Σάββατο 12 Ιουλίου 2025

Αρχαία ελληνική τραγωδία Αντιγόνη του #Σοφοκλή.


Η Αντιγόνη είναι βραβευμένη ασπρόμαυρη ταινία του Γιώργου Τζαβέλλα παραγωγής 1961, βασισμένη στο ομώνυμο αρχαίο δράμα του Σοφοκλή με πρωταγωνίστρια την Ειρήνη Παππά.
Ο σκηνοθέτης γύρισε την ταινία με βάση το πρότυπο των επικών ταινιών χλαμύδας που γνώριζαν άνθιση εκείνη την εποχή.
Η Αντιγόνη ζητάει από την αδελφή της, Ισμήνη, να θάψουν τον αδελφό τους, Πολυνείκη. Η Ισμήνη αρνείται να παραβεί την απόφαση του νέου ηγεμόνα των Θηβών και θείου τους, Κρέοντα, η Αντιγόνη όμως έχει πάρει την απόφασή της.
Μερικές ώρες αργότερα ένας από τους φύλακες που φρουρούσαν το άταφο πτώμα, ανακοινώνει με τρεμάμενη φωνή στον Κρέοντα ότι κάποιος έκανε σπονδές στον νεκρό και τον κάλυψε με σκόνη.
Ο βασιλιάς οργισμένος τον διώχνει. Ο φύλακας επιστρέφει έπειτα από μερικές ώρες έχοντας μαζί του την Αντιγόνη.
Ο Κρέοντας διατάζει τον εγκλεισμό της σε σπηλιά, χωρίς τροφή και νερό, μέχρι να πεθάνει.
Η παρουσία και τα παρακάλια του γιου του, Αίμονα, αρραβωνιαστικού της Αντιγόνης, δεν τον μαλακώνουν.
Η Αντιγόνη αυτοκτονεί.
Το παράδειγμά της ακολουθεί και ο Αίμονας.
Η τραγωδία όμως δεν σταματά εδώ: η μητέρα του Αίμονα και γυναίκα του Κρέοντα, η Ευρυδίκη, μαθαίνοντας τον άδικο χαμό του γιου της, αυτοκτονεί κι εκείνη.
Ο Κρέων παραιτείται από τον θρόνο του και εγκαταλείπει την πόλη. . . .
Ειρήνη Παππά... (Αντιγόνη)
Μάνος Κατράκης... (Κρέων)
Μάρω Κοντού... (Ισμήνη)
Ίλια Λιβυκού... (Ευρυδίκη)
Γιάννης Αργύρης (φρουρός)
Νίκος Καζής... (Αίμων)
Τζαβαλάς Καρούσος... (Τειρεσίας)
Βύρων Πάλλης... (άγγελος)
Θόδωρος Μορίδης
Γιώργος Βλαχόπουλος
Θανάσης Κεφαλόπουλος
Η Αντιγόνη είναι το δεύτερο από τα σωζόμενα έργα του Σοφοκλή. Το δίδαξε, το 442 π.Χ., κερδίζοντας την πρώτη νίκη. Στη νεότερη εποχή από τον μύθο της Αντιγόνης
Ο μύθος των Λαβδακιδών
Η γενιά των Λαβδακιδών, που βασίλεψε στη Θήβα, έδωσε και στους τρεις μεγάλους τραγικούς πλούσιο υλικό για τη σύνθεση των τραγωδιών τους. Τα πρώτα στοιχεία του μύθου βρίσκονται στην Ιλιάδα και στη Νέκυια της Οδύσσειας, ενώ στα έπη Θηβαΐς και Οιδιπόδεια πήρε την οριστική του μορφή.
Σύμφωνα με τον μύθο, ο Κάδμος, ιδρυτής της Θήβας, σκότωσε το ιερό φίδι του Άρη που φύλαγε την πηγή του θεού. Ο εγγονός του Λάβδακος καταδίωξε τη λατρεία του θεού Διονύσου και αμάρτησε κατά του θεού. Ο γιος του Λάιος απήγαγε τον γιο του Πέλοπα Χρύσιππο και ο Πέλοπας τον καταράστηκε να πεθάνει άτεκνος ή να σκοτωθεί από το παιδί του. Από εκεί ξεκινούν οι συμφορές του γένους των Λαβδακιδών, που για τρεις συνεχόμενες γενιές υποφέρουν απ' αυτή τη βαριά κατάρα.
