ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ : Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

Του Δημήτρη Καραμήτσα,

Α. ΣΥΣΤΗΜΑ

Σύστημα είναι ο αλληλεπιδρών μηχανισμός και συνδυασμός κανόνων που διέπουν ενταγμένα σε αυτό υλικά και ενέργειες (δυνάμεις), ώστε αυτά να αποτελούν ένα ενιαίο λειτουργικό σύνολο.

Κοινωνικό σύστημα, αντίστοιχα, είναι ο αλληλεπιδρών μηχανισμός και συνδυασμός κανόνων που διέπουν ενταγμένους σε αυτό ανθρώπους, υλικά και ενέργειες (δυνάμεις), ώστε αυτά να αποτελούν ένα ενιαίο κοινωνικό σύνολο.

Οπως είναι ευνόητο τα ανωτέρω συστήματα διέπονται από δύο βασικές κατηγορίες κανόνων και νόμων.

Η πρώτη κατηγορία είναι οι φυσικοί – συμπαντικοί νόμοι που επιδρούν και καθορίζουν απευθείας και άμεσα την σύσταση και λειτουργία ενός συστήματος.

Η δεύτερη κατηγορία (και αναφέρομαι κυρίως στα κοινωνικά συστήματα) είναι οι κανόνες που προσθέτει ο άνθρωπος. Στην πραγματικότητα και για να λειτουργήσει ένα σύστημα, οι κανόνες αυτοί, καθώς ο ίδιος ο άνθρωπος είναι μέρος της φύσης και υπακούει στους φυσικούς – συμπαντικούς νόμους, οφείλουν να υπακούουν στους νόμους της φύσης. Διαφορετικά και ανάλογα με την αντίθεση του συστήματος με τους νόμους αυτούς θα επέλθει αργά ή γρήγορα η κατάρρευσή του. Η συνθήκη «χρόνος» στο πλαίσιο αυτό είναι όρος σχετικού μεγέθους και εξαρτάται από τα μεγέθη και την πολυπλοκότητα του συστήματος. Αλλως ειπείν, η αντίληψη του χρόνου δεν είναι απότοκη της ύπαρξης κάποιου μέσα στο σύστημα, αλλά όρος που εξετάζεται στο ιστορικό διηνεκές και πέρα από αυτό, ακόμα και όταν η ιστορική καταγραφή δεν υφίσταται. Σε κάθε άλλωστε περίπτωση ο «ανθρώπινος χρόνος» είναι μέγεθος σχετικό και πεπερασμένο. ...

Τα κοινωνικά συστήματα έχουν μια βασική ειδοποιό διαφορά από τα λοιπά, είναι η λειτουργική ένταξη ανθρώπων σε αυτά με σκοπό την εξυπηρέτηση των αναγκών τους. Οι ίδιες οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι απότοκες αυτής της αναγκαιότητας.

Αυτά βεβαίως ανήκουν στην θεωρητική σφαίρα και στις πηγές της κοινωνικής οργάνωσης, στα πρώιμα συστήματα της ανθρωπότητας.

Στην πραγματικότητα και στο διάβα της ανθρώπινης παρουσίας στον πλανήτη  τα κοινωνικά συστήματα οργανώθηκαν κατά τρόπο τόσο ολοκληρωτικό και απόλυτο, ώστε να τείνουν να μην επιτρέπουν καμία δράση κανενός έξω από τους μηχανισμούς τους. Η σκληρότερη, αλλά και πιο συχνή ποινή στην ανθρώπινη παρουσία στην Γη για την εξωσυστημική δράση ενός ανθρώπου είναι η εξόντωση, είτε άμεσα είτε έμμεσα.   

Τα κοινωνικά συστήματα που καταγράφονται στην ανθρώπινη ιστορία οργανώθηκαν όχι μόνο με την τάση της διατήρησης και αναπαραγωγής τους, αλλά και σταδιακά με την τάση του ολοκληρωτισμού και της καθολικής επικράτησης.

