 |
| Ο ξακουστός Αρχιερέας, κατά κόσμο Δημήτρης Δελλής. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO |
Ο Δημήτρης Δελλής είναι μια αναγνωρίσιμη μορφή της πόλης, γνωστός ως Αρχιερέας, ο οποίος, μετά από μεγάλα ταξίδια σε όλον τον πλανήτη, ζει απομονωμένος στη γενέτειρά του.
Γιάννης Πανταζόπουλος 29.6.2023
Το νησί της Λίμνης Παμβώτιδας βρίσκεται στην καρδιά των βουνών. Καθημερινά, από την προκυμαία των Ιωαννίνων ξεκινούν πολυάριθμα δρομολόγια με προορισμό το νησάκι της πόλης, το μοναδικό χωρίς όνομα, το οποίο έχει περίπου 200 μόνιμους κατοίκους. Το επισκέπτομαι για να συναντήσω μια αναγνωρίσιμη μορφή των Ιωαννίνων, τον ξακουστό Αρχιερέα, κατά κόσμο Δημήτρη Δελλή, έναν «ερημίτη φιλόσοφο» που από το 1998 έχει αποποιηθεί τελείως τον υλικό κόσμο, ζει μοναχικά και ασχολείται μόνο με τη συγγραφή.
«Γεννήθηκα στο νησί της λίμνης των Ιωαννίνων το 1947», λέει. «Από πολύ νωρίς ασχολήθηκα με το ψάρεμα.
Ο πατέρας μου, κουρέας στο επάγγελμα, καταγόταν από τα Ιωάννινα και η μητέρα μου από το νησί, απόγονος ενός αφορισμένου Φιλανθρωπινού μητροπολίτη του 17ου αιώνα.
Δύσκολα χρόνια.
Κακουχίες, φτώχεια και στερήσεις.
Από τότε έμαθα να ζω με τα λίγα και να μη μου λείπουν τα πολλά.
Ο παππούς μου, αυτοεξόριστος σε μια σπηλιά εκείνη την περίοδο αλλά και ο δάσκαλος τότε του νησιού, ήταν οι άνθρωποι που με καθόρισαν.
Από τον παππού μου θυμάμαι τις αφηγήσεις του από την Οδύσσεια και την Ιλιάδα. Απ’ αυτόν, επίσης, άκουσα τις πρώτες γαλλικές λέξεις.
Τα μεγάλα περιοδικά της χώρας μού έκαναν πολυσέλιδα αφιερώματα, όπως το εβδομαδιαίο ένθετο της γαλλικής εφημερίδας “Le Figaro”, “Le Figaro Magazine”, βάζοντας τίτλο:
“Ο άνθρωπος που έκανε την Γαλλία και την ανθρωπότητα να ονειρεύεται”.
»Έτσι, στα 14 μου χρόνια πούλησα τριάντα κιλά ψάρια και αγόρασα με τα χρήματα αυτά μια μέθοδο εκμάθησης Γαλλικών, για να μάθω μόνος μου τη γλώσσα.
Εκ του αποτελέσματος συνειδητοποιώ ότι ήταν ό,τι καλύτερο αποφάσισα να κάνω στη ζωή μου. Έτσι, έγινα gentil organisateur στο Club Mediterranée της Κέρκυρας, του Αιγίου και στο Λεζέν της Ελβετίας.
Σε ηλικία 16 ετών ξεναγούσα τους τουρίστες στα άγνωστα και ερημικά τότε Ζαγοροχώρια. Κάποια στιγμή αποφάσισα να πάω στο Παρίσι για μια απλή επίσκεψη, η οποία τελικά έμελλε να διαρκέσει περίπου 28 χρόνια.
Στην πόλη του φωτός κατάφερα να γίνω ένας απ’ τους πιο διάσημους Έλληνες όπως ο Κώστας Γαβράς, η Μελίνα Μερκούρη, η Νάνα Μούσχουρη και φυσικά η κολλητή μου, Ειρήνη Παππά. . . .
