Δώσε θάρρος στον χωριάτη...

 Tου Πασχου Mανδραβελη kathimerini.gr

Τελικά η τερατώδης και ακριβή για τους Αμερικανούς φορολογούμενους μηχανή των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών πήρε μπρος. Κινήθηκε άτσαλα και χοντροκομμένα κατά του Τζούλιαν Ασάντζ ιδρυτή της οργάνωσης WikiLeaks, που ντρόπιασε το αμερικανικό διπλωματικό κατεστημένο, δημοσιοποιώντας τις γελοιότητες που ανταλλάσσουν δίκην εμπιστευτικών τηλεγραφημάτων.
Το χειρότερο στην αντίδραση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών δεν είναι οι κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση που είχαν ως αποτέλεσμα τη σύλληψη του Ασάντζ στη Βρετανία. Είναι η επιχείρηση διακοπής της χρηματοδότησης από εισφορές φίλων προς την οργάνωση. Μεγάλες επιχειρήσεις όπως η Mastercard, Visa, Paypal μπήκαν στον βρώμικο πόλεμο· άρχισαν να πρακτορεύουν τα συμφέροντα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Πρόδωσαν τους πελάτες τους με άγνωστα μέχρι στιγμής ανταλλάγματα. ...

Το «αγκάθι» της ανωνυμίας στο Διαδίκτυο

 Ένα άρθρο που γράφτηκε πριν δυόμιση  χρόνια (Μαίος 2008), αλλά παραμένει κλασικό και και επίκαιρο.

του Πασχου Μανδραβελη,

 Ποτέ δεν θα μάθουμε με ακρίβεια ποιος υπέγραφε ως Cato, Publius, Caesar, Brutus κ.ά. την περίοδο 1787 - 1788, αλλά ολόκληρη η συζήτηση για το σύνταγμα των υπό σύσταση Ηνωμένων Πολιτειών, σε εφημερίδες κυρίως της Νέας Υόρκης, έγινε με ψευδώνυμα άρθρα. Βεβαίως, όλοι σήμερα γνωρίζουν ότι τα Federalist και Antifederalist Papers γράφτηκαν από τους πατέρες του αμερικανικού έθνους (Alexander Hamilton, James Madison, John Jay, George Clinton κ.ά.) αλλά είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η πιο σημαντική ίσως συζήτηση πολιτικής θεωρίας έγινε ψευδωνύμως.

Οπως δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι ένα από τα μεγαλύτερα έργα πολιτικής φιλοσοφίας, «Οι δύο πραγματείες περί κυβερνήσεως» του Τζον Λοκ πρωτοκυκλοφόρησε ανώνυμα. Στα δικά μας υπάρχει η «Ελληνική Νομαρχία, ήτοι λόγος περί ελευθερίας» που υπογράφει κάποιος ανώνυμος Ελλην. ...

Ανθρωποι και θέσεις εργασίας

Tου Πασχου Mανδραβελη

Να ξεκινήσουμε από τα βασικά. Δουλειά μιας σοσιαλιστικής κυβέρνησης δεν είναι να προασπίζεται θέσεις εργασίας. Είναι να προασπίζεται ανθρώπους των οποίων η θέση εργασίας χάνεται επειδή αλλάζει η οικονομική πραγματικότητα. Αλλιώς θα είχαμε ακόμη σελοποιούς, πεταλωτήδες, και βιομηχανίες χαλιναριών. Αυτές οι επιχειρήσεις θα ήταν κρατικές, διότι κανείς δεν θα ήθελε τις υπηρεσίες τους.
Με την ίδια λογική, δουλειά των συνδικάτων δεν είναι να προασπίζονται την προηγούμενη οικονομική πραγματικότητα, αλλά τη μελλοντική. Δεν πρέπει να προσπαθούν να συντηρήσουν θέσεις εργασίας και οργανισμούς που προσφέρουν ελάχιστες ώς καμία υπηρεσία στον πολίτη, αλλά να εξασφαλίσουν τη δικαιότερη δυνατή μετάβαση στη νέα πραγματικότητα.
Από τη στιγμή που ένας οργανισμός δεν χρειάζεται, δεν χρειάζονται και οι θέσεις εργασίας του. Χρειάζονται όμως οι άνθρωποι, που θα αναπτύξουν νέες δεξιότητες οικονομικά χρήσιμες στην υπόλοιπη κοινωνία. Συνεπώς, ένα συνδικαλιστικό κίνημα δεν πρέπει να δίνει μάχες οπισθοφυλακής. Πρέπει να παλεύει για την επόμενη μέρα. ...

Οι χαμένοι πελάτες

Tου Πασχου Μανδραβελη

Είναι κατανοητή η απογοήτευση της πλειονότητας των πολιτών από το πολιτικό σύστημα. Η κατάσταση της χώρας τη δικαιολογεί. Αν κοιτάξει κάποιος πως λειτουργούσαν οι πολιτικοί μας όλα αυτά τα χρόνια θα πρέπει να οργιστεί. Οι μόνο για τα σκάνδαλα, τις παραλείψεις και την κοντοθωριά που χαρακτηρίζει την πολιτεία πολλών. Θα διαπιστώσει επίσης ότι το πολιτικό σύστημα γινόταν χρόνο με τον χρόνο πιο αυτοαναφορικό. Εκανε νόμους που απάλλασσαν από κάθε ευθύνη τους υπουργούς, ενώ σχεδόν σύσσωμη η Βουλή δεν επέτρεπε βουλευτές να πάνε στο δικαστήριο ακόμη και για τροχαίες παραβάσεις που έκαναν.
Υπάρχει όμως ένα ερώτημα; Τώρα τελευταία έμαθαν οι πολίτες αυτές τις παρασπονδίες και άρχισαν «αηδιασμένοι» να μην ψηφίζουν; Επιπλέον: μόνο αρετή και διορατικότητα περιμέναμε από τους πολιτικούς (και τώρα που -έστω ξαφνικά- μάθαμε ότι δεν τα έχουν, πάψαμε να τούς ψηφίζουμε); Διορισμούς δεν περιμένε κανείς; Καμιά μετάθεση ή απόσπαση; Τίποτε επιδόματα και επιδοτήσεις;

