.jpg)
Ο Rick Shenkman, ιδρυτής του History News Network του Πανεπιστημίου George Washington, είναι ο συγγραφέας του Political Animals: How Our Stone-Age Brain Gets in the Way of Smart Politics (Βασικά βιβλία).
Όλα εξελίσσονταν όπως συμβαίνει συνήθως. Οι ακαδημαϊκοί που συγκεντρώθηκαν στη Λισαβόνα αυτό το καλοκαίρι για την ετήσια συνάντηση της Διεθνούς Εταιρείας Πολιτικών Ψυχολόγων άκουγαν ευγενικά για τέσσερις ημέρες, κουνώντας καταφατικά το κεφάλι τους καθώς οι συνομήλικοί τους ανέβαιναν στο βήμα και παρέδιδαν εργασίες για τα πάντα, από την έκρηξη στις θεωρίες συνωμοσίας μέχρι την άνοδο του απολυταρχισμός.
Μετά, η διάθεση άλλαξε. Καθώς ένα από τα λιοντάρια του επαγγέλματος, ο 68χρονος Shawn Rosenberg , άρχισε να παραδίδει το χαρτί του, οι άνθρωποι στο πλήθος των περίπου εκατό άρχισαν να μετακινούνται στις θέσεις τους. Ψιθύριζαν δυνατά αντιρρήσεις στους φίλους τους. Τρεις γυναίκες που κάθονταν δίπλα μου κοντά στην πίσω σειρά ήταν τόσο δυνατές και ζεστάθηκαν που δυσκολεύτηκα να ακούσω για μια στιγμή τι έλεγε ο Ρόζενμπεργκ.
Τι προκάλεσε το σάλο; Ο Rosenberg, καθηγητής στο UC Irvine, αμφισβητούσε μια βασική υπόθεση για την Αμερική και τη Δύση. Η θεωρία του; Η δημοκρατία . . . καταβροχθίζει τον εαυτό της —τη φράση του— και δεν θα διαρκέσει.
Όσο κι αν οι φιλελεύθεροι επικριτές του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσαν να θέλουν να βάλουν τα δεινά της Αμερικής στην πόρτα του, ο Ρόζενμπεργκ λέει ότι ο πρόεδρος δεν είναι η αιτία της πτώσης της δημοκρατίας - ακόμα κι αν η επιτυχημένη αντιμεταναστευτική λαϊκιστική εκστρατεία του Τραμπ μπορεί να ήταν σύμπτωμα της παρακμής της δημοκρατίας.
Εμείς φταίμε, είπε ο Ρόζενμπεργκ. Όπως στο «εμείς οι άνθρωποι».
Η δημοκρατία είναι σκληρή δουλειά. Και καθώς οι «ελίτ» της κοινωνίας -ειδικοί και δημόσια πρόσωπα που βοηθούν τους γύρω τους να ανταπεξέλθουν στις βαριές ευθύνες που συνεπάγεται η αυτοδιοίκηση- έχουν ολοένα και περισσότερο παραμεριστεί, οι πολίτες αποδεικνύονται ότι δεν είναι εξοπλισμένοι γνωστικά και συναισθηματικά για τη λειτουργία μιας δημοκρατίας που λειτουργεί καλά. Ως αποτέλεσμα, το κέντρο έχει καταρρεύσει και εκατομμύρια απογοητευμένοι και γεμάτοι αγωνία ψηφοφόροι έχουν στραφεί απελπισμένοι σε δεξιούς λαϊκιστές.
Η πρόβλεψή του; «Σε εδραιωμένες δημοκρατίες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η δημοκρατική διακυβέρνηση θα συνεχίσει την αδυσώπητη παρακμή της και τελικά θα αποτύχει».
***
Μια παγκόσμια τάση προς τον αυταρχισμό φαίνεται να καταγράφεται τα τελευταία χρόνια. Και δε λέω μόνο για τους ηγέτες χωρών όπως η Κίνα, η Σαουδική Αραβία, η Ρωσία κλπ αλλά για μια τάση που βλέπουμε και μέσα στις κανονικές δημοκρατικές χώρες όπως η Αγγλία, οι ΗΠΑ και η Ελλάδα.
