Οι ψυχοκοινωνικές διαστάσεις της «πρωτιάς»

Του Καθηγητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ *

Το ΠΑΣΟΚ ως Κυβέρνηση μοιάζει να «ξεχνά» όλα όσα υποσχέθηκε για να γίνει Κυβέρνηση, η Ν.Δ. αφού έπεσε από την Κυβέρνηση τώρα ως Αντιπολίτευση ψάχνει νέο Αρχηγό για να…ξαναγίνει Κυβέρνηση και έτσι αποφάσισα η σημερινή μου bloggo-άποψη να έχει ως επίκεντρο τα παιδιά μας που είναι ακόμη μαθητές, σπουδαστές, φοιτητές!

Διανύουμε κιόλας τον τρίτο μήνα της φετινής ακαδημαϊκής χρονιάς για ΑΕΙ, ΤΕΙ, Λύκεια, Γυμνάσια, Δημοτικά και θυμάμαι το στίχο του λαϊκού μας τροβαδούρου που περιγράφει με περισσή ψυχοκοινωνική διείσδυση την αμοιβαιότητα της σχέσης ανάμεσα στο δάσκαλο που χρειάζεται το αστέρι του για να επιβεβαιωθεί επαγγελματικά κα στο μαθητή που εκφράζει την εσώτερη ανάγκη του να διαπρέψει ότι «ο πιο καλός ο μαθητής ήμουν εγώ στην τάξη, κι δάσκαλοί μου με είχανε μη βρέξει και μη στάξει...» Εκδικούμενοι αυτή τη σχέση και υποβαθμίζοντας τη διαφορά μέσα από χαρακτηρισμούς βαθμοθηρίας ή βαθμολαγνείας οι υπόλοιποι της τάξης διαφοροποιούν τους πρώτους από τους εαυτούς τους καθώς τους ...ποτίζουν ως «φυτά» ή τους κράζουν ως «κοράκια» και.. .»φλώρους»

Η αλήθεια είναι ότι η «πρωτιά» αναδεικνύει στη συμπεριφορά των τρίτων το εγγενές κωμικοτραγικό στοιχείο της συμπεριφοράς κάθε αλεπούς που... όσα δεν φτάνει τα κάνει κρεμαστάρια αλλά και κάθε ξεχωριστής προσωπικότητας που γεύεται το μεγαλείο της ...μοναξιάς καθώς στερείται χαρές της καθημερινότητας για να ξεπεράσει αυτήν την ίδια την ισοπεδωτική καθημερινότητα!

Το σχολείο, όπως αργότερα το πανεπιστήμιο ή το ΤΕΙ αποτελούν μια πράξη στο καθημερινά εξελισσόμενο, σε πολλές πράξεις δράμα της ζωής όπου ισχύουν οι ίδιοι κανόνες...Οι πολλοί μένουν στην αφάνεια και αρκούνται στην αναγνώριση που τους προσφέρει ένας περιχαρακωμένος κύκλος επιδόσεων, φίλων και θαυμαστών . Μερικοί ξεφεύγουν από την αφάνεια, δεσπόζουν στο κέντρο της ομάδας απολαμβάνοντας όσα προσκομίζει η διαπίστωση ότι είναι ...χρυσές μετριότητες .

Ελάχιστοι είναι εκείνοι που θέτουν ως στόχο την κορυφή, που θέλουν να διαπρέψουν, να ξεχωρίσουν, να πρωτεύσουν όντας έτοιμοι να υποστούν τις μύριες θυσίες, ταλαιπωρίες, πικρίες και στερήσεις ακόμη και την «καλοπροαίρετη» σκωπτική προσέγγιση των υπολοίπων συμμαθητών που έμμεσα τους προωθούν σε ακόμη ψηλότερες κορφές του συμβολικού Όλυμπου καθώς τους διαφοροποιούν από την υπόλοιπη ομάδα...

Κάθε φορά που συνομιλώ με παιδιά που πρωτεύουν διαπιστώνω ότι έχουν έντονο μέσα τους, πέρα από τον ψηλό δείκτη νοημοσύνης, και το θεμελιακό ψυχόρμημα της ανάγκης για αναγνώριση, διάκριση, επιτυχία!

