Πέμπτη 14 Απριλίου 2016

Υετός και σκόνη Αφρικής [Ετυμολογία και μορφές υετού]


Σε ερώτηση αναγνώστη μας περί υετού και σκόνης Αφρικής.


1. Υετός κατά Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Υετός γενικά ονομάζεται κάθε πτώση ή εναπόθεση στο έδαφος προϊόντων του ύδατος (σε υγρή ή στερεά μορφή, επιμερισμένη) τα οποία προέρχονται από συμπύκνωση των υδρατμών της ατμόσφαιρας. Κυριότερες μορφές του «υετού» είναι: η Βροχή, το Χιονόνερο ή Χιονόβροχο ή Χιονόλυτο, οι Ψεκάδες, το Χαλάζι, το Χιόνι, οι Χιονόκοκκοι, οι Παγοβελόνες, οι Παγόκοκκοι και ο Υαλοπάγος που δημιουργείται όμως στο έδαφος. Οι παραπάνω μορφές ονομάζονται και υδατώδη μετεωρολογικά κατακρημνίσματα, ή ατμοσφαιρικά υδατώδη κατακρημνίσματα, ή απλά κατακρημνίσματα, όταν αναφέρονται στη μετεωρολογία, καθώς ακόμη και υδρομετέωρα.
Η ποσότητα του ύδατος που πέφτει στο έδαφος υπό οποιαδήποτε μορφή του υετού μετριέται με ειδικό όργανο που λέγεται βροχόμετρο το οποίο και εκφράζει το ύψος που θα αποκτούσε το ύδωρ εάν αυτό δεν εξατμιζόταν ή δεν το απορροφούσε το έδαφος ή δεν διέρρεε στη θάλασσα. Άλλο ένα όργανο εκτός του βροχόμετρου είναι και το αυτογραφικό όργανο ο βροχογράφος.Εκ των παραπάνω γίνεται σαφές ότι η ομίχλη, η πάχνη και η δρόσος δεν ανήκουν στις μορφές του υετού.
Τις μορφές του υετού, δηλαδή τα υδρομετέωρα, εξετάζει η Μετεωρολογία, στοχεύοντας στην όσο το δυνατόν πιο ανώδυνη αντιμετώπισή τους: οι γνώσεις, οι εμπειρίες και οι τεχνικές που ακολουθούνται ανάλογα, τόσο κατά τον τόπο που προσβάλουν (ξηρά, θάλασσα ή αέρα), όσο και κατά επιστήμη, τέχνη ή επαγγελματική – αθλητική δραστηριότητα.
Ετυμολογία:
Η λέξη υετός παράγεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα ω, και σημαίνει βροχή, όμβρος. Παράγωγα: υετός, υέτιος –α –ο καθώς επίσης και υεώτατος. Σημειώνεται όμως ότι τόσο το ρήμα ω όσο και το παράγωγό του ετός συναντώνται στα ομηρικά έπη και δηλώνουν αποκλειστικά τη «βροχή», συγκεκριμένα τη «νεροποντή» ή την «καταιγίδα» (διαφέροντας έτσι από τον όρο μβρος «βροχή»). Συνήθως χρησιμοποιείτο το γ΄ ενικό πρόσωπο ει, το οποίο κατά την ελληνιστική εποχή οδηγήθηκε σε ιωτακισμό με συνέπεια την εξαφάνισή του από τον προφορικό λόγο (είχε μεταβληθεί σε δυσπρόφερτο τύπο [íi]).
2. Υετός κατά τη μετεωρολογική αεροπλοΐα
Ως υετός (precipitation) ορίζεται κάθε σχηματισμός σωματιδίων υγρών ή στερεών που πέφτουν από την ατμόσφαιρα και φτάνουν στο έδαφος.
