Ακούει, βλέπει, διαβάζει ο πρωθυπουργός;

Από το "Γιάννης Ζαμπετάκης" μέσω σίβυλλα

Επιστολή προς τον Πρωθυπουργό…για τον Ασωπό, την Μεσσαπία και το Νερό…2010-07-22

Από: π. Ιωάννη Οικονομίδη, πρεσβύτερο

Σύλλογος «Πολίτες για την Αειφορία», Προέδρου Σταύρου Σκλια 22, 32011, Οινόφυτα Βοιωτίας, pioaniss@yahoo.gr, 6936726370, 22620 32741

κ. Αθανάσιο Παντελόγλου, Χημικό – Βιοχημικό Μηχανικό M.Sc.

Ινστιτούτο Τοπικής Αειφόρου Ανάπτυξης και Πολιτισμού, Οινόφυτα Βοιωτίας

Προς: Πρωθυπουργό της Ελλάδας, κ. Γεώργιο Α. Παπανδρέου

Βουλή των Ελλήνων

Πλατεία Συντάγματος

Τ.Κ. 100 21 ΑΘΗΝΑ

Θέμα: Ενημέρωση για τα περιβαλλοντικά ζητήματα Ασωπού – Μεσσαπίας και υποβολή αιτημάτων.

Οινόφυτα 29-06-2010

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,

Η πρώτη σας επαφή με το περιβαλλοντικό ζήτημα της «Τραγωδίας του Ασωπού» έγινε τα Χριστούγεννα του 2006. Τότε είχαμε την τιμή να σας ξεναγήσουμε στο πρόβλημα μας από το λοφάκι των Αγίων Αναργύρων στα Οινόφυτα. Η παράνομη δημοτική χωματερή στην οποία καίγονταν τα σκουπίδια της βιομηχανικής μας «ανάπτυξης» έτυχε της προσοχής σας. Λίγο μετά, η...

κοινοβουλευτική σας παρέμβαση είχε ως αποτέλεσμα το σταμάτημα της καύσης των στερεών αποβλήτων με ευεργετικές συνέπειες για τον τόπο μας.

Η συνέχεια σας έφερε στην θέση του πρωθυπουργού της χώρας μας και οι ελπίδες για μια εξουσία ευαίσθητη στα περιβαλλοντικά ζητήματα αναπτερώθηκε. Η δημιουργία υπουργείου Περιβάλλοντος και οι επιλογές συγκεκριμένων προσώπων ανέβασαν ακόμη περισσότερο τον πήχη των προσδοκιών μας. Αναφερόμαστε συγκεκριμένα στην υπουργό κα Τίνα Μπιρμπίλη και στους στενούς της συνεργάτες κα Μαργαρίτα Καραβασίλη, Ειδική Γραμματέα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και κο Παναγιώτη Μέρκο, Γενικό Επιθεωρητή Περιβάλλοντος. Οι δύο τελευταίοι αποτελούσαν για χρόνια ενεργά μέλη του τοπικού κινήματος πολιτών και χαίρουν της εμπιστοσύνης και της εκτίμησής μας πολύ προτού τους εμπιστευθεί η κυβέρνηση σας. Συνεργαζόμαστε στενά μαζί τους μέχρι και σήμερα που κατέχουν κρίσιμες υπηρεσιακές θέσεις.

Η «Τραγωδία του Ασωπού» αποτελεί ζήτημα προτεραιότητας για την κυβέρνησή σας σύμφωνα με τις επίσημες εξαγγελίες. Αντίστοιχη αντιμετώπιση φαίνεται πως έχουν και τα άλλα σοβαρότατα περιβαλλοντικά προβλήματα της χώρας μας.

