Το Νου σου: Είναι Πρωταπριλιά

 Και ποιος δεν τρέμει το ξημέρωμα αυτής της μέρας… Τι κι αν γεννήθηκες βασιλιάς ή εργάτης; Η μοίρα σου είναι γραμμένη από τα βάθη της ιστορίας, χωρίς καλά-καλά να ξέρουμε από πού ξεκίνησε ετούτο το αλλόκοτο έθιμο…

Όπου κι αν γυρίσεις κι όπου σταθείς, το ψέμα κι η κοροϊδία καραδοκεί για να σε δοκιμάσει. Πόσο καλόπιστος και αφελής είσαι; Μόνο ένα να θυμάσαι: Δεν υπάρχουν νικητές και νικημένοι τούτη τη μέρα. Γιατί το μεγάλο έπαθλο είναι το γέλιο κι είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων. Όχι μόνο εκείνων που το σκάρωσαν αλλά κι όσων το … «λούστηκαν».

Οι πρωταπριλιάτικες φάρσες είναι μια παμπάλαια συνήθεια που οι ρίζες της κρατάνε από το μεσαίωνα, όταν οι άνθρωποι προσπαθούσαν με τα ψέματά τους να ξεγελάσουν όσους μπορούσαν περισσότερους, είτε γνωστούς είτε ξένους.

Από …. πού κρατάει η σκούφια της

Σύμφωνα με το θρύλο, το έθιμο της Πρωταπριλιάς ξεκίνησε στη Γαλλία στα μέσα του 16^ου αιώνα, όπου για πολλά χρόνια η αρχή του έτους γιορταζόταν την 1^η Απριλίου κι όχι τον Ιανουάριο. Όταν λοιπόν, με διαταγή του Πάπα Γρηγόριου, ο βασιλιάς Κάρολος ο Θ’ έδωσε διαταγή να μετατεθεί η πρωτοχρονιά από την 1^η Απριλίου στην 1^η Ιανουαρίου, οι άνθρωποι μπερδεύτηκαν και δεν μπορούσαν να χωνέψουν εύκολα αυτές τις αλλαγές. 

Μαθημένοι έτσι όπως ήταν μέχρι τότε να ανταλλάσσουν δώρα και ευχές για τις άγιες μέρες, αρνιόντουσαν να αλλάξουν συνήθειες. Έτσι λοιπόν η κοινωνία χωρίστηκε, από τη μια μεριά στους αντιδραστικούς που αρνούνταν να αποδεχτούν τη νέα κατάσταση, και από την άλλη πάλι σ’ εκείνους που δέχτηκαν την αλλαγή και για να πειράξουν τους πρώτους, συνέχιζαν να τους προσφέρουν δώρα και ευχές...

Μόνο που … επειδή δεν υπήρχε πλέον κανένας λόγος για επισημότητες, προτιμούσαν να κάνουν ψεύτικα δώρα και ψεύτικες ευχές. Κάπως έτσι λοιπόν, ο λόγος υπερίσχυσε της πράξης και τα λόγια ήταν ψεύτικα και … όλως διόλου απαγορευμένα. 

Οι ιστορικοί ερευνητές όμως έχουν ανακαλύψει ότι στο Ρωμαϊκό Πάνθεον συμπεριλαμβανόταν και η Θεά «Αφροδίτη του Απριλίου» ή αλλιώς «Venus Aprilis» που ήταν η προστάτιδα της καλοπροαίρετης φάρσας και της κοροϊδίας. 

Κι ακόμη πιο πριν, στην αρχαία Ελλάδα, ο μήνας Απρίλιος ήταν αφιερωμένος στη Θεά Αφροδίτη που ήταν η τιμώμενη θεότητα στη γιορτή της Άνοιξης και ονομαζόταν «Ανθεστήρια».  

Μια άλλη πάλι εκδοχή, μας λέει ότι το έθιμο της Πρωταπριλιάς ξεκίνησε από τις βόρειες χώρες της Ευρώπης, εκεί που την 1^η Απριλίου ξεκινάει η επίσημη εποχή του ψαρέματος. 

