Ένα επεισόδιο που συνέβη τον Μάιο του 1980 στον προθάλαμο του γραφείου του υπουργού Εθνικής Αμύνης στο Πεντάγωνο δείχνει ότι η θεωρία του χάους έχει την εφαρμογή της και στην ελληνική πολιτική. Η φράση «άντε χάσου, ανόητε» είχε αποτέλεσμα ένα «ντόμινο» που ανέδειξε αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας με μία μόλις ψήφο!
Ηταν λίγο πριν από το μεσημέρι της παραμονής της εκλογής νέου αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ιδρυτής και ως τότε απόλυτος άρχων του κόμματός του, είχε εκλεγεί με 180 ψήφους βουλευτών Πρόεδρος της Δημοκρατίας- τρίτος κατά σειράν μετά την ανατροπή της απριλιανής δικτατορίας και την κατάργηση της Βασιλευομένης Δημοκρατίας με το Δημοψήφισμα στις 8 Δεκεμβρίου 1974.
Με την εκλογή του στο ύπατο αξίωμα του κράτους ο Κ. Καραμανλής [εφεξής στο κείμενο όταν αναφέρεται το όνομα Καραμανλής εννοείται ο ιδρυτής της ΝΔ, ο μετέπειτα (ανιψιός του) πρόεδρος της ΝΔ όπου αναφέρεται θα σημειώνεται ως Κώστας Καραμανλής] παραιτήθηκε από την ηγεσία του κόμματος και κίνησε τη διαδικασία εκλογής νέου αρχηγού. Ι Οι διάδοχοι του Κωνσταντίνου Καραμανλή
Την εποχή εκείνη δεν είχαν «ανακαλυφθεί» τα συνέδρια των κομμάτων για την ανάδειξη ηγεσίας. Ισχυε η απλή μέθοδος της... βουλευτοκρατίας. Τον λόγο είχαν οι βουλευτές: το Σύνταγμα του 1975 ρητώς προβλέπει ότι αν ένα κόμμα έμενε για οποιονδήποτε λόγο χωρίς αρχηγό, έπρεπε να συνέλθουν οι βουλευτές του, να εκλέξουν νέο αρχηγό και σ΄ αυτόν να απευθύνεται πλέον ο ανώτατος άρχων δίνοντάς του υποχρεωτικώς την εντολή σχηματισμού κυβερνήσεως, αν διέθετε τη δεδηλωμένη πλειοψηφία της Βουλής (εν προκειμένω 151 βουλευτές τουλάχιστον).
Εδώ είναι χρήσιμη μια «διασκεδαστική» παρένθεση. Οπως θα δούμε στη συνέχεια της αφηγήσεως, ο Κ. Καραμανλής ανεδείχθη κορυφαίος πολιτικός παράγων το 1955 επειδή τότε ο βασιλεύς Παύλος με το «έτσι θέλω» τον επέλεξε και τον έχρισε πρωθυπουργό στη θέση τού μόλις θανόντος στρατάρχη Αλεξάνδρου Παπάγου , ο οποίος ως αρχηγός του κόμματος «Ελληνικός Συναγερμός» ήταν και πρωθυπουργός. Η αυθαίρετη αυτή επιλογή δεν μπορεί να συμβεί πλέον, καθώς το Σύνταγμα (που η ευρύτατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία της ΝΔ στη Βουλή το 1974 εψήφισε) περιορίζει την αρμοδιότητα του ανωτάτου άρχοντος στην ανάθεση εντολής σχηματισμού κυβερνήσεως μόνο σε όποιον πολιτικό αρχηγό διαθέτει τη δεδηλωμένη πλειοψηφία της Βουλής. Ηταν λοιπόν ο Κ. Καραμανλής που κατήργησε τη δυνατότητα να εξελιχθεί ενδεχομένως και άλλος πολιτικός σε αρχηγό κόμματος με κοοπτάτσια, όπως αποκαλείται στη γλώσσα των κομμουνιστών η αυθαίρετη προαγωγή στελέχους τινός σε ανώτατο αξίωμα. Αλλά είτε διότι ίσχυε και για τον Κ. Καραμανλή το φύσιν πονηράν μεταβαλείν ου ράδιον ( το χούι δεν αλλάζει! σε λαϊκή διάλεκτο), ο Κ. Καραμανλής, όπως ο ίδιος έχει εξομολογηθεί, εκάλεσε στο γραφείο του τους δύο υποψηφίους διαδόχους του και τους ρώτησε αν θέλουν να αναμετρηθούν στην Κοινοβουλευτική Ομάδα για τη θέση του αρχηγού της ΝΔ ή αν προτιμούσαν να ορίσει εκείνος τον διάδοχό του. Και ο Ευάγγελος Αβέρωφ και ο Γεώργιος Ράλλης ζήτησαν να τεθούν υπό την κρίσιν της Κοινοβουλευτικής Ομάδος της ΝΔ.
