ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ

Ήταν τελικά ο Ιούδας ο Ισκαριώτης προδότης ή υπήρξε ο εκλεκτός μαθητής του Ιησού;
Το μοναδικό γνωστό αντίγραφο του Ευαγγελίου του Ιούδα, χαμένο στην αιγυπτιακή έρημο για τουλάχιστον 17 αιώνες, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά μεταφρασμένο το 2006, έπειτα από την ολοκλήρωση μιας πολυετούς προσπάθειας από τη National Geographic Society. ...

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ Codex Tchacos: Συχνές Ερωτήσεις

Επιστροφή

Ε: Τι είναι κώδικας και γιατί αυτό το κείμενο ονομάστηκε Codex Tchacos; Α: Ο κώδικας είναι ένα αρχαίο βιβλίο: ένα σώμα χειρόγραφων σελίδων δεμένων στη μία πλευρά σε μορφή βιβλίου. Οι κώδικες μπορούσαν να περιλαμβάνουν περισσότερες πληροφορίες και ήταν πολύ πιο πρακτικοί απ’ ό,τι τα ειλητάρια (χειρόγραφα τυλιγμένα σε κύλινδρο), γι’ αυτό και τα βιβλικά ή τα κλασικά κείμενα συγκροτούνταν συνήθως σε κώδικες. Ο Codex Tchacos (Κώδικας Τσάκος) ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Δημάρατου Τσάκου, πατέρα της εμπόρου αρχαιοτήτων Φρίντα Νούσμπεργκερ-Τσάκος, η οποία αγόρασε το κείμενο τον Απρίλιο του 2000. Η λατινική ονομασία χρησιμοποιείται πάγια ως τεχνικός όρος, σύμφωνα με την παράδοση που ακολουθείται για τα κλασικά κείμενα. Ε: Τι περιέχει ο Codex Tchacos; Α: Εκτός από το ευαγγέλιο του Ιούδα, ο κώδικας περιλαμβάνει ένα κείμενο με τίτλο «Ιάκωβος», που αποδίδει την Πρώτη Αποκάλυψη του Ιακώβου από τον Nag Hammadi Codex V, μια απόδοση της Επιστολής του Πέτρου στο Φίλιππο και ένα κείμενο που τιτλοφορείται προσωρινά Βιβλίο του Αλλογενούς. Ε: Πού ανακαλύφθηκε ο Codex Tchacos; Α: Ο κώδικας, που περιλαμβάνει το ευαγγέλιο του Ιούδα, ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1970 κοντά στην πόλη Ελ Μίνια της Αιγύπτου και ταξίδεψε από την Αίγυπτο στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Στις ΗΠΑ παρέμεινε για 16 περίπου χρόνια σε μια τραπεζική θυρίδα στο Χίκσβιλ του Λονγκ Άιλαντ, στη Ν. Υόρκη, ώσπου τον Απρίλιο του 2000 αγοράστηκε από την έμπορο αρχαιοτήτων Φρίντα Νούσμπεργκερ-Τσάκος. Μετά από δύο αποτυχημένες απόπειρες επαναπώλησης, η Νούσμπεργκερ-Τσάκος –που είχε ανησυχήσει για τη ραγδαία φθορά του παπύρου– μεταβίβασε τον κώδικα στο ίδρυμα Maecenas Foundation for Ancient Art στη Βασιλεία της Ελβετίας, το Φεβρουάριο του 2001, προκειμένου να συντηρηθεί και να μεταφραστεί. Το χειρόγραφο θα δωρηθεί στην Αίγυπτο και θα φιλοξενηθεί στο Κοπτικό Μουσείο του Καΐρου. Ε: Πώς διασώθηκε ο κώδικας που περιλαμβάνει το ευαγγέλιο του Ιούδα μετά από τόσους αιώνες; Α: Επειδή ο κώδικας παρέμεινε κρυμμένος στην αιγυπτιακή έρημο για σχεδόν 1.700 χρόνια, ο πάπυρος διατηρήθηκε άθικτος. Ωστόσο, αφού τοποθετήθηκε σε μια τραπεζική θυρίδα στο Λονγκ Άιλαντ, στη Ν. Υόρκη, όπου και έμεινε για 16 ολόκληρα χρόνια, η κατάστασή του επιδεινώθηκε δραματικά. Κατά συνέπεια, η όλη διαδικασία συντήρησης και αποκατάστασης του χειρογράφου υπήρξε εξαιρετικά κοπιώδης. Για να ανασυνθέσουν το κείμενο, ο Ρόντολφ Κασέρ και η ομάδα του έπρεπε να ενώσουν γύρω στα χίλια σπαράγματα παπύρου.  