Ένας Σαμαράς δεν φέρνει την άνοιξη

του Πάνου Ψυρίλλου

Στη πολιτική, μάλλον, συμβαίνει ό,τι και στην φύση. Γι’ αυτό είναι ευθυνόφοβο να πιστεύεται ότι το πολιτικό πρόβλημα της χώρας θα λυθεί από ένα νέο μεσσιανισμό. Έχει πολύ πιο σοβαρές πιθανότητες όμως να λυθεί από την συνειδητοποίηση της αποτυχίας των μεσσιανισμών. Διότι με την ευθύνη συμβαίνει ακριβώς αυτό που δεν συμβαίνει με τα θύματα. Είναι πάντοτε μοιρασμένη.

Μέρος αυτής της ευθύνης ανέλαβαν όσοι ψήφισαν στις εκλογές για την ανάδειξη νέου προέδρου στην Ν.Δ. Το ζήτημα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι πολύ σοβαρό για όλους –εντός κι εκτός Ν.Δ.-, αλλά κατά την γνώμη μου η Ν.Δ. ούτε έπασχε ούτε πάσχει από την έλλειψη ηγέτη αλλά από την έλλειψη πολιτικής ταυτότητας. Και πολιτική ταυτότητα δεν αποκτάται με τους ανά την επικράτεια δεκάρικους για την μεγάλη «κεντροδεξιά» «μας».
Η περίπτωση του κ. Ψωμιάδη ανήκει περισσότερο στον χώρο του θεάματος και πολύ λιγότερο της πολιτικής, αν και τα ποσοστά που κατόρθωσε στην προαιρετική εσωκομματική διαδικασία, που προηγήθηκε, θα πρέπει να αποτιμηθούν με σοβαρότητα και όχι να προσπεραστούν ως μια γραφική περίπτωση.

Η κ. Dora Μητσοτάκη – Κούβελου, οι σχέσεις της με τα εξωθεσμικά κέντρα και η υπακοή της στις υπερατλαντικές προτεραιότητες καθιστούσαν την υποψηφιότητά της μια αυτοκτονική επιλογή για τη Ν.Δ. Παρά τα ερείσματά της στους μηχανισμούς χειραγώγησης και στον κομματικό στρατό –ερείσματα που οικοδομήθηκαν συστηματικά και για αρκετά χρόνια- δεν κατάφερε να πείσει ούτε για την ειλικρίνεια των προθέσεών της ούτε για την ευκρίνεια των θέσεών της.

Ο κ. Σαμαράς από αουτσάιντερ έγινε φαβορί και πέτυχε μια νίκη, που αν έλειπε ο κ. Ψωμιάδης θα λάμβανε ποσοστά θριαμβικής επέλασης. Στην δική του περίπτωση οι εκλογείς πείσθηκαν για τις προθέσεις του και μένει να αποδειχθεί αν θα ακολουθηθούν οι θέσεις του. Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι και ο προεκλογικός λόγος του κ. Σαμαρά, ήταν ελάχιστα συγκεκριμένος κι ίσως αυτό να επέτρεψε να επενδυθούν σε αυτόν ετερόκλητες προσδοκίες -ακόμα και πέρα από την παράταξή του. Ο κ. Σαμαράς μίλησε κατ’ επανάληψη για νέα μεταπολίτευση, για ενότητα της παράταξης και πατριωτισμό.

Πράγματι ο τόπος χρειάζεται όχι απλώς μια νέα μεταπολίτευση αλλά υπέρβαση της μεταπολιτευτικής φάρσας. Ο κ. Σαμαράς το γνώριζει καλά αυτό και γι’ αυτό ακριβώς δημιούργησε την Πολιτική Άνοιξη –αν και το εγχείρημά της δεν το υπερασπίστηκε αρκετά. Μπήκε εθελουσίως σε πολιτική καραντίνα κι επέστρεψε στην Ν.Δ., αφού προηγουμένως είχε πείσει τους παλαιοκομματικούς του φίλους για την κομματική του νομιμοφροσύνη.

