Τι έγινε με τα CDS…

 Γράφει ο Δευκαλίων

Όπως θυμούνται οι φίλοι και τακτικοί αναγνώστες της στήλης, εδώ και αρκετό καιρό ζητάμε από τον κάθε αρμόδιο να αποκαλύψει στην Ελληνική Κοινή Γνώμη ποιος Έλληνας πούλησε μαζικά CDS στους διεθνείς κερδοσκόπους.

Ποιος δηλαδή όπλισε τα πιστόλια της διεθνούς κερδοσκοπίας με σφαίρες που πάνω τους ήταν χαραγμένο το όνομα της χώρας μας.

Ουδεμία απάντηση πήραμε.

Στο άρθρο μας στις 27 Απριλίου 2011 και επειδή τα spread των Ελληνικών Κρατικών Ομολόγων και οι τιμές των CDS είχαν απογειωθεί, υποσχεθήκαμε να μιλήσουμε διεξοδικά την Κυριακή 1 Μάιου για τα τεχνικά στοιχεία των CDS και μερικές κατά την γνώμη μας περίεργες συναλλαγές.

Φαίνεται ότι διαλέξαμε για μία ακόμα φορά πολύ σωστά τον χρόνο.

Η Ε.Ε. ανακοίνωσε 2 ημέρες μετά από εμάς, δηλαδή την Παρασκευή 29 Απριλίου, ότι διέταξε 2 διαφορετικές έρευνες για 2 υποθέσεις παραβίασης ανταγωνισμού στην αγορά των CDS.

Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…

Τι είναι τα CDS; Συμβάσεις Μεταφοράς Κινδύνου Αθέτησης Υποχρέωσης (Credit Default Swap- CDS).

Ουσιαστικά πρόκειται για ασφαλιστήρια συμβόλαια τα οποία συνάπτονται προκειμένου να ασφαλισθεί έναντι πιθανής χρεοκοπίας ο επενδυτής που έχει τοποθετηθεί σε ένα εταιρικό ή κρατικό ομόλογο.

Παράδειγμα: Ένας επενδυτής αγοράζει ένα εταιρικό ομόλογο Mercedes, 10-ετούς διάρκειας, ονομαστικής αξίας 10.000.000 ευρώ και ετήσιου επιτοκίου 7%. Βάσει των παραπάνω ο επενδυτής θα παίρνει κάθε χρόνο 700.000 ευρώ επιτοκιακή απόδοση, δηλαδή θα πάρει για τα 10 χρόνια διάρκειας του ομολόγου 7.000.000 ευρώ από τόκους. Ενώ στο τέλος της 10-ετίας θα πάρει πίσω και τα 10.000.000 ευρώ, που ήταν το αρχικό κεφάλαιο που έδωσε για να αγοράσει αυτό το εταιρικό ομόλογο.

Εάν ο επενδυτής επιθυμεί να ασφαλίσει το κεφάλαιο των 10.000.000 ευρώ, με το οποίο έχει αγορασθεί το συγκεκριμένο ομόλογο, από την περίπτωση πτώχευσης της Mercedes, αγοράζει ένα CDS για 10 χρόνια που το αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο ομόλογο. Με αυτήν την διαδικασία πληρώνει ένα ετήσιο ασφάλιστρο πχ 2% επί του ασφαλισμένου ποσού. Δηλαδή πληρώνει 2% στα 10.000.000 ευρώ, ήτοι πληρώνει κάθε χρόνο 200.000 ευρώ για να είναι ασφαλή το συγκεκριμένο ομόλογο των 10.000.000 ευρώ ετησίως. Ήτοι στα 10 χρόνια που είναι η διάρκεια του συγκεκριμένου ομόλογου θα έχει πληρώσει 2.000.000 ευρώ.

Ουσιαστικά ο συγκεκριμένος επενδυτής αντί να κερδίσει σε 10 χρόνια 7.000.000 ευρώ από τόκους, κερδίζει μόνο 5.000.000 ευρώ αφού πληρώνει 2.000.000 ευρώ για τα ασφάλιστρα, αλλά είναι 100% βέβαιος ότι δεν θα χάσει το κεφάλαιο του αν παρ’ ελπίδα πτωχεύσει η Mercedes. Φυσικά ο εν λόγω επενδυτής θα μπορούσε να ασφαλιστεί για λιγότερα χρόνια για μικρότερο ποσό κλπ.

Σε απλά Ελληνικά λοιπόν… Για την Mercedes και κράτη όπως η Γαλλία και η Γερμανία κανείς δεν πάει να αγοράσει CDS. Είναι περιττό έξοδο γιατί σε αυτές τις περιπτώσεις δεν υπάρχει περίπτωση χρεοκοπίας. Το CDS ασφαλίζει μία επένδυση σε κρατικά ή εταιρικά ομόλογα κρατών όπως η Ελλάδα και η Ουκρανία, που η οικονομία παραπαίει και για όσο χρονικό διάστημα ο επενδυτής πληρώνει τα σχετικά ασφάλιστρα. Οι συναλλαγές με CDS ελέγχονται και επιτηρούνται από διεθνείς αρχές όπως είναι στις ΗΠΑ η ISDA (International Swaps and Derivatives Association), ή στην Ε.Ε. η ICE (International Clear Europe). Τα CDS ισχύουν για όσο χρονικό διάστημα προβλέπει το αρχικό συμβόλαιο και ταυτόχρονα πληρώνονται τα ασφάλιστρα.

