Τι επιπτώσεις θα έχει μια σύγκρουση Τουρκίας-Ρωσίας για όλους μας;

Του Κωνσταντίνου Βέργου*

Χτες ανακοινώθηκε ότι η τουρκική αεροπορία κατέρριψε ρωσικό πολεμικό αεροπλάνο Su-24, πάνω από τη Συρία. Πρόκειται αυτό να οδηγήσει σε αναθέρμανση της τουρκικής οικονομίας, προσέλκυση νέων επενδυτών στη σύμμαχο χώρα και ανατίμηση των περιφερειακών αγορών ή αποτελεί ανεύθυνο πυροβολισμό που διώχνει και τις τελευταίες διστακτικές επενδυτικές πάπιες από την τουρκική λίμνη;

Ο Πρόεδρος, και επί πολλά έτη πρωθυπουργός, της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, κατάφερε εντός των τελευταίων 12 ετών να καθιερώσει ένα μείγμα νεοοθωμανικής επεκτατικής πολιτικής με παράλληλη αναγνώριση λίγων δικαιωμάτων μειονοτήτων στη γείτονα μας αυτή χώρα. Αναμφίβολα, στο διάστημα ηγεσίας του η τουρκική οικονομία βγήκε σταδιακά από τη δύσκολη εποχή της λιτότητας που της είχε επιβληθεί από το ΔΝΤ, και πέρασε μια μακρά περίοδο ασταθούς νομισματικής ισοτιμίας με ανάπτυξη. Η προστασία των εγχώριων εταιρειών, το ευέλικτο νόμισμα και η διατήρηση των τυπικών σχέσεων με τις υπερδυνάμεις ΗΠΑ, Ε.Ε. και Ρωσία επέτρεψε στη χώρα να σταθεί στα πόδια της, όμως η νεοοθωμανική πολιτική που διανθίστηκε με κιτς φωτογραφίσεις ντυμένων Μογγόλων σε μεσαιωνικές στολές, ενώ ο Ερντογάν κάθονταν σε χρυσές πολυθρόνες σαν νέος Σουλεϊμάν, επέκτεινε την παράνοια από πολιτικό και στρατιωτικό, σε αισθητικό επίπεδο. ...

Αν και οι πολεμικές βιομηχανίες βγαίνουν κερδισμένες από τις εξελίξεις, τόσο στην Τουρκία όσο και στη Ρωσία, η Τουρκία θα πληγεί από ενδεχόμενη σύγκρουση με τη Ρωσία, καθώς η οικονομική βαρύτητα της Ρωσίας έχει ενισχυθεί διαχρονικά. Το 1980 η Ρωσία δεν ήταν καν στους 20 μεγαλύτερες χώρες στις οποίες η Τουρκία εξήγαγε, ενώ το 2000 ήταν μόλις 13η, μετά την Ελλάδα που ήταν 12η. Το 2014 ήταν η 7η μεγαλύτερη χώρα, εισάγοντας προϊόντα 6,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, περίπου δηλαδή όσα η Γαλλία, οι ΗΠΑ ή η Ιταλία. Όμως, αντίθετα, η Τουρκία εισήγαγε από τη Ρωσία αγαθά αξίας 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων, και η Ρωσία αποτελεί τη σημαντικότερη χώρα εξαγωγέα προς τη γείτονα χώρα. Η Τουρκία αποτελεί εξάλλου την 4η μεγαλύτερη χώρα προς την οποία οι Ρώσοι εξάγουν, μετά τη Γερμανία (47 δισ.), Κίνα (42 δισ.) και Ολλανδία (33 δισ. δολάρια). Εν ολίγοις, σε περίπτωση περιορισμού των εμπορικών ανταλλαγών μεταξύ Ρωσίας και Τουρκία, αναμφίβολα θα πληγεί η Τουρκία, ο μεγάλος χαμένος όμως θα είναι η Ρωσία. Ασφαλώς, όμως, μια δεύτερη ανάγνωση αυτών των μεγεθών επιτρέπει τη διεξαγωγή και άλλων συμπερασμάτων. Η Ρωσία αποτελεί μια χώρα με τεράστιες δυνατότητες επέκτασης των τουρκικών δραστηριοτήτων, τόσο λόγω της θέσης της στον ενεργειακό χάρτη, αλλά και ρυθμού ανάπτυξης, όσο και της τεράστιας αγοράς της, που δυνητικά μπορεί να απορροφήσει μεγάλο κομμάτι τουρκικών προϊόντων, όπως αγροτικών ή κλωστοϋφαντουργίας, που δέχονται ανταγωνισμό από άλλες ανταγωνίστριες χώρες.

