Του Βασιλείου Μαρτζούκου.
Το ασταθές διεθνές σύστημα έχει τάσεις πολυπολικές, με διατήρηση της πρωτοκαθεδρίας των ΗΠΑ για το ορατό μέλλον. Κύριους παράγοντες αστάθειας αποτελούν η ενεργειακή ασφάλεια, η άνιση κατανομή του πλούτου, η ανισομερής αύξηση του παγκοσμίου πληθυσμού, η μαζική μετανάστευση, η διασπορά των όπλων Μαζικής Καταστροφής, η τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα και η κλιματική αλλαγή.
Υδρογονάνθρακες και Ενέργεια
Δεδομένου ότι το μέγιστο ποσοστό μεταφοράς υδρογονανθράκων, καθώς και του διεθνούς εμπορίου διενεργείται δια θαλάσσης, αυξάνεται η στρατηγική σημασία των θαλασσίων οδών επικοινωνίας και ιδιαίτερα των υποχρεωτικών περιοχών διελεύσεως, ενώ συγχρόνως ενισχύεται η τάση των ναυτικών εξοπλισμών. ...
Η ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως (ΕΕ), ιδιαίτερα στους τομείς εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και ασφάλειας απέχει ακόμη αρκετά από το ευρωπαϊκό όραμα. Η ευρωπαϊκή ενεργειακή εξάρτηση από την Ρωσία, καθιστά ιδιαίτερα σημαντικό τον Νότιο ενεργειακό διάδρομο και τα υποθαλάσσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων της Α. Μεσογείου.
Ο ρόλος Ρωσίας και Κίνας και η ‘νέα Τουρκία’
Η Ρωσία πέραν των παγίων βλέψεών της προς τις «θερμές θάλασσες» και της προωθήσεως του Ευρασιανισμού ως αντιδυτικού συνασπισμού, υπενθυμίζει σε κάθε ευκαιρία ότι έχει τον πρώτο λόγο σε περιοχές πλησίον των συνόρων της αλλά και μόνιμη παρουσία και επιρροή στην Μ. Ανατολή. Η Κίνα προωθεί σχέδιο πολυεπίπεδης επιρροής της προς όλα τα κράτη από τα οποία διέρχεται ο χερσαίος και ο θαλάσσιος «δρόμος του μεταξιού», από την Κίνα έως και την Ευρώπη.
Η Τουρκία αποτελεί φιλόδοξη νεοθωμανική αναθεωρητική δύναμη με περιφερειακές φιλοδοξίες, προκαλούσα αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή. Η πολιτική της χειραφέτηση, ο εναγκαλισμός της με τους απανταχού αδελφούς Μουσουλμάνους και η πρόσφατη προσέγγισή της με την Ρωσία και το Ιράν έχουν προκαλέσει βαθύ ρήγμα στις σχέσεις της με την Δύση και ιδιαίτερα με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Διερευνάται κατά πόσο η διαφαινόμενη τουρκική απομάκρυνση από την Δύση αποτελεί διπλωματικό ελιγμό μεγιστοποιήσεως του διαπραγματευτικού της οφέλους ή καθαρά στρατηγική επιλογή.
Η νέα εικόνα στα Βαλκάνια
Η οικονομική και στρατιωτική αποδυνάμωση της Ελλάδος ενθαρρύνει τόσο την αναθεωρητική Τουρκία όσο και τις αλυτρωτικές βλέψεις βορείων γειτονικών κρατών. Εκτιμάται ότι με ενθάρρυνση και της Τουρκίας, τα Σκόπια ακόμη και μετά την Συμφωνία των Πρεσπών, θα επιδιώξουν και στο μέλλον την «Μεγάλη Μακεδονία» και αντιστοίχως η Αλβανία την «Μεγάλη Αλβανία».
Δεν διαφαίνονται προοπτικές επιλύσεως του σύνθετου και ασταθούς «παζλ» της Μ. Ανατολής στο ορατό μέλλον. Η επόμενη ημέρα της Συρίας αποτελεί ακόμη ζητούμενο ενώ ο πολυετής εμφύλιος έχει προκαλέσει μεταναστευτικά ρεύματα προς την Δύση. Στην Αφρική ξεχωρίζει η συνεχιζόμενη εσωτερική σύγκρουση στην Λιβύη, η δραστηριοποίηση του ακραίου Ισλάμ, η δημογραφική έκρηξη (με εκθετική αύξηση των Μουσουλμάνων) και η συσσώρευση μεταναστών για την Ευρώπη στις βόρειες ακτές της.
Τα Βαλκάνια με την πολιτική των «κρατών δορυφόρων», του «διαίρει και βασίλευε», καθώς και με την διείσδυση κρατών με περιφερειακές φιλοδοξίες, μετατρέπονται για μία ακόμη φορά σε ρευστό πεδίο διεθνούς ανταγωνισμού και σφαιρών επιρροής. Η πρόσφατη συμφωνία των Πρεσπών, εκτιμάται ότι προκαλεί ζημίες σε ζωτικά εθνικά μας συμφέροντα και ότι μακροπρόθεσμα θα διαδραματίσει αποσταθεροποιητικό ρόλο στις εξελίξεις της περιοχής.
Συμπέρασμα
Ο ευρύτερος χώρος της Α. Μεσογείου, με τα υποθαλάσσια ενεργειακά κοιτάσματα και την εκκρεμούσα επίλυση του Κυπριακού, αποτελούν πεδίο τοπικών, περιφερειακών και διεθνών διεργασιών και ανταγωνισμών. Η Τουρκία επιδιώκει την μεγιστοποίηση του οφέλους της (π.χ. ολόκληρο το φάσμα των γνωστών μονομερών διεκδικήσεων από Ελλάδα, συνεκμετάλλευση ενεργειακών αποθεμάτων Α. Μεσογείου, σύνδεση ενεργειακού με «ευνοϊκή» επίλυση του Κυπριακού κ.λπ.), ανεξαρτήτως των προβλέψεων του Διεθνούς Δικαίου. Οι τριμερείς στρατηγικοί άξονες συνεργασίας Ελλάδος και Κύπρου με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ιορδανία και τον Λίβανο, εξυπηρετούν τα Δυτικά συμφέροντα και τυγχάνουν της αμερικανικής αποδοχής.
Ο χώρος του ελληνισμού κρίνεται ότι διατηρεί και επαυξάνει την υψηλή γεωστρατηγική του αξία, λόγω των ενεργειακών εξελίξεων της Α. Μεσογείου αλλά και των στρατηγικών αξόνων της περιοχής και κυρίως αυτόν της Ελλάδος – Κύπρου – Ισραήλ, ο οποίος προσδίδει εναλλακτική Δυτική πρόσβαση στην Μ. Ανατολή (πέραν της προσβάσεως μέσω Τουρκίας).
Βασίλειος Μαρτζούκος, Αντιναύαρχος ε.α. Π.Ν. και Επίτιμος Διοικητής Σ.Ν.Δ., Πρόεδρος Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών
new-economy.gr
Τίτλοι-υπότιτλοι: new-economy.gr
Το παρόν αποτελεί τμήμα της μελέτης του συγγραφέως με τίτλο ‘ΕΛΛΑΣ – ΤΟΥΡΚΙΑ. ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ’.
===================== "O σιωπών δοκεί συναινείν"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.