Όταν η Ιστορία εκδικείται ή ειρωνεύεται

Η Ρωσία υπήρξε η βασική διάδοχος χώρα της Σοβιετικής Ένωσης. Είναι η χώρα εκείνη από τον ανατολικό συνασπισμό, που πέρασε στο καπιταλιστικό σύστημα με το πιο άναρχο τρόπο, από όλες τις υπόλοιπες τέως κομμουνιστικές χώρες.  Η σχεδιασμένη οικονομία κατέρρευσε με πάταγο, προτού καταστεί εφικτή η συγκρότηση ενός εναλλακτικού μοντέλου οικονομίας.
Οι πολίτες βίωσαν άσκημες ημέρες μέχρις ότου επέλθει μια ισορροπία και μια σχετική σταθερότητα στο σύστημα. Γεγονός είναι πάντως ότι επί Γιέλτσιν πέρασαν σημαντικά κομμάτια της Ρωσικής οικονομίας στα χέρια ιδιωτών.
Η μετάβαση αυτή έγινε με τρόπο αδιαφανή, ευνοιοκρατικό και με αντίτιμο ευτελές. Έτσι δημιουργήθηκαν οι ολιγάρχες. Πλούσιοι, που αναδείχτηκαν από το σύστημα, επιλεγμένοι με κριτήρια προσωπικών σχέσεων, ευνοιοκρατίας, αλληλεξαρτήσεων, αλληλοβοήθειας κλπ. Σιγά σιγά η ρωσική οικονομία άρχισε να διεθνοποιείται και να δείχνει μια κάποια εξωστρέφεια. Μεγάλο τμήμα όμως της παραγωγικής οικονομίας παρέμεινε στα χέρια του κράτους, το οποίο, όπως ήταν λογικό, δεν επιθυμούσε να εκχωρήσει τα προνόμια του και να δημιουργήσει άλλους “πλούσιους”, αφού ήδη οι πρώτοι εξ αυτών αυτονομήθηκαν και προσπάθησαν να αποτελέσουν πόλους δύναμης και εξουσίας, ακόμη και πολιτικής. ...

