 de l'énergie libérée. Ils ont aussi construit de nouveaux modèles de prédiction des vibrations du sol adaptés au contexte géologique européen, en intégrant les incertitudes. Enfin, ils ont produit des cartes probabilistes de l'aléa sismique en Europe.
ÉVALUER L'ALÉA SISMIQUE À L'ÉCHELLE DE LA PLANÈTE
Cette cartographie prédit, par exemple, le niveau de vibrations que pourraient subir des bâtiments, avec une probabilité de 10 %, dans les cinquante ans à venir. Ou, avec une probabilité de 5 %, dans les cinq prochains siècles. Des échelles de temps qui couvrent la durée de vie de la plupart des constructions et sites industriels, l'objectif final étant d'affiner les futures règles parasismiques européennes.
L'Europe n'est pas seule à creuser ce sillon. Un programme mondial, le Global Earthquake Model, qui réunit des partenaires publics et privés, vise à évaluer l'aléa sismique à l'échelle de la planète. Une façon de "partager les connaissances entre pays avancés et pays en développement", commente Fabrice Cotton, face à un risque naturel auquel les nations les plus pauvres sont aussi les plus vulnérables.
Pierre Le Hir
Journaliste au Monde ==========================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.