Ο υετός μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην αεροπλοΐα. Μπορεί να μειώσει την οροφή και την ορατότητα, να επηρεάσει την απόδοση του κινητήρα, να αυξήσει την απόσταση πέδησης και να προκαλέσει έντονο διατμητικό άνεμο (wind shear). Κάτω από ορισμένες θερμοκρασιακές συνθήκες, μπορεί να παγώσει κατά την επαφή του με το αεροσκάφος και να επηρεάσει την πτητική του ικανότητα. Είναι λοιπόν πολύ σημαντική η γνώση της ύπαρξης υετού από τον πιλότο. Τα μετεωρολογικά radar σήμερα δίνουν με αρκετή ακρίβεια τη θέση και τον τύπο του υετού, καθώς και την ένταση και την τάση μεταβολής του.
Μορφές υετού
Οι πιο συνήθεις μορφές υετού είναι:
Ψεκάδες (Drizzle). Υετός αρκετά ομοιόμορφος, που αποτελείται αποκλειστικά από λεπτά σταγονίδια νερού, διαμέτρου μικρότερης από 0.5mm, που βρίσκονται πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Ψεκάδες εμφανίζονται συνήθως από νέφη St.
Βροχή (Rain). Υετός από σωματίδια υγρού νερού με μορφή είτε σταγόνων διαμέτρου μεγαλύτερης από 0.5mm είτε σταγόνων μικρότερων και ευρέως διασπαρμένων. Βροχή μπορεί να εμφανιστεί και από σωρειτόμορφα (CuCb) και από στρωματόμορφα νέφη (As,Ns).
Χιόνι (Snow). Υετός από παγοκρυστάλλους, από τους οποίους οι περισσότεροι φέρουν διακλαδώσεις, μερικές φορές αστεροειδείς. Χιόνι πέφτει κυρίως από νέφη Ns.
Xιονόκοκκοι (Snowgrains). Υετός από πολύ μικρά, λευκά και αδιαφανή κοκκία πάγου. Τα κοκκία αυτά είναι σχετικά πεπλατυσμένα ή επιμήκη, διαμέτρου γενικά μικρότερης από 1mm.
Παγοσφαιρίδια (Ice pellets). Υετός από διαφανείς ή ημιδιαφανείς κόκκους πάγου, σχήματος σφαιρικού ή ακανόνιστου, σπάνια κωνικού, διαμέτρου μικρότερης ή το πολύ ίσης με 5mm. Σχηματίζονται από βροχοσταγόνες που παγώνουν πριν φτάσουν στο έδαφος.
Χαλάζι (Hail). Υετός από μικρές σφαίρες ή κομμάτια πάγου διαμέτρου από 5 ως 50mm, μερικές φορές και μεγαλύτερης, τα οποία πέφτουν, είτε μεμονωμένα ή συσσωματωμένα σε ακανόνιστους σβώλους από νέφη Cb.
Υπάρχει και ένα άλλο φαινόμενο, το οποίο συνδέεται με τον υετό και ο χειριστής πρέπει να είναι ικανός να το αναγνωρίσει, η ουρά (virga). Πρόκειται για υετό, ο οποίος εξατμίζεται στην πορεία του από τη βάση του νέφους προς το έδαφος. Έχει τη μορφή κουρτίνας ή γραμμών από ίχνη υετού κάτω από το νέφος. Εμφανίζεται κυρίως σε ψηλά (Cc) ή μέσα νέφη (AsAc) αλλά μερικές φορές και κάτω από Cu,CbSc ή Ns.
Ένταση και διάρκεια υετού:
Όταν αναφέρεται υετός στο έδαφος, συνήθως ο παρατηρητής υπολογίζει την έντασή του ως ασθενή, μέτρια ή ισχυρή (lightmoderate or heavy). Επίσης ο υετός χαρακτηρίζεται ως συνεχής (continuous), αν πέφτει για κάποιο ορισμένο διάστημα συνεχώς, ή διαλείπων (intermittent), αν πέφτει με ενδιάμεσα ‘διαλείμματα’. Συνεχής υετός πέφτει κυρίως από στρωματόμορφα νέφη π.χ. As και Ns.
Όμβρος (shower) ονομάζεται ο υετός, ο οποίος πέφτει από νέφη κατακόρυφης ανάπτυξης (κυρίως Cb) κι έχει συνήθως μικρή διάρκεια. Οι σταγόνες ή τα στερεά σωματίδια είναι μεγάλα και πέφτουν ορμητικά. Χαρακτηριστικό του όμβρου είναι η απότομη έναρξη και λήξη.