Αν πήγατε να γελάσετε με κάποια από τις παραπάνω χώρες τότε - ναι - για εσάς λέω!
Δε νιώθετε καμιά φορά πως παρόλο που έχουμε δημοκρατία (στα χαρτιά), παρόλο που κάνουμε εκλογές κλπ… κάτι δεν πάει καλά… κάτι έχει στραβώσει;
Τι συμβαίνει;
Ποιος σκοτώνει τη δημοκρατία;
Ε, λοιπόν, εγώ ξέρω ποιος τη σκοτώνει και… δεν είναι αυτός που νομίζετε.
Ελάτε μαζί μου σε αυτό το βίντεο και ο πραγματικός δολοφόνος θα αποκαλυφθει!
Έχουμε Όντως Δημοκρατία; | Greekonomics #26
Σε αυτό το επεισόδιο μιλάμε για την ανεφικτότητα της Δημοκρατίας που απέδειξε ο Νομπελίστας οικονομολόγος Kenneth Arrow το 1961. Πάμε να δούμε!
00:00 Intro
03:52 Απλή Πλειοψηφία
05:39 Λίστα Προτιμήσεων
07:25 Εκλογές με Γύρους
10:24 Συστήματα με Πόντους
11:27 Ψήφος Αποδοχής
13:05 «Ανεφικτότητα» Arrow
16:17 Χάρισε Ζωή
Το τελευταίο μισό του 20ου αιώνα ήταν η χρυσή εποχή της δημοκρατίας. Το 1945, σύμφωνα με μια έρευνα , υπήρχαν μόλις 12 δημοκρατίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Μέχρι το τέλος του αιώνα υπήρχαν 87. Αλλά μετά ήρθε η μεγάλη ανατροπή: Στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, η στροφή προς τη δημοκρατία μάλλον ξαφνικά και δυσοίωνα σταμάτησε —και αντιστράφηκε.
Οι δεξιοί λαϊκιστές πολιτικοί ανέλαβαν την εξουσία ή απείλησαν στην Πολωνία, την Ουγγαρία, τη Γαλλία, τη Βρετανία, την Ιταλία, τη Βραζιλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όπως σημειώνει ο Rosenberg, «με ορισμένες μετρήσεις, το μερίδιο των δεξιών λαϊκιστών της λαϊκής ψήφου στην Ευρώπη συνολικά έχει υπερτριπλασιαστεί από 4% το 1998 σε περίπου 13% το 2018». Στη Γερμανία, η ψήφος των δεξιών λαϊκιστών αυξήθηκε ακόμη και μετά το τέλος της Μεγάλης Ύφεσης και μετά την υποχώρηση της εισροής μεταναστών στη χώρα.
Λίγες τρεις δεκαετίες αφότου κάποιοι είχαν προαναγγείλει το «τέλος της ιστορίας», είναι πιθανό η δημοκρατία να πλησιάζει στο τέλος. Και δεν είναι μόνο οι λαϊκιστές φασαρίες που το λένε αυτό. Το ίδιο και ένας από τους πρωτοπόρους κοινωνικούς επιστήμονες του κατεστημένου, που τολμά να προβλέψει πραγματικά το τέλος της δημοκρατίας όπως την ξέρουμε.
Ο Ρόζενμπεργκ, ο οποίος κέρδισε πτυχία στο Γέιλ, την Οξφόρδη και το Χάρβαρντ, μπορεί να είναι ο κοινωνικός επιστήμονας για την εποχή μας, εάν τα γεγονότα εξελιχθούν όπως προτείνει. Η θεωρία του είναι ότι τις επόμενες δεκαετίες, ο αριθμός των μεγάλων δημοκρατιών δυτικού τύπου σε όλο τον κόσμο θα συνεχίσει να συρρικνώνεται και αυτές που θα απομείνουν θα γίνουν κέλυφος του εαυτού τους. Στη θέση της δημοκρατίας, λέει ο Rosenberg, θα είναι οι δεξιές λαϊκιστικές κυβερνήσεις που θα προσφέρουν στους ψηφοφόρους απλές απαντήσεις σε περίπλοκα ερωτήματα.