Το απολίτικο μήνυμα της αποχής

 Tου Πασχου Μανδραβελη

Πολλή κουβέντα γίνεται και πάλι για το πολιτικό μήνυμα που στέλνουν οι απέχοντες από τις εκλογές. Κάποιοι διαβάζουν μηνύματα απόγνωσης, άλλοι βλέπουν απόρριψη του δικομματισμού, κάποιοι τρίτοι διακρίνουν αποστροφή στο πολιτικό σύστημα συνολικά κ.λπ. Πιθανώς να είναι σωστά όλα αυτά. Αλλά πάλι, όταν κοιτάξουμε μια παρέα και δούμε κάποιον σιωπηλό δεν πρέπει να συμπεράνουμε αμέσως ότι είναι κουρασμένος. Μπορεί να είναι και μουγγός.
Το αστείο είναι ότι γίνονται αναλύσεις, αναγνώσεις, εκτιμήσεις για το πολιτικό μήνυμα της απουσίας. Αυτό μπορεί να γεμίζει τον ατέλειωτο τηλεοπτικό χρόνο και ίσως να επιβεβαιώνονται κάποιες προκαταλήψεις. Αλλά για να διαπιστωθεί πολιτική στάση εκείνων που απέχουν, πρέπει να ερωτηθούν οι απέχοντες. Διότι η αποχή δεν παράγει πολιτικά αποτελέσματα, αλλά και η σιωπή δεν προσφέρεται για ασφαλείς εκτιμήσεις. ...

Το άγνωστο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο

Σχετικό: Περί ΔΝΤ-ΤΡΟΙΚΑΣ και άλλων δαιμονίων...

 Του Πασχου Mανδραβελη

Προς

Μπορεί να φανεί περίεργο, αλλά ο μεγαλύτερος εχθρός του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) δεν είναι η έξαλλη Αριστερά. Αυτή εξαπολύει τις συνήθεις ιερεμιάδες, κάνει κάποιες διαδηλώσεις, και εξ όσων γνωρίζουμε δεν κατάφερε όλα αυτά τα χρόνια ούτε καν να ανατρέψει κάποιο πρόγραμμα τού διεθνούς αυτού οργανισμού. Το χειρότερο που μπορούσε να κάνει στο ΔΝΤ είναι να του βγάλει το κακό όνομα. Αλλά γι' αυτό, πάλι, φρόντισε χρόνια πριν η σοβιετική προπαγάνδα, αυτή που παρουσίαζε τους πυραύλους «Πέρσινγκ» επιθετικούς και τους SS-20 ειρηνικούς. Ο πιο επικίνδυνος εχθρός του ΔΝΤ είναι η νεοσυντηρητική Δεξιά, διότι επηρεάζει τις αποφάσεις του μεγαλύτερου χρηματοδότη του. Oι ΗΠΑ συνεισφέρουν το 17,09% από τα 328 δισ. δολάρια που είναι συνολικά τα κεφάλαια του οργανισμού. Πριν από τη διακυβέρνηση του τζούνιορ Μπους το ποσοστό αυτό ήταν 18,25%, τριπλάσιο σχεδόν από τους επόμενους δύο χρηματοδότες (Γερμανία, Ιαπωνία) το ποσοστό των οποίων ήταν 5,67%.
Ποιος λοιπόν μπορούσε να γράψει ότι «οι υποστηρικτές του ΔΝΤ συχνά διαφημίζουν τη σωτηρία της μεξικανικής οικονομίας ως επιτυχία... Αλλά ο μεξικανικός λαός υπέφερε τη μείωση του επιπέδου ζωής του που ήταν αποτέλεσμα αυτής της κρίσης. Οπως συμβαίνει πάντα, όταν επεμβαίνει το ΔΝΤ, οι κυβερνήσεις και οι δανειστές τους σώζονται, αλλά όχι οι άνθρωποι»;
...

Οι αγκυλώσεις με το «πόθεν έσχες»! (Ενα από τα νεοελληνικά μυστήρια είναι γιατί δεν δημοσιοποιήθηκαν ηλεκτρονικά τα «πόθεν έσχες» των βουλευτών)

Σχετικό:  Opengov: Μια διαβούλευση που χρειάζεται… διαβούλευση

και  Ο ενημερωμένος πολίτης είναι ο σωστός πολίτης - Από τη διαφάνεια στη διαύγεια...με πολλά ερωτηματικά που παραμένουν ως αναπάντητα...

Οι αγκυλώσεις με το «πόθεν έσχες»

Tου Πασχου Mανδραβελη kathimerini

Είναι περίεργο, αλλά ακόμη και τα απλά πράγματα σ’ αυτήν τη χώρα μεταμορφώνονται σε μυστήρια και βουλιάζουν μέσα σε αγκυλώσεις. Ενα από τα νεοελληνικά μυστήρια είναι γιατί δεν δημοσιοποιήθηκαν ηλεκτρονικά τα «πόθεν έσχες» των βουλευτών.
Αυτό που ξέρουμε σίγουρα είναι ότι ο υπουργός Δικαιοσύνης, κ. Χάρης Καστανίδης, υπέβαλε μια λειτουργική πρόταση. Οι δηλώσεις των βουλευτών να ελέγχονται από ανεξάρτητη επιτροπή στην οποία την πλειοψηφία θα έχουν μη κοινοβουλευτικοί. Σύμφωνα με την ίδια πρόταση, οι δηλώσεις θα αναρτώνται στο διαδίκτυο με τις μεταβολές στην περιουσιακή κατάσταση των βουλευτών, ώστε να διαχέεται ο έλεγχος και κάθε πολίτης να μπορεί να κάνει αυτό για το οποίο θεσπίστηκε η διαδικασία του «πόθεν έσχες», να βλέπει αν πλουτίζουν παρανόμως οι εκλεκτοί του.
Από εκεί και πέρα, όμως, αρχίζουν διάφορα παράλογα. Από κύκλους του προεδρείου της Βουλής διαρρέει η «είδηση» ότι η ανάρτηση στο Διαδίκτυο προσκρούει στην Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων και στην... κοινοτική νομοθεσία. Σύμφωνα με τους ίδιους, κάποιοι εκπρόσωποι της Αρχής, σε προφορική τους επικοινωνία με τους αρμοδίους του Κοινοβουλίου, αναφέρθηκαν σε αγκυλώσεις που προκύπτουν από την ηλεκτρονική δημοσιοποίηση. ...