Ο Οιδίπους, γιος του Λαΐου, σκότωσε, χωρίς να το γνωρίζει τον πατέρα του και παντρεύτηκε τη μητέρα του, την Ιοκάστη, με την οποία απέκτησε δύο γιους, τον Πολυνείκη και τον Ετεοκλή, και δύο κόρες, την Αντιγόνη και την Ισμήνη. Όταν αποκαλύφθηκε η τραγική αλήθεια, η Ιοκάστη απαγχονίστηκε και ο Οιδίπους αυτοτυφλώθηκε και αυτοεξορίστηκε. Σε σωζόμενο απόσπασμα της Θηβαΐδας αναφέρεται ότι ο Οιδίποδας καταράστηκε τους δυο γιους του να μοιράσουν την κληρονομιά του με οπλισμένο χέρι και να κατεβούν στον Αδη αλληλοσφαγμένοι, επειδή είχαν παραβεί την εντολή του να μη χρησιμοποιήσουν ποτέ το ασημένιο τραπέζι του Κάδμου και το χρυσό κύπελλο (δέπας), με το οποίο έπινε κρασί ο Λάιος.
Τα δύο αδέλφια, Πολυνείκης και Ετεοκλής, συμφώνησαν να βασιλέψουν διαδοχικά ανά ένα χρόνο. Πρώτος βασίλεψε ο Ετεοκλής, ο οποίος όμως αρνήθηκε να παραδώσει την εξουσία στον Πολυνείκη. Ο Πολυνείκης έφυγε από τη Θήβα και πήγε στο Άργος, όπου παντρεύτηκε την κόρη του βασιλιά Άδραστου. Μαζί με τον πεθερό του και άλλους πέντε Αργείους ηγεμόνες εκστράτευσε εναντίον της Θήβας, για να διεκδικήσει την εξουσία. Οι επτά Αργείοι αρχηγοί τάχθηκαν απέναντι από τους επτά Θηβαίους ήρωες που υπερασπίζονταν τις επτά πύλες της Θήβας. Απέναντι από τον Ετεοκλή ήταν ο Πολυνείκης. Η τελική μονομαχία των δύο αδερφών επιβεβαίωσε την κατάρα του Οιδίποδα. Τα δύο αδέρφια έπεσαν αλληλοσκοτωμένα μπροστά στα τείχη της πόλης, η οποία όμως σώθηκε.
Ο νέος άρχοντας της πόλης Κρέων, αδελφός της Ιοκάστης και θείος των παιδιών, εκδίδει διαταγή να ταφεί ο Ετεοκλής με τιμές, ενώ το σώμα του Πολυνείκη να μείνει άταφο, βορά στα σκυλιά και τα όρνια, γιατί θέλησε να προδώσει την πατρίδα του. Από το σημείο αυτό αρχίζει η υπόθεση της τραγωδίας.
Η Αντιγόνη είναι το δεύτερο από τα σωζόμενα έργα του Σοφοκλή. Το δίδαξε, το 442 π.Χ., κερδίζοντας την πρώτη νίκη. Στη νεότερη εποχή από τον μύθο της Αντιγόνης εμπνεύστηκαν αρκετοί ξένοι συγγραφείς. Ενδεικτικά αναφέρονται οι σύγχρονοι Ζ. Ανούιγ και Μ. Μπρεχτ.
Η Αντιγόνη στηρίζει τον Οιδίποδα
Πέμπτο επεισόδιο: Ο μάντης Τειρεσίας καταγγέλλει την τακτική του Κρέοντα – Ο Χορός συμβουλεύει τον Κρέοντα
Στο τέταρτο επεισόδιο είδαμε την Αντιγόνη να οδηγείται στην υπόγεια φυλακή της, θρηνώντας για τη μοίρα της. Το είδος της ποινής της έφερε στον νου του χορού τρία μυθικά πρόσωπα, στην τύχη των οποίων αναφέρθηκαν οι γέροντες του χορού στο τέταρτο στάσιμο , τονίζοντας παράλληλα την παντοδυναμία και το αναπόδραστο της μοίρας.

=====================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.