Συμπυκνώσεις μικρής κλίμακας πάνω στο έδαφος:
α) Δρόσος (dew). Όταν το παρεδάφιο τμήμα του ατμοσφαιρικού αέρα ψυχθεί λόγω νυχτερινής ακτινοβολίας, η θερμοκρασία του μπορεί να μειωθεί και να φτάσει το σημείο δρόσου. Τότε, με την παρουσία πυρήνων συμπύκνωσης, δημιουργούνται υδροσταγόνες (δρόσος). Η παρουσία της υγρής αυτής φάσης, προϋποθέτει ότι η ελάχιστη θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη του μηδενός. Συνθήκες ευνοϊκές για το σχηματισμό της δρόσου είναι η άπνοια, ο ανέφελος ουρανός και η υψηλή τιμή σχετικής υγρασίας του παρεδάφιου τμήματος του αέρα.
β) Πάχνη (hoar frost). Οι προϋποθέσεις σχηματισμού πάχνης είναι ίδιες με αυτές που αναφέρθηκαν στην περίπτωση της δρόσου. Πάχνη όμως σχηματίζεται όταν η θερμοκρασία του σημείου δρόσου είναι μικρότερη του μηδενός. Δηλαδή η συμπύκνωση αρχίζει σε συνθήκες μετασχηματισμού της αέριας φάσης του νερού σε στερεά. Οι παγοκρύσταλλοι που δημιουργούνται με τον τρόπο αυτό αποτελούν την πάχνη.
Όταν η θερμοκρασία του σημείου δρόσου είναι μεγαλύτερη από μηδέν αλλά η έντονη νυχτερινή ψύξη μειώσει τη θερμοκρασία του αέρα σε τιμές κάτω από το μηδέν, τότε σε πρώτη φάση σχηματίζεται δρόσος ενώ σε δεύτερη φάση η συμπύκνωση δημιουργεί τους στερεούς κρυστάλλους της πάχνης και ταυτόχρονα μετατρέπονται οι ήδη δημιουργημένες υδροσταγόνες της δρόσου σε άμορφη στερεά μορφή.
3.Υετός κατά el.wiktionary.org
υετός αρσενικό, οποιαδήποτε μορφή νερού πέφτει στο έδαφος από την ατμόσφαιρα (βροχή, χιόνι, χαλάζι)
4.Υετός κατά Λεξικό Χαρ. Θ. Μηχιώτη, εκδ. Κασταλια1972
Η λέξη υετός προέρχεται από το ρήμα < υει = βρέχει και μάλιστα σημαίνει βρέχει ραγδαία, η κανονική διαρκής βροχή λέγεται όμβρος και η κατά σταγόνας ψεκάς.(Λεξικό Χαρ. Θ. Μηχιώτη, εκδ. Κασταλια1972).
5.Υετός κατά Λεξικό Γ.Ζηκίδου, Εκδότης Ι.Ν.Σιδέρης
Στο ορθογραφικό επίσης Λεξικό του Γ.Ζηκίδου, Εκδότης Ι.Ν.Σιδέρης Αθήνα 1η εκδοση1898,6η έκδοση 1941 ένα από τα πλέον έγκυρα του είδους αναφέρεται στο αντίστοιχο λήμμα:
«υετός (ο) βροχή (μάλιστα ραγδαία βροχή), λέγεται και όμβρος (όστις ειίε διαρκής βροχή ) η δε κατά μικράς σταγόνας πίπτουσα λέγεται ψεκάς η ψακάς»
Στον ορισμό : όμβρος (ο) βροχή, θύελλα μετά βροχής διαφέρει δε του υετού διότι:
«…ηπία μεν ούσα (η του νέφους θλίψις) μαλακάς ψεκάδας διασπείρει, σφόδρας δε, αδροτέρας και τούτο καλούμεν υετόν, όμβρου δε μείζω και συνεχή συστρέμματα επί γης φερόμενα» (Αριστοτ. Περί Κόσμου 4,6 )
6. Υετός κατά βιβλίο Μακρογιάννη – Σαχσαμάνογλου.