Ο ερημίτης φιλόσοφος του νησιού των Ιωαννίνων
Άφησα εποχή με τις θεματικές ιστορικές κρουαζιέρες που εμπνέονταν
από την ελληνική ιστορία και μυθολογία (Ιλιάδα, Οδύσσεια, Αργοναυτική Εκστρατεία,
Εννέα νύκτες με τις Μούσες, Περιηγήσεις του Ηροδότου). Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
»Τα μεγάλα περιοδικά της χώρας μού έκαναν πολυσέλιδα αφιερώματα, όπως το εβδομαδιαίο ένθετο της γαλλικής εφημερίδας “Le Figaro”, “Le Figaro Magazine”, βάζοντας τίτλο: “Ο άνθρωπος που έκανε την Γαλλία και την ανθρωπότητα να ονειρεύεται”. Ουσιαστικά, η διαδρομή μου ξεκίνησε το 1969 όταν εγκαταστάθηκα μόνιμα στο Παρίσι, δούλεψα ως ηθοποιός και συγγραφέας στο καφεθέατρο και στη συνέχεια ως οργανωτής ταξιδιών στην Αίγυπτο, στο Μαρόκο, στη Μέση Ανατολή και στο Αφγανιστάν. Το 1977 ίδρυσα το γραφείο ταξιδιών Grecorama και άφησα εποχή με τις θεματικές ιστορικές κρουαζιέρες που εμπνέονταν από την ελληνική ιστορία και μυθολογία (Ιλιάδα, Οδύσσεια, Αργοναυτική Εκστρατεία, Εννέα νύκτες με τις Μούσες, Περιηγήσεις του Ηροδότου). Το 1984 δημιούργησα στο Παρίσι την Ελληνική Αγορά, η οποία δραστηριοποιήθηκε στη διοργάνωση εκθέσεων Ελλήνων εικαστικών, στην παρουσίαση βιβλίων των αρχαίων συγγραφέων, στην υπεράσπιση και προβολή του ελληνικού πολιτισμού».
Ένα από τα πρόσωπα που μνημονεύει συνεχώς στη συνομιλία μας είναι ο παλαιός πρύτανης της Σορβόνης, Jacques Bompaire. «Αυτός ήταν ο κύριος ομιλητής στις μυθολογικές και ιστορικές μου κρουαζιέρες και, φυσικά, ήταν ο άνθρωπος που πίστεψε σε μένα, προτείνοντάς μου ότι θα έπρεπε να κυκλοφορήσω την ελληνική σκέψη ελεύθερα, όπως δεν θα διδαχθεί ποτέ στις επίσημες έδρες μας. Οπότε το βιβλίο που ολοκλήρωσα τώρα και φέρει τον τίτλο Λεξικό της αρχαίας ελληνικής σοφίας: Γνωμικά, ρήσεις, αποφθέγματα αποτελεί απόσταγμα έρευνας 35 ετών. Εν τω μεταξύ, είχα εκδώσει άλλα δύο βιβλία, το «Οι θεοί του Ολύμπου υπάρχουν» το 2000 και το «Μυστικό της νήσου των Ιωαννίνων».
Για τον Δημήτρη Δελλή είναι πολύ ενοχλητική η ανοησία της αγέλης, όπως λέει χαρακτηριστικά και συνεχίζει: «Η ελληνική σκέψη είναι μία. Δεν υπάρχει νεοελληνική. Ο νεοελληνισμός είναι απόρροια του Βυζαντίου που θέλησε να παρουσιάσει την ελληνική σκέψη ως εσφαλμένη και διορθωμένη από τη χριστιανική θρησκεία. Αυτό είναι και το κυριότερο θέμα που με απασχολεί γιατί εδώ, τώρα, έρχομαι και λέω σε όσους είναι χριστιανοί: “Δεν μπορεί να είστε Έλληνες, αφού εσείς είστε χριστιανοί”.
