Πλήθος μέτρων που θα κάνουν ακόμη πιο δύσκολη τη ζωή εκατομμυρίων Ελλήνων θα βγουν από το "Κουτί της Πανδώρας" με το νέο Μνημόνιο που έρχεται από καλοκαίρι και μετά. Πρόγευση πήρε η κοινή γνώμη με το Μεσοπρόθεσμο που κατατίθεται στη βουλή στο προσεχές διάστημα, ενώ γενικές κατευθύνσεις έδωσε η έκθεση της Κομισιόν που δημοσιοποιήθηκε προχθές.

  • Ασφαλιστικό, αυξήσεις κρατήσεων φόρου, αυξημένοι συντελεστές ΦΠΑ, ξήλωμα εργασιακής νομοθεσίας
Τα επερχόμενα μέτρα επιμερίζονται σε τέσσερις δέσμες: σε όσα θα κλείνουν το ύψους 7,7 δισ. ευρώ δημοσιονομικό κενό 2015 - 2017, στα 6+6 προαπαιτούμενα για τις επόμενες δύο υποδόσεις (από 1 δισ. Ευρώ), στα "διαρθρωτικά" και σε εκείνα που θα ληφθούν με το Μνημόνιο το οποίο θα συνοδεύει την τρίτη κατά σειρά ρύθμιση του χρέους, μιας και οι δύο προηγηθείσες αποδείχθηκαν ατελέσφορες για τη βιωσιμότητά του.
Το "τσουνάμι" μέτρων θα πλήξει παντοιοτρόπως τους πολίτες ως φορολογούμενους (αυξήσεις κρατήσεων φόρου και συντελεστών ΦΠΑ για βασικές υπηρεσίες), ασφαλισμένους (ενοποιήσεις ταμείων, μειώσεις εργοδοτικών εισφορών), εργαζόμενους (ξήλωμα υφιστάμενου εργασιακού δικαίου προς όφελος των εργοδοτών), καταναλωτές (ιδιωτικοποίηση ΔΕΗ).
Οι ανατροπές που έρχονται είναι με βάση την παραπάνω ομαδοποίηση οι εξής:

Νέα φορολογικά βάρη
Δραματική αύξηση κρατήσεων φόρου θα προκύψει από 1ης Ιανουαρίου 2015 στις αποδοχές μισθωτών και συνταξιούχων. Με το νέο αναθεωρημένο Μνημόνιο που συνυπέγραψαν πριν από λίγες μέρες, κυβέρνηση και τροϊκανοί, το υπουργείο Οικονομικών θα εφαρμόσει από 1.1.2015 νέο σύστημα αυτόματης παρακράτησης φόρου εισοδήματος στην πληρωμή μισθών και συντάξεων, το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα να αυξηθούν σημαντικά οι κρατήσεις φόρου, καθώς ο υπολογισμός τους θα γίνεται επί του αθροίσματος όλων των καταβαλλόμενων αποδοχών και όχι αυτοτελώς από κάθε εργοδότη ή ασφαλιστικό ταμείο.
Ταυτόχρονα θα εφαρμοστεί νέο σύστημα ΦΠΑ μέσω του οποίου θα σταματήσουν να ισχύουν οι μειωμένοι φορολογικοί συντελεστές. Επιπλέον, θα προβλέπεται γενική εξαίρεση όλων των επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών με ετήσια ακαθάριστα έσοδα κάτω ενός ορίου.
Ειδικά όσον αφορά στον ΦΠΑ, τα τεχνικά κλιμάκια του ΔΝΤ έχουν ήδη προτείνει να ισχύσει ως «κατώφλι» ακαθαρίστων εσόδων για ένταξη επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών στον ΦΠΑ τα 25.000 ευρώ. Καθώς όμως ο αριθμός των μικρομεσαίων κάτω από αυτό το όριο είναι αρκετά μεγάλος κι ως εκ τούτου τυχόν εφαρμογή του θα εξαιρέσει πολλούς σημερινούς υπόχρεους, εξετάζεται το ενδεχόμενο το όριο αυτό να καθοριστεί στις 10.000 με 15.000 ευρώ. Όσες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες πραγματοποιούν εισπράξεις κάτω από το όριο που θα καθοριστεί θα εξαιρούνται από το κανονικό καθεστώς του ΦΠΑ.
Ακόμη, προωθείται η εισαγωγή νέας νομοθεσίας ΦΠΑ χωρίς απαλλαγές, εξαιρέσεις ή μειωμένους συντελεστές φόρου. Εμμέσως πλην σαφώς, η Κομισιόν στην έκθεση αξιολόγησης προαναγγέλλει κατάργηση όλων των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ που ισχύουν για νησιά Αιγαίου, τρόφιμα, φάρμακα, λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, ύδρευσης και φυσικού αερίου, εισιτήρια μέσων μαζικής μεταφοράς, κόμιστρα ταξί και υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης παλαιών κατοικιών. Η Κομισιόν θεωρεί επιβεβλημένη την αλλαγή θεωρώντας ότι εξαιτίας των μειωμένων συντελεστών και της χαμηλής φορολογικής συμμόρφωσης χάνονται ετησίως 10 δισ. ευρώ έσοδα από ΦΠΑ, με τα εισπραττόμενα έσοδά του στην Ελλάδα να αντιστοιχούν μόλις στο 40% των εσόδων που θα μπορούσαν κανονικά να εισπραχθούν.


