Η Ιστορία πίσω από τον Πίνακα: Κόκκινο Γυμνό του Μοντιλιάνι - Ο εραστής της ζωής και του πινέλου

Γνωρίζουμε την Ιστορία πίσω από έναν από τους διασημότερους Πίνακες του 20ου αιώνα, τον «Nu Couché» (Κόκκινο Γυμνό), του Αμεντέο Μοντιλιάνι. Έναν πίνακα που κρύβει ιστορίες αφοσίωσης και αγάπης, αλλά και βίας αναμειγμένης με μπόλικο αλκοόλ.

O «αριστοκράτης» όπως τον αποκαλούσε ο Ζαν Κοκτώ, ο ζωγράφος με το ιδιαίτερο προσωπικό στυλ, το οποίο βρισκόταν σε πλήρη συμφωνία με το αισθησιακό ταπεραμέντο του, γεννήθηκε το 1884 στο Λιβόρνο της Ιταλίας από μεγαλοαστούς γονείς εβραϊκής καταγωγής. Στην ηλικία των 12 ετών νοσεί από φυματίωση, μία ασθένεια που θα τον ταλαιπωρήσει μέχρι το τέλος της ζωή του, ενώ στην ηλικία των 14 ετών ανακοινώνει στην μητέρα του πως θέλει να γίνει ζωγράφος. Σπουδάζει ζωγραφική αρχικά στην Ιταλία, αλλά το πραγματικό του όνειρο είναι να ζήσει στο Παρίσι. Το 1905 τα καταφέρνει και εγκαθίσταται στην περιοχή της Μονμάρτρης, και συγκεκριμένα στο Λε Μπατό Λαβουά (Le Bateau-Lavoir), ένα κοινόβιο για αδέκαρους καλλιτέχνες.

Αμεντέο Μοντιλιάνι

Κόκκινο Γυμνό (Nu Couche)

Ζωγράφιζε κυρίως πορτρέτα και γυμνά, τα οποία είχαν ως βασικό χαρακτηριστικό τους τις ασύμμετρες συνθέσεις, τις επιμηκυμένες μορφές, τα μακρόστενα πρόσωπα και την απλή αλλά μεγαλοπρεπή χρήση των γραμμών. Συνήθως έδινε βάση στα χέρια, τα οποία βρίσκονταν σε πλήρη αρμονία με τους ασυνήθιστα μακριούς λαιμούς και τα έντονα χείλη, ενώ πάντα έλειπε ένα τμήμα του σώματος – συνήθως τα πόδια – στα ολόσωμα πορτρέτα του. Τα γυμνά που ζωγράφισε μεταξύ 1916 και 1920 αποτελούν τα πιο αναγνωρίσιμα έργα του. . .

Ένα από αυτά αποτελεί και το «Κόκκινο Γυμνό», το οποίο εκτέθηκε για πρώτη φορά το 1917 στη μοναδική προσωπική έκθεση του Μοντιλιάνι –όσο βρισκόταν εν ζωή – στην γκαλερί Berthe Weill στο Παρίσι. Η έκθεση θεωρείται διαβόητη στην ιστορία της μοντέρνας τέχνης εξαιτίας της κοσμοσυρροής, αλλά και του σάλου που προκάλεσαν τα γυμνά της, με αποκορύφωμα την τοποθέτηση ενός από αυτά στην κεντρική βιτρίνα της γκαλερί. Η κίνηση αυτή προκάλεσε προσβολή της δημόσιας αιδούς, με αποτέλεσμα η αστυνομία να κλείσει την έκθεση την ημέρα των εγκαινίων της. «Αυτές οι γυναίκες…», αναφώνησαν έκπληκτοι οι αστυνομικοί, «έχουν τρίχωμα του εφηβαίου!». Ωστόσο, η έκθεση συνεχίστηκε, μόλις αφαιρέθηκε από τη βιτρίνα ο πίνακας.

Ποιες ήταν όμως οι μούσες του Μοντιλιάνι, που ενέπνευσαν τα περιβόητα γυμνά του; Ο Ιταλός ζεν πρεμιέ ήταν ιδιαίτερα φιλήδονος και γυναικάς. Υπήρξε, επίσης, γνωστός μέθυσος, χρήστης χασίς και οπίου. Θεωρούσε πως όταν ζωγραφίζεις μια γυναίκα είναι σα να την κατέχεις. Φήμες λένε πως έχει κοιμηθεί με όποια γυναίκα έχει ζωγραφίσει. Τα μοντέλα που συνήθως πόζαραν γυμνά, προέρχονταν από οίκους ανοχής ή ήταν μερικές από τις πολλές ερωμένες του.

