Το εφιαλτικό σενάριο

Οι τράπεζες προετοιμάζονται για τη στάση πληρωμών των Η.Π.Α., η οποία θα προκαλούσε μία παγκόσμια οικονομική καταστροφή άνευ προηγουμένου – ένα ενδεχόμενο που δεν μπορεί πλέον να αποκλεισθεί. 

«Η αύξηση του αμερικανικού χρέους αποδυναμώνει τη χώρα μας, τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό. Πολιτική ηγεσία σημαίνει την ανάληψη και των δικών μας ευθυνών. Δυστυχώς, η Ουάσιγκτον προτιμάει να μεταφέρει το βάρος των κακών σημερινών αποφάσεων, τα χρέη δηλαδή, στα παιδιά και στα εγγόνια μας. Η πολιτική ηγεσία στη χώρα μας έχει αποτύχει. Η αμερικανική κοινωνία αξίζει κάτι καλύτερο. Σκοπεύω λοιπόν να κάνω ότι μπορώ, να αντισταθώ δηλαδή με όλες μου τις δυνάμεις, στις ανεύθυνες προσπάθειες αύξησης του ανώτατου ορίου (φρένου) του δημοσίου χρέους» (Obama, 2006).

Η θέση του αμερικανού προέδρου σήμερα είναι εκ διαμέτρου αντίθετη – αφού ισχυρίζεται ότι, είναι παράλογο να μην συμφωνεί κανείς με την αύξηση του ορίου. Επιμένει λοιπόν να αυξηθεί το ύψος του ποσού, στο οποίο θα τοποθετηθεί το φρένο χρέους. Στα 19 τρις $, στα 22 τρις $ ή που ακριβώς;  Ποιός από τους δύο Obama έχει αλήθεια δίκιο;

Όποιος από τους δύο όμως και να έχει δίκιο, τυχόν άρση του φρένου χρέους δεν θα μεταφέρει απλά το πρόβλημα στο μέλλον; Πόσο μάλλον εάν επιμένει στην (σωστή) επέκταση του προγράμματος υγείας, το οποίο θα αυξήσει ακόμη περισσότερο τις ...

δαπάνες του προϋπολογισμού, καθώς επίσης τα ήδη τρομακτικά ελλείμματα των Η.Π.Α. – τα οποία, εκβάλλοντας στο χρέος, το αυξάνουν επικίνδυνα;

Από την άλλη πλευρά, εάν οι Η.Π.Α. μειώσουν τις δαπάνες τουλάχιστον στο 9% του ΑΕΠ, ως οφείλουν, δεν θα βυθιστούν στην ύφεση, παρασέρνοντας μαζί τους ολόκληρο τον πλανήτη; Ίσως οφείλουμε να υπενθυμίσουμε εδώ την ανάλυση μας από το Νοέμβριο του 2010 (Η μητέρα των κρίσεων) – όταν κανένας δεν αναφερόταν στο ενδεχόμενο κατάρρευσης των Η.Π.Α.

Περαιτέρω, όσον αφορά το συνεχιζόμενο τύπωμα νέων χρημάτων, δεν πρόκειται για μία λύση ανάγκης, με ημερομηνία λήξης; Δεν παύει να έχει αποτέλεσμα από μόνη της, αφού προκαλεί την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού (μείωση της τιμής των ομολόγων), η οποία με τη σειρά της αυξάνει τις δαπάνες λόγω των τόκων, τα ελλείμματα και τα χρέη;

Ας μην ξεχνάμε ότι, οι αμερικανοί δεν είναι τόσο πατριώτες, δεν κάνουν χαρακίρι και δεν γίνονται καμικάζι, για να σώσουν τη χώρα τους – σε αντίθεση με τους Ιάπωνες οι οποίοι, παρά το ότι το κράτος τους είναι ήδη αθεράπευτα χρεοκοπημένο, συνεχίζουν να το χρηματοδοτούν στο 90% του ύψους του δημοσίου χρέους του, με επιτόκιο της τάξης του 0,7%.

Ουσιαστικά λοιπόν οι Η.Π.Α. ευρίσκονται σε αδιέξοδο – με αποτέλεσμα η μοναδική τους δυνατότητα να είναι η καθυστέρηση του μοιραίου, εάν τελικά συμβιβασθούν οι ρεπουμπλικάνοι. Η αντίστροφη μέτρηση για την οικονομία τους (διάγραμμα που ακολουθεί) έχει ξεκινήσει προ πολλού, ενώ έχουν στη διάθεση τους ελάχιστες (ειρηνικές)  δυνατότητες αντιστροφής της τάσης.