Πλάι στην «Τραγωδία του Ασωπού» ήρθε «Ένα Χαμόγελο για τον Ασωπό» με την συνέντευξη τύπου που έδωσε η υπουργός ΥΠΕΚΑ στο Λύκειο Οινοφύτων στις 08-02-2010. Το πολύ φιλόδοξο μα αναγκαίο στην υλοποίησή του σχέδιο για την σωτηρία του Ασωπού παρουσιάστηκε στα ΜΜΕ και την τοπική κοινωνία. Οι εξαγγελίες της υπουργού μας βρήκαν απολύτως σύμφωνους ως προς τους βασικούς στρατηγικούς στόχους. Στην συνέχεια με την ΚΥΑ 20488 ΦΕΚ 749/31-05-2010 έγινε η πρώτη αναγκαία σημαντική θεσμική ρύθμιση για τον εξορθολογισμό της λειτουργίας των τοπικών βιομηχανιών και την προστασία του πολύπαθου Ασωπού. Συγκεκριμένα νομοθετήθηκαν αυστηρά ποιοτικά πρότυπα για τον ποταμό καθώς η διαδικασία αναθεώρησης των αδειών λειτουργίας των εργοστασίων ώστε να εναρμονισθούν με την ισχύουσα εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα μπορούμε να κάνουμε μια επισκόπηση των γεγονότων, μια νηφάλια κριτική των πεπραγμένων αλλά και να εντοπίσουμε εκείνα τα σημεία που κατά την γνώμη μας θα κρίνουν και το τελικό αποτέλεσμα.

Κύριε Πρωθυπουργέ,

Όπως είναι φυσικό, όλους μας ενδιαφέρει το τελικό αποτέλεσμα και από αυτό κρινόμαστε. Μέχρι στιγμής οι θετικές εξελίξεις στο πρόβλημά μας αφορούν εξαγγελίες και θεσμικές ρυθμίσεις. Το αποτέλεσμα ακόμη παραμένει ζητούμενο και ο Ασωπός γεμάτος λύματα περιμένει την εφαρμογή των νόμων. Εκεί ακριβώς θα θέλαμε να επιστήσουμε την προσοχή σας. Πάντοτε στην βιομηχανική μας περιοχή υπήρχε θέμα μη εφαρμογής της νομοθεσίας, και όχι εάν είναι ή δεν είναι καλή αυτή η νομοθεσία. Είχαμε καλούς νόμους και τώρα έχουμε σίγουρα καλύτερους για τον Ασωπό. Όμως σήμερα μπορούμε και εντοπίζουμε τι ακριβώς απειλεί να εμποδίσει την εφαρμογή αυτών των νόμων και την υλοποίηση των θετικών κυβερνητικών εξαγγελιών.

Οι υπηρεσίες «κλειδιά» στις οποίες αναφερόμαστε είναι δύο: Η πρώτη είναι η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ) της οποίας η αποτελεσματική λειτουργία θα εξασφαλίζει ότι τηρούνται τα αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα που θέτει η προηγουμένως αναφερόμενη ΚΥΑ και ότι τα εργοστάσια θα λειτουργούν καθαρά χωρίς να ρυπαίνουν ανεξέλεγκτα όπως κάνουν μέχρι σήμερα. Η δεύτερη αποτελείται από τις αδειοδοτούσες αρχές κάθε βαθμού και οι οποίες σύμφωνα με την ίδια ΚΥΑ θα κληθούν να ανταποκριθούν σε ένα τεράστιο όγκο εργασίας προκειμένου να γίνει η προβλεπόμενη αναθεώρηση των αδειών λειτουργίας των εργοστασίων και η προσαρμογή τους στην ισχύουσα νομοθεσία μέσα στο 2011.

Και στις δύο περιπτώσεις παρατηρούνται στις υπηρεσίες ελλείψεις και αδυναμίες που καθιστούν αδύνατη την υλοποίηση των εξαγγελιών και την εφαρμογή των νόμων. Συγκεκριμένα:

Η κυβέρνησή σας παρέλαβε είκοσι οκτώ στον αριθμό επιθεωρητές περιβάλλοντος. Σε αρκετούς από αυτούς έληξαν οι αποσπάσεις και υπάρχουν σημαντικές δυσκολίες στην ανανέωσή τους. Στην κρίσιμη χρονική περίοδο που η υπηρεσία επιθεωρητών περιβάλλοντος χρειάζεται όλες της τις δυνάμεις και ακόμα περισσότερες για να ανταποκριθεί στον τεράστιο όγκο δουλειάς που συσσώρευσε η εγκληματική αδιαφορία του παρελθόντος, αυτή την στιγμή οι επιθεωρητές αποδυναμώνονται. Όχι μόνον το θέμα του Ασωπού δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αλλά ούτε και άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα τα οποία αποκαλύπτονται καθημερινά. Αντίθετα καταντούν σιγά-σιγά μια ακόμη δυσκίνητη γραφειοκρατική υπηρεσία με αδυναμία παραγωγής αποτελέσματος.