Η αδιαφάνεια των «πόθεν έσχες»

 Tου Πασχου Μανδραβελη kathimerini.gr

Θα μπορούσε να χαριτολογήσει κάποιος ότι η καθυστέρηση της χώρας δεν φαίνεται μόνο από τους δείκτες - οικονομικούς, παιδείας, διαφάνειας κ.λπ. αλλά και από τον χρόνο κατάθεσης του «έσχες» δίχως «πόθεν» των βουλευτών. 

Ετσι, ενώ τελειώνει το 2010, οι Ελληνες πολίτες μαθαίνουν τι είχαν οι βουλευτές του 2008. Το «μαθαίνουν» είναι σχήμα λόγου, διότι ένας από τους μηχανισμούς αδιαφάνειας που έχει μηχανευτεί η Βουλή είναι τα... χαρτόκουτα.

Μια από τις βασικές προεκλογικές εξαγγελίες τούτης της κυβέρνησης -αδάπανη, αλλά με καταλυτικά αποτελέσματα στη μάχη κατά της διαφθοράς- είναι η ηλεκτρονική διαφάνεια. 

Οπως το έθεσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός σε ομιλία του (3.12.2009) «δεσμευτήκαμε να θεσπίσουμε αυστηρούς κανόνες διαφάνειας. Να κάνουμε το κράτος μας υπόδειγμα -υπόδειγμα διαφάνειας- με τη δημοσιοποίηση όλων των υπογραφών στο Διαδίκτυο, με την ανάρτηση στο Διαδίκτυο όλων των υπογραφών, όλων των αποφάσεων κάθε πολιτικής, διοικητικής ή άλλης Αρχής ή και φορέα του Δημοσίου. Η απόφασή μας είναι και οριστική και αμετάκλητη. Οπου και απ’ όποιον ασκείται εξουσία, αυτή θα ασκείται με διαφάνεια, ορατά στους πολίτες. Ολα στο φως, όλα στη δημόσια κριτική και στον έλεγχο. Θέλουμε να γνωρίζει ο πολίτης ποιος αποφασίζει, τι αποφασίζει, τι κόστος έχουν οι αποφάσεις του, πού πάνε τα λεφτά του ελληνικού λαού».

Η αλήθεια είναι ότι κάποια πράγματα προχώρησαν προς αυτήν την κατεύθυνση. 

Ψηφίσθηκε το νομοσχέδιο για ανάρτηση όλων των αποφάσεων του Δημοσίου στο Διαδίκτυο και κυρίως απελευθερώθηκαν οι νόμοι από το άγος της συνδρομής στο Εθνικό Τυπογραφείο. 

(Σ.Σ. η Ελλάδα μέχρι πριν από μερικούς μήνες ήταν η μόνη χώρα στον κόσμο που ο πολίτης έπρεπε να πληρώσει για να δει τους νόμους του κράτους και τις υπουργικές αποφάσεις).

Στη Βουλή, όμως, πέρα βρέχει. Έτσι, για μια ακόμη φορά αντί να δημοσιοποιηθούν ηλεκτρονικά όλα τα «πόθεν έσχες» των βουλευτών που εμείς ψηφίζουμε, έφτασαν στα γραφεία των ...

Η ελληνική «Νύχτα» ... αν και ο πολιτισμός δεν χάνεται από το σκοτάδι, καταστρέφεται όμως από τον φόβο των απροετοίμαστων ανθρώπων!

Tου Πασχου Mανδραβελη

Το 1941 ο Ισαάκ Ασίμοφ δημοσίευσε το πρώτο του αριστούργημα επιστημονικής φαντασίας. Ηταν ένα μικρό διήγημα με τίτλο «Nightfall» (στα ελληνικά «Η Νύχτα», Μτφ: Ολγα Χατζηαναστασίου). 

Σ’ αυτό, o μεγάλος συγγραφέας δημιουργεί τον φανταστικό πλανήτη Λάγκας που φωτίζεται από έξι ήλιους. Οι άνθρωποι του Λάγκας δεν γνώρισαν ποτέ το σκοτάδι και ούτε μπορούσαν να φανταστούν ότι υπήρχαν άστρα. 

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές δείχνουν ότι ο πολιτισμός σ’ αυτόν τον πλανήτη έχει μια τυπική κυκλικότητα. «Αυτός ο κυκλικός χαρακτήρας του πολιτισμού ήταν ένα από τα μεγάλα μυστήρια. Εντοπίσαμε σειρές πολιτισμών, εννιά σίγουρα, κι ενδείξεις άλλων, που όλοι έφτασαν σε ένα σημείο που συγκρίνεται με το δικό μας, και όλοι, χωρίς εξαίρεση, καταστράφηκαν από φωτιά στο ζενίθ τους», λέει ένας από τους επιστήμονες του διηγήματος.