.

Χρέος της Αμερικής, σε τρις δολάρια.
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, με αφετηρία τη νεοφιλελεύθερη πολιτική που εφάρμοσε πρώτος ο R.Reagan, τα χρέη της υπερδύναμης εκτοξεύθηκαν στα ύψη – ενώ οι πραγματικοί μισθοί των εργαζομένων παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητοι.

Την ίδια χρονική περίοδο, το κοινωνικό κράτος «απορυθμίσθηκε» σχεδόν εξ ολοκλήρου, τα χρήματα συγκεντρώθηκαν από μία ελάχιστη μειοψηφία της τάξης του 1% του πληθυσμού, η βιομηχανική παραγωγή συρρικνώθηκε και ο χρηματοπιστωτικός τομέας γιγαντώθηκε – διαστρεβλώσεις, οι οποίες θα οδηγήσουν αργά ή γρήγορα την υπερδύναμη είτε στη στάση πληρωμών, είτε στον υπερπληθωρισμό ο οποίος είναι μία πολύ πιο θανατηφόρα ασθένεια για την κοινωνία, συγκριτικά με οποιαδήποτε άλλη (συνοδεύεται από κοινωνικές αναταραχές, εμφυλίους πολέμους κλπ.) .

Σε κάθε περίπτωση, οι τράπεζες προετοιμάζονται για το χειρότερο σενάριο – γεμίζοντας τα ΑΤΜ με χρήματα, έτσι ώστε να αποφευχθούν συνθήκες πανικού, οι οποίες συνήθως προκαλούν επιθέσεις εναντίον των τραπεζών (bank run). Οι αγορές παίρνουν επίσης τα μέτρα τους, όπως φαίνεται από την αύξηση των ασφαλίστρων (CDS) στο διάγραμμα που ακολουθεί.

.

Αύξηση ασφαλίστρων – CDS Spread της Αμερικής.
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Στη συγκεκριμένη αγορά, αυξήθηκε σημαντικά η «αντιστροφή» (inversion), όπως αποκαλείται από τους χρηματιστές η κατάσταση εκείνη, κατά την οποία τα CDS με βραχυπρόθεσμη λήξη, κοστίζουν περισσότερο από αυτά με μακροπρόθεσμη. Συνήθως συμβαίνει το αντίθετο, αφού το ρίσκο μακροπρόθεσμα είναι πάντοτε υψηλότερο, επειδή είναι αδύνατον να προβλεφθούν τυχόν μελλοντικοί κίνδυνοι.

Η ασφάλεια ενός πακέτου ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου ύψους 10 εκ. $, για δώδεκα μήνες, κοστίζει σήμερα 60.000 $ – από μόλις 7.000 $ προηγουμένως. Έχει δηλαδή σχεδόν δεκαπλασιαστεί από την αρχή του μήνα – ενώ το πενταετές κοστίζει 38.000 $.

Ολοκληρώνοντας, κανένας δεν γνωρίζει πότε ακριβώς τελειώνουν τα χρήματα των Η.Π.Α. – παρά το ότι πολλοί θεωρούν τη 17η Οκτώβρη ως την ημέρα της κρίσης. Σε κάθε περίπτωση, η πρώτη μεγάλη πληρωμή της κυβέρνησης είναι στις 31. Οκτωβρίου – όπου πρέπει να εξυπηρετηθούν τόκοι ύψους 5,9 δις $.

Στα πλαίσια αυτά δεν μπορεί κανείς να μη χαμογελάσει, σκεφτόμενος τις συμβουλές των ειδικών του ΔΝΤ στη χώρα μας. Εάν είχαν την ικανότητα αυτοί οι ειδικοί να συμβουλεύουν δεν θα εξυγίαναν πρώτα την πατρίδα τους; Μεταφορικά, πως μπορεί να προσλάβει μία επιχείρηση ως σύμβουλό της κάποιον, ο οποίος χρεοκόπησε, μεταξύ πολλών άλλων, ακόμη και τη δική του εταιρεία;

Analyst.gr Team

==========================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"