Ε: Ποια είναι η ιστορία του κώδικα που περιέχει το ευαγγέλιο του Ιούδα; Α: Η NGS συνεργάστηκε με μια διεθνή ομάδα ειδικών για την ανάλυση μιας συλλογής αρχαίων κειμένων γραμμένων σε πάπυρο, η οποία περιλαμβάνει το ευαγγέλιο του Ιούδα και ανακαλύφθηκε πριν από 30 και πλέον χρόνια στην Αίγυπτο. Τα σπάνια θρησκευτικά κείμενα του κώδικα, γραμμένα στην αρχαία κοπτική γλώσσα, είναι περίπου 1.700 ετών. Η NGS συνεργάστηκε με το ινστιτούτο Waitt Institute for Historical Discovery, το ίδρυμα Maecenas Foundation for Ancient Art καθώς και ειδικούς επιστήμονες, ιστορικούς και θεολόγους από όλο τον κόσμο, οι οποίοι ταυτοποίησαν, συντήρησαν, αποκατέστησαν, μετέφρασαν και ανέλυσαν αυτά τα εκπληκτικά κείμενα. Ε: Το ευαγγέλιο του Ιούδα ήταν γνωστό στους μελετητές; Α: Οι μελετητές γνώριζαν την ύπαρξη του ευαγγελίου του Ιούδα από αναφορές σε άλλα αρχαία κείμενα. Η παλαιότερη γνωστή αναφορά στο ευαγγέλιο του Ιούδα υπάρχει σε κείμενο του Ειρηναίου, επίσκοπου Λουγδούνου (Λιόν), το 180 μ.Χ. Ωστόσο, ο κώδικας που περιλαμβάνει το ευαγγέλιο του Ιούδα ανακαλύφθηκε μόλις τη δεκαετία του 1970 στην Αίγυπτο, ενώ η συντήρηση του χειρογράφου και η μετάφραση του κειμένου από μια ομάδα με επικεφαλής τον καθηγητή Ρόντολφ Κασέρ –επιφανή ειδικό στην κοπτική γραμματεία– δεν ξεκίνησε παρά πολύ πρόσφατα, το 2001. Ε: Ποιος έγραψε το ευαγγέλιο του Ιούδα; Α: Ο συγγραφέας του ευαγγελίου του Ιούδα παραμένει άγνωστος. Το πρωτότυπο ελληνικό κείμενο του ευαγγελίου, στο οποίο βασίστηκε αυτή η μετάφραση στα κοπτικά, θεωρείται ότι γράφτηκε ανάμεσα στην εποχή που διαμορφώθηκαν τα τέσσερα επίσημα ευαγγέλια και το 180 μ.Χ. από μια ομάδα χριστιανών γνωστικών. Ε: Γιατί γράφτηκαν αυτά τα κείμενα; Ποιος ήταν ο σκοπός τους; Α: Κατά το 2ο αιώνα διαφορετικές ομάδες χριστιανών έγραφαν διάφορα κείμενα για να προσδώσουν κύρος στις προσωπικές τους απόψεις. Τότε έκαναν την εμφάνισή τους διάφορα ευαγγέλια, πολλά από τα οποία ήταν γραμμένα εξ ονόματος των αποστόλων. Εκείνα τα ψευδεπίγραφα κείμενα αντιμετωπίζονταν ως ιερά από την κάθε ομάδα, αν και τελικά τα περισσότερα χαρακτηρίστηκαν «αιρετικά» και αργότερα τέθηκαν εκτός των ορίων της χριστιανικής διδασκαλίας από την πρωτοχριστιανική Eκκλησία. Ε: Ποια είναι η σημασία της δημοσίευσης αυτού του κειμένου για τη χριστιανική διδασκαλία; Α: Πρόκειται για μια συγκλονιστική αρχαιολογική ανακάλυψη πολιτιστικού ενδιαφέροντος, που προσφέρει μια διαφορετική θεώρηση, του 1ου ή 2ου αι., της σχέσης μεταξύ Ιησού και Ιούδα και που πλουτίζει τις γνώσεις μας για τις θεολογικές αντιλήψεις εκείνης της εποχής. Η NGS έχει επίγνωση ότι οι πληροφορίες που δίνονται στο συγκεκριμένο κείμενο είναι εξαιρετικά περίπλοκες και ότι απαιτούν πολλή και διεξοδική περαιτέρω μελέτη, μια διαδικασία που θα χρειαστεί πολύ χρόνο ώσπου να ολοκληρωθεί. Για να μάθετε τι πιστεύουν διακεκριμένοι επιστήμονες για το νόημα και τη σημασία του κειμένου, επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα της NGS για το ευαγγέλιο του Ιούδα στο www.nationalgeographic.com/lostgospel.  