0:30 / 1:48:24

Play

Les Amants de Montparnasse (Οι εραστές του Μονπαρνάς 1958) Jacques Becker

Les Amants de Montparnasse (Οι εραστές του Μονπαρνάς 1958) Jacques Becker Gerard Philipe, Anouk Aimee, Lilli Palmer, Lino Ventura https://ok.ru/video/8955249167000

«Οι Εραστές του Μοντπαρνάς», σύμφωνα με τον Αμερικάνο θεωρητικό του κινηματογράφου Άντριου Σάρις, «Είναι μια ταινία απολαυστική στη θέαση της… Πρόκειται για ένα χαμηλότονο αριστούργημα που τελικά απογειώνεται σε ύψη δυσθεώρητα». Το 1958, ο Μαξ Οφύλς ανέλαβε αρχικά να σκηνοθετήσει την βιογραφία του Ιταλού καλλιτέχνη Αμεντέο Μοντιλιάνι, ώσπου ο ίδιος, όταν συνειδητοποίησε ότι πέθαινε, επέλεξε τον Ζακ Μπεκέρ να τον αντικαταστήσει. Ο Μπεκέρ ξαναέγραψε το σενάριο για να αντικατοπτρίσει τις δικές του ανησυχίες, δημιουργώντας μια ταινία που είναι πολύ πιο συγκρατημένη από την εκδοχή που θα μπορούσαμε να φανταστούμε από τον φρενήρη Οφύλς. Η ταινία καταγράφει τις τελευταίες μέρες του αλκοολικού και φυματικού Μοντιλιάνι (τον ερμηνεύει ο Ζεράρ Φιλίπ, στην τελευταία του κινηματογραφική εμφάνιση λίγο πριν πεθάνει) στην περιοχή Μοντπαρνάς του Παρισιού.

Συγκεκριμένα το φιλμ εστιάζει στις σχέσεις του καταραμένου Μοντιλιάνι με τρεις γυναίκες: την μαζοχιστική βρετανίδα δημοσιογράφο Μπεατρίς Χάστινγκς (Λίλι Πάλμερ), την ευγενική ιδιοκτήτρια ενός μπιστρό, Ροζαλί (Λέα Παντοβάνι) και, τη νέα και αθώα Ζαν Εμπουτέρν (Ανούκ Αϊμέ), τελευταία αγαπημένη του Μοντιλιάνι, η οποία πόζαρε σε μερικά από τα πιο διάσημα έργα του. Ο Ζεράρ Φιλίπ υποδύεται τον καταδικασμένο καλλιτέχνη με ενθουσιασμό και δημιουργεί μια τέλεια χημεία και με τις τρεις γυναίκες ηθοποιούς της ταινίας.

Το φιλμ είναι πράγματι μια σπουδαία ταινία, κάτι που επιβεβαιώνει και ο Ζαν Λυκ Γκοντάρ:

«Θα προσέφερα ολόκληρο το μεταπολεμικό γαλλικό σινεμά για εκείνη τη μία και μοναδική λήψη, την κακοπαιγμένη και κακοστημένη, αλλά τόσο εξαιρετική, στην οποία ο Μοντιλιάνι πουλάει τα σχέδιά του, ζητιανεύοντας πέντε φράγκα, στην ταράτσα του Coupole».

Βασανισμένες Μούσες

Από τα πιο γνωστά μοντέλα – ερωμένες του ήταν η Ρωσίδα ποιήτρια Anna Akhmatova. Η σχέση τους κράτησε μόνο ένα χρόνο, καθώς ο καλλιτέχνης είχε αρχίσει να βυθίζεται όλο και περισσότερο στο χασίσι και στο αψέντι με αποτέλεσμα η απελπισμένη κοπέλα να γυρίσει στον νόμιμο άντρα της. Επόμενη ήταν η εξωτική πόρνη Elvira, με την οποία σύναψε μία ιδιαίτερα τοξική και βίαιη σχέση. Στην διάρκειά της ο Μοντιλιάνι την είχε σύρει πολλές φορές στον δρόμο από τα μαλλιά, ενώ μια μέρα την πέταξε από ένα παράθυρο του πρώτου ορόφου.

Ο πίνακας βρίσκεται στην Πινακοθήκη Giovanni e Marella Agnelli, στο Τορίνο.

Διαβάστε Επίσης:

Αμεντέο Μοντιλιάνι: Ο εραστής της ζωής και του πινέλου

 =====================

 "O σιωπών δοκεί συναινείν"