Το σύστημα Πούτιν πάταξε με μεθοδικότητα το φαινόμενο και με μοχλό το σιδερένιο χέρι του κρατικού μηχανισμού επιβίωσε, απέκτησε απεριόριστη ισχύ και ηγεμονεύει στη χώρα. Μετά από δύο προεδρικές θητείες ο Πούτιν προσέκρουσε στη Συνταγματική απαγόρευση τρίτης συνεχούς θητείας. Αναγκάστηκε να ιδρύσει κόμμα και, κερδίζοντας τις εκλογές, να μεταπηδήσει στη πρωθυπουργία. Πρόεδρος εξελέγη ο φίλια προσκείμενος του Μεντβέντεφ. Λίγο μετά την εκλογή του ο νέος πρόεδρος επιχείρησε να οικοδομήσει το δικό του προσωπικό μηχανισμό σε όλες τις κρατικές δομές και να απεξαρτηθεί από το μέντορα του. Σήμερα σχεδόν το έχει κατάφέρει. Εκφράζοντας ένα  εξωστρεφές δυτικόστροφο και φιλελεύθερο πνεύμα, έχει καταφέρει να δημιουργήσει ερείσματα στις αγορές, στη Δύση, στούς εκσυγχρονιστές του κράτους, σε σημαντικό τμήμα της ανερχόμενης μεσοαστικής ρωσικής κοινωνίας και των ελίτ. Τελευταία ο Μεντβέντεφ αποφάσισε ότι είναι αρκετά δυνατός και μπορεί να προωθήσει τη πολιτική του. Εξήγγειλε λοιπόν ένα επιθετικό διευρυμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, επικοινωνώντας ταυτόχρονα το μήνυμα του στη ρωσική κοινωνία. Επέκρινε το κυρίαρχο ρόλο των κρατικών επιχειρήσεων στη ρωσική οικονομία. Είπε ότι η κρατική ιδιοκτησία λειτουργεί ως τροχοπέδη για την ανάπτυξη, ότι η οικονομία πρέπει να φιλελευθεροποιηθεί και να αποβάλει το μονοπωλιακό χαρακτήρα της, στους τομείς όπου ακόμη αυτός διατηρείται. Όρισε ως στοίχημα τη μείωση της υπερβολικής συμμετοχής του κράτους στην οικονομία. Διακηρυγμένος στόχος είναι τα έσοδα από το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, που προωθείται, να φτάσουν τα 150 δίς ευρώ μέχρι το 2017. (Αλεξέϊ Κουντρίν, ΥΠΟΙΚ, στο πρακτορείο RIA Novosti). Κάθε χρόνο από το 2012 μέχρι το 2017 το ρωσικό δημόσιο υπολογίζει να αποκομίζει 25 δίς ευρώ από τις ιδιωτικοποιήσεις. (εφημερίδα Vedomosti).
Σύμφωνα με το εξαγγελθέν πρόγραμμα, έχει δρομολογηθεί η αποκρατικοποίηση εταιρειών κολοσσών. Μεταξύ αυτών ο μεγάλος πετρελαϊκός όμιλος Rosneft, η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας VTB, ο φορέας υδροηλεκτρικής ενέργειας Rousguidro, ο όμολος διαμαντιών Alrosa, η επιχείρηση εμπορίας δημητριακών United Grain Company, η αεροπορική εταιρεία Aeroflot με 100 περίπου αεροσκάφη, η γιγάντια ναυτιλιακή Sovcomflot με 157 πλοία υπό τη κατοχή της. Η τελευταία θα είναι μάλιστα εκείνη που θα ανοίξει το χορό, ίσως και μέσα στο 2011, με την εισαγωγή της στη χρηματιστηριακή αγορά του Λονδίνου και με τη διάθεση υψηλών μετοχικών ποσοστών μέσω αυτού. Το μέλλον της ρωσικής οικονομίας αναμένεται λαμπρό. Σε λίγα χρόνια, όταν θα έχει υλοποιηθεί το ευρύ πρόγραμμα απαγκίστρωσης του κράτους από τήν οικονομία και όταν θα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η ενεργειακή τροφοδοσία Ευρώπης και Ανατολικής Ασίας με ρωσικό φυσικό αέριο, θα αυξηθούν σημαντικά οι πόροι που θα εισρέουν στη χώρα σε ετήσια βάση. Πιθανότατα η οικονομική ανάπτυξη να υπαγορεύσει και τη μετατροπή των δομών του πολιτικού συστήματος και να επισπεύσει τον εκδημοκρατισμό και τη φιλελευθεροποίηση του.
Για τον έλληνα πολίτη, που πληροφορείται τη ρωσική πολιτική για ιδιωτικοποιήσεις, για αποχώρηση του κράτους από το επιχειρείν, για το άνοιγμα στον ανταγωνισμό, μένει μια πικρή στυφή γεύση στο στόμα. Η χώρα που καθιερώθηκε ως η μήτρα της “σοβιετικής” κρατικίστικης  οικονομίας, το παράδειγμα προς αποφυγή όλων των δυτικών, πορεύεται ολοταχώς στις λεωφόρους  των αγορών και σε 25 χρόνια μετά την “απελευθέρωση” της από το σοβιετικό παρελθόν θα έχει μετεξελιχθεί σε μια κραταιά και λειτουργούσα καπιταλιστική οικονομία. Η Ελλάδα αντιθέτως, που πρίν 65 χρόνια κατάφερε να αποφύγει την υποχρεωτική σοβιετοποίηση της, έχει διαμορφώσει στο μεσοδιάστημα αυτών των χρόνων μια πολύ δυσκίνητη, εσωστρεφή, κρατικίστικη οικονομία, που αφίσταται των δυτικών προτύπων, ωσάν να επιθυμούσε να “απολογηθεί” για όσα απέφυγε τότε. Η χώρα μας σήμερα ευρισκόμενη με το ένα πόδι στο κενό, σφυρίζει αδιάφορα στο σύνολο της, πολιτικό σύστημα και πολίτες, και αρνείται να εκσυγχρονίσει κι αυτή τις δομές της και να πράξει τα αυτονόητα. Αυτά που ήδη πέτυχαν όχι μόνο η Ρωσία, μα και οι άλλες πρώην ανατολικές χώρες. (Λαμπρό παράδειγμα η Σλοβακία). Εδώ συνεχίζουμε να θεωρούμε σημαντικότερα πράγματα το πολιτικό κόστος, την εξυπηρέτηση της πελατειακής βάσης των κομμάτων, τον έλεγχο των δομών κράτους και οικονομίας από το πολιτικό σύστημα. Συνεχίζουμε την αμέριμνη κατασπατάληση δανεικών για κατανάλωση, απεχθανόμαστε την αποταμίευση, ψηφίζουμε νόμους που τιμωρούν τους νουνεχείς και επιβραβεύουν τους σπάταλους και τους μπαταχτσήδες. Σήμα κατατεθέν των προτεραιοτήτων της χώρας η χθεσινή δήλωση του ΥΠΟΙΚ κου Βενιζέλου προς τη τρόϊκα: “Πρέπει να επιδείξετε κατανόηση και ελαστικότητα. Έχω λάβει τόσο σκληρά μέτρα, που ΔΙΑΚΥΒΕΥΕΤΑΙ το πολιτικό μου μέλλον !!!” Παρέλειψε βέβαια να ΄διευκρινίσει ότι “τα έλαβαν μέν, δεν τα υλοποιούν δέ”. Αλλά τα πάντα ασφαλώς μπορούν να αναμένουν, να ετεροχρονιστούν ή να αναβληθούν εμπρός στο τεράστιο διακύβευμα. Εδώ κινδυνεύει το πολιτικό μέλλον του υπουργού, του κόμματος του, του συνόλου του πολιτικού συστήματος !!! Με τη τύχη της χώρας θα ασχολούμαστε; Οποία κατάπτωση. Οποία θλίψη.
    Κάποιος είχε πεί παλιότερα ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται, αλλά τη δεύτερη φορά ως φάρσα η ως δράμα. Δυστυχώς ή σύγκριση των περιπτώσεων Ελλάδας και Ρωσίας και η αντίστροφη πορεία τους μέσα στο χρόνο, με αναγκάζουν να θέσω το δίλημα λίγο διαφορετικά: Η ιστορία, όταν δεν τη σέβεσαι, σε εκδικείται ή σε ειρωνεύεται !!!

George Billinis

Αρχιτέκτονας

market-talk.net/

==========================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"