Γι’ αυτή την παραδοξότητα υπάρχει μόνο μια μεταφυσική θεωρία στην «Βίβλο των Αποκαλύψεων»: «Οι Πιστοί έλεγαν πως κάθε δύο χιλιάδες και πενήντα χρόνια ο Λάγκας μπαίνει σε μια τεράστια σπηλιά, εξαφανίζονται όλοι οι ήλιοι και απόλυτο σκοτάδι σκεπάζει τον κόσμο! Και μετά, λένε, εμφανίζονται κάτι πράγματα που τα λένε Αστρα, που κλέβουν τις ψυχές των ανθρώπων και τους αφήνουν άλογους, βάρβαρους και καταστρέφουν τον πολιτισμό που είχαν οι ίδιοι δημιουργήσει».

Οι επιστήμονες του Λάγκας ανακαλύπτουν τον νόμο της βαρύτητας και από τις τροχιές των ήλιων διαπιστώνουν ότι γύρω από τον πλανήτη τους περιστρέφεται κι ένα φεγγάρι, το οποίο δεν φαίνεται επειδή πάντα υπάρχει άπλετο φως. Στους υπολογισμούς τους όμως εμφανίζεται και κάτι τρομαχτικό:

Η αρχή της αβεβαιότητας και τα ΜΜΕ

Του Πασχου Mανδραβελη

Σχεδόν σε κάθε πορεία διαμαρτυρίας υπάρχει μια συνήθης τελετουργία. Πενήντα περίπου διαδηλωτές, κρατώντας στειλιάρια με κόκκινα σημαιάκια, πιάνονται αγκαζέ. Φωνάζουν συνθήματα και προχωρούν με στρατιωτικό ρυθμό προς τις δυνάμεις των ΜΑΤ. Πέφτουν πάνω στις ασπίδες, ακούγονται φωνές, γίνονται κάποιες αψιμαχίες και μετά οπισθοχωρούν. Κατά καιρούς, κάποιος θα πέσει στο οδόστρωμα. Τότε μερικοί σύντροφοί του θα του ρίξουν νερό, ενώ κάποιοι άλλοι θα καταγγέλλουν την αστυνομική αυθαιρεσία που μετέτρεψε μια «καθόλα ειρηνική διαμαρτυρία σε πεδίο μάχης».

Η διακηρυγμένη πρόθεση πίσω από αυτές τις μάταιες επιθέσεις είναι «η προσπάθεια επανάκτησης του δημόσιου χώρου». Υποτίθεται ένας πολίτης έχει το δικαίωμα να διαδηλώνει παντού και τα παρατεταγμένα ΜΑΤ εμποδίζουν το δικαίωμα του διαδηλωτή ακόμη και να μπουκάρει στη Βουλή. Το παράδοξο είναι ότι αυτό το «δικαίωμα» δεν διεκδικείται στα δικαστήρια, αλλά στον δρόμο.

Ακόμη πιο περίεργο είναι το γεγονός ότι χρόνια ακολουθείται αυτή η πρακτική χωρίς... πρακτικό αποτέλεσμα. Κι όμως με σισύφεια υπομονή οι διαμαρτυρόμενοι χτυπούν με τα στειλιάρια τις ασπίδες, τις ξαναχτυπούν, χωρίς να πετύχουν ποτέ το διακηρυγμένο τους αποτέλεσμα. ...

Οκτώ μύθοι για την κρίση

Το στοίχημα για την Ελλάδα είναι να μην πάει η κρίση χαμένη, να αρχίσει να κινείται σε άλλη τροχιά πιο παραγωγική.

Του  Πασχου Μανδραβελη

Συγχωρέστε με αν η εισήγησή μου σήμερα περιλαμβάνει πολλούς αριθμούς. Δεν είναι ότι καλύτερο Σάββατο πρωί μια ομιλία με αριθμούς, αλλά πραγματικά έχω μπουχτίσει από την ποίηση στον δημόσιο διάλογο. έχω μπουχτίσει από τα συνθήματα που θεωρούνται επιχειρήματα.  

Καλή είναι η ποίηση, αλλά στον διάλογο χρειαζόμαστε και κάποιους αριθμούς για να καταλάβουμε που βρισκόμαστε σήμερα, ώστε να δούμε που θα πάμε. Καλοί είναι και οι μύθοι, διακρινόμαστε ως λαός στην παραγωγή τους, αλλά δεν βοηθούν στην παραγωγή άλλων πραγμάτων που σήμερα χρειαζόμαστε περισσότερο. Γι αυτο κι εγώ θα μιλήσω για οκτώ από τους πολλούς μύθους που γέννησε η κρίση. 

Μύθος Νο 1: Η Ελλάδα χρεοκόπησε. Λάθος· δεν χρεοκόπησε η Ελλάδα, αλλά το ελληνικό κράτος. Αν δούμε τους σχετικούς λογαριασμούς της Τράπεζας της Ελλάδος θα διαπιστώσουμε ότι οι Έλληνες πολίτες έχουν καταθέσεις και ρέπος μόνο στις ελληνικές τράπεζες 285 δισ. ευρώ. Όσο περίπου είναι και το δημόσιο χρέος  για το οποίο γίνεται τόσο συζήτηση.

Υπάρχει όμως ένα ακόμη στοιχείο το οποίο δεν λαμβάνουμε υπόψη. Μπορεί να έχουμε το υψηλότερο αναλογικά δημόσιο χρέος στην Ευρώπη, αλλά το ιδιωτικό μαζί με το δημόσιο χρέος είναι πολύ πιο χαμηλό από πολλές χώρες της Ευρώπης. Η Ελλάδα έχει συνολικό χρέος 184% του Ακαθάριστου Εθνικού της Προϊόντος, η Ιρλανδία έχει 1.200%, η Ολλανδία, 380%, η Βρετανία ξεπερνά το 370% ακόμη και η ζηλευτή Γερμανία χρωστά συνολικά το 189% του ΑΕΠ της. ...

