Η δουλειά κάνει τους Ελληνες;

Tου Πασχου Μανδραβελη kathimerini

Oσοι νομίζουν ότι πρέπει να γίνουμε Δανία του Νότου, είναι για να αποκτήσουμε κοινωνικό κράτος, για να προστατεύσουμε το περιβάλλον, και να μην πατάμε τα σκυλάκια στους δρόμους, πλανώνται. Το καλύτερο επιχείρημα για να γίνουμε Δανοί είναι για να ξεκουραστούμε λίγο! Δεν αστειευόμαστε. Σύμφωνα με τις ευρωστατιστικές (EU Labour Force Survey) -τις οποίες υπερηφάνως αναπαράγουν οι εφημερίδες της προόδου- οι Ελληνες, είμαστε οι πιο δουλευταράδες στην Ε. Ε. Εργαζόμαστε κατά μέσο όρο 42 ώρες, ενώ τα ινδάλματά μας, οι Δανοί, λουφάρουν: εργάζονται μόνο 38 ώρες την εβδομάδα. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα μέσος όρος εργασίας τη βδομάδα στην Ε. Ε. των 27 χωρών είναι 40,3 ώρες και στην Ευρωζώνη είναι 40 ώρες. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, μετά τους Ελληνες οι πλέον φίλεργοι είναι οι Τσέχοι με 41,6 ώρες, ακολουθούν οι Αυστριακοί με 41,5 ώρες και οι Πολωνοί με 41,4 ώρες. Τον λιγότερο χρόνο στην Ευρώπη εργάζονται οι Φινλανδοί 37,8 ώρες και οι Σουηδοί 38,1 ώρες.

Το παράδοξο αυτό μπορεί να έχει δύο εξηγήσεις. Η μία είναι ότι τα στοιχεία προκύπτουν κατά δήλωση των ερωτηθέντων. Οπότε μπορούμε να φανταστούμε τη σκηνή: είναι κάποιος αραχτός στη βεράντα πίνοντας αργά τον φραπέ του και απαντά στον ερευνητή που διενεργεί τη δημοσκόπηση, με τον ίδιο τρόπο που απαντά κάθε Ελληνας στις συναναστροφές του: «Ασε αδελφάκι μου, πήζουμε! Πολλή δουλειά...» «Δηλαδή; Πόσες ώρες; Σαράντα;», ρωτά ο ερευνητής. «Και βάλε... Γράψε 45, για να είσαι μέσα».

Η σοβαρή εξήγηση του φαινόμενου είναι ότι στην Ελλάδα όλα τα προϊόντα είναι εντάσεως εργασίας. Επειδή λείπουν οι σοβαρές επενδύσεις και κυρίως η οργάνωση στις επιχειρήσεις (δημόσιες και ιδιωτικές) οι εργαζόμενοι δουλεύουν πολλές περισσότερες ώρες για να παράγουν τις ίδιες μονάδες προϊόντος. Η χαμηλή παραγωγικότητα της εργασίας, δεν κάνει απλώς τα προϊόντα πιο ακριβά, αναγκάζει και όσους πραγματικά εργάζονται να ξοδεύουν πολλές περισσότερες ώρες στη δουλειά. Αυτό δεν αφορά το Δημόσιο όπου το ωράριο είναι αυστηρά προσδιορισμένο και γι’ αυτό η παραγωγή έργου είναι στο ναδίρ. Αφορά κυρίως τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος σε πολλές εκφάνσεις του είναι εξίσου άσχημα οργανωμένος με το Δημόσιο. Δεν επενδύει γρήγορα σε νέες τεχνολογίες, δεν χρησιμοποιεί σύγχρονες μεθόδους μάνατζμεντ με αποτέλεσμα τα προϊόντα του ή θα είναι πολύ πιο ακριβά ή θα είναι ανταγωνιστικά, αλλά σε βάρος του χρόνου των εργαζομένων.

Το οικονομικό πρόβλημα της χώρας δεν είναι μόνο ένα. Συνίσταται σε ένα γόρδιο δεσμό πολλών επιμέρους αγκυλώσεων οι οποίες σιγά σιγά δημιουργούν μικρούς και μεγαλύτερους φαύλους κύκλους. Το μεγάλο κράτος χρειάζεται δεν χρειάζεται μόνο όλο και περισσότερους πόρους από την οικονομία, δημιουργεί και τη δική του (αντι) παραγωγική ηθική. Οι επιχειρηματίες κατανοούν ότι δεν χρειάζεται να επενδύσουν σε καινούργιους δυναμικούς τομείς, ούτε να παράγουν ανταγωνιστικά προϊόντα. Το μόνο που πρέπει να κάνουν είναι να έχουν καλές σχέσεις με εκείνο που διαχειρίζεται τα πολλά λεφτά. Ετσι διογκώνεται η αγορά των Μέσων Ενημέρωσης, ενώ η παραγωγικότητα όλης της οικονομίας καρκινοβατεί, και οι εργαζόμενοι πρέπει να δουλεύουν όλο και περισσότερο για να έχουν τις ίδιες απολαβές.

========================================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"