Με τον όρο υετός εννοούμε το σύνολο των κατακόρυφων, κυρίως, ατμοσφαιρικών κατακριμνησμάτων που αναφέρουν μετρήσιμη ποσότητα νερού σε μορφή: βροχής, ψεκάδων βροχής, χιονιού, χιονολύτου, χαλάζης κ.α.
Προφανώς, τα νέφη είναι γενικά, η μοναδική πηγή προέλευσης του υετού. Ανάμεσα στις διάφορες μορφές του υετού οι σπουδαιότερες είναι η βροχή, το χιόνι και το χαλάζι. ~ Από το βιβλίο Γενικής Μετεωρολογίας των Μακρογιάννη – Σαχσαμάνογλου.
7. Υετός κατά ΤΕΓΟΠΟΥΛΟΣ _ ΦΥΤΡΑΚΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ
Υετός (ο) ουσιατικό (αρχ. Υετός < ύω ) η βροχή
8. Υετός κατά Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ ΝΕΟΝ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟΝ
υετός ο ύω ΑΝ βροχή . 2 Α ραγδαία βροχή
9. Υετός κατά ΙΩΑΝ.ΔΡ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ ΛΕΞΙΚΟΝ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ
υετός ο (ύω) βροχή, ραγδαία βροχή, καταρρακτώδης βροχή, (μπόρα) Όμβρος είναι η διαρκή βροχή και Ψεκάς ή ψακάς η κατά σταγόνας πίπτουσα βροχή «ψιχάλα»
10. Υετός κατά Μπαμπινιώτης, Γ. (2002) Λεξικό τής Νέας Ελληνικής. Κέντρο Λεξικολογίας. Αθήνα
υετός (ο) (αρχαιοπρ.) η βροχή
[ΕΤΥΜ: < αρχ ετός < ω (κυρ. γ’ πρόσ. ει “βρέχει”) + παραγ. επίθημα –ετός (πβ. κ. παγ-ετός, κοπ-ετός). Το ρ. ω < *jω < *su-, μηδενισμ. βαθμ. τού Ι.Ε. *seu- “πιέζω, διυλίζω”, πβ. τοχ. swase “βροχή”, αλβ. shi. αρχ. πρωσ. suge,  αρχ. γερμ. sou “χυμός”, ισλ. soggr “υγρός” κ.ά.]
11. Υετός κατά άλλους από πλευράς γλωσσολογίας
Υπάρχει και ο όρος ‘ υετός ‘, όπου με το Υ δηλώνεται οτιδήποτε είναι εντός /περιέχεται κάπου /υπόκειται σε κάτι και συναφείς σημασίες και το Ε δηλώνει την (όπως είπαμε) έξοδο. Άρα ΥΕ = το εξερχόμενο από …. Τα γράμματα ΤΟΣ στη λέξη ΥΕΤΟΣ είναι κατάληξη για να δείχνει την ολοκλήρωση της σημασίας που δηλώνεται….
Ύω = βρέχει.
Το γράμμα / σχήμα Ω πάντοτε σημαίνει την έκταση/απελευθέρωση/αοριστικοποίηση χωρίς όρια.
Το γράμμα Ω γράφεται από ένα κύκλο που δηλώνει οτιδήποτε ορίζεται, και από κάτω από τον κύκλο να εφάπτεται η γραμμή του παντός η οποία δηλώνει ότι απελευθερώνει το ορισμένο του κύκλου και το κάνει αόριστο ως η έννοια γραμμή . έτσι το γράμμα/σχήμα Ω δηλώνει οντότητες που δεν έχουν όρια πχ φως. Εάν δομήσουμε την λέξη ‘ ύω ‘ θα σημαίνει, το περιορισμένο (Υ) , που ελευθερώνεται (Ω), δηλαδή το περιορισμένο ως υδρατμοί στα σύννεφα, ελευθερώνεται, άρα ύω = βρέχει . 
==========================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.