Περί φόρων και τάφων

Tου Πασχου Mανδραβελη

Δεν υπάρχει καλός συντελεστής φορολογίας. Ο Βενιαμίν Φραγκλίνος έλεγε ότι οι φόροι είναι σαν τον θάνατο, οπότε το άριστο θα ήταν η αθανασία και οι μηδενικοί φορολογικοί συντελεστές. Στον πραγματικό κόσμο όμως αυτά είναι τα μόνα πράγματα που δεν μπορεί να αποφύγει κανένας άνθρωπος. Οπότε το θέμα είναι να βρεθεί εκείνη η φορολογική συνταγή που θα είναι αποδοτική και δίκαιη.
Μία από τις καραμέλες που κυκλοφορούν στην Ελλάδα (την αναπαρήγαγε και ο κ. Αντ. Σαμαράς με τη μαγική φόρμουλα που παρουσίασε για δημοσιονομικό πλεόνασμα σε δύο χρόνια!) είναι ότι η υψηλή φορολογία των επιχειρήσεων διώχνει τις επενδύσεις. Αυτό δεν προκύπτει από τα στοιχεία, ούτε καν από τις δηλώσεις των ξένων (και ουχί των εγχώριων) επιχειρηματιών. Στο Global Competitiveness Report 2010-2011, που εξέδωσε προχθές το World Economic Forum, μόνο το 3,7% των επενδυτών δηλώνει ότι οι φορολογικοί συντελεστές αποτελούν εμπόδιο στην επιχειρηματικότητα. ...

Πού βρισκόμαστε, λοιπόν, δέκα χρόνια μετά την ένταξη στην ΟΝΕ;

Μετά δέκα έτη...

Tου Πασχου Mανδραβελη kathimerini. gr

Πριν από δέκα χρόνια, η Ελλάδα έμπαινε στην τρίτη χιλιετία με καλούς οιωνούς. Οχι με τους καλύτερους που θα μπορούσε –οι δομικές στρεβλώσεις της χώρας ήταν παντού ορατές– αλλά έπειτα από ένα μακροχρόνιο πρόγραμμα σταθεροποίησης της οικονομίας, στις 19 Ιουνίου του 2000, η χώρα γινόταν μέλος της ONE. Ηταν κάτι που πριν από το 2000 αποτελούσε για τους επαγγελματίες της απαισιοδοξίας ένα άπιαστο όνειρο και μετά μια λογιστική διαδικασία με αρκετά δημιουργικά στοιχεία.

Η αλήθεια είναι ότι η ένταξή μας στην ΟΝΕ ήταν κυρίως πολιτική επιλογή των εταίρων μας, η οποία όμως δεν ήταν οικονομικώς αστήρικτη. Η Ελλάδα αναπτυσσόταν με ταχύτατους ρυθμούς και προχωρούσε σε μεταρρυθμίσεις οι οποίες μέχρι τότε ήταν ιδεολογικώς ποινικοποιημένες, (ιδιωτικοποιήσεις, μετοχοποιήσεις, απελευθέρωση του τραπεζικού τομέα, αλλαγές στα εργασιακά κ.ά.) Αυτή η μεταρρυθμιστική πνοή εξαντλήθηκε στην αρχή της δεύτερης τετραετίας Σημίτη.

Η σύγκρουση κυρίως του ΠΑΣΟΚ με την κυβέρνηση για το ασφαλιστικό απλώς σηματοδότησε το φρενάρισμα. Πολλοί θεωρούν ότι η κυβέρνηση τότε έκανε την επιλογή της κοινωνικής ειρήνης, παρά να διακινδυνεύσει τη διενέργεια των Ολυμπιακών Αγώνων, η προετοιμασία των οποίων ήταν στο βαθύ κόκκινο. Αλλά το φρενάρισμα δεν ήταν μόνο κυβερνητικό. Η κοινωνική δυναμική του εκσυγχρονισμού ήταν πλέον ξέπνοη.

Σ’ αυτό συνετέλεσε η μεγάλη διαφθορά –πτυχές της ακόμη και σήμερα αποκαλύπτονται– και κυρίως το κλίμα που διαμορφώθηκε. Από το 2001 μέχρι το 2004 κάθε εκσυγχρονισμός ...

Κατάσταση διπολικής διαταραχής (Ζούμε στη χώρα των υπερβολικών ΜΜΕ που διαμορφώνουν την εθνική μας μανιοκατάθλιψη)

Tου Πασχου Mανδραβελη kathimerini

Πώς πέρασαν έξι χρόνια; Ηταν μέσα Ιουνίου του 2004 όταν οι εφημερίδες και τα κανάλια άρχισαν τις πρώτες βολές «εθνικού μεγαλείου». Τότε ξεπρόβαλαν οι πρώτοι πηχυαίοι τίτλοι «Ενα νέο έθνος γεννιέται» και στις 5 Ιουλίου του 2004, την επομένη της κατάκτησης του κυπέλλου, έγινε το παραλήρημα:

«Η Ευρώπη υποκλίνεται στη ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ της!» (Αδέσμευτος), «ΝΕΝΙΚΗΚΑΜΕΝ. Το τέλος της Εθνικής μας μοναξιάς» (Απογευματινή), «Σήκωσαν την Ελλάδα στα ουράνια» (Αυριανή), «Ελληνες ΘΕΟΙ» (Βραδυνή), «ΝΕΝΙΚΗΚΑΜΕΝ. Γκρεμίστε τα τείχη! Τα παιδιά μας επιστρέφουν πρωταθλητές Ευρώπης.» (Εθνος), «ΤΡΕΛΛΑΣ. Ξέφρενο πανηγύρι από όλο τον Ελληνισμό», (Ελευθεροτυπία), «ΕΛΛΑΔΑΡΑ! Μπλε ο πλανήτης» (Espresso), «Εθνική Ευρώπης γεια σου!» (Τα Νέα), «Ναι, ναι, ναι το πήραμε. Θεοί οι παικταράδες του Ρεχάγκελ» (Χώρα), «Περήφανοι που είμαστε Ελληνες» (Θεσσαλονίκη).