Ε: Πώς ενεπλάκη στο όλο εγχείρημα η NGS; Α: Το κείμενο άλλαξε πολλά χέρια μετά την ανακάλυψή του. Το Maecenas Foundation for Ancient Art στην Ελβετία πρότεινε στην NGS να ηγηθεί της όλης διαδικασίας για την ταυτοποίηση και συντήρηση του κώδικα. Η NGS συγκέντρωσε πολλούς ειδικούς για να φέρει σε πέρας το συγκεκριμένο έργο. Όταν η συντήρηση ολοκληρωθεί και το κείμενο δημοσιευτεί, ο κώδικας θα δωρηθεί στην Αίγυπτο, όπου και θα στεγαστεί στο Κοπτικό Μουσείο του Καΐρου. Ε: Γιατί η NGS αποφάσισε να εμπλακεί σε ένα τέτοιου είδους εγχείρημα; Α: Ο κώδικας που περιλαμβάνει το ευαγγέλιο του Ιούδα είναι η σημαντικότερη ανακάλυψη αρχαίου μη βιβλικού χριστιανικού ή ιουδαϊκού κειμένου τα τελευταία 60 χρόνια. Η NGS, που έχει ως αποστολή την ανακάλυψη και προστασία ευρημάτων που υπηρετούν τη μελέτη αρχαίων πολιτισμών και προωθούν την ιστορική γνώση, ένιωσε ότι ήταν υποχρέωσή της να συμβάλει στη διάσωση αυτού του αρχαίου κειμένου. Ε: Γιατί χρειάστηκε τόσος καιρός για τη δημοσίευση του κειμένου; Α:  Το χειρόγραφο υπέστη τόσο δραματικές φθορές τα τελευταία 30 χρόνια, που η συντήρηση του παπύρου και η αποκατάσταση και μετάφραση του κειμένου υπήρξε πραγματικά ένα τιτάνιο εγχείρημα. Σε σύγκριση με το χρόνο που χρειάστηκε για τη συντήρηση, μετάφραση και δημοσίευση των χειρογράφων του Ναγκ Χαμαντί (περίπου 25 χρόνια) και των χειρογράφων της Νεκράς Θάλασσας (περίπου 50 χρόνια), η διαδικασία δημοσίευσης του ευαγγελίου του Ιούδα, που κράτησε μόνο 5 χρόνια, ήταν πραγματικά ταχύτατη. Ε: Ποια ήταν η διαδικασία της μετάφρασης και ποιοι την ανέλαβαν; Α: Το ίδρυμα Maecenas Foundation for Ancient Art ανέθεσε στον καθηγητή Ρόντολφ Κασέρ, έναν από τους επιφανέστερους ειδικούς στην κοπτική γραμματεία, να τεθεί επικεφαλής μιας διεθνούς ομάδας μελετητών, μεταφραστών, αρχαιολόγων, ιστορικών και άλλων επιστημόνων προκειμένου να μεταφραστεί το κείμενο. Ε: Πώς έγινε η συντήρηση του χειρογράφου που είναι γνωστό ως το ευαγγέλιο του Ιούδα; Α: Ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη διαδικασία επειδή η κατάσταση του κειμένου είχε επιδεινωθεί δραματικά τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Ο Κασέρ ζήτησε τη βοήθεια της Ελβετής συντηρήτριας Φλοράνς Νταρμπρ και του Γκρέγκορ Βουρστ, ειδικού στην κοπτική γραμματεία, από το Πανεπιστήμιο του Άουγκσμπουργκ στη Γερμανία, για την ανασύνθεση των 26 σελίδων του ευαγγελίου του Ιούδα. Με τη βοήθεια προγραμμάτων ηλεκτρονικού υπολογιστή που αποδελτιώνουν κείμενα, εντοπίζουν τα