Να θυμίσουμε όμως ότι η νέα μεταπολίτευση ή η υπέρβασή της δεν είναι, κυρίως, ζήτημα αρχηγού αλλά πρωτίστως ζήτημα ιδεών και πολιτικής βούλησης. Δείγματα -έστω- ανάλογης πολιτικής βούλησης ακόμη δεν διακρίναμε. Διότι το πολιτικό θάρρος συνεπάγεται ρήξεις με τις εξωθεσμικές εξουσίες και τέτοιες ούτε καν αναγγέλθηκαν. Αναγγέλθηκε όμως σε όλους τους τόνους η «ενότητα της παράταξης» και η «αμφίπλευρη διεύρυνσή της».

Η εξαγγελθείσα «ενότητα της παράταξης» συνιστά για τον κ. Σαμαρά πισωγύρισμα σε μια συμβατική πολιτική γεωγραφία, της οποίας την υπέρβαση είχε, όπως θυμηθήκαμε, εξαγγείλει πριν από αρκερά χρόνια. Και φυσικά δεν είναι επιλήψιμο να αναθεωρούνται απόψεις και προτεραιότητες, αρκεί αυτό να γίνεται με όρους πολιτικής συνέπειας και όχι με όρους συγκυριακής τακτικής. Ακόμη πιο προβληματική εμφανίζεται η «αμφίπλευρη διεύρυνση».

Τι ακριβώς σημαίνει «αμφίπλευρη διεύρυνση»; Λίγο απ’ όλα; Μα έτσι γίνοναι σουβλάκια –όχι πάντως πολιτικές. Στις αμφίπλευρες ή και στις πολύπλευρες διευρύνσεις μπορούν να συνυπάρζουν συμφέροντα αλλά όχι πολιτικά προτάγματα. Κι επειδή τα πολιτικά προτάγματα τα διακονούν άνθρωποι θα πρέπει να δούμε ποιο πολιτικό προσωπικό θα τα υπηρετήσει. Η Ν.Δ. πάντως έχει μεγάλο πλεόνασμα ανθρώπων που υπηρέτησαν την μεταπολιτευτική χρεωκοπία. Το διακύβευμα είναι αν θέλει να συμπορευτεί μαζί τους, διατηρώντας την ενότητά της και χάνοντας την νέα δυναμική και αξιοπιστία της.

Σχετικά με τον πατριωτισμό που επικαλέστηκε ο κ. Σαμαράς, εδώ θα πρέπει να του αναγνωρισθεί πολιτικό σθένος, διότι στην χώρα μας η αίσθηση πατρίδας έχει σχεδόν ποινικοποιηθεί. Ο ευρύχωρος πατριωτισμός όμως του κ. Σαμαρά συνυπάρχει με την ανταγωνιστικότητα, τις φιλελεύθερες αντιλήψεις, την αξιοπρέπεια, την αξιοκρατία, την ελευθερία, την ισονομία, και την πανταχού παρούσα ενότητα της παράταξης.

Δεν είναι όμως προτεραιότητα του πατριωτισμού η «ανταγωνιστικότητα». Αυτή είναι προτεραιότητα της νεο-φιλελεύθερης αναλγησίας. Προτεραιότητα του πατριωτισμού είναι η παραγωγικότητα και όχι η στοίχιση με «τις πιο σύγχρονες φιλελεύθερες αντιλήψεις».

Δεν είναι αξιοπρέπεια, αξιοκρατία, ελευθερία, ισονομία και δημοκρατία η ασυλία των κηφήνων καμιάς παράταξης. Αξιοπρέπεια και αξιοκρατία είναι η αποπομπή τους.
Τέλος δεν είναι προτεραιότητα του πατριωτισμού η ενότητα καμμιάς παράταξης γιατί ο πατριωτισμός δεν είναι παράταξη. Παράταξη είναι τα μικρά και μεγάλα συμφέροντα που υπονομεύουν τον πατριωτισμό. Αυτά που, για την ώρα ελπίζω, λαθροβιώνουν και πάλι στο απυρόβλητο.

Κοντολογίς ο κ. Σαμαράς ήταν η καλύτερη επιλογή για ένα κόμμα που έχει κλείσει με τον χειρότερο τρόπο τον ιστορικό του κύκλο. Μένει να αποδειχθεί εάν ο ίδιος μπορεί να αποδεσμευθεί από την «πολυσυλλεκτική» πελατοκρατία που κληρονόμησε, ώστε να αντιπαλαίψει τα μικρά και μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα που ανομολόγητα μας κυβερνούν.

========================================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"