Στην πορεία αυτή, δυστυχώς, τα συστήματα έπαψαν να οργανώνονται από τους συγκοινωνούς ανθρώπους, αλλά η επιρροή στην επιβολή των κανόνων τους έγινε αντικείμενο της ισχύος συγκεκριμένων ανθρώπων ή ομάδων ανθρώπων.

Στο σημερινό καπιταλιστικό σύστημα π.χ. η θέσπιση των κανόνων λειτουργίας των ανθρώπων μέσα σε αυτό δεν ανήκει στον ίδιο βαθμό στον Χ μεγαλοτραπεζίτη και στην Ψ άνεργη.

Βεβαίως όλα τα κοινωνικά συστήματα υπακούουν στους νόμους της συμπαντικής και γήινης φύσης και για τον παράγοντα άνθρωπο, τέτοιος βασικός και κατανοητός από τους ανθρώπους νόμος είναι οι βιοτικές φυσικές τους ανάγκες. Αυτές αποτελούν την κυρίαρχη και αναπόφευκτη ανάγκη της ανθρώπινης οντότητας και ύπαρξης. Οι βιοτικές ανάγκες είναι ο νόμος του ανθρώπου και αιτία της συστημικής του κοινωνικής οργάνωσης.  

Β.        ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Ο καπιταλισμός ως σύστημα που κυριαρχεί παγκόσμια εκμεταλλεύτηκε αυτές τις ανάγκες για να επηρεάσει τους ανθρώπους να ενταχθούν σε αυτόν και να τον ισχυροποιήσουν. Εδωσε σε περισσότερους και ανεξαρτήτως καταγωγής ανθρώπους το δικαίωμα στην χρήση αγαθών, το δικαίωμα σε στοιχειώδεις ελευθερίες και δυνατότητες. Δυστυχώς, το ίδιο αυτό σύστημα βάσισε την λειτουργία του στην μηχανιστική χρηστική αντίληψη των ανθρώπων που εντάσσονται σε αυτό και μάλιστα με δύο κύριους άξονες: την αντίληψη της προτεραιότητας της παραγωγικής διαδικασίας (πέρα και πάνω από τον άνθρωπο και τις ανάγκες του) και την πλασματική αξιακή οικονομική αποτίμηση των πάντων.

Είναι δηλαδή ένα σύστημα κατ’ ουσία «αντιανθρώπινο», που δεν δημιουργήθηκε ούτε λειτουργεί με σκοπό, κριτήρια, κανόνες και στόχο την κάλυψη των ανθρωπίνων αναγκών, αλλά την εκμετάλλευσή της κάλυψής τους.  

Αυτή είναι η κυρίαρχη αντίφαση του καπιταλισμού με την ανθρωπότητα, αυτή είναι και η αιτία της καταστροφικής αποτυχίας του να απελευθερώσει τους ανθρώπους, να τους εκφράσει πραγματικά, να τους καλύψει ως οντότητες και ως κοινωνίες. Ο καπιταλισμός έχει εγγενή αντιανθρώπινα χαρακτηριστικά και για τον λόγο αυτό είναι καταδικασμένος στην αποτυχία. Η κυρίαρχη αυτή και κεντρική αντίφαση είναι αυτή που γεννά μια σειρά από ψυχολογικά φαινόμενα ακόμα και στους ακραία ευνοημένους από το σύστημα.

Η διατήρηση του καπιταλισμού οφείλεται πρωτίστως στο γεγονός ότι στο πλαίσιο της εκμεταλλευτικής δράσης του εξυπηρετεί ανθρώπινες ανάγκες (και πραγματικές και επίπλαστες που δημιουργεί ο ίδιος). Περαιτέρω, η αντοχή του βασίζεται στην δημιουργία μιας κουλτούρας εσωτερικής βελτίωσης, βασισμένης στην λογική της πυραμίδας (δηλ. της προσδοκίας του «καλύτερου»). Κατά συνέπεια δεν έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τον φυσικό νόμο, αφού αντικείμενό του είναι και η κάλυψη αναγκών (έστω υπό την εκμεταλλευτική σκοπιμότητα και συνθήκη). Στο δε πλαίσιο της απρόσκοπτης εξέλιξής του αυτή θα έλθει είτε από εσωτερικό μετασχηματισμό εξουσιών είτε από την στυγνή εκμετάλλευση της φύσης (ήτοι την εξελικτική αντίθεση με το φυσικό νόμο).      

