«Μπορούμε να καθαρίσουμε το διαδίκτυο από τις ψεύτικες ειδήσεις»

Χάρη στην εφαρμογή FightHoax του 20χρονου Έλληνα φοιτητή Β. Τζέκα

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΦΩΤΑΚΗ

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένας από τους νεολογισμούς που καθορίζουν τις μέρες που ζούμε είναι ο όρος 'fake news'. Το κύμα παραπληροφόρησης -εσκεμμένης ή αθέλητης- που κατακλύζει το διαδίκτυο και κυκλοφορεί ελεύθερο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αποτελεί μία πραγματική απειλή για την δημοκρατία και τον κοινωνικό ιστό. Είναι ένας αληθινός κίνδυνος που πρέπει να αντιμετωπιστεί κι αυτό ακριβώς αποφάσισε να κάνει ο Βαλεντίνος Τζέκας. 

Ο 20χρονος φοιτητής Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, επινόησε έναν αλγόριθμο που επαληθεύει κάθε είδηση, με ποσοστό επιτυχίας 89%. Στόχος του είναι το FightHoax.com να χρησιμοποιηθεί από το δυνατόν περισσότερους ειδησεογραφικούς οργανισμούς, ώστε να μπει αποτελεσματικά ένα τέλος στην επιδημία ψευδών ειδήσεων. Πρόκειται για ένα πολύ φιλόδοξο, αξιοθαύμαστο έργο ενός φιλόδοξου, αξιοθαύμαστου νέου. Ο Βαλεντίνος Τζέκας μεγάλωσε στη Λάρισα και έμαθε να γράφει κώδικα από την ηλικία των 12 ετών. Στα 15 του ήταν ήδη ένας έμπειρος χάκερ, ενώ στα 18 ταξίδεψε στο φεστιβάλ 'SXSW' στο Τέξας, για να παρουσιάσει την πρώτη του δημιουργία, την επιτυχημένη εφαρμογή 'Near' που επιτρέπει στους χρήστες να ανακαλύπτουν τους συνδεδεμένους φίλους τους σε κάθε τόπο που βρίσκονται. Αυτήν την φορά, όμως, έχει δημιουργήσει κάτι που μπορεί στ' αλήθεια να κάνει την διαφορά. 

Πώς γεννήθηκε η ιδέα του Fight Hoax;

Οι αμερικανικές εκλογές ταρακούνησαν κυριολεκτικά τον κόσμο. Ξαφνικά άρχιζαν από το πουθενά να ξεπροβάλλουν φήμες και ψεύτικες ειδήσεις που ήταν εναντίον τόσο του Ντόναλντ Τραμπ όσο και της Χίλαρι Κλίντον. Το περιοδικό Wired σε έρευνά του ανακάλυψε πώς ένας φοιτητής έβγαζε χιλιάδες κάθε μήνα δημοσιοποιώντας ψεύτικες ειδήσεις. Αργότερα, παράτησε τις σπουδές του για να ασχοληθεί full-time με τη συγγραφή παραπλανητικών ειδήσεων.Έτσι, το 2016-2017 χτυπήσαμε τρελά ρεκόρ ψευδών ειδήσεων. Το κακό είναι ότι οι άνθρωποι πιστεύουν οτιδήποτε που διαβάζουν στο ίντερνετ. 

Οπότε μια μέρα έκατσα και σκέφτηκα:

"Μπορώ να δημιουργήσω κάτι που θα αναλύει ειδήσεις και θα προειδοποιεί τον αναγνώστη για οτιδήποτε ύποπτο, όπως τη χρήσης της προπαγανδιστικής γλώσσας; Μπορώ να φτιάξω κάτι που μέσα σε δευτερόλεπτα θα κάνει ό,τι ακριβώς κάνουν οι 'επαληθευτές γεγονότων' (σ.σ. fact-checkers) στα ΜΜΕ και να βγάζω ένα αποτέλεσμα για το αν το άρθρο που διαβάζεις είναι αλήθεια ή μια απάτη; Κάτι που θα ξεχωρίσει ένα άρθρο προσωπικής άποψης και σάτιρας;" Ήταν μια τεράστια, άλυτη πρόκληση για μένα

Σε ποιον απευθύνεται η εφαρμογή; 

Το FightHoax έχει σκοπό να πολεμήσει την μαζική παραπληροφόρηση Συνεργαζόμαστε με πρακτορεία ειδήσεων και ειδησεογραφικά μέσα ώστε να βοηθήσουμε τους δημοσιογράφους να εκτελούν τις έρευνες τους ταχύτατα και πιο αντικειμενικά. Πιστεύω ότι οι δημοσιογράφοι σε συνδυασμό με τα σωστά εργαλεία τεχνολογίας μπορούν να κάνουν θαύματα.Επίσης, στα σχέδιά μου είναι η πιθανή συνεργασία με γίγαντες του χώρου όπως η Google και το Facebook. Με τη δύναμη και τους πόρους που έχουν μπορούμε πραγματικά να "καθαρίσουμε" το διαδίκτυο από τις ψεύτικες ειδήσεις.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε στην διάρκεια της δημιουργίας του αλγόριθμου;

Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν φυσικά η δομή της ιδέας. Πώς μπορεί να λυθεί ένα πρόβλημα, τη στιγμή που ούτε οι άνθρωποι καμιά φορά δεν μπορούν να συμφωνήσουν τι είναι αλήθεια και τι παραπληροφόρηση; Σύντομα η λύση δόθηκε όταν ρώτησα αρκετούς δημοσιογράφους και fact-checkers ώστε να καταλάβω τα ακριβή βήματα που εκτελούν για να ελέγξουν την εγκυρότητα μιας είδησης. Αυτό ακριβώς κάνει και το FightΗoax: εκτελεί τα βήματα που κάνουν οι επαγγελματίες fact-checkers, μέσα σε δευτερόλεπτα.