Και εκεί βρίσκεται ο πυρήνας του επιχειρήματός του: η δημοκρατία είναι σκληρή δουλειά και απαιτεί πολλά από αυτούς που συμμετέχουν σε αυτήν. Απαιτεί από τους ανθρώπους να σέβονται όσους έχουν διαφορετικές απόψεις από τις δικές τους και τους ανθρώπους που δεν τους μοιάζουν. Ζητά από τους πολίτες να μπορούν να περάσουν από κόσκινο μεγάλο όγκο πληροφοριών και να επεξεργαστούν το καλό από το κακό, το αληθινό από το ψεύτικο. Απαιτεί στοχασμό, πειθαρχία και λογική.
Δυστυχώς, η εξέλιξη δεν ευνόησε την άσκηση αυτών των ιδιοτήτων στο πλαίσιο μιας σύγχρονης μαζικής δημοκρατίας. Επικαλούμενος πλήθος ψυχολογικών ερευνών, ευρήματα που μέχρι τώρα έχουν γίνει λίγο-πολύ οικεία, ο Rosenberg υποστηρίζει ότι τα ανθρώπινα όντα δεν σκέφτονται σωστά. Οι προκαταλήψεις διαφόρων ειδών παραμορφώνουν τον εγκέφαλό μας στο πιο θεμελιώδες επίπεδο. Για παράδειγμα, ο ρατσισμός προκαλείται εύκολα ασυνείδητα στους λευκούς από μια εικόνα ενός μαύρου άνδρα που φοράει κουκούλα. Αποκλείουμε αποδεικτικά στοιχεία όταν δεν ταιριάζουν με τους στόχους μας, ενώ ενστερνιζόμαστε πληροφορίες που επιβεβαιώνουν τις προκαταλήψεις μας. Μερικές φορές το να ακούμε ότι κάνουμε λάθος μας κάνει να διπλασιαζόμαστε. Και τα λοιπά και τα λοιπά.
Ο εγκέφαλός μας, λέει ο Ρόζενμπεργκ, αποδεικνύεται μοιραίος για τη σύγχρονη δημοκρατία. Οι άνθρωποι απλά δεν είναι φτιαγμένοι για αυτό.
Οι άνθρωποι λένε εδώ και δύο χιλιετίες ότι η δημοκρατία είναι ανεφάρμοστη, επιστρέφοντας στον Πλάτωνα. Οι Ιδρυτές ήταν αρκετά ανήσυχοι που άφησαν μόνο το ήμισυ ενός κλάδου της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στα χέρια του λαού. Και όμως για δύο αιώνες η δημοκρατία στην Αμερική προχωρούσε λίγο πολύ χωρίς να ανατιναχτεί.
Γιατί λοιπόν ο Ρόζενμπεργκ, ο οποίος έκανε το όνομά του στη δεκαετία του 1980 με μια μελέτη που έδειξε ανησυχητικά ότι πολλοί ψηφοφόροι επιλέγουν υποψηφίους με βάση την εμφάνισή τους, προβλέπει το τέλος της δημοκρατίας τώρα;
Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο λόγος για την πρόσφατη επιτυχία των δεξιών λαϊκιστών είναι ότι οι «ελίτ» χάνουν τον έλεγχο των θεσμών που παραδοσιακά έσωζαν τους ανθρώπους από τις πιο αντιδημοκρατικές τους παρορμήσεις. Όταν οι άνθρωποι αφήνονται να λαμβάνουν πολιτικές αποφάσεις μόνοι τους, οδηγούνται προς τις απλές λύσεις που προσφέρουν οι δεξιοί λαϊκιστές σε όλο τον κόσμο: ένα θανατηφόρο μείγμα ξενοφοβίας, ρατσισμού και αυταρχισμού.