Το σύστημα του καπιταλισμού από την γέννηση – επινόησή του δεν έχει ως στόχο την κάλυψη των ανθρωπίνων αναγκών και την βελτίωση των συνθηκών ζωής του είδους, αλλά την εκμετάλλευση αυτής της ανάγκης των πολλών υπέρ λίγων. Αυτοί οι «λίγοι» είναι όσοι ελέγχουν τα μέσα παραγωγής, δηλ. τα εργαλεία όχι μόνο του ανθρώπου, αλλά και του καπιταλισμού.

Ο καπιταλισμός είναι όμως και ένα σύστημα κατά βάση παραγωγικό, δημιουργήθηκε και οργανώθηκε γύρω από την παραγωγική διαδικασία, αυτό σημαίνει ότι οι λειτουργικές του δομές είναι οργανωμένες γύρω από την παραγωγή και με σκοπό αυτή. Στην δομική του συγκρότηση, στο «DNA» του, ο καπιταλισμός εντάσσει και τον ανταγωνισμό, δηλ. την προσπάθεια για περισσότερα, καλύτερα και πιο εκμεταλλεύσιμα υλικά και υπηρεσίες, ήτοι για μεγαλύτερη εκμεταλλευσιμότητα της παραγωγής. Ο ανταγωνισμός ουσιαστικά αφορά το στάδιο της κατανάλωσης, εκεί στρέφεται, αφού στο στάδιο αυτό υλοποιείται και ολοκληρώνεται η εκμετάλλευση των ανθρώπων και των αναγκών τους. Υφίσταται δηλ. ένα στάδιο εκμετάλλευσης των ανθρώπων και των αναγκών τους στην παραγωγική καπιταλιστική διαδικασία που ολοκληρώνεται και υλοποιείται στην φάση της κατανάλωσης. Στην πραγματικότητα, ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός δεν υπαγορεύεται από καμία ανθρωποκεντρική ή ανθρωπιστική θεώρηση και σκοπό, αλλά από την τάση και ανάγκη της επικράτησης σε οικονομικό επίπεδο και κατ’ επέκτασης και μέσα στο σύστημα του καπιταλισμού σε κάθε επίπεδο.

Ως σύστημα, ο καπιταλισμός και κατ’ ακριβολογία οι καπιταλιστές και οι θιασώτες του συστήματος αυτού, φρόντισαν να οργανώσουν συστηματικά και απόλυτα το σύνολο της κοινωνικής ζωής των ανθρώπων (φιλοσοφία, πολιτικό σύστημα, νομικό σύστημα, σύστημα ελέγχου και καταστολής, παιδεία κλπ.)  κατά τον τρόπο που βολεύει το ίδιο το σύστημα, το σύστημα παραγωγής και εκμετάλλευσης.

Λίγες εύκολες και απλές σκέψεις από τον καθένα μας, θα μας κάνουν να καταλάβουμε ότι αυτό που είμαστε, το «είναι» μας, δεν ορίζεται στον καπιταλισμό από τα πραγματικά μας χαρακτηριστικά, αλλά από την θέση στην οποία μας χρησιμοποιεί το σύστημα του καπιταλισμού.

Τα πάντα γύρω μας, το σπίτι μας, ο τρόπος που ζούμε μέσα και έξω από αυτό, οι κανόνες της συμπεριφοράς, της δράσης, της αντίδρασης, της ανοχής, το πότε ξυπνάμε, το πότε κοιμόμαστε ή μπορούμε να κοιμηθούμε, το τι γνωρίζουμε, το τι αγνοούμε, το πόση ώρα διαθέτουμε για τον εαυτό μας ή τους άλλους, όλα οργανώνονται με βάση το σύστημα του καπιταλισμού. Εάν αναρωτηθούμε γιατί συμβαίνει κάθε τι στην χωή μας και γιατί συμβαίνει με τον τρόπο που συμβαίνει στο τέλος των απαντήσεων θα καταλήξουμε στην συστημική εξάρτηση του ανθρώπου και στο ίδιο το σύστημα. Αυτό τάσσει, προστάζει, διατάζει, οργανώνει και ρυθμίζει.

Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι όλη αυτή η διαδικασία γίνεται όχι με κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του, όχι με μία ματιά στην ανθρώπινη υπόσταση και στις πραγματικές ανάγκες και δυνατότητές του ανθρώπου, αλλά οργανώνεται και υφίσταται (και εμείς μαζί με αυτά) με βάση το σύστημα και την λειτουργία του. Στην πραγματικότητα και όπως προαναφέρθηκε οι ανθρώπινες κοινωνίες και το σύστημα διατάσσονται και ρυθμίζονται με βάση τα κριτήρια της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Κριτήριο του συστήματος στην παραγωγική πλευρά του είναι η λειτουργία των ανθρώπων σύμφωνα με τους όρους που τάσσουν οι μηχανές και οι μηχανισμοί παραγωγής εν γένει. Κριτήριο του συστήματος στην διαδικασία της κατανάλωσης είναι η ώθηση προς συγκεκριμένα κάθε φορά αγαθά με κριτήριο όχι τις ανθρώπινες ανάγκες, αλλά την εκμεταλλευσιμότητα αυτών από τους «άρχοντες» στο σύστημα.

Ετσι, σε καμία περίπτωση ο άνθρωπος δεν είναι το κέντρο του καπιταλιστικού συστήματος, ούτε η βελτίωση της ζωής του ή η κάλυψη των βιοτικών του αναγκών είναι ο σκοπός του.

Σκοπός του καπιταλιστικού συστήματος είναι η εκμεταλλευτική πάντων διαδικασία, τόσο παραγωγικά όσο και καταναλωτικά.

Το πολιτικό σύστημα, οι νόμοι, οι άνθρωποι και τα επαγγέλματά τους, τα πάντα όσα βιώνουμε και είμαστε πέρα από την φύση μας ορίζονται από το σύστημα. Σε ένα άλλο σύστημα κοινωνικής οργάνωσης επαγγέλματα όπως του υπαλλήλου, του μισθωτού εργάτη, του εμπόρου, του μεσίτη, του δικηγόρου, του δικαστή και χιλιάδες άλλα, ούτε θα υπήρχαν, ούτε (ακόμα και εάν υπήρχαν με οποιαδήποτε μορφή) θα ήταν τα ποιοτικά τα ίδια, ούτε θα είχαν το ίδιο περιεχόμενο και ουσία. Η βίωσή μας όλη ορίζεται από το σύστημα και δυστυχώς το ίδιο το σύστημα δεν ορίζεται από τους ανθρώπους και τις κοινωνίες τους, δεν ορίζεται από την κάλυψη των αναγκών των ανθρώπων, αλλά από την λειτουργία των μηχανισμών παραγωγής – ανάλωσης και με στόχο την εκμετάλλευση της ανθρώπινης υπόστασης.    

Σε ένα σύστημα που είναι οργανωμένο κατά τον αντιανθρώπινο τρόπο αυτό, όσα δεν είναι ανεκτά από αυτό καταδικάζονται, πολεμούνται με σκοπό να εξαφανιστούν για να μην διαταραχθεί η λειτουργία του. Η εξαγορά ή η καταστροφή ανθρώπων που μπορούν να το βλάψουν και να το αποδομήσουν είναι μία ακόμα έκφανση της αντίληψης του συστήματος και απόδειξη της αντιανθρώπινης εκμεταλλευτικής δομής του. 