Επέλεξα να την ονομάσω Ερμαφροδίτη, εμπνεόμενος από τον καρπό
του Ερμαίου και της Αφροδίτης. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
»Οι απόψεις μου αυτές δημιούργησαν πολλές αντιδράσεις και στη Γαλλία, σταδιακά, για διάφορους λόγους έγινα persona non grata.
Άλλωστε, για πολλούς ήμουν κάπως σαν επικίνδυνος φιλόσοφος.
Σκεφτείτε ότι κάποια στιγμή είχα κλείσει έναν κεντρικό δρόμο του Παρισιού, κρεμώντας μια μαύρη σημαία και ζητώντας από τους χριστιανούς να έρθουν να καταθέσουν τη συγγνώμη τους για όλα τα εγκλήματα που έχουν διαπράξει απέναντι στην ελληνική σκέψη.
Το 1998, λοιπόν, αποφάσισα να επιστρέψω στη γενέτειρά μου. Με κάποια χρήματα που είχα εξοικονομήσει προσπάθησα να μετατρέψω το σπίτι μου σε φιλοσοφική σχολή. Δυστυχώς, τα οράματα, οι φιλοδοξίες και οι σχεδιασμοί μου, με την πάροδο των ετών, εξανεμίστηκαν.
Εδώ, στο νησί, ο σημαντικότερος αναγνώστης μου ήταν ο συντοπίτης μου και πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας. Με φώναζε και αυτός Αρχιερέα, προσωνύμιο που μου έχει αποδώσει ο στενός φίλος και εκδότης μου Χρήστος Ζαμπούνης.
Ο Παπούλιας μου είχε εκμυστηρευτεί ότι είχε γίνει επικούρειος, γι’ αυτό και στον τάφο του γράφτηκε η απόκρυφη επικούρεια φράση του Κωστή Παλαμά, “Ζωή Ιερή Αγία και Μία”».
Η συζήτηση οδηγείται στη βάρκα του, η οποία αποτελεί ένα προσωπικό του δημιούργημα. «Επέλεξα να την ονομάσω Ερμαφροδίτη, εμπνεόμενος από τον καρπό του Ερμαίου και της Αφροδίτης.
Έχει μια ξεχωριστή δομή με άρτια οροφή και σχήμα τριγωνικής πιρόγας, υπονοώντας ότι συνδέεται και με το θηλυκό και με το αρσενικό.
Εξωτερικά είναι τριγωνική, αλλά από την κάτω πλευρά υπάρχει μια καμπύλη και μοιάζει σαν βαρέλι, σχήμα που συναντάμε στα ποταμόπλοια.
Επίσης, όπως θα δεις πάνω της, ξεχωρίζει μια κατασκευή που θυμίζει αιδοίο, ενώ στο κατάρτι υπάρχει μια αγριόχηνα γαντζωμένη σε ένα πέος.
Ο απώτερος σκοπός της κατασκευής της είναι να αποτελέσει τον τάφο μου, αφού σ’ εμάς, τους ολύμπιους πολυθεϊστές, δεν έχουν δώσει νεκροταφείο να θάβουμε τους νεκρούς τους.
Η σορός μου θέλω να καεί μέσα σε αυτήν τη βάρκα ‒ παράλληλα, μια μαύρη σημαία θα κυματίζει στον κινούμενο τάφο μου που θα συμβολίζει τον θάνατο της νήσου και της Λίμνης Παμβώτιδας».
Οι απόψεις μου δημιούργησαν πολλές αντιδράσεις και στη Γαλλία, σταδιακά,
για διάφορους λόγους έγινα persona non grata.
Άλλωστε, για πολλούς ήμουν κάπως σαν επικίνδυνος φιλόσοφος.
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
Σήμερα τα βγάζει πέρα οικονομικά μόνο με 2 ευρώ την ημέρα. «Οικονομικά καταστράφηκα. Εδώ και περίπου δεκαπέντε χρόνια οφείλω πολλά στον Τζίμη Τενεχτσή, ιδιοκτήτη της Κυρά Φροσύνης, διότι ήταν εκείνος που με έτρεφε και με συντηρούσε.