Οι ελίτ, όπως τις ορίζει ο Ρόζενμπεργκ, είναι οι άνθρωποι που κατέχουν την εξουσία στην κορυφή της οικονομικής, πολιτικής και πνευματικής πυραμίδας που έχουν «το κίνητρο να υποστηρίξουν τη δημοκρατική κουλτούρα και τους θεσμούς και τη δύναμη να το κάνουν αποτελεσματικά». Στους ρόλους τους ως γερουσιαστών, δημοσιογράφων, καθηγητών, δικαστών και κυβερνητικών διοικητών, για να αναφέρουμε μερικούς, οι ελίτ παραδοσιακά κυριαρχούσαν στον δημόσιο λόγο και στους θεσμούς των ΗΠΑ – και σε αυτόν τον ρόλο βοήθησαν τον πληθυσμό να κατανοήσει τη σημασία των δημοκρατικών αξιών. Σήμερα όμως αυτό αλλάζει. Χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις νέες τεχνολογίες, οποιοσδήποτε έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο μπορεί να δημοσιεύσει ένα ιστολόγιο και να τραβήξει την προσοχή για τον σκοπό του—ακόμα κι αν έχει τις ρίζες του σε συνωμοσία και βασίζεται σε ψευδείς ισχυρισμούς, όπως το ψέμα ότι η Χίλαρι Κλίντον είχε σεξ δαχτυλίδι από το υπόγειο μιας πιτσαρίας στην Ουάσιγκτον, το οποίο κατέληξε σε πυροβολισμούς.
Ενώ οι ελίτ στο παρελθόν μπορεί να είχαν καταπνίξει με επιτυχία τις θεωρίες συνωμοσίας και να καλούσαν τους λαϊκιστές για τις ασυνέπειές τους, σήμερα όλο και λιγότεροι πολίτες παίρνουν τις ελίτ στα σοβαρά. Τώρα που οι άνθρωποι παίρνουν τα νέα τους από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και όχι από καθιερωμένες εφημερίδες ή τα τρία παλιά τηλεοπτικά δίκτυα ειδήσεων (ABC, CBS και NBC), οι ψεύτικες ειδήσεις πολλαπλασιάζονται. Εικάζεται ότι 10 εκατομμύρια άνθρωποι είδαν στο Facebook τον ψευδή ισχυρισμό ότι ο Πάπας Φραγκίσκος τάχθηκε υπέρ της εκλογής Τραμπ το 2016. Ζώντας σε μια δική τους φούσκα ειδήσεων, κάνοντας πολλούς αναμφίβολα να το πίστεψαν. (Αυτή ήταν η είδηση με τις περισσότερες κοινοποιήσεις στο Facebook τους τρεις μήνες πριν από τις εκλογές του 2016, αναφέρουν οι ερευνητές.)
Η ειρωνεία είναι ότι περισσότερη δημοκρατία -που εισήχθη από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το Διαδίκτυο, όπου οι πληροφορίες ρέουν πιο ελεύθερα από ποτέ - είναι αυτό που έχει δεσμεύσει την πολιτική μας και μας οδηγεί στον αυταρχισμό. Ο Ρόζενμπεργκ υποστηρίζει ότι οι ελίτ παραδοσιακά εμπόδιζαν την κοινωνία να γίνει μια εντελώς απεριόριστη δημοκρατία. Η «ολιγαρχική «δημοκρατική» εξουσία τους ή ο «δημοκρατικός έλεγχος» τους κρατούσε μέχρι τώρα υπό έλεγχο τις αυταρχικές παρορμήσεις του λαού .