Κι επειδή τέτοια εποχή τα ψάρια γλιστράνε μέσα απ’ τα χέρια των ψαράδων –τόσο δύσκολες είναι οι ψαριές- δημιουργήθηκε το έθιμο του «Πρωταπριλιάτικου Ψαριού» για να προσφέρουν οι φαρσέρ «Δώρα που Γλιστράνε» σ’ εκείνους που γυρνούσαν με άδεια χέρια. Βέβαια, η παράδοση λέει ότι οι ψαράδες που γυρνάγανε άπραγοι στα σπίτια τους, συνήθιζαν να κουκουλώνουν την κακοτυχία τους με τερατώδη ψέματα για περιπέτειες που δήθεν έζησαν και σώθηκαν από του χάρου τα δόντια.

Πόσο … «ψάρι είσαι;»

Αλήθεια;… Μήπως σας λέει τίποτα η λέξη «ψάρι» όταν αναφερόμαστε σε κάποιον που … τσιμπάει εύκολα σε κοροϊδίες και ψέματα; Στην Ιταλία και τη Γαλλία πάντως, όταν πιάνεσαι κορόιδο, τότε οι άλλοι σε αποκαλούν «Το ψάρι του Απρίλη». Γι’ αυτό, την Πρωταπριλιά τα παιδιά συνηθίζουν να κολλάνε (στα κρυφά) αυτοκόλλητα με ψάρια στις πλάτες των συμμαθητών τους, ενώ στα ζαχαροπλαστεία πουλάνε σοκολάτες σε σχήμα ψαριού. Στη Σκοτία πάλι, όπου το πανηγύρι της Πρωταπριλιάς κρατάει δύο μέρες, οι φαρσέρ κολλάνε ένα χαρτάκι στην πλάτη του… ψαριού, που γράφει «Κλώτσησέ με». 

Βέβαια το πιο αθώο αστείο ανάμεσα στα παιδιά του σχολείου είναι όταν ένας μαθητής λέει στον άλλον ότι τα κορδόνια των παπουτσιών του έχουν λυθεί ή το φερμουάρ του παντελονιού του είναι ανοιχτό. Όταν εκείνος σκύβει να το διορθώσει, τότε όλοι γελούν μαζί του.

Όμως τα αστεία δε σταματούν στο σχολείο. Οι άνθρωποι της τηλεόρασης φαίνεται να το διασκεδάζουν πάρα πολύ με το σκάρωμα τέτοιων αστείων. Για παράδειγμα, το 1989 είχαν φτιάξει ένα ολόκληρο ρεπορτάζ για έναν ιπτάμενο δίσκο που προσγειώθηκε στην κορυφή ενός λόφου έξω από το Λονδίνο κι από μέσα εμφανίστηκε ένας εξωγήινος με ασημένια στολή και όπλα προηγμένης τεχνολογίας. Μια άλλη φορά πάλι είχαν ζωντανή ανταπόκριση με ένα χωράφι στην Ιταλία που οι ιδιοκτήτες τους κατόρθωσαν να καλλιεργήσουν μια σπάνια ποικιλία σπαγγετόδενδρων που έβγαζαν ούτε πολύ ούτε λίγο … μακαρόνια, κι αναζητούσαν σπόνσορα για να διαφημίσουν τη σοδιά τους. Το πιο περίεργο είναι ότι οι εταιρίες «τσίμπησαν» κι έσπευσαν να κλείσουν συμφωνίες με τους ιδιοκτήτες της πατέντας.

Όπως κι αν έχουν τα πράγματα, ένα είναι το σίγουρο. Ο Απρίλιος είναι ο κυριότερος μήνας της άνοιξης, και ο άνθρωπος θέλοντας να εξωτερικεύσει τη χαρά του για το ξαναζωντάνεμα της φύσης, κάνει ό,τι του κατέβει για να προκαλέσει γέλιο και ευτυχία, μετά από τις κρύες μέρες του χειμώνα που έχει πια απομακρυνθεί για τα καλά.

 Οίκαδε

========================================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"