Δηλαδή, ο εκδότης δεν μπορεί να το ανακαλέσει για όσο χρόνο έχει δεσμευθεί και ταυτόχρονά πληρώνονται τα ασφάλιστρα.

Ο Εκδότης του CDS παίζει τη «μη χρεοκοπία» της Ελλάδας, δηλαδή παίζει την Ελλάδα long και ο αγοραστής του CDS παίζει την Ελλάδα «χρεοκοπία», δηλαδή παίζει την Ελλάδα short. Τα ασφάλιστρα ενός CDS ορίζονται από τις Μονάδες Βάσης, που είναι η ονομαστική του τιμή στις διεθνείς χρηματαγορές την κάθε συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Δηλαδή, όταν λέμε ότι ένα CDS έχει τιμή πχ 1254 μβ, τότε εννοούμε ότι όποιος αγοράσει εκείνη την χρονική στιγμή αυτό το CDS θα πληρώνει για όσο χρόνο το κατέχει ασφάλιστρα που είναι ανά έτος 12,54 %. Ουσιαστικά ένα CDS είναι και χρηματιστηριακό είδος το οποίο μεταπωλείται. Σε αυτές τις αγοροπωλησίες κερδίζει όποιος έχει αγοράσει CDS με χαμηλά ασφάλιστρα και το πουλά όταν τα ασφάλιστρα έχουν αυξηθεί.

Ήτοι στην περίπτωση της Ελλάδας όσοι:

·       Εκδίδουν ένα CDS, παίζουν το σενάριο «μη χρεοκοπία». Είναι δηλαδή σε θέση long και θα πληρώσουν σε περίπτωση Ελληνικής Χρεοκοπίας τις σχετικές αποζημιώσεις σε όσους κατέχουν τα CDS την χρονική στιγμή της χρεοκοπίας. Αποζημιώσεις που είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από τα ασφάλιστρα που έχουν ήδη εισπράξει.

·       Αγοράζουν και κατέχουν την συγκεκριμένη χρονική στιγμή της χρεοκοπίας ένα CDS, παίζουν το σενάριο «χρεοκοπία», είναι δηλαδή σε θέση short και θα εισπράξουν τις σχετικές αποζημιώσεις σε περίπτωση Ελληνικής Χρεοκοπίας, που είναι πολύ περισσότερες από τα ασφάλιστρα που έχουν πληρώσει.

Κατανοούμε όλοι ότι τα CDS που είχαν εκδοθεί για περίπτωση Ελληνικής Χρεοκοπίας έως το Γ΄ τρίμηνο του 2009, ήταν όλα όσα ζητούσαν οι προνοητικοί και είχαν πολύ χαμηλά ασφάλιστρα.

Ποιος φοβόταν Ελληνική Χρεοκοπία έως τον Αύγουστο του 2009; Κανείς. Τα Ελληνικά Κρατικά Ομόλογα τα αγόραζαν οι χήρες και τα ορφανά. Τόσο σίγουρα και φερέγγυα ήταν.

Μετά το Γ΄ τρίμηνο του 2009 άρχισαν τα προβλήματα. Ο λόγος προφανής. Η Ελληνική Χρεοκοπία έγινε θέμα στην διεθνή ειδησεογραφία, μετά την εθελοντική αποκάλυψη από την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου της έκταση της Δημόσιου Ελλείμματος, δηλαδή τον Οκτώβριο-Νοέμβριο του 2009.

Κατανοούμε επίσης όλοι ότι ο αριθμός των CDS που πουλιούνται και αγοράζονται στις διεθνείς χρηματαγορές δεν είναι άπειρος. Ποίος τρελάθηκε να εκδώσει CDS για να παίξει την Ελλάδα «μη χρεοκοπία» και θέση long μετά τις αποκαλύψεις του Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2009 και φυσικά όσο περνούσε ο χρόνος τόσο δυσκολότερο ήταν να πειστεί κάποιος να εκδώσει CDS.

Πάμε τώρα σε μία περίεργη κατά την γνώμη μας συναλλαγή.