How the Net destroyed democracy | Lawrence Lessig |
TEDxBerlinSalon
Σε σύγκριση με τις σκληρές απαιτήσεις που θέτει η δημοκρατία, η οποία απαιτεί ανοχή για συμβιβασμούς και διαφορετικότητα, ο δεξιός λαϊκισμός μοιάζει με το μαλλί της γριάς. Ενώ η δημοκρατία απαιτεί από εμάς να αποδεχτούμε το γεγονός ότι πρέπει να μοιραζόμαστε τη χώρα μας με ανθρώπους που σκέφτονται και φαίνονται διαφορετικά από εμάς, ο δεξιός λαϊκισμός προσφέρει ένα γρήγορο ζάχαρο. Ξεχάστε την πολιτική ορθότητα. Μπορείτε να αισθάνεστε ακριβώς όπως θέλετε πραγματικά για τους ανθρώπους που ανήκουν σε άλλες φυλές.
Οι δεξιοί λαϊκιστές δεν χρειάζεται να έχουν πολύ νόημα. Μπορούν ταυτόχρονα να κατηγορήσουν τους μετανάστες για την αφαίρεση των θέσεων εργασίας από τους Αμερικανούς, ενώ υποστηρίζουν ότι αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι είναι τεμπέληδες που καταστρέφουν την πρόνοια. Το μόνο που ενδιαφέρει τους λαϊκιστές οπαδούς είναι ότι τώρα έχουν έναν εχθρό να κατηγορήσουν για τα αισθήματα έχθρας τους.
Και σε αντίθεση με τη δημοκρατία, που θέτει πολλές απαιτήσεις, οι λαϊκιστές κάνουν μόνο ένα. Επιμένουν να είναι πιστοί οι άνθρωποι. Η πίστη συνεπάγεται την παράδοση στο λαϊκιστικό εθνικιστικό όραμα. Αλλά αυτό είναι λιγότερο βάρος παρά πλεονέκτημα. Είναι πιο εύκολο να ορκιστείς πίστη σε έναν αυταρχικό ηγέτη παρά να κάνεις τη σκληρή δουλειά να σκέφτεσαι μόνος σου που απαιτεί η δημοκρατία.
«Συνολικά, η πλειοψηφία των Αμερικανών γενικά δεν είναι σε θέση να κατανοήσει ή να εκτιμήσει τη δημοκρατική κουλτούρα, τους θεσμούς, τις πρακτικές ή την ιθαγένεια με τον τρόπο που απαιτείται», κατέληξε ο Ρόζενμπεργκ. «Στο βαθμό στον οποίο απαιτείται να το πράξουν, θα ερμηνεύσουν αυτό που τους ζητείται με παραμορφωτικούς και ανεπαρκείς τρόπους. Ως αποτέλεσμα, θα αλληλεπιδρούν και θα επικοινωνούν με τρόπους που υπονομεύουν τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και το νόημα των δημοκρατικών πρακτικών και αξιών».
Πρέπει να διευκρινίσω ότι οι δυνατοί ψίθυροι στο πλήθος στη Λισαβόνα δεν ήταν απάντηση στην απαισιοδοξία του Ρόζενμπεργκ. Αυτή ήταν τελικά μια συνάντηση πολιτικών ψυχολόγων—μια ομάδα που επικεντρώνεται στα ελαττώματα στη σκέψη των ψηφοφόρων και στην παραβίαση των δημοκρατικών κανόνων. Στο συνέδριο ο Ariel Malka ανέφερε στοιχεία ότι οι συντηρητικοί είναι όλο και πιο ανοιχτοί στον αυταρχισμό. Τα στατιστικά στοιχεία που σχετίζονται με τον Μπράιαν Σάφερ δείχνουν ότι από τότε που οι δάσκαλοι των εκλογών του Τραμπ έχουν σημειώσει αύξηση του εκφοβισμού. Ο Andreas Zick παρατήρησε ότι τα ρατσιστικά εγκλήματα αυξήθηκαν δραματικά στη Γερμανία μετά την άδεια εισόδου ενός εκατομμυρίου μεταναστών.