Οι αδειοδοτούσες υπηρεσίες είναι διασπασμένες στην τοπική αυτοδιοίκηση β’ βαθμού και σε διάφορα εμπλεκόμενα υπουργεία. Επίσης είναι υποστελεχωμένες σε τέτοιο βαθμό που μόνο διακοσμητικό ρόλο μπορούν να παίξουν και παίζουν μέχρι και σήμερα. Είναι λοιπόν αδύνατο να φέρουν σε πέρας το τεράστιο έργο της αναθεώρησης των αδειών λειτουργίας μέχρι το τέλος του 2011 όπως επιτάσσει η ΚΥΑ 20488 ΦΕΚ 749/31-05-2010.

Ένα ακόμη σοβαρότατο ζήτημα θεωρούμε πως πρέπει να έρθει σε γνώση σας. Από την περίοδο που αποκαλύφθηκε το πρόβλημα με το εξασθενές χρώμιο δηλαδή από τον Αύγουστο του 2007 και δυστυχώς μέχρι και σήμερα, η πολιτεία παίζει ένα «κρυφτούλι» με τον συγκεκριμένο ρύπο. Αγνοώντας προκλητικά την ισχύουσα νομοθεσία για την ποιότητα του πόσιμου νερού, οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Υγείας έχουν δώσει κατεύθυνση ώστε να αγνοείται η ύπαρξη εξασθενούς χρωμίου μέσα στο πόσιμο νερό μέχρι και του ποσού των 50μg/l. Αναφερόμαστε στο από 12-09-2007 έγγραφο του υπουργείου με αρ. πρωτ. ΔΥΓ2/113957 με την «ένδειξη εξαιρετικά επείγον» (το επισυνάπτουμε) με το οποίο η πολιτεία ταυτίζει αυθαίρετα τον δείκτη «ολικό χρώμιο» για τον οποίο προβλέπεται το παραπάνω όριο για την τοξική-οξειδωτική δράση, με την χημική ουσία εξασθενές χρώμιο η οποία είναι καρκινογόνος και για την οποία όπως είναι φυσικό δεν προβλέπεται όριο. Η ύπαρξη της στο πόσιμο νερό είναι απαγορευτική. Γενικότερα η εκτίμηση κινδύνου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για καρκινογόνες και μεταλλαξιογόνες ουσίες είναι ότι δεν υπάρχουν όρια ασφαλείας κάτω από τα οποία να μην προκαλούνται κίνδυνοι στην ανθρώπινη υγεία. Τονίζουμε ότι τα όρια που νομοθετούνται κατά καιρούς για οποιαδήποτε επικίνδυνη ουσία αφορούν την τοξική-οξειδωτική επίδραση της και όχι την καρκινογόνο.

Η θέση αυτή της πολιτείας όπως φαίνεται στο παραπάνω αναφερόμενο έγγραφο αξιοποιείται μέχρι και σήμερα από τους δημάρχους της ευρύτερης πληγείσας περιοχής ως κάλυψη ώστε να συνεχίζουν να μοιράζουν στις βρύσες ανενόχλητα το καρκινογόνο νερό του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα υποστηρίζοντας εσφαλμένα ότι είναι υγιεινό και ασφαλές! Οι πολίτες έχουν δικαιωθεί δύο φορές στα δικαστήρια, πρώτα με ασφαλιστικά κατά του Δήμου Οινοφύτων που κερδίθηκαν το 2008 και πρόσφατα στις 30-06-2010 με τα ασφαλιστικά κατά του Δήμου Μεσσαπίων. Στην απόφαση αυτή την οποία επισυνάπτω για την πληρέστερη ενημέρωσή σας, αναπτύσσεται με αριστοτεχνικό τρόπο η νομική σκέψη σχετικά με την νομοθετημένη αρχή της προφύλαξης την οποία τόσο προκλητικά αγνοούν οι αρμόδιες υπηρεσίες και δήμαρχοι.