Η Τουρκία, εν ολίγοις, αντέχει να χάσει τη Ρωσία, αλλά το πλήγμα σε μακροχρόνια βάση θα είναι μεγαλύτερο από όσο αρχικά φαίνεται. Η τουρκική οικονομία, μέσα στην προσπάθεια επιβολής νεοοθωμανικής πολιτικής, κατάφερε να αποδυναμώσει τον εμπορικό ρόλο της στη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, που επίσης επλήγη από τον μουσουλμανικό φονταμενταλισμό, και σταδιακά αποδυναμώνεται. Δεν είναι τυχαίο ότι η χρηματιστηριακή της αγορά δέχεται πλήγμα πέφτοντας 4% σήμερα, κάτι που οδηγεί σε απώλειες 10% σε αξία τουρκικής λίρας από αρχές έτους, και 27% απώλειες σε δολαριακή αξία, ενώ η ρωσική αγορά καταγράφει κέρδη 30% σε ρωσικό νόμισμα, και 15% σε δολαριακή βάση από την αρχή της χρονιάς.

Μετά από τις πρόσφατες, επομένως, εξελίξεις δεν θα ήταν έκπληξη να δούμε μια νέα νομισματική κρίση στην Τουρκία, καθώς από όαση σταθερότητας, έχει μετατραπεί σε παράγοντα αστάθειας στην περιοχή, κάτι που δεν ευνοεί το νόμισμα της και ήδη καταγράφεται στο χρηματιστήριο μετοχών. Τέλος, ενδεχόμενη αστάθεια στην Τουρκία δεν είναι καλή εξέλιξη για τη χώρα μας, καθώς αυξάνει το γεωπολιτικό και οικονομικό κίνδυνο στην περιοχή, κάτι που επηρεάζει και την Ελλάδα δυσμενώς (η Τουρκία αποτελεί τον 4ο μεγαλύτερο εμπορικό μας εταίρο), αν και σε πολύ μικρότερο βαθμό.

http://tinyurl.com/qxyarpx

* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία

Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.

Πως η Άγκυρα εξέθρεψε την ισλαμική τρομοκρατία

Σάββας Καλεντερίδης

Την υπόθεση καταστροφής του κράτους που λέγεται Συρία την ανέλαβαν (από το 2011) οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ.
Οι στρατηγικοί στόχοι που ήθελαν να πετύχουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους με τη συγκεκριμένη επιχείρηση ήταν:

Να περιοριστεί ή να εξαλειφθεί η επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή.
Να μην έχει φυσική συνέχεια ο χερσαίος και ο εναέριος χώρος του (σιιτικού) Ιράκ με το αλαουιτικό κράτος που θα ιδρυθεί στα παράλια της Συρίας, για να μην μπορεί να περάσουν αγωγοί ιρανικού ενδιαφέροντος και να μην έχει ελεύθερη αεροπορική πρόσβαση το Ιράν και η Ρωσία σ' αυτό.
Να δημιουργηθούν κατάλληλες συνθήκες για τη μεταφορά φυσικού αερίου από Κατάρ - Σαουδική Αραβία, μέσω της περιοχής που κατέχει σήμερα το λεγόμενο Ισλαμικό Κράτος (Ι.Κ.), στην Τουρκία και εκείθεν στην Ευρώπη.
Για να επιτευχθούν οι ανωτέρω στόχοι, θα έπρεπε να διαλυθεί το κράτος της Συρίας και να δημιουργηθούν στη θέση του τέσσερα κράτη, των Δρούζων, των αλαουιτών, των σουνιτών και των Κούρδων.
Και αυτό γίνεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια, με θύματα 250 χιλιάδες Σύρους και εκατομμύρια εκτοπισμένους στην Ιορδανία, στο Λίβανο, στην Τουρκία και από τις 25 Ιανουαρίου 2015 σε όλη την Ευρώπη.

Από την επιχείρηση καταστροφής του κράτους της Συρίας, μπροστά στα μάτια της πολιτισμένης ανθρωπότητας, το κράτος του Ισραήλ είχε ορισμένες παράπλευρες... ωφέλειες, όπως η καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας, που αποτελούσε στρατηγική απειλή για το Ισραήλ. Εξάλλου αποτελεί στρατηγικό στόχο και για το Τελ Αβίβ ο περιορισμός της επιρροής και η αποκοπή από ξηράς και αέρος της πρόσβασης της Τεχεράνης επί της Δαμασκού, για να σταματήσει η μεταφορά οπλικών συστημάτων στη Χεζμπολάχ του Λιβάνου, η οποία επίσης αποτελεί στρατηγική απειλή για το Ισραήλ.