Αυτό που ξεσήκωσε το πλήθος ήταν ότι ο Ρόζενμπεργκ πέρασε πέρα από την απαισιοδοξία και πέρασε σε απόλυτη ηττοπάθεια. Αυτό που εξόργισε το πλήθος ήταν ότι φαινομενικά ασπάστηκε ένα είδος ευλάβειας για τον ελιτισμό που δεν είναι πλέον της μόδας στην ακαδημία. Όταν αμφισβητήθηκε σε αυτό το μέτωπο, επέμεινε γρήγορα ότι δεν ήθελε να εξαιρεθεί από τον ισχυρισμό ότι οι άνθρωποι υποφέρουν από γνωστικούς και συναισθηματικούς περιορισμούς. Παραδέχτηκε ότι η ψυχολογική έρευνα δείχνει τους παράλογους όλων, συμπεριλαμβανομένων των καθηγητών! Αλλά ήταν ασαφές ότι έπεισε τα μέλη του κοινού ότι το εννοούσε πραγματικά. Και προφανώς το βρήκαν αυτό ενοχλητικό.
Υπήρχαν λιγότερο ενοχλητικές στιγμές στη Λισαβόνα. Το συνέδριο απένειμε βραβείο στον George Marcus, έναν από τους ιδρυτές του κλάδου, ο οποίος έχει αφιερώσει την καριέρα του στην αισιόδοξη θεωρία ότι τα ανθρώπινα όντα από τη φύση τους αναπροσαρμόζουν τις ιδέες τους ώστε να ταιριάζουν με τον κόσμο όπως είναι και όχι όπως θα ήθελαν. να είναι — ακριβώς όπως απαιτεί η δημοκρατία.
Αλλά αυτή δεν είναι μια στιγμή για αισιοδοξία, έτσι δεν είναι; Αυτό που συμβαίνει σε όλο τον κόσμο δείχνει ότι η ακροδεξιά είναι σε πορεία. Και όταν πρόκειται για τις ΗΠΑ, το πρόβλημα μπορεί να είναι μεγαλύτερο από έναν άνθρωπο. Οι φιλελεύθεροι προσεύχονταν για το τέλος της προεδρίας Τραμπ, αλλά αν ο Ρόζενμπεργκ έχει δίκιο, η δημοκρατία θα παραμείνει υπό απειλή ανεξάρτητα από το ποιος είναι στην εξουσία.
Ολιγοπώλιο vs Καρτέλ
Η "Κολομβία" της Ευρώπης | Greekonomics #45
Στο σημερινό βίντεο θα μάθεις τι είναι και πώς λειτουργούν τα Καρτέλ, πόσο επηρεάζουν πραγματικά τη δική σου τσέπη και πώς μπορεί μια Κυβέρνηση να τα πολεμήσει… «αναίμακτα».
Επιμέλεια – παρουσίαση: Κοσμάς Μαρινάκης, Ph.D.
Μοντάζ: Αλέξανδρος Ρέλλος
Υπεύθυνος παραγωγής: Αντώνης Λαδόπουλος
00:00 Intro
02:34 Ολιγοπώλιο vs Καρτέλ
09:11 Ασφάλεια της Freedom24
11:19 Η Αντιμονοπωλιακή Νομοθεσία
13:45 Πως Καταπολεμούνται τα Καρτέλ
17:38 Πως ΔΕΝ Αντιμετωπίζονται τα Καρτέλ
Το #Greekonomics έχει ως αντικείμενο την οικονομική γνώση. Αν σε ενδιαφέρουν τα βίντεο, σκέψου να εγγραφείς.
Ο Κοσμάς Μαρινάκης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής (Senior Lecturer) Οικονομικής Επιστήμης στο Singapore Management University. Έχει εργαστεί σε καθηγητικές και ερευνητικές θέσεις σε Πανεπιστήμια των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Κύπρου. Έχει δημοσιεύσει ερευνητικές εργασίες στο αντικείμενο της Οικονομικής της Βιομηχανικής Οργάνωσης σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Διδάσκει οικονομικά από το 2003 σε προπτυχιακό, μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο.
=====================- Προσωπική σελίδα: http://www.kmarinakis.org/gr
- Facebook:
/ kosmic17
- Instagram:
/ kosmas_marinakis
- Twitter:
/ kos_marinakis
"O σιωπών δοκεί συναινείν"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.