Τον Αύγουστο του 2009, η υπό τον κ. Άγγελο Φιλιππίδη διοίκηση του ΤΤ (Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο) αγόρασε CDS επί Ελληνικών Κρατικών Ομολόγων συνολικής αξίας περίπου 950 εκατ. Ευρώ, σε τιμή 135 μβ. Δηλαδή, ας πάρουμε την υποθετική περίπτωση ότι το ΤΤ είχε στην κατοχή του Ελληνικά Κρατικά Ομόλογα συνολικής αξίας 1,9 δις ευρώ, εάν αυτά τα ομόλογα και σε περίπτωση χρεοκοπίας κουρεύονταν πχ κατά 50% (δηλ. 950 εκατ. ευρώ), τότε λόγω των CDS που είχε στην κατοχή του το ΤΤ και για τα οποία πλήρωνε ασφάλιστρα 1,35 % επί του ποσού των 950 εκατ. Ευρώ, δηλ. 12.850.000 ευρώ ετησίως, θα είχε υποστεί μηδενική ζημιά.

Εκείνη την εποχή η συγκεκριμένη θέση του ΤΤ σε CDS για Ελληνικά Ομόλογα αντιπροσώπευε το 12,5% της αντίστοιχης παγκόσμιας αγοράς CDS (υπολογίζονταν τότε ότι τα συνολικά CDS που είχαν εκδοθεί για Ελληνικό Χρέος ήταν περίπου 8 δις δολάρια).

Ακολουθούν οι εκλογές, η αποκάλυψη της πραγματικής έκτασης του ελλείμματος, οι πρώτοι φόβοι για ελληνική χρεοκοπία, οι κρυφές διαπραγματεύσεις με το ΔΝΤ, η εκστρατεία κατασυκοφάντησης των Ελλήνων κλπ.

Όλα αυτά εκτοξεύουν την τιμή των CDS στις 235 μβ. Και το μέλλον φυσικά εκείνη την εποχή παρέμενε άγνωστο. Τότε όμως και με επίσημη αιτιολογία ότι δεν μπορεί να έχει ένα κρατικό χαρτοφυλάκιο όπως αυτό του ΤΤ στην κατοχή του επενδυτικά προϊόντα όπως τα CDS, που στοχεύουν στην χρεοκοπία της χώρας, η νέα διοίκηση του ΤΤ υπό τον κ. Κ. Παπαδόπουλο πουλά αυτά τα CDS στην οπωσδήποτε συμφέρουσα τιμή των 235 μβ.

Εκεί βρίσκεται και το μείζον πρόβλημα!

Μην σταθούμε ότι πούλησε σε συμφέρουσα τιμή, ούτε στον ηθικό λόγο που προέβαλε εκείνη την εποχή. Αλλά στην ουσία του προβλήματος, την οποία εκείνη την εποχή μόνο οι ειδικοί διέβλεπαν.

Πουλά κάποιος το 8,5% της παγκόσμιας αγοράς CDS επί Ελληνικού Χρέους, σε ποιους;

Στους, κατά τον Γιώργο Παπανδρέου, κερδοσκόπους.

Τόσο μεγάλη ποσότητα CDS εκείνη την εποχή, αλλά και τις μεταγενέστερες δεν ήταν δυνατόν να βρεθεί.

Για να γίνει αντιληπτή αυτή η αλήθεια με πραγματικό αριθμητικό παράδειγμα: Το σύνολο των CDS επί Ελληνικού Χρέους υπολογίζεται σήμερα περίπου στα 13 δις δολάρια, ενώ τον Αύγουστο του 2009 ήταν μόνο 8 δις δολάρια. Δηλαδή από τον Αύγουστο του 2009 που έγινε η πρώτη πράξη των CDS (αγορά από το ΤΤ) αυξήθηκε μόνο 5 δις δολάρια.

Αντίστοιχο παράδειγμα: Με την δικαιολογία του πυρηνικού αφοπλισμού πουλάει κάποιος πυρηνικά όπλα στους τρομοκράτες!

Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το χρονικό διάστημα που τα CDS πουλιούνται μαζικά, από την νυν διοίκηση του ΤΤ εφαρμόζεται και η τακτική του recycling στις αγοροπωλησίες επί Ελληνικών Κρατικών Ομολόγων από την Τράπεζα της Ελλάδας. Είναι η γνωστή υπόθεση του «αέρα» στις συναλλαγές επί Ελληνικών Κρατικών Ομολόγων, ή όπως έχει κωδικοποιηθεί «ως υπόθεση Τ+10», για την οποία τόσα έχουν γραφτεί και ακόμα δεν έχει ξεκαθαριστεί.

Και εκεί όμως ένα είναι το αποτέλεσμα: Το spread των Ελληνικών Κρατικών Ομολόγων, άρα και η τιμή των CDS, ανεβαίνει απότομα. Κάποιοι που αγόρασαν φθηνά, κερδίζουν άπειρα ποσά ενώ η χώρα χρεοκοπεί.

Για εμάς είναι σίγουρο ότι η παρούσα φάση της Ελληνικής Ιστορίας θα αποτελέσει ένα ξεχωριστό και ιδιαίτερο κεφάλαιο. Μέσα σε αυτό το ιδιαίτερο κεφάλαιο, ξεχωριστή θέση θα κατέχει το πρόβλημα: «Τι έγινε με τα CDS».

==========================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"