Πήραμε τη ζωή μας λάθος;

(Μια αιρετική προσέγγιση - απάντηση στους επικριτές μας)

του Σωτήρη Γλυκοφρύδη

Τα ΜΜΕ, διεθνή και ντόπια, εξαπολύουν βαθυστόχαστες αναλύσεις και επικριτικά συμπεράσματα για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σαν λαός και κράτος. Δεν μπορώ να διαφωνήσω, παρά μόνο να παραθέσω μια θέση που ίσως να είναι χρήσιμη για σκέψη.

Ο Ελληνισμός, από τον οποίο ντόπιοι και ξένοι ρουφήξαμε το γάλα του για την άνδρωση της λεγόμενης Δυτικής κοινωνίας και θα το ξαναπάρουμε ως γιαούρτι στα γεράματά μας, χαρακτηρίζεται από 3 βασικά στοιχεία:

1. Το πρώτο είναι Απολλώνιο και Διονυσιακό πνεύμα, η ανεμελιά με τον πανικό, όπως αυτό εκφράζεται από τον Φοίβο, τον ήλιο τον Απόλλωνα και τον πρωθιερέα του Διόνυσου τον Πάνα. Ο Έλληνας πράγματι κάνει ηλιοθεραπεία μέχρι να καεί και κατόπιν τον πιάνει τεταρταίος, δημιουργώντας το μέγιστο στοιχείο της ζωής, την ιλαροτραγωδία. Οι Γερμανοί διανοητές το έπιασαν το στοιχείο αυτό, κατά το ήμισυ όμως, θέτοντας ο Σοπενχάουερ τη ζωή ως βούληση και ως παράσταση, κάνοντας τον Νίτσε να μιλάει με θαυμασμό για την Ελληνική γέννηση της τραγωδίας. Στους Γερμανούς όμως έλλειπε ο ήλιος, με αποτέλεσμα να γίνουν μόνο Διονυσιακοί, μη λαμβάνοντας υπόψη τους ότι ο ήλιος ήταν το θερμό φέγγος της επιθυμίας της ζωής. Η επιθυμία έρχεται πρώτη και μετά η βούληση και τέλος η παράσταση, αυτό ποτέ δεν το κατάλαβαν οι Σάξωνες, με αποτέλεσμα να γίνουν Διονυσιακοί μόνο, χωρίς να μπορέσουν με την κατάντια τους να γελάσουν, παρά μόνο να κλάψουν. Διότι τραγωδία χωρίς κλαυσίγελο, είναι καθαρή κατάθλιψη. Οι Γερμανοί θα είναι πάντοτε οι κύριοι υπεύθυνοι από τα όσα δεν κατάλαβαν για το τραγικό και πλέον ζοφερό μέλλον της Ευρώπης.

2. Το δεύτερο στοιχείο της μαγείας του Ελληνικού τρόπου ζωής είναι η αίσθηση του ωραίου. Του ωραίου σε σχέση με το λιτό. Από την ακρόπολη έως τις γυναίκες τους, ...
από τα κράνη μέχρι τις περικνημίδες, από το θέατρο έως τη ζωή και από τα ρούχα μέχρι το βαθύ τους είναι, οι Έλληνες λάτρεψαν το ωραίο. Ακόμα και τώρα, το ελληνικό πρότυπο του ωραίου, των λευκών σπιτιών ενός νησιού με την αγριομπιγκόνια στην αυλή του, τι σχέση έχει με τα Ευρωπαϊκά σπίτια στα χωριά; Είναι διαφορετικές οι προδιαγραφές της φύσης, θα μου πείτε, δεν αντιλέγω, και διαφορετικοί οι άνθρωποι από τη φύση, θα σας συμπληρώσω, όπου δεν θα αντιλέξετε κι εσείς. Η αίσθηση του ωραίου δεν είναι στη ζωή, Είναι η ζωή. Το να ζεις ωραία και να φιλοσοφείς, να δουλεύουν άλλοι για εσένα και να φυλάγεις Θερμοπύλες, δεν υπήρξε τρόπος ζωής για τους Έλληνες, αλλά η ίδια η ζωή τους. Την οποία ζωή, από τη μια τη θαυμάζετε και από την άλλη την κατηγορείτε. Μάλλον, έχοντας καταλάβει πάλι τα μισά, βρίσκεστε σε σύγχυση.

3. Πάμε στον τρίτο πυλώνα του Ελληνισμού, την έρευνα της απροσδιοριστίας. Οι Έλληνες υπήρξανε χαοτικοί, ζώντας το προσωπικό τους εδώ και τώρα, αδιαφορώντας για το αύριο, είπανε πολλοί, και καλά να πάθουν συμπλήρωσαν μέσα τους, ίσως, κάποιοι άλλοι. Το εφήμερο υπήρξε όντως η βάση της ζωής μας, αλλά ούτε μέλλον ούτε παρελθόν μπορεί να υπάρξει χωρίς το εφήμερο. «Αγαπώ τη ζωή και τη ρουφάω έως το μεδούλι», θα μπορούσε να ήταν μια λεκτική συγκεκριμενοποίηση για το πως έβλεπαν τη ζωή τους, αλλά γιατί κατηγορείτε τα γονίδιά αυτά που μας έχουν παραμείνει; Υπάρχει κάτι πιο μεγαλειώδες από το εφήμερο; Υπάρχει κάτι πιο ανθρώπινο από το σήμερα; Υπάρχει κάτι καλύτερο από το τώρα; Καλά να πάθετε, ίσως ξαναπείτε. Ναι, καλά να πάθουμε, θα σας πούμε, αλλά εσείς ζείτε με την Ελλάδα ως όνειρο, ενώ εμείς είμαστε το όνειρο, η μεγαλύτερη ανθρώπινη προεκβολή, η Ουτοπία. Ζείτε με αυτά όσα δεν καταλάβατε, εμείς ζούμε από αυτά χωρίς να έχουμε καταλάβει, αυτή είναι η μαγεία μας. Κάποτε θα αποδειχθεί το δίκιο μας, κάποτε θα δειχθεί ότι πληρώνουμε της φύσης την αδικία, να είμαστε εμείς πλούσιοι όντας φτωχοί κι εσείς φτωχοί από πλούτο φαντασμένοι. Τι είναι προτιμότερο, να ζεις το σήμερα ή να προσδοκάς το αύριο; Η ελπίδα είναι το αφιόνι των κατατρεγμένων.

Ειλικρινά, δεν ξέρω τελικά εάν εμείς πήραμε τη ζωή μας λάθος, ή είστε εσείς το λάθος. Σκεφτείτε το αυτό, όχι για να μας ρίξετε ένα δίκιο, αλλά για να φθάσετε σε οδό όπου θα προκύψει η Ελλάδα, όχι ο αδύναμος κρίκος της Ευρώπης αλλά η ευαισθησία του ανθρώπινου συστήματος που δόμησε τον κρίκο της Ευρώπης.

Αυτά, κι ενώ εμείς κάνουμε την κάθαρση, μα τον από μηχανής θεό, πληρώνοντας τα λάθη μας σαν δούλοι και αρχοντάδες, ελπίζω οι φίλοι μας οι αγγλοσάξωνες και οι αγγλοσαξωφωνίζοντες να μην καταλάβουν πάλι τα μισά. 

==========================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"