Η σχολιογραφία ήταν πιο γλαφυρή: «HELLAS!!!! Σε όλη την Ευρώπη αυτή η λέξη θα γράφεται και θα ακούγεται για μήνες. Αυτή τη φορά όχι για την ιστορία του έθνους μας, όχι για τον πολιτισμό που χάρισε στον κόσμο» (Αδέσμευτος). «Το εκτυφλωτικό φως που άναψαν 11 λεβέντες ντυμένοι στα γαλανόλευκα χθες, στο «Στάδιο του Φωτός» της Λισαβόνας, θα φαίνεται από τα άστρα. Από τον έβδομο ουρανό. Εκεί θα βρείτε τους ήρωες του EURO 2004 (...) εκεί θα βρείτε κι εμάς, εκεί θα συναντήσουμε κι εσάς. Την Ελλάδα ολάκερη. Μια χώρα στις φλόγες! Μια χώρα ταπεινή που γιορτάζει και θα γιορτάζει στον αιώνα τον άπαντα τον απόλυτο Αθλο» (Ελευθεροτυπία)

Ο «αιώνας ο άπας» κράτησε μόλις έξι χρόνια. Σήμερα τα πρωτοσέλιδα σκορπίζουν κατήφεια και τα δελτία ειδήσεων ακούγονται σαν δίσκος του Μιχάλη Μενιδιάτη με πόνο, δάκρυ και καημό. ...

Η χρησιμότητα των εξεταστικών: Τις προθέσεις θα μετράμε τώρα ή τα αποτελέσματα;

Οι υποθέσεις των σκανδάλων είναι μεγάλες και δαιδαλώδεις. Αυτό εξασφαλίζει ότι πάντα θα υπάρχουν ερωτήματα.

Tου Πασχου Μανδραβελη

Είναι πάνδημη η απαίτηση να πέσει φως στα μεγάλα σκάνδαλα του παρελθόντος. 

Είναι όμως εξίσου μεγάλη η βεβαιότητα σχεδόν όλων των πολιτών ότι αυτό δεν πρόκειται να γίνει. Οπως δήλωσε και ένας τηλεσχολιαστής, «μόνο τα μικρά ψάρια θα πιαστούν». 

Αυτή όμως η βεβαιότητα πρέπει να μας βάλει σε σκέψεις. Σίγουρα απηχεί την έλλειψη εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού στο πολιτικό σύστημα και στους μηχανισμούς ελέγχου του, όπως είναι οι εξεταστικές επιτροπές. Αλλά μήπως είναι κι ένα βαθύτερο σύμπτωμα προχειρότητας η οποία χαρακτηρίζει τον δημόσιο διάλογο;

Κατ’ αρχήν, ο όρος «μικρός» και «μεγάλος» είναι σχετικός. 

Οι κ. Τσουκάτος, Μαντέλης, Αγγέλου υπήρξαν στενοί συνεργάτες πρώην πρωθυπουργών. Είναι «μικρά ψάρια» αυτοί; Και αν είναι «μικρά», ποια είναι τα «μεγάλα»; Πόθεν τεκμαίρεται η εμπλοκή κάποιων «μεγαλύτερων» από αυτούς; Φυσικά υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα για τους πρώην πρωθυπουργούς -κατά πόσο γνώριζαν ή όχι-, αλλά τα ερωτήματα δεν είναι αποδείξεις ενοχής. Η βεβαιότητα «μόνο τα μικρά ψάρια θα πιαστούν» προϋποθέτει βεβαιότητα ενοχής των μεγαλύτερων. Πού στηρίζεται;

Κατά δεύτερον, πριν από δύο χρόνια τα σκάνδαλα Siemens και Βατοπεδίου ήταν στον χώρο του θρύλου. Χρειάστηκε μεγάλη δημοσιογραφική έρευνα για να αποκαλυφθούν κάποια πράγματα, αλλά στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής ομολόγησε τη «χορηγία» ο κ. ...

Σ’ αυτούς τους δύσκολους για τη χώρα καιρούς, ο πνευματικός κόσμος μίλησε. Και τι είπε;

Χαμένοι στη μετάφραση

Tου Πασχου Μανδραβελη kathimerini

 Επιτέλους! 

Σ’ αυτούς τους δύσκολους για τη χώρα καιρούς, ο πνευματικός κόσμος μίλησε. 

Και τι είπε; 

Να μην κλείσει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης (ΕΚΕΜΕΛ). Μεσούσης, λοιπόν, της μεγαλύτερης κρίσης που ζει η χώρα μετά το 1974, η πρώτη συλλογική παρέμβαση του πνευματικού κόσμου -με τετρακόσιες πενήντα βαριές υπογραφές- είχε μια διαπίστωση και ένα αίτημα. 

Πρώτα η διαπίστωση: «Σε μια πολυπολιτισμική εποχή όπως αυτή που ζούμε και σε μια ενωμένη Ευρώπη στην οποία ανήκουμε, η μετάφραση αποτελεί βασικό εργαλείο ανταλλαγής ιδεών και διαλόγου. Γιατί, «καμιά γλώσσα, κανένας πολιτισμός δεν είναι αυτάρκης. 

Οι εθνικές λογοτεχνίες αναγεννώνται από τη μετάφραση» (Εζρα Πάουντ)». Κατόπιν το αίτημα: «Θέλουμε να ελπίζουμε ότι το υπουργείο Πολιτισμού θα βρει έναν τρόπο για να μπορέσει το ΕΚΕΜΕΛ να συνεχίσει το πλούσιο και απαραίτητο στους καιρούς μας έργο του».