Ο Κ. Καραμανλής τούς είπε «εντάξει» και τους ζήτησε να δεσμευθούν και οι δύο ότι όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα θα το αποδεχθούν, με τον νικητή αναλαμβάνοντα την πρωθυπουργία και τον δεύτερο να γίνεται αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως. Ο Γεώργιος Ράλλης αντέδρασε λέγοντας ότι αν ηττηθεί προτιμά να αποσυρθεί. Ο Κ. Καραμανλής ύψωσε τον τόνο της φωνής του και είπε «απαιτώ πειθαρχία!» .
Ενώπιον της οργισμένης αυτής αντιδράσεως του Κ. Καραμανλή ο Γ. Ράλλης εψέλλισε ένα «καλά, καλά... θα δούμε». Αντιθέτως, ο Ευ. Αβέρωφ είπε στον πρόεδρό του ότι συμφωνούσε σε όλα. Το αν αργότερα ο Αβέρωφ δεν ετήρησε την υπόσχεσή του ήταν μια φυσιολογική αντίδραση. Λίγες ώρες αργότερα ο «πονηρός βλάχος » (κατά τον Αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ, ο οποίος τον είχε δημοσίως αποκαλέσει: «ο άρχων Ευάγγελος... είναι πονηρός ο βλάχος!..»), είχε πέσει θύμα πολιτικής πλεκτάνης.
Ενώ στο προαύλιο της Βουλής είχαν καταφθάσει (με πρωτοβουλία της συζύγου του) βλάχικα όργανα, χορευτές και κοψίδια, για να εορτασθεί ο αναμενόμενος θρίαμβος του Αβέρωφ, ο Ράλλης στην αίθουσα της Γερουσίας άρπαζε τη νίκη με μία μόλις ψήφο διαφορά! Ι «Αντε χάσου, ανόητε»...
Τι είχε συμβεί;
Εκείνο το μεσημέρι, όταν ο Αβέρωφ άνοιξε την πόρτα του γραφείου του και βγήκε στον προθάλαμο, το Υπασπιστήριο έβριθε... χειροκροτητών, πράγμα φυσικόν, αφού κατά γενική πρόβλεψη ο Αβέρωφ ήταν ο μέλλων πρωθυπουργός. Τότε, μέσα από το πλήθος των φίλων και οπαδών του Αβέρωφ που είχαν κατασκηνώσει στον προθάλαμο και στους διαδρόμους, ξεπρόβαλε ωθών και ωθούμενος ο βουλευτής Ηλείας της Νέας Δημοκρατίας Χρήστος Πιπιλής (μαρκεζινικός πριν από το 1967 και προσχωρήσας στη ΝΔ το 1974).
«Βαγγέλη, θα σε ψηφίσω, αλλά θα με κάνεις υπουργό;».
Εκνευρισμένος ο Αβέρωφ τού είπε:
«Αντε χάσου, ανόητε»... Την άλλη ημέρα ο Αβέρωφ έχασε την αρχηγία για μία ψήφο, προφανώς επειδή πίστευε ότι ήταν πανίσχυρος και είχε αποπάρει τον επαρχιώτη γεωπόνο που ήθελε να γίνει υπουργός. Η ψήφος του Χρ. Πιπιλή είχε δώσει τη νίκη στον Γεώργιο Ράλλη.
Ι Οι ιππότες του καραμανλισμού
Η εφαρμογή της θεωρίας του χάους έχει τη συνέπειά της στην πολιτική ζωή. Το επεισόδιο στο Υπασπιστήριο του υπουργού Εθνικής Αμύνης έφερε τελικώς στην ηγεσία της ΝΔ τον Κ. Μητσοτάκη!