Συχνά με ρωτούν, «ο προικισμένος μαθητής που σήμερα πρωτεύει στο σχολείο ή σε πανελλήνια κλίμακα και αύριο θα εξελιχθεί σε μεγάλο επιστήμονα , ο δημιουργικά προικισμένος έφηβος, γεννιέται ή γίνεται;» Η προσωπική μου απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα είναι ότι και γεννιέται...και γίνεται καθώς στη μορφοποίηση της συμπεριφοράς μας εμπλέκονται τρείς αλληλένδετοι παράγοντες : ο βιολογικός, ο ψυχολογικός και ο κοινωνιολογικός. Η διαμάχη ανάμεσα στους υποστηρικτές της κληρονομικότητας και του περιβάλλοντος στο θέμα της ποιοτικής και ποσοστιαίας σημασίας του ενός από τους δυο παράγοντες στην τελική διαμόρφωση, στην απόληξη που αποτελεί η ατομική συμπεριφορά και επίδοση κάθε καλού, μέτριου ή κακού μαθητή είναι, σχεδόν, πανάρχαια.

«Μεγαλοφυΐα» είπε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν όταν ρωτήθηκε σχετικά «είναι το άθροισμα δυο μόνο παραγόντων όπου το 1 τοις εκατό είναι η ευφυΐα και το 99 τοις εκατό ο...ιδρώτας!» Με αλλά λόγια ο πρώτος μαθητής όπως και ο τελευταίος ΚΑΙ γεννιέται ΚΑΙ γίνεται..

Η ζωή του καθένα μας, από την αρχή ως το τέλος, αποτελεί μια ξέχωρη κουκίδα μέσα στα εκατομμύρια άλλων που στο σύνολό τους συνθέτουν «το μωσαϊκό της ζωής» την προσωπογραφία ενός λαού. Ερχόμαστε στον κόσμο φορτωμένοι με κληρονομικές προδιαθέσεις που μας επιφύλαξε η φύση καθώς διάλεξε στα 23 χρωμοσώματα του πατρικού σπέρματος και τα 23 του μητρικού ωαρίου μερικά από τα χαρακτηριστικά καθενός από τους γονείς μας και δημιουργούμε βιώματα επηρεασμένοι από το κοινωνικό, το ψυχολογικό και το οικονομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε, δρούμε και ωριμάζουμε.

Κάθε κοινωνία από την ουτοπιστική ΠΟΛΙΤΕΙΑ του Πλάτωνα μέχρι την σοσιαλδημοκρατία της απόλυτης ισότητας που ισοπεδώνει τα πάντα για να αποφευχθεί δήθεν έτσι η δημιουργία συμπλεγμάτων κατωτερότητας στους λιγότερο προικισμένους δυστυχώς πετυχαίνει να ελαχιστοποιήσει και τις αναγκαίες προσφορές σε ολάκερο το σύστημα των πραγματικά προικισμένων και ταλαντούχων των οποίων η ΔΙΑΦΟΡΑ, όπως κάθε αντικειμενικός παρατηρητής γνωρίζει είναι και ευδιάκριτη και απαραίτητη και μάλλον χρειάζεται ενίσχυση.

Πριν μερικές δεκαετίες στην Αμερική είχε επικρατήσει η άποψη να δίνεται μεγαλύτερη σημασία στον μαθητή που έχει ψηλές επιδόσεις σε συνδυασμό με πολλές κοινωνικό-πολιτιστικές δραστηριότητες και ΟΧΙ στον μαθητή που περιχαρακώνει τον εαυτό του στην απόλυτη πρωτιά των βαθμών. Πιστεύω ότι αυτή η τάση χρειάζεται να υιοθετηθεί από παιδιά και δασκάλους στο σύγχρονο ελληνικό παιδαγωγικό σύστημα γιατί έτσι θα βοηθηθεί στον 21ο αιώνα και η Ελλάδα...

Φυσικά ποτέ δεν θα λείψουν από ανάμεσά μας «φυτά» ή «κοράκια» και «φλώροι» που ανέκαθεν βηματίζουν στον ήχο ενός διαφορετικού τυμπανιστή! Αρκεί ως σώφρονες παιδαγωγοί, δάσκαλοι και στελέχη του κοινωνικού συστήματος να τους αμείβουμε για τον κόπο και τις προσωπικές τους θυσίες που επιδρούν θετικά σε όλη την κοινωνία.

Παιδιά σας εύχομαι καλή ακαδημαϊκή χρονιά!...

_________________________________________________________

* Ο καθηγητής ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ θα είναι ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ υποψήφιος Δήμαρχος Θεσσαλονίκης στις εκλογές του Οκτώβρη 2010

========================================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"