Για το «πλούσιο» έργο του ΕΚΕΜΕΛ υπάρχουν πολλά ερωτήματα. Για το «απαραίτητο» γύρω στα τέσσερα εκατομμύρια. Οσοι ακριβώς είναι αυτοί που πλήττονται από τα μέτρα. Διότι όταν σε κάποιον κόβουν τον μισθό ή τη σύνταξη, το τελευταίο που περιμένει είναι να του ’ρθει και ο λογαριασμός του ΕΚΕΜΕΛ ή των χιλιάδων ΕΚΕΜΕΛ του δημόσιου τομέα που όλα έχουν «πλούσιο και απαραίτητο έργο».

Φυσικά διατυπώνονται τα συνήθη επιχειρήματα υπέρ της συνέχισης της χρηματοδότησης του κρατικού αυτού φορέα από τους φορολογούμενους. Π.χ.

Ο μπάρμπας από την Καστοριά...

Tου Πασχου Μανδραβελη kathimerini

Κουίζ: αν οι βουλευτές κατά το Σύνταγμα βουλεύονται για το έθνος, ο πρόεδρος της Βουλής για ποιον βουλεύεται; Ως βουλευτής εκλεγμένος στον νομό Καστοριάς θα πίστευε κανείς ότι θα εκπροσωπούσε -κατά παρέκκλιση του Συντάγματος- τουλάχιστον τον νομό του.

Λάθος! Απ’ ό,τι δείχνει η χθεσινή του παρέμβαση στη Βουλή, μάλλον βουλεύεται για το χωριό του.

Στην Ελλάδα, λοιπόν, της πολυεπίπεδης κρίσης έμελλε να το δούμε κι αυτό: τον πρόεδρο της Βουλής να κατεβαίνει στο βήμα και να προωθεί το προσωπικό του αίτημα να παραμείνει αυτόνομος ο Δήμος Μακεδνών στην Καστοριά. 

Και είναι προσωπικό του αίτημα, διότι σχεδόν άπαντες στην Καστοριά -με πρώτη την αρμόδια Τοπική Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΤΕΔΚ)- ζητούσαν δύο δήμους. Κι αυτό έγινε.

Ο νομός Καστοριάς, τελικά, δεν θα έχει τέσσερις δήμους όπως ήθελε ο κ. Πετσάλνικος. Ευτυχώς, ο κ. Ραγκούσης δεν πτοήθηκε από κάποιους που δήλωναν ότι είχαν «μπάρμπα στην Κορώνη» ή έστω στην Καστοριά.

Αναφέραμε ότι η απόφαση αυτή ικανοποίησε «σχεδόν» όλους στην περιοχή διότι, σύμφωνα με καταγγελίες που διατυπώθηκαν δημόσια στην Καστοριά, παραπονεμένος θα μείνει ο αδελφός του προέδρου της Βουλής που ήλπιζε να είναι υποψήφιος σ’ ένα δήμο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του.

O δήμαρχος Μεσοποταμίας Καστοριάς, κ. Χαράλαμπος Σωτηριάδης, κατήγγειλε προ ημερών ανοιχτά τον κ. Πετσάλνικο για προσπάθεια καταστρατήγησης της διοικητικής μεταρρύθμισης, με μοναδικό στόχο να κάνει δήμο το χωριό του και υποψήφιο δήμαρχο τον αδελφό του. «Βαφτίζει ορεινό τον Δήμο Μακεδνών, ενώ είναι παραλίμνιος και κάτω από 10.000 κατοίκους και χρίζει τον αδερφό του υποψήφιο δήμαρχο!», είπε ο κ. Σωτηριάδης.

Δεν ξέρουμε αν οι καταγγελίες για τις πολιτικές φιλοδοξίες του αδελφού του είναι αληθινές. Εκλογές έρχονται τον Οκτώβριο και θα δούμε. ...

Κάθε υπουργός καλείται πλέον να περικόπτει περισσότερο απ’ όσο μοιράζει

Υπουργοί για τα δύσκολα 

Tου Πασχου Μανδραβελη  kathimerini

Οι αρρυθμίες που παρουσιάζονται στην κυβέρνηση -και τις οποίες παρουσίασε λεπτομερώς την Κυριακή σε σχετικό ρεπορτάζ η «Κ»- είναι φυσιολογικό φαινόμενο για ένα πολιτικό σύστημα, το οποίο θεωρεί ότι δουλειά της πολιτικής είναι να σκορπά τα λεφτά των φορολογουμένων. 

Πρέπει να υπάρχουν πολλοί υπουργοί που χρόνια ονειρευόταν στα έδρανα της αντιπολίτευσης εκείνη την ημέρα που θα βάζουν υπογραφές και θα κερδίζουν το χειροκρότημα των προσοδοθήρων. Ας μην τους κακίζουμε: τόσα ήξεραν από προηγούμενες κυβερνήσεις, τόσα νόμιζαν.

Η ζωή όμως και η οικονομία τους επιφύλαξε μια δυσάρεστη έκπληξη: τη χρεοκοπία της χώρας. Είναι άδικο, να περιμένεις χρόνια για να επιδείξεις το «κοινωνικό σου πρόσωπο» και μόλις πας να υποδυθείς τον «φίλο του λαού» να σου κόβουν τη χρηματοδότηση. Αλλά πάλι ποιος είπε ότι η ζωή είναι δίκαιη;

Σ’ αυτές τις αδικίες της ζωής υπάρχει μόνο μια θαρραλέα απάντηση. Αυτή που έδωσε με την παραίτησή του από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου ο γνωστός συγγραφέας κ. Πέτρος Τατσόπουλος. Μόλις ο υπουργός Πολιτισμού ανακοίνωσε την περικοπή του προϋπολογισμού του ΕΚΕΒΙ κατά 35% και ζήτησε από το Δ.Σ. του οργανισμού να κάνει τις αναγκαίες προσαρμογές, ο κ. Τατσόπουλος παραιτήθηκε.