Πόσο χρόνο σας πήρε η ανάπτυξη της εφαρμογής;

Η υλοποίηση της ιδέας πήρε περίπου 8-9 πολύ απαιτητικούς μήνες. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο στάδιο της private beta. Κάθε μέρα βελτιώνεται η κάθε λεπτομέρεια στον κώδικα.

Σε άλλη συνέντευξή σας έχετε δηλώσει ότι πιστεύετε πως οι κώδικες θα είναι στο εγγύς μέλλον βασική γνώση που θα διδάσκονται οι άνθρωποι. Τι σημαίνει να ξέρει κανείς κώδικα σήμερα;

Θεωρώ το να ξέρει κάποιος να γράφει κώδικα, απαραίτητη δεξιότητα πλέον. Είναι ακριβώς όπως χρόνια πριν το να έχεις γνώσεις περί των μηχανών. Όχι μόνο βοηθάει το μυαλό σου να σκέφτεται αρκετά πιο περίπλοκα, αλλά και απλά, ταυτόχρονα, αλλά μας βοηθάει να δημιουργήσουμε οτιδήποτε σκεφτεί η φαντασία μας. Οι δυνατότητες είναι απεριόριστες!

Πιστεύετε ότι η τεχνολογία μπορεί να απαντήσει στα βασικά προβλήματα της σύγχρονης κοινωνίας; 

Αυτό που πιστεύω και με το FightHoax είναι ότι η τεχνολογία μπορεί να βελτιώσει τους ανθρώπους σε ό,τι και να κάνουν. Δεν συμφωνώ με τo επιχείρημα ότι η τεχνολογία πρέπει να αντικαταστήσει τον ανθρώπινο παράγοντα. Στο κομμάτι του ελέγχου εγκυρότητας μιας είδησης το FightHoax, σε συνεργασία με δημοσιογράφους, αλλά και νεοφυείς επιχειρήσεις (startups), μπορεί πραγματικά να κάνει τον κόσμο καλύτερο και να μειώσει την παραπληροφόρηση που υπάρχει παντού τριγύρω μας.

Η εφαρμογή του Βαλεντίνου

Ως άνθρωπος που ασχολείται με τον προγραμματισμό από τα πρώτα χρόνια της εφηβείας, τι περιμένατε από τις πανεπιστημιακές σας σπουδές; 

Είμαι στο δεύτερο έτος των σπουδών μου στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στο Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής. Η αλήθεια είναι ότι όσα μαθήματα έχω παρακολουθήσει μου φαίνονται ελλιπή και αρκετά πεπαλαιωμένα. Περίμενα την απογοήτευση αυτή λιγάκι, αλλά το ωραίο είναι ότι οι περισσότεροι καθηγητές αναγνωρίζουν τις πράξεις μου και μαζί οργανώνουμε events και startup workshops, ώστε να βοηθήσουμε τους φοιτητές που είναι δημιουργικοί. Οπότε, επίσημα είμαι φοιτητής, ανεπίσημα είμαι κάτι σαν επίτιμος βοηθός καθηγητή.

Τι σημαίνει να είσαι hacker; Τι αποκομίσατε από αυτήν την εμπειρία;

Hacker σημαίνει βάζω τη φαντασία και τις γνώσεις μου να δουλέψουν εκτός "συνόρων", ώστε να καταφέρω αυτό που θέλω. Μαθαίνεις αρκετά από τον χώρο του hacking και, πάνω απ' όλα, μαθαίνεις να μην εμπιστεύεσαι κανέναν και να είσαι πάντα προσεκτικός με την κάθε κίνησή σου. 

Τι σημαίνει για έναν άνθρωπο της ηλικίας σας να ζει και να δημιουργεί στην Ελλάδα της Κρίσης; 

Κάθε πρόβλημα κρύβει και μια ευκαιρία για τους δημιουργικούς ανθρώπους πιστεύω, έτσι και η κρίση. Δεν έχω πρόβλημα που η Ελλάδα περνάει δύσκολες στιγμές, απλώς πρέπει όλοι να βοηθήσουμε συλλογικά. Η κρίση είναι κατάλληλη ευκαιρία για νέες startups να εξελιχθούν. Πρέπει να τρέξουμε! Μην ξεχνάμε ότι οι περισσότεροι γίγαντες στον χώρο των επιχειρήσεων γεννήθηκαν μέσα σε δύσβατους καιρούς. 

http://neoskosmos.com/news/el/node/61004

=====================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"