Τα γεγονότα είναι απίστευτα. Αμέσως μετά τη Μεταπολίτευση ο Κ. Καραμανλής προχώρησε σε ανασύνταξη του επιτελείου του με κατανομή των αρμοδιοτήτων σε τέσσερις κατ΄ αρχάς και εν συνεχεία σε τρεις βασικούς συνεργάτες του: ▅ Ο Κ. Ε. Παπακωνσταντίνου, πολύπειρος πολιτικός εκλε γόμενος στην Κορινθία, ήταν ο εξ απορρήτων του Κ. Καραμανλή, έμπιστος, μη έχων άλλη φιλοδοξία πέραν του να ενεργεί εις πάσαν περίστασιν αντ΄ αυτού...
▅ Ο Ευ. Αβέρωφ, υπουργός Εθνικής Αμύνης την κρίσιμη μεταχουντική περίοδο, υπερηφανευόταν ότι αυτός είχε φέρει τον Κ. Καραμανλή στην Ελλάδα μόλις έπεσε η απριλιανή δικτατορία. Στη ΝΔ και στην κυβέρνησή της εξέφραζε τις τάσεις της παραδοσιακής Δεξιάς και εθεωρείτο βέβαιος διάδοχος του Κ. Καραμανλή, αν ο τελευταίος πήγαινε στην Προεδρία της Δημοκρατίας, όπως ήταν η γενική πρόβλεψη. Φαβορί για την ηγεσία, ο Ευ. Αβέρωφ ήταν τόσο βέβαιος ώστε... έχασε από απροσεξία το παιχνίδι. Ναι μεν τον έκαψε η ψήφος Πιπιλή αλλά την ηγεσία την έχασε χωρίς να το αντιληφθεί - εγκαίρως(!), όπως θα δούμε εν συνεχεία.
▅ Τρίτο πρόσωπο κοντά στον Κ. Καραμανλή ο άνθρωπος «με το περισσότερο μυαλό» στη συντηρητική παράταξη, ο Παναγής Παπαληγούρας, απεχώρησε γρήγορα από τη χορεία των μνηστήρων της εξουσίας επειδή τον πρόδωσε η υγεία του.
▅ Τέταρτος ιππότης του καραμανλισμού ο Γ. Ράλλης, επίσημος υπουργός (Προεδρίας, Παιδείας, Συντονισμού, Εξωτερικών), ήταν ο ουσιαστικός δεκανέας του κόμματος και επέτυχε να προβάλει μιαν εικόνα διαφορετική από αυτήν του παρελθόντος (του). Παραδοσιακός βασιλόφρων, ακολούθησε τον Κ. Καραμανλή στην ουδετερότητα που οδήγησε στην κατάργηση της βασιλείας, ενώ λόγω της άκαμπτης αντιστασιακής συμπεριφοράς του τον καιρό της χούντας είχε συγκεντρώσει τη συμπάθεια των ευρύτερων στρωμάτων του λαού. Ηταν το αουτσάιντερ της μάχης των μνηστήρων της εξουσίας...
Ι Το μυστικό της ήττας του Αβέρωφ
Μόλις ανακοινώθηκε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας των βουλευτών που έβγαζαν αρχηγό της ΝΔ τον Γ. Ράλλη, ο Αβέρωφ δεν πίστευε στα αφτιά του! Χρειάστηκε πολύς καιρός για να αντιληφθεί πως είχε χάσει, πως ο Κ. Καραμανλής, χωρίς να αναμειχθεί, χωρίς να συστήσει δηλαδή σε βουλευτές την υπερψήφιση του Γ. Ράλλη, είχε εν τούτοις κόψει τα πόδια του Αβέρωφ...
