Δευτέρα 4 Μαΐου 2009

Συζητώντας τις πολιτικές προτάσεις

Toυ Πασχου Mανδραβελη kathimerini.gr

Kαλά που υπάρχουν και οι ξένοι ακαδημαϊκοί για να γίνεται κάποια συζήτηση σχετικά με τις προτάσεις των Ελλήνων πολιτικών. Αυτό διαπιστώσαμε στην ομιλία που έκανε στο London School of Economics ο κ. Γιώργος Παπανδρέου, όπου κατέθεσε τρεις συγκεκριμένες προτάσεις για τη διαφάνεια και την καταπολέμηση της διαφθοράς στην πολιτική.

Η πρώτη είχε να κάνει με την εκλογή της ηγεσίας του Αρείου Πάγου απευθείας από τη Βουλή με μυστική ψηφοφορία και αυξημένη πλειοψηφία ώστε να κοπεί ο ομφάλιος λώρος της δικαιοσύνης από την εκάστοτε κυβέρνηση.

Η δεύτερη αφορούσε την ηλεκτρονική διαφάνεια, να δημοσιοποιούνται δηλαδή όλες οι πράξεις της διοίκησης (διορισμοί, επιδοτήσεις, χρηματοδοτήσεις κ.ά.) στο διαδίκτυο

και η τρίτη την αποκέντρωση πολλών αρμοδιοτήτων της κεντρικής κυβέρνησης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, έτσι ώστε οι τοπικές κοινωνίες να ελέγχουν (και να έχουν την ευθύνη) για διάφορα που σήμερα γίνονται και χάνονται στον δαίδαλο της κεντρικής γραφειοκρατίας.

Αυτές οι προτάσεις ουδόλως απασχόλησαν τα ελληνικά ΜΜΕ (είναι καλές; είναι κακές; είναι εφικτές;) και μόνο ο καθηγητής του LSE κ. Kevin Featherstone έθεσε κάποια ερωτήματα στον κ. Παπανδρέου, τα οποία αφορούσαν το εύρος ηλεκτρονικής δημοσιοποίησης των πράξεων του δημοσίου, μιας και πάντα υπάρχει το αγκάθι των «εθνικά ευαίσθητων» πληροφοριών, όπου (ειδικά στις εξοπλιστικές δαπάνες) δημιουργείται εύφορο χωράφι διαφθοράς.

Το πρόβλημα όμως της αποσιώπησης των προτάσεων που καταθέτουν οι πολιτικοί είναι ευρύτερο της απαξίωσης της πολιτικής στα μάτια του λαού. Όπως, στην αγορά, το κακό νόμισμα διώχνει το καλό έτσι και στην πολιτική ο κακός λόγος διώχνει τον καλό.

Οταν στο χρηματιστήριο των ΜΜΕ η τιμή των ανούσιων εντάσεων είναι υψηλή και η τιμή του προγραμματικού λόγου είναι χαμηλή, τότε δημιουργείται κίνητρο στους πολιτικούς να παράγουν σε όλο μεγαλύτερες δόσεις το πρώτο. Ενας βουλευτής, για παράδειγμα, γνωρίζοντας ότι τα κανάλια δεν πρόκειται να δείξουν οτιδήποτε αφορά τα σοβαρά θέματα, αλλά θα «παίξουν» μια ανούσια διαμάχη (π.χ. για τον κανονισμό της Βουλής), έχει κίνητρο να φωνασκεί ώστε διά της τηλοψίας να τον δουν στην περιφέρειά του.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι το μέγεθος της συζήτησης που γίνεται για μια πρόταση κάποιου κόμματος, είναι ευθέως ανάλογο της δέσμευσής του να την εφαρμόσει. Προτάσεις που συζητούνται στην ουσία δεσμεύουν τους πολιτικούς να τις εφαρμόσουν, γιατί περισσότεροι πολίτες θυμούνται την υπόσχεση. Αν, για παράδειγμα, περάσει απαρατήρητη η πρόταση του κ. Παπανδρέου για πλήρη ηλεκτρονική διαφάνεια -και με δεδομένο ότι η δαιδαλώδης κρατική γραφειοκρατία και δεκάδες συμφέροντα θα θέλουν να πνίξουν κάθε πρωτοβουλία διαφάνειας- τότε η μη εφαρμογή της δεν θα έχει πολιτικό κόστος και συνεπώς μπορεί να μείνει στο ψυγείο. Ο δημόσιος διάλογος δημιουργεί κοινωνική πίεση για εκπλήρωση των υποσχέσεων.

Το τρίτο πρόβλημα είναι ότι ακόμη και οι καλές προτάσεις χρειάζονται διασαφήνιση. Οταν ένα μέτρο μένει σε επίπεδο διακήρυξης δεν φωτίζονται οι δεκάδες ή/και εκατοντάδες δευτερογενείς επιπτώσεις του. Ακόμη και το καλύτερο πολιτικό επιτελείο δεν μπορεί να συλλάβει πτυχές (θετικές ή αρνητικές) μιας πολιτικής που μπαίνει σε εφαρμογή, ενώ ο ευρύτερος δημόσιος διάλογος τις αποκαλύπτει. Οσο περισσότεροι σκέφτονται και διαλέγονται για ένα πρόβλημα, τόσο καλύτερη είναι η λύση του.

Η πλήρης αυτονόμηση της δικαιοσύνης, για παράδειγμα, που πρότεινε ο κ. Παπανδρέου, μπορεί να είναι ένα μεγάλο όπλο κατά της διαφθοράς πιθανότατα όμως θα έχει και άλλες επιπτώσεις.

Οπως γράφαμε την περασμένη Κυριακή «με δεδομένη τη δαιδαλώδη και συχνά αντιφατική νομοθεσία της χώρας, μπορεί να υπάρξουν παραπομπές για ψύλλου πήδημα. Από την άλλη, ο φόβος της ανεξάρτητης δικαιοσύνης μπορεί να παγώσει το κυβερνητικό έργο σε πολλούς τομείς· μπορεί, δηλαδή, οι υπουργοί να φοβούνται να υπογράψουν οτιδήποτε». Ολα αυτά είναι προβλήματα και ζητήματα που ο δημόσιος διάλογος πρέπει να φωτίσει για να γίνει η λύση βέλτιστη. Οι αφορισμοί, οι ιαχές και η παραπολιτική φιλολογία κάνουν τις καλές πολιτικές, κακές και τις κακές χειρότερες.


==============================================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.