Με ιδιαίτερη χαρά ακούσαμε για την αλλαγή της θέσης της πολιτείας στο θέμα αυτό δια στόματος γενικού γραμματέα υδάτων κου Ανδρεαδάκη στην συνέντευξη τύπου ΥΠΕΚΑ που πραγματοποιήθηκε στο Λύκειο Οινοφύτων στις 08-02-2010. Επισυνάπτω ακριβή απομαγνητοφώνηση των όσων είπε παρουσία της Υπουργού κας Μπιρμπίλη.

Με μεγάλη απογοήτευση διαπιστώσαμε ότι δεν ακολούθησε καμία θεσμική ρύθμιση για το εξασθενές στο πόσιμο νερό και μάλιστα στην απάντηση της κας Μπιρμπίλη σε επερώτηση της βουλετού κας Περλεπε (πρακτικά Βουλής 15-07-2010) η υπουργός δυστυχώς επανέλαβε της παράνομες και αντιεπιστημονικές θέσεις του παρελθόντος σχετικά με τον ρύπο αυτόν. Επικαλέστηκε επιστημονική αβεβαιότητα (δεν υπάρχει πλέον όμως), προανήγγειλε συνέδριο για το θέμα (πόσα ακόμη θα γίνουν;;;), επικαλέστηκε δυσκολίες στην ανίχνευση και τον διαχωρισμό του εξασθενούς χρωμίου από το ολικό (έχει ήδη αποφανθεί η Ένωση Ελλήνων Χημικών από το 2007 απορρίπτοντας τον ισχυρισμό) καθώς και δυσκολίες στον εντοπισμό της προέλευσης του (στις ποσότητες που το βρίσκουμε στους υδροφόρους είναι αποκλειστικά ανθρωπογεννές, βιομηχανικής προέλευσης). Το κυριότερο όμως είναι ότι με την απάντησή της περιφρόνησε τις δικαστικές αποφάσεις αλλά και την ΚΥΑ 20488 ΦΕΚ 749/31-05-2010 που η ίδια υπέγραψε για τον Ασωπό στην οποία θεσμοθετείται όριο για το εξασθενές στα επιφανειακά νερά του ποταμού και δεν αναφέρονται δυσκολίες για την ανίχνευση ή τον διαχωρισμό του από το ολικό! Παρατηρήστε πως με την ΚΥΑ ορίζεται ως μέση ετήσια τιμή εξασθενούς χρωμίου για τα επιφανειακά νερά του Ασωπού αυτή των τριών μικρογραμμαρίων στο λίτρο 3μg/l, την στιγμή που η πολιτεία ανέχεται (παρανομώντας) στο πόσιμο μέχρι πενήντα μικρογραμμάρια στο λίτρο, 50μg/l.

Κύριε Πρωθυπουργέ,

Τώρα που σας κάναμε κοινωνό των προβληματισμών μας σας υποβάλουμε και τα αιτήματά μας αφού θεωρούμε πως εξυπηρετούν τον κοινό μας στόχο για «πράσινη» ανάπτυξη. Σημειώστε πως για πρώτη φορά τα αιτήματα αυτά έχουν ήδη τύχει της κυβερνητικής αποδοχής και έχουν εξαγγελθεί από την κυβέρνησή σας. Η υλοποίηση τους είναι το αναμενόμενο.

Ζητούμε:

την άμεση στελέχωση με επιθεωρητές της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και την άμεση λειτουργία του Γραφείου Επιθεωρητών Περιβάλλοντος στα Οινόφυτα, που αποτελούν την καρδιά της βιομηχανικής ανάπτυξης.

την άμεση παροχή ειδικού απαραίτητου εξοπλισμού για την αποτελεσματική παραγωγή ελεγκτικού έργου από τους επιθεωρητές περιβάλλοντος (ειδικά μηχανήματα μέτρησης, όργανα αναλύσεων κλπ).

την άμεση στελέχωση και εκπαίδευση των αδειοδοτικών υπηρεσιών καθώς και

την δημιουργία τοπικού οργάνου υλοποίησης της ΚΥΑ 20488 ΦΕΚ 749/31-05-2010 ώστε να γίνει δυνατή η εφαρμογή της μέχρι το τέλος του 2011 όπως προβλέπεται.