Χωρίς τη δική του βοήθεια δεν θα ζούσα», λέει και περιγράφει πώς αντιμετωπίζει τις αμέτρητες ώρες μοναξιάς.
«Δεν θα ξεχάσω μια περίοδο που, ενώ έγραφα, ερχόταν και με επισκεπτόταν ένας κοκκινολαίμης, ένα μικροσκοπικό πουλί που το τάιζα και ήταν η παρέα μου.
Καθημερινά καθόταν στο πόμολο της πόρτας όσο εγώ έγραφα.
Όταν ήμουν παιδί, τα υπόλοιπα παιδιά του νησιού με άφηναν μόνο μου και δεν ήθελαν να πηγαίνω μαζί τους.
Κάποια στιγμή, όταν ένας ξένος επισκέφθηκε το νησί, τους είπε:
“Mα καλά, γιατί δεν φωνάζετε κι εκείνο το παιδάκι που στέκει καθισμένο μόνο του στο πεζούλι με κατεβασμένο το κεφάλι”.
Κι εκείνα είπαν ότι αυτό ήταν επιλογή μου. Τότε ήταν η πρώτη φορά που έγινα αποδέκτης της ψευτιάς και της υποκρισίας. Το γεγονός αυτό με τραυμάτισε για μια ολόκληρη ζωή».
Οι χειμώνες δεν είναι εύκολοι στο νησί. Χαμηλώνει το βλέμμα και διευκρινίζει:
«Εδώ τους χειμερινούς μήνες επικρατεί πολύ κρύο, η λίμνη πολλές φορές παγώνει και δυσχεραίνει τις μετακινήσεις.
Πολλές φορές χρειάστηκε να παλέψω με την πείνα και την επιβίωση, τους εφιάλτες και τις αντιξοότητες τού να ζεις σε ένα μικρό νησί.
Δεν θα ξεχάσω όταν μια νύχτα λυσσομανούσε ο άνεμος, είχε φοβερό κρύο και εγώ είχα έλλειψη της βιταμίνης Β12.
Νόμιζα ότι εκείνη την ημέρα θα πέθαινα.
Χωρίς να μπορώ να ανασύρω στη μνήμη μου λεπτομέρειες, ήταν λίγο μετά τις τέσσερις το πρωί όταν με πήγαν επειγόντως στο νοσοκομείο, αλλά τελικά έδωσαν εντολή για εισαγωγή στο ψυχιατρείο, κάνοντας εσφαλμένη διάγνωση. Αλλού η σκέψη και αλλού το σώμα.
Ο εγκέφαλός μου είχε μπλοκαριστεί.
Νομίζω ότι είχα φτάσει ένα βήμα πριν από την αυτοκτονία. Αυτή ήταν η πιο σκληρή στιγμή της ζωής μου».
Λίγο πριν τον αποχαιρετήσω, τον ρωτώ τι τον έχει διδάξει η ζωή.
«Στην προσωπική σου διαδρομή σημασία έχει να καταφέρεις να γνωρίσεις τον δαίμονά σου, εκείνον δηλαδή που θα αλλάξει τη μοίρα σου.
Κι εγώ είμαι ευγνώμων γιατί ευτύχησα να τον γνωρίσω ‒ ήταν εκείνος ο άνθρωπος που με έσπρωξε να μάθω γαλλικά. Κλείνοντας, θα ήθελα να σου θυμίσω μια φράση του Πλούταρχος:
“Ζω σε μια μικρή πόλη και μου αρέσει να μένω, για να μη γίνει μικρότερη”». Κλείνοντας την εξώπορτα, τον ακούω να φωνάζει: «Και να μην ξεχνάς ποτέ ότι το αλλού είναι εδώ».
https://www.lifo.gr/articles/o-erimitis-filosofos-toy-nisioy-ton-ioanninon
=====================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.