Στο σχέδιο της καταστροφής μιας ανεξάρτητης και κυρίαρχης χώρας νευραλγικό ρόλο ανέλαβε να παίξει η Τουρκία, η οποία φιλοξένησε τη λεγόμενη «συριακή αντιπολίτευση» και τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (ΕΣΣ), τον οποίο μάλιστα εκπαίδευσε και εξόπλισε.

Ενώ το σκηνικό ήταν στημένο, για να ανατραπεί σε μερικές εβδομάδες ή μήνες ο Ασαντ (αυτό έλεγε ο Νταβούτογλου, ενώ είχε «σηκωμένα τα μανίκια» για να λεηλατήσει η Τουρκία τη Συρία) και να προχωρήσει το σχέδιο, η αντίσταση του συριακού λαού και η ανθεκτικότητα των κρατικών δομών της Συρίας ανέτρεψαν τα δεδομένα.

Ετσι σταδιακά άρχισε να φυλλορροεί η συριακή αντιπολίτευση και ο ΕΣΣ, ενώ άρχισαν να ενισχύονται η Αλ Νόσρα, παρακλάδι της Αλ Κάιντα, και στη συνέχεια το Ι.Κ.

Η Τουρκία, βλέποντας τα σχέδιά της για λεηλασία της Συρίας να καταρρέουν και να εμφανίζεται ένα δεύτερο κουρδικό κράτος, αρχίζει να εξοπλίζει φανερά τους τζιχαντιστές, στρέφοντάς τους εναντίον των Κούρδων. Ποιος δεν θυμάται τη δήλωση Ερντογάν, ότι «από μέρα σε μέρα πέφτει το Κομπάνι»! Ετσι η Τουρκία εμπλέκεται και χώνεται όλο πιο βαθιά στην υπόθεση που λέγεται ισλαμική τρομοκρατία.

Ολοι γνωρίζουν, και πρώτα απ' όλους οι... αρμόδιοι των αμερικανικών υπηρεσιών, πώς και με ποιον τρόπο η Τουρκία υποστήριξε και συνεχίζει να υποστηρίζει τους τζιχαντιστές, πώς τους περιθάλπει στα κρατικά νοσοκομεία, πώς τους υποδέχεται και τους φιλοξενεί σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές σε πεντάστερα ξενοδοχεία.

Το 2015, επωφελούμενη από την ακατανόητη πολιτική ανοιχτών συνόρων της Ελλάδας, η Τουρκία άρχισε να παίζει το χαρτί των προσφύγων, στέλνοντάς τους στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, φυτεύοντας ανάμεσά τους τζιχαντιστές.
Ετσι μετέτρεψε το Προσφυγικό και την απειλή της ισλαμικής τρομοκρατίας σε ένα πρώτης τάξεως «χαρτί» για να αποσπάσει υλικά και πολιτικά ανταλλάγματα από την Ε.Ε., την Ελλάδα και την Κύπρο. Οσο για τη Γαλλία και το Παρίσι, η επιφανειακή ανάγνωση είναι ότι επιλέχτηκε ως στόχος γιατί συμμετέχει στους βομβαρδισμούς εναντίον του Ι.Κ.

Μια βαθύτερη ανάγνωση ίσως μας επιτρέψει να δούμε ότι η Τουρκία, που διατηρεί στενούς δεσμούς με τους τρομοκράτες, καθοδήγησε τους τζιχαντιστές να επιλέξουν το Παρίσι ως στόχο της τρομοκρατικής τους δράσης, για να τιμωρήσουν τον Ολάντ, ο οποίος ακολουθεί φιλοκουρδική πολιτική, υποδεχόμενος μάλιστα τους Κούρδους της Ροζάβα στο Προεδρικό Μέγαρο. Το ίδιο έγινε με τη δολοφονία των τριών Κουρδισσών, το ίδιο και με την υπόθεση «Charlie Hebdo».

Μήπως ήρθε η ώρα η Γαλλία και ολόκληρη η Ευρώπη να ξυπνήσουν και να αντιληφθούν τον πραγματικό ρόλο της Τουρκίας στην περιπέτεια που ακούει στο όνομα Προσφυγικό, Ι.Κ. και ισλαμική τρομοκρατία;

http://tinyurl.com/odtc5pd

==========================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"