κενά και προσπαθούν να συνδυάσουν τα κενά με τα κείμενα, και με την προσεκτική εξέταση των προτεινόμενων συνδυασμών ώστε να συμφωνεί με τη φορά των ινών του παπύρου, η Νταρμπρ, ο Βουρστ και ο Κασέρ κατάφεραν να ανασυνθέσουν πάνω από το 80% του κειμένου μέσα σε πέντε κοπιώδη χρόνια. Ε: Πώς ταυτοποίησε το κείμενο η NGS; A: Ο κώδικας ταυτοποιήθηκε ως αυθεντικό έργο της αρχαίας κοπτικής απόκρυφης γραμματείας με πέντε τρόπους: ραδιοχρονολόγηση, ανάλυση μελάνης, πολυφασματική απεικόνιση και μελέτη του κειμενικού πλαισίου και των παλαιογραφικών στοιχείων. Περισσότερες λεπτομέρειες για τη διαδικασία της ταυτοποίησης θα βρείτε στην επίσημη ιστοσελίδα της NGS για το ευαγγέλιο του Ιούδα στο www.nationalgeographic.com/lostgospel.  Ε: Πόσο κόστισε η συντήρηση του κειμένου; Α: Η NGS ασχολείται με πολλά διαφορετικά είδη προγραμμάτων και η πολιτική της είναι να μην αποκαλύπτει τα χρήματα που ξοδεύει γι’ αυτά. Επιπλέον, τόσο το Maecenas Foundation όσο και το Waitt Institute for Historical Discovery έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση αυτού του εκπληκτικού ευρήματος. Ε: Τα κείμενα αυτά διατίθενται στο Διαδίκτυο; Α: Το κοπτικό κείμενο διατίθεται στο Διαδίκτυο, ώστε κάθε επιστήμονας να μπορεί να έχει άμεση πρόσβαση σ’ αυτό. Η NGS δημοσίευσε το πλήρες κείμενο μεταφρασμένο στα αγγλικά σε μια κριτική έκδοση με εκτενή σχολιασμό και αναλυτικές σημειώσεις, υπό τον τίτλο The Gospel of Judas. Το ίδιο έργο κυκλοφορεί μεταφρασμένο στα ελληνικά με τον τίτλο Το ευαγγέλιο του Ιούδα και διατίθεται μαζί με το τεύχος Μαΐου του NATIONAL GEOGRAPHIC αλλά και αυτοτελώς στα βιβλιοπωλεία.    Ε: Πού μπορεί να δει κανείς τον αυθεντικό κώδικα; Α: Αρκετές σελίδες του ευαγγελίου του Ιούδα, καθώς και σελίδες από τα άλλα τρία κείμενα του κώδικα, θα εκτίθενται για το κοινό στην Αίθουσα των Εξερευνητών του National Geographic Museum από την Παρασκευή 7 Απριλίου και για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Όταν ο Κασέρ και η ομάδα του ολοκληρώσουν τη συντήρηση και μετάφραση του χειρογράφου, ο κώδικας θα παραδοθεί στην Αίγυπτο και θα φιλοξενηθεί στο Κοπτικό Μουσείο του Καΐρου. ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ Codex Tchacos: Συχνές Ερωτήσεις Απαντήσεις σε όλες σας τις ερωτήσεις σχετικά με τον κώδικα Η περιπέτεια ενός αρχαίου χειρογράφου Το χρονολόγιο της σημαντικής ανακάλυψης Ανασυνθέτοντας ένα αρχαίο παζλ Συνέντευξη του Ρόντολφ Κασέρ, ειδικού στην κοπτική γραμματεία Οι απόψεις των ειδικών Οι ειδικοί μιλούν για τη σημασία του ευαγγελίου του Ιούδα Τα πρόσωπα Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στην προσπάθεια της συντήρησης, αποκατάστασης και μετάφρασης του χειρογράφου Φωτογραφίες Δείτε τις φωτογραφίες του κώδικα Βίντεο Δείτε μια σύντομη παρουσίαση της ανακάλυψης

==========================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"