το θέμα της ύπαρξης εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό να ρυθμιστεί άμεσα σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η νομοθεσία και επιβάλουν οι δικαστικές αποφάσεις ώστε να σταματήσει η συνεχιζόμενη υπονόμευση της υγείας χιλιάδων πολιτών, κατοίκων και εργαζομένων στις πληγείσες περιοχές. Ακόμη και αν η πολιτεία δεν έχει την δυνατότητα εναλλακτικής υδροδότησης οφείλει να ενημερώσει το πληθυσμό για την καρκινογόνο επίδραση του νερού και να το κάνει επίσημα και θεσμικά και όχι μόνον με προφορικές εξαγγελίες ή πολιτικές δηλώσεις.

Κύριε πρωθυπουργέ,

Η περίπτωση της μη άμεσης ικανοποίησης των δίκαιων αιτημάτων μας ισοδυναμεί με χορήγηση παράτασης στην ανομία και την αναρχία που επικρατεί στις πολύπαθες περιοχές του Ασωπού και της κεντρικής Εύβοιας. Ισοδυναμεί με κυβερνητική παρεμπόδιση της υλοποίησης των κυβερνητικών εξαγγελιών! Μετατρέπει την μέχρι τώρα θετική δουλειά της κυβέρνησης σε «καλές προθέσεις» μόνον που δεν συνοδεύονται από την απαιτούμενη ισχυρή πολιτική βούληση για την εφαρμογή τους.

Στην περίπτωση που προβληθεί το επιχείρημα ότι η χρηματοδότηση της ήδη εξαγγελθείσας περιβαλλοντικής πολιτικής δεν είναι δυνατή λόγω της οικονομικής κρίσης, θα θέλαμε και πάλι να αναφερθούμε στις υπουργικές εξαγγελίες (08-02-2010) όπου η κυρία υπουργός πολλές φορές αναφέρθηκε στην εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» ως πηγή χρηματοδότησης των κάθε είδους απαιτούμενων μέτρων αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς. Τέλος, όλοι γνωρίζουμε πως το οικονομικο-κοινωνικό κόστος της συντελεσθείσας και συνεχιζόμενης ρύπανσης είναι υπερπολλαπλάσιο του όποιου κόστους προληπτικής αντιμετώπισής της.

Θεωρώντας πως στο πρόσωπό σας έχουμε βρει έναν πολύτιμο σύμμαχο στον αγώνα μας για μια αξιοβίωτη ανάπτυξη και προσδοκώντας ο τόπος μας να γίνει ξανά ασφαλής και φιλόξενος, ελπίζουμε πως τα αιτήματα μας θα τύχουν της προσοχής σας και θα λάβουν μια υψηλή θέση στην λίστα των προτεραιοτήτων σας.

Διατελώντες εν τιμή

Για τον Σύλλογο «Πολίτες για την Αειφορία»

Για το «Ινστιτούτο Τοπικής Αειφόρου Ανάπτυξης και Πολιτισμού»

π. Ιωάννης Οικονομίδης Αθανάσιος Παντελόγλου

Κοινοποίηση:

Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

κ. Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου

Αριστοτέλους 17,

101 87 ΑΘΗΝΑ

Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Υγείας

κ. Αντώνη Δημόπουλο

Αριστοτέλους 17,

101 87 ΑΘΗΝΑ

Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής

κ. Τίνα Μπιρμπίλη

Αμαλιάδος 17

11523 ΑΘΗΝΑ

Ειδικό Γραμματέα Υδάτων

κ. Ανδρέα Ανδρεαδάκη

Αμαλιάδος 17

11523 ΑΘΗΝΑ

Ειδική Γραμματέα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας

κ. Μαργαρίτα Καραβασίλη

Αμαλιάδος 17

11523 ΑΘΗΝΑ

Την απόφαση των ασφαλιστικών κατά του Δήμου Μεσσαπίων (αναρτήσεις Ιουλίου 2010) και περισσότερα για τα ζητήματα που αναπτύσσονται στην επιστολή μπορείτε να βρείτε στα: www.asopossos.wordpress.com και http://www.messapiagaia.blogspot.com/

==========================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"