Άνθρωποι κατά Τραπεζών (Οι Έλληνες διαδηλωτές έχουν απόλυτο δίκαιο)

 Aπό το Chomsky Speaks Greek

Του Michael Hudson

Οι οικονομικοί κύκλοι της Αμερικής χρησιμοποιούν το παράδειγμα της Ελληνικής κρίσης και της ομοιότητες της Ελληνικής οικονομίας με αυτή των ΗΠΑ επιδιώκοντας της μείωση των δημοσίων δαπανών στις ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά οι Έλληνες διαδηλωτές αντιστέκονται στην μείωση των δημοσίων δαπανών και στη βαριά φορολόγηση των εργαζομένων υποστηρίζοντας ότι οι θυσίες τους γίνονται προς όφελος των ελληνικών και ξένων τραπεζών.

Οι Έλληνες διαδηλωτές έχουν απόλυτο δίκαιο. Στην πραγματικότητα η χρηματοδότηση της Ελλάδας από την Ε.Ε. δεν είναι τίποτα άλλο από ένα σχέδιο το οποίο θα εξασφαλίσει ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να ξεπληρώσει τα δάνεια (ομόλογα) που πήρε τους τελευταίους μήνες με απαράδεκτα υψηλά επιτόκια (μετά τις συνεχές υποβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας από τα χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα αξιολόγησης).

Το κόστος του απαράδεκτου αυτού δανεισμού καλούνται να πληρώσουν οι Έλληνες φορολογούμενοι (και οι Ευρωπαίοι) με αύξηση της φορολογίας, μείωση των μισθών, ξεπούλημα του δημοσίου τομέα κ.λπ. Οι κάτοχοι των ελληνικών ομολόγων (τράπεζες, χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις) θα εξασφαλίσουν τα κέρδη τους και τα μπόνους των υψηλόβαθμων στελεχών τους.

Συνάμα η χρεοκοπία της Ελλάδας δεν είναι σίγουρο ότι θα αποφευχθεί, αλλά μέχρι αυτό να γίνει οι «επενδυτές» θα έχουν μετατρέψει τους τόκους των δανείων σε σταθερά κεφάλαια (γη, ιδιοκτησία και ελληνικές επιχειρήσεις του δημοσίου).

Οι τραπεζικοί κύκλοι γνωρίζουν ότι το παιχνίδι της κερδοφορίας φτάνει στο τέλος του. Πολύ σύντομα δεν θα υπάρχουν χρήματα για την αποπληρωμή των δανείων, αφού το ελληνικό κράτος πιθανότατα θα αναγκαστεί τελικά να επαναδιαπραγματευτεί το χρέος του. Γι' αυτό το λόγο, προωθούν τα μέτρα λιτότητας, τα οποία θα τους προσφέρουν άμεσο κέρδος. Λιγότερα χρήματα σε δημόσιες δαπάνες και υψηλότεροι φόροι σημαίνει περισσότερα χρήματα για να ξεπληρώσει η Ελλάδα τα χρέη της.

Οι Έλληνες εργαζόμενοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι κάποιος πρέπει να ελέγχει της κυβερνήσεις. Ξέρουν ότι, αν η κυβέρνηση δεν ελέγχεται από το λαό (το δήμο), θα ελεγχθεί από οικονομικά συμφέροντα. Στην προκειμένη περίπτωση αυτό γίνεται για να εξασφαλιστούν τα κεφάλαια των ευρωπαϊκών τραπεζών (κυρίως γερμανικών και γαλλικών) που κατέχουν ελληνικά ομόλογα.

Τα κέρδη αυτά εξασφαλίζονται από τα μέτρα λιτότητας που προτείνονται από το ΔΝΤ και περιλαμβάνουν περικοπές μισθών και δημοσίων δαπανών, αύξηση φόρων και ορίων συνταξιοδότησης και τελικά καταδικάζουν την εγχώρια οικονομία σε μακροχρόνια ύφεση...

Οι προθέσεις και τα αποτελέσματα

 Tου Πασχου Μανδραβελη kathimerini

Κάποιος συνδικαλιστής έλεγε παλιά: «Αν ξεμείνεις από επιχειρήματα, κάνε μια δίκη προθέσεων». Στην Ελλάδα πολλοί δεν ψάχνουν καν για επιχειρήματα. 

Ξεκινούν πάντα με δίκες προθέσεων. Ετσι ποτέ δεν ακούνε τι λέει κάποιος, πάντα φτιάχνουν μια θεωρία γιατί το λέει. Αν είναι ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών, υπάρχει πρόθεση Μπερλουσκονισμού. Αν κάποιος λέει δυσάρεστα πράγματα το κάνει επειδή είναι «νεοφιλελεύθερος».

Οι δίκες προθέσεων είναι το αγαπημένο εργαλείο της σταλινικής Αριστεράς. Προσπάθησε να απαξιώσει ολόκληρη τη σοσιαλδημοκρατική πρόταση διά μιας δίκης: «Ναι μεν οι σοσιαλδημοκράτες έφτιαξαν το κράτος πρόνοιας, ναι μεν άμβλυναν τις ανισότητες, αλλά το έκαναν για να σώσουν το καπιταλιστικό σύστημα».

Ας υποθέσουμε ότι η ετυμηγορία είναι σωστή· ότι πραγματικά η οικονομική πολιτική στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα ήταν μια προσπάθεια «να σωθεί το σύστημα». Πού βρίσκεται το κακό να έχουν οι εργαζόμενοι ένα εθνικό σύστημα υγείας, έστω για... καπιταλιστικούς λόγους; Είναι καταδικαστέο αν, «σώζοντας το σύστημα», σώσεις και μερικές χιλιάδες ζωές;

Δίκη προθέσεων έγινε και μετά την αποκάλυψη της οφειλής που είχε στην εφορία και ο κ. Τόλης Βοσκόπουλος. Κυβερνητικά στελέχη έλεγαν ότι οι εφοριακοί διοχέτευσαν στον Τύπο την είδηση για να εκδικηθούν για την περικοπή των επιδομάτων τους ή για να ...