Εάν αφήσουμε το μυαλό μας ανοικτό θα αντιληφθούμε πως το σύνολο των πραγμάτων και καταστάσεων που βιώνουμε ως κοινωνική συνθήκη είναι κομμάτι και παράγωγο αυτού του συστήματος. Πως το ίδιο το σύστημα δημιουργεί κουλτούρες και τρόπους ζωής, δράσης και αντίδρασης και εν τέλει εκμεταλλεύεται ακόμα και τις «αντι-κουλτούρες», όταν τις εντάξει στους μηχανισμούς παραγωγής – κατανάλωσης, ήτοι εκμετάλλευσης.

Ακόμα και οι περισσότερες αντιδράσεις μας σε «κακώς κείμενα» αναφέρονται κατά βάση στην αντίθεσή τους με συστημικές λογικές, κανόνες και ακολουθίες. Ουσιαστικά η αντίληψη των πλειοψηφιών των ανθρώπων για την ζωή τους προέρχεται μέσα από τις διδαχές και τις βιωματικές συνθήκες που δημιουργεί το σύστημα και δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη θεωρούν ότι το σύστημα αυτό είναι κάτι προδεδομένο, μεταφυσικό, ανυπέρβλητο και το μοναδικό δυνατό. Βεβαίως την ίδια ίσως αντίληψη να είχαν για την «ελέω Θεού μοναρχία» οι υπήκοοι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και των αυτοκρατοριών και βασιλείων που την διαδέχθηκαν. Το ίδιο και οι Αιγύπτιοι, οι Πέρσες, οι Βαβυλώνιοι, οι Ινδιάνοι της Αμερικής και όλοι οι λαοί του πλανήτη που βίωσαν επί χιλιάδες χρόνια μέσα σε άλλα κοινωνικά συστήματα.

Γ. ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ : Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

            Το πρώτο πράγμα που θέλω γράφοντας αυτές τις γραμμές είναι να εννοήσουμε όλοι, ότι το σύστημα είναι ένα δημιούργημα των ανθρώπων, πως εμείς το δημιουργούμε και το συγκροτούμε και κανένας «Θεός», δαίμονας, συμπαντική δύναμη ή οποιαδήποτε άλλη μεταφυσική υπόσταση και οντότητα. Τα  κοινωνικά συστήματα είναι ανθρώπινα δημιουργήματα.

Αυτό σημαίνει πως μπορούν να αλλάξουν, να μετατραπούν, να εξαφανιστούν, να γεννηθούν νέα.

Η συνειδητοποίηση των ανωτέρω είναι δυνατόν να γεννήσει, να εκκινήσει την διαδικασία μεταβολής του κοινωνικού συστήματος, από ένα σύστημα εκμεταλλευτικής ανισότητας των ανθρώπων (στον καπιταλισμό ισχύ η διάκριση με βάση την παραγωγική και καταναλωτική δύναμη και οντότητα του καθενός) σε ένα σύστημα ισότητας κάλυψης των ανθρωπίνων αναγκών.

Είναι συνεπώς σαφές το τι συμβαίνει γύρω μας, όπου όλα μετριούνται στην κλίμακα χρήματος – κέρδους – υπεραξίας. Tο κύριο ζήτημα, το πρόβλημα του   συστήματος του καπιταλισμού απέναντι στην ανθρωπότητα, δεν είναι μόνο ότι έχει καταλάβει και εκμεταλλεύεται τα πάντα (αυτός είναι ο γενετήσιος σκοπός του), αλλά και συναφές και συναντίστοιχο πρόβλημα του συστήματος είναι και το ότι οι δομές και οι σκοποί του δεν έχουν ως σκοπό την κάλυψη των αναγκών του ανθρώπου, την βελτίωση των συνθηκών ζωής του, την βελτίωση και εξέλιξη του ανθρώπινου είδους, παρά μόνο την εκμετάλλευσή τους. Σκοπός του συστήματος είναι το κέρδος και η εξουσία που προσφέρει σε κάποιους. Αυτό είναι το πρόβλημα του, ότι δηλ. παρότι πρόκειται για ένα σύστημα που δημιούργησαν άνθρωποι, παρότι πρόκειται για ένα κοινωνικό σύστημα, η λειτουργία του δεν έχει στόχους ανθρωποκεντρικούς, αλλά στόχους ουσιαστικά απάνθρωπους, έξω από την φύση και τις ανάγκες μιας κοινωνίας ανθρώπων. Το κέρδος, η εξουσία, η δύναμη, η επικράτηση αποτελούν αξιακά του δεδομένα και με αυτός και άλλους παρεμφερείς με αυτούς σκοπούς οργανώνεται και λειτουργεί.