Το μυστικό ήταν ο ρόλος του Κ. Ε. Παπακωνσταντίνου. Ο πιο έμπιστος συνεργάτης του Κ. Καραμανλή ήταν ταυτοχρόνως στενότατος φίλος του Αβέρωφ και... κομματάρχης του στη μάχη της διαδοχής. Ηταν ως την προπαραμονή της ψηφοφορίας. Τότε ο Κ. Καραμανλής τού ζήτησε να μείνει εντελώς ουδέτερος στην αναμέτρηση Αβέρωφ - Ράλλη για να μην παρεξηγηθεί ο ίδιος, με την έννοια ότι αν υπεστήριζε κάποιον ο εκ Κορινθίας πολιτικός θα ήταν σαν να το έπραττε ο ίδιος ο Κ. Καραμανλής! Ο Αβέρωφ επληροφορήθη την εντολή Καραμανλή, αλλά δεν κατάλαβε ότι η μη στήριξή του από τον ως τότε «κομματάρχη» με εντολή Καραμανλή, που έγινε γνωστή στους βουλευτές, φυσικά ερμηνεύθηκε από πολλούς ως επιθυμία Καραμανλή να μην εκλεγεί ο Αβέρωφ.
Τα τελευταία μάλιστα 24ωρα πριν από την αναμέτρηση των δύο, οι φίλοι του Γ. Ράλλη, εν οις και πολλοί ακραιφνείς καραμανλικοί, διακινούσαν τη θεωρία ότι ο ιδρυτής της ΝΔ προτιμούσε τον κεντροδεξιό Ράλλη αντί του δεξιού Αβέρωφ...
Κάπως έτσι πήρε το δαχτυλίδι ο Γ. Ράλλης, ο οποίος έμεινε πρωθυπουργός ως τις εκλογές του 1981, οπότε και μετά τον εκλογικό θρίαμβο του ΠαΣοΚ παραιτήθηκε για να πάρει την αρχηγία (ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως) ο Ευ. Αβέρωφ.
Ι Το δαχτυλίδι στον Κ. Μητσοτάκη
Ο νέος αρχηγός της ΝΔ δεν μπόρεσε να παραμείνει στη θέση του επί πολύ. Εχοντας υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας του και με φθαρμένη την υγεία του από το παρελθόν, υπεβλήθη σε εγχείρηση καρδιάς στο Λονδίνο. Το καλοκαίρι του 1984 επέστρεψε από τις διακοπές έτοιμος να υποβάλει την παραίτησή του. Επειδή, ως γνωστόν, εφήμερη είναι η δόξα στον κόσμο, στο αεροδρόμιο του Ελληνικού τον επιστρέφοντα Αβέρωφ υποδέχθηκαν συγκινημένοι λίγοι φίλοι και ένας πολιτικός που είχε ανοιχτά υποστηρίξει και ψηφίσει τον Γ. Ράλλη. Ηταν ο Κ. Μητσοτάκης, ο οποίος ενέγραφε υποθήκη.
Πράγματι σε λίγο καιρό, παραιτουμένου του Ευ. Αβέρωφ, η ΝΔ εξέλεξε αρχηγό της τον Κ. Μητσοτάκη, τον οποίο, αν δεν επέβαλε, πάντως βοήθησε αποφασιστικά ο Ευ. Αβέρωφ. Του έδωσε το δαχτυλίδι- δύο σημεία αξίζουν προσοχής: πρώτον, ο Αβέρωφ βοήθησε τον Μητσοτάκη επειδή δεν τον ήθελε (τον Μητσοτάκη) για αρχηγό της ΝΔ ο Κ. Καραμανλής, οι φίλοι του οποίου ψήφισαν τον Κ. Στεφανόπουλο. Ο Αβέρωφ θεώρησε ότι έπαιρνε την εκδίκησή του. Το δεύτερον άξιον μνείας είναι το γεγονός ότι επικεφαλής των... καταδρομέων που σχημάτισαν την πλειοψηφία Μητσοτάκη ήταν ο... Αντώνης Σαμαράς, τον οποίο ο Αβέρωφ έβλεπε ως μελλοντικό αρχηγό του κόμματος. Οταν οι νεότεροι θα έπαιρναν το πάνω χέρι.
Χρειάστηκε να γίνουν πολλά, κυρίως να δολοφονήσει η «17 Νοέμβρη» τον Παύλο Μπακογιάννη, για να εισέλθει στην πολιτική η χήρα του και εν συνεχεία να θρυμματιστεί η φιλία Μητσοτάκη- Σαμαρά.
Η ιστορία συνεχίζεται...
Τo κείμενo αυτό είναι αποσπάσματα από βιβλίο του κ. Στ. Π. Ψυχάρη το οποίο θα κυκλοφορήσει προσεχώς.
========================================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.