Ερωτηματολόγιο Μαξ Φρις

Είναι γνωστό το ερωτηματολόγιο του Προυστ. [Στην ουσία, είναι μάλλον δύο ερωτηματολόγια στα οποία απάντησε ο Γάλλος συγγραφέας στην εφηβική του ηλικία]. Αυτό που δεν είναι γνωστό τουλάχιστον στην Ελλάδα - το Google δεν βγάζει αποτελέσματα στο ερώτημα διατυπωμένο στα ελληνικά - είναι πως ένα αντίστοιχο ερωτηματολόγιο συνέταξε το 1967 ο Γερμανοελβετός μυθιστοριογράφος και θεατρικός συγγραφέας Μαξ Φρις [1911-1991]. Οι 25 ερωτήσεις του, πέρα από το ενδιαφέρον τους για ψυχαγωγικούς και αυτογνωσιακούς λόγους, προκαλούν τη σκέψη και φωτίζουν το (υπαρξιακό) πνεύμα του έργου του.

- Σας ενδιαφέρει πραγματικά η διατήρηση του ανθρώπινου γένους από τη στιγμή που εσείς κι όλοι όσοι γνωρίζετε δεν θα ζουν πια;

- Πείτε εν συντομία γιατί.

- Πόσα από τα παιδιά σας δεν χρωστούν την ύπαρξή τους σε συνειδητή πρόθεση;

- Ποιον/ποια θα προτιμούσατε να μην είχατε γνωρίσει ποτέ;

- Έχετε ποτέ συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να φταίξατε σε σχέση με κάποιο πρόσωπο στη ζωή σας (χωρίς απαραίτητα αυτό το άλλο άτομο να το γνωρίζει); Αν ναι, σας κάνει κάτι τέτοιο να μισείτε τον εαυτό σας – ή εκείνο το άλλο πρόσωπο;

- Θα θέλατε να είχατε τέλεια μνήμη;

- Δώστε το όνομα ενός πολιτικού του οποίου ο θάνατος από αρρώστια, δυστύχημα, κλπ θα σας γέμιζε ελπίδα. Ή μήπως δεν θεωρείτε κανέναν τους απαραίτητο.

- Ποιο πρόσωπο ή πρόσωπα, που έχουν πεθάνει, θα θέλατε να ξαναδείτε;

- Ποια όχι;

- Θα προτιμούσατε να ανήκατε σε ένα διαφορετικό έθνος (ή πολιτισμό); Αν ναι, σε ποιο;

- Μέχρι ποια ηλικία θα θέλατε να ζήσετε;

- Αν είχατε την εξουσία να εφαρμόσετε πράγματα που θεωρείτε σωστά, θα το κάνατε ακόμα κι αν κάτι τέτοιο ήταν αντίθετο στη θέληση της πλειοψηφίας; (Ναι ή όχι)

- Γιατί όχι, αφού τα θεωρείτε σωστά;

- Τι βρίσκετε πιο εύκολο να μισείτε, μια ομάδα ατόμων ή ένα άτομο; Και προτιμάτε να μισείτε ως άτομο ή ως μέρος ενός συνόλου;

- Πότε σταματήσατε να πιστεύετε ότι μπορείτε να γίνετε σοφότερος/-η  – ή το πιστεύετε ακόμη; Πόσων χρονών είστε;

- Σας πείθει η αυτοκριτική σας;

- Κατά τη γνώμη σας, τι αντιπαθούν οι άλλοι σε σας και τι αντιπαθείτε εσείς στον εαυτό σας; Αν δεν είναι το ίδιο πράγμα, ποιο θα παραβλέπατε πιο εύκολα;

- Σας ενοχλεί – αν το σκέφτεστε – η σκέψη πως θα μπορούσατε να μην είχατε γεννηθεί ποτέ;

- Όταν σκέφτεστε κάποιον/-α που έχει πεθάνει, θα θέλατε να σας μιλήσει αυτός/-ή ή να του/της πείτε κάτι εσείς;

- Αγαπάτε κανέναν/καμία;

- Πώς το ξέρετε;

- Αν υποθέσουμε πως δεν έχετε σκοτώσει ποτέ άλλον άνθρωπο, πώς το εξηγείτε;

- Τι χρειάζεστε για να είστε ευτυχισμένος/-η;

- Για τι πράγμα είστε ευγνώμων;

- Τι θα προτιμούσατε: να πεθάνετε ή να συνεχίσετε να ζείτε ως κάποιο υγιές ζώο; Ποιο ζώο;

[Μετάφραση από τα αγγλικά: Παναγιώτης Α. Αλεξανδρίδης]

=====================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"