Οι άνθρωποι στο σύστημα του καπιταλισμού δεν αποτελούν το κέντρο της κοινωνίας αλλά ένα μέσο, ένα συστημικό γρανάζι για την επίτευξη στόχων που χρησιμοποιούν και εκμεταλλεύονται τις απαράγραπτες βιολογικές – βιοτικές  ανάγκες του ανθρώπινου είδους. Ο άνθρωπος είναι εργαλείο του συστήματος και όχι το σύστημα εργαλείο του ανθρώπου και της ανθρωπότητας.

Τις τελευταίες δεκαετίες οργανώθηκε, επικράτησε και λειτουργεί ένα κοινωνικό σύστημα παγκόσμιας επικράτησης και ισχύος (παγκοσμιοποίηση), το οποίο δεν είναι ανθρωποκεντρικό, δεν είναι ανθρώπινο. Αδιαφορεί για τα παιδιά που πεθαίνουν από απλές ασθένειες, για τους πεινασμένους, τους καταφρονεμένους. Ανταλλάσσει με αδιαφορία και κερδοφόρο χαρά ανθρώπους με μηχανές, τους αχρηστεύει στην ανεργία, αδιαφορεί για την πραγματική χρησιμότητα και αξία όσων παράγει αρκεί να πωλούν με καλά κέρδη, αδιαφορεί για τις συνέπειες της χρήσης χημικών και τοξικών, αδιαφορεί για την φύση και την βλέπει ως πεδίο κέρδους, αδιαφορεί για τον ασθενή ως άνθρωπο και τον βλέπει ως κόστος ή κέρδος. Ουσιαστικά, το σύστημα λειτουργεί σε κάθε του επίπεδο ως μία κρεατομηχανή που αλέθει ανθρώπους και λαούς για να ταϊστούν κάποιοι άλλοι.

Το σύστημα έφτασε στο σημείο να επιθυμεί να ορίζει σχεδόν ολοτικά τον προορισμό ολόκληρων λαών.

Οπου και να κοιτάξετε θα διαπιστώσετε ότι το ανθρώπινο είδος χρησιμοποιείται από το σύστημα και δεν το χρησιμοποιεί. Θα δείτε ότι το σύστημα δεν λειτουργεί για εσάς, δεν λειτουργεί για τον άνθρωπο, αλλά για την εκμετάλλευσή του, όπου και εάν κοιτάξετε και σκεφτείτε με ανοικτό μυαλό θα δείτε απανθρωπιά ή αδιαφορία για τον άνθρωπο και την εξωγενή θέσπιση προορισμών και στόχων για τον καθένα από εμάς και για τις κοινωνίες μας.     

            Είναι ευνόητο ότι αυτό το αδηφάγο σύστημα οφείλει να γκρεμιστεί συθέμελα, όχι από την εντροπία του και όχι με τον μετασχηματισμό του σε κάτι ακόμα χειρότερο, αλλά με την θετική θέση και πρόταση ενός συστήματος που θα έχει ως κεντρικό στοιχείο του τον άνθρωπο.

            Η «εφεύρεση», γέννηση και συγκρότηση ενός κοινωνικού συστήματος που θα θέτει ως κέντρο του τον άνθρωπο και σκοπό του την κάλυψη των αναγκών του (και όχι παραγωγικότητες, υπεραξίες, κέρδη και διάφορες άλλες αχρειότητες και βαρβαρότητες) είναι όχι μόνο αναγκαία και απολύτως εφικτή.

            Ξεκινώντας από την διαπίστωση ότι ο άνθρωπος είναι ένας βιολογικός μηχανισμός με συγκεκριμένες βιοτικές ανάγκες και θέτοντας ως κεντρικό όρο για την δημιουργία του συστήματος ότι κάθε άνθρωπος πρέπει να έχει εξασφαλισμένες τις βιοτικές του ανάγκες με ισότητα, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα νέο σύστημα, ένα νέο κοινωνικό σύστημα που θα υφίσταται και θα λειτουργεί με κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Ολόκληρη η αξιακή θεώρηση των πραγμάτων, των κανόνων, των νόμων του πρέπει να αλλάξει και να είναι ενταγμένη στον σκοπό αυτό. Μόνο τότε θα μπορούμε να δημιουργήσουμε πραγματικά ανθρώπινες κοινωνίες, πραγματικές ανθρώπινες ζωές, πραγματικά ανθρώπινες συγκροτήσεις. Αυτό θα είναι το κλειδί για να οδηγηθεί ο άνθρωπος και η ανθρωπότητα σε ένα πραγματικό προτσές. Εάν η ανθρωπότητα δημιουργήσει ένα σύστημα απελευθέρωσης με κέντρο τον άνθρωπο, τότε μόνο θα μπορέσει αυτός να ανακαλύψει την ταύτιση με τους συμπαντικούς νόμους και να προχωρήσει μπροστά. Οσο η ανθρωπότητα βιώνει την υποτέλεια και την μιζέρια του καπιταλισμού λύσεις και πραγματική πρόοδος δεν υπάρχει.

Η δημιουργία ενός κοινωνικού συστήματος που θα θέτει ως κεντρική δομική του αξία τον άνθρωπο και θα λειτουργεί με στόχο την κάλυψη των αναγκών του με την κατανόηση των συνθηκών των φυσικών νόμων είναι απλή και εφικτή. Με άξονα την ισότητα σε κάθε κοινωνικό επίπεδο και την πολιτική έκφρασή της (πραγματική ή «άμεση» δημοκρατία) και κυρίαρχο κανόνα σε κάθε απόφαση την αξία του ανθρώπου και την εξυπηρέτηση των αναγκών του, μπορούμε εύκολα να δημιουργήσουμε ένα σύστημα αξιών που θα αντικαταστήσει το φαύλο, απάνθρωπο και καταστροφικό σύστημα του καπιταλισμού.

            Το πρώτο βήμα είναι να εννοήσουμε τι σημαίνει σύστημα και πως λειτουργεί. Το με ποιο τρόπο μας θέτει ως αυτονόητες τις δοξασίες, τα δόγματα και τις αξιακές λειτουργίες του. Το με ποιο τρόπο το σύστημα μας αναλώνει και μας χρησιμοποιεί στην μηχανή του και ως αναλώσιμα υλικά. Για να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία έγραψα αυτό το άρθρο, για να εννοήσουμε, να συλλάβουμε, να κατανοήσουμε ότι όλα αυτά που βιώνουμε είναι απλά ένα σύστημα. Ένα σύστημα που θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι διαφορετικό, ανθρωποκεντρικό, ουσιαστικό και πως σήμερα σπαταλάμε τη ζωή μας, την αναλώνουμε σε συνθήκες, όρους και διαδικασίες χωρίς καμία σχεδόν πραγματική βιοτική αξία, αλλά και με καταστροφικές συνέπειες για το είδος μας.

            Εάν καταλάβουμε, εάν κατανοήσουμε πόσο βλακωδώς και καταστροφικά αναλώνουμε τη ζωή μας ενταγμένοι σε αυτό το σύστημα της εκμετάλλευσης είναι θέμα χρόνου να επαναστατήσουμε και να το αλλάξουμε. Το κοινωνικό σύστημα είναι ένα ανθρώπινο δημιούργημα, άνθρωποι το φτιάχνουν και το συγκροτούν και άνθρωποι το καταρρίπτουν. 

Η πρόταση ενός άλλου συστήματος είναι έτοιμη. Ας είμαστε σε εγρήγορση … .  

==========================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"