Μέτρα υπέρ εργοδοσίας και κατά εργαζομένων
Σε εργασιακά και ασφαλιστικό, το "τσουνάμι" μέτρων ξεκινά από το καλοκαίρι.
Ήδη προβλέπεται για Ιούνιο, εκτός από την πρόταση για ενοποιήσεις ταμείων, η κατάργηση των κοινωνικών πόρων σε σειρά επικουρικών ταμείων με έναρξη διαλόγου για αναθεώρηση των κοινωνικών επιδομάτων. Τον Ιούλιο θα τεθεί σε εφαρμογή η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στο ΕΤΕΑ (από 1.1.2015 το μέτρο θα επεκταθεί στο σύνολο των φορέων και για τα εφάπαξ). Τον δε Σεπτέμβριο θα παρουσιαστεί μεγάλο πακέτο για τις συντάξεις, με βάση μελέτη για κατάργηση εξαιρέσεων από το 2015, διαχωρισμό ασφάλισης από επιδόματα και μείωση δαπανών.
Από φθινόπωρο έρχονται πλήρης ανατροπή του εργατικού δικαίου, περαιτέρω μείωση του μοναδιαίου κόστους εργασίας κατά 15% και νέα "δώρα" στους εργοδότες για αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας. Ώς το τέλος του 2014, η κυβέρνηση θα φέρει νέο εργατικό κώδικα που θα καταργεί το υφιστάμενο εργασιακό δίκαιο, εισάγοντας νέο "μοντέλο εργασίας" που θα είναι απόλυτα συνδεδεμένο με τη δεσπόζουσα θέση που θα αποκτήσουν οι εταιρείες προσωρινής απασχόλησης.
Ακόμη, θα προωθήσει:
* Τη διάδοση του θεσμού των εταιρειών προσωρινής απασχόλησης προς ενοικίαση, ουσιαστικά, των εργαζομένων στις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα.
* Τον θεσμό της μαθητείας με ένταξη 40.000 νέων στις σχετικές σχολές μαθητείας, ώστε οι εργοδότες να εκμεταλλευθούν μέσω ΕΣΠΑ ένα χαμηλόμισθο προσωπικό βασικής ειδίκευσης.
Ακόμη, το φθινόπωρο θα έχει αξιολογηθεί το νέο σύστημα στις ομαδικές απολύσεις, ενώ παράλληλα άποψη των τροϊκανών είναι ότι παραμένει ασαφές το κεφάλαιο των απολύσεων στο Δημόσιο, με την κυβέρνηση να μελετά περαιτέρω απολύσεις το πρώτο τετράμηνο 2015.
Στον ασφαλιστικό τομέα, οι ανατροπές θα είναι ριζικές, καθώς έρχεται νέα αναμόρφωση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Το ασφαλιστικό ανοίγει ξανά υπό το βάρος των ελλειμμάτων των ταμείων, που σε πραγματικά μεγέθη θα ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ.
Ακόμη, έρχονται:
* Μείωση τουλάχιστον κατά 1 μονάδα των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών, πέραν των 3,9 μονάδων που αποφασίσθηκαν.
* Πλήρης κατάργηση των οικογενειακών επιδομάτων ΟΑΕΔ.
Συρρίκνωση των δαπανών του ΟΑΕΔ για επαγγελματική κατάργηση.
Τα 6 προαπαιτούμενα ώς τέλος Μαΐου:
1. Ψήφιση νόμου για υπαίθριο εμπόριο.
2. Ψήφιση νόμων αδειοδότησης επιχειρήσεων και χωροταξικού σχεδιασμού.
3. Συμπλήρωση της λίστας με φόρους και χρεώσεις υπέρ τρίτων.
4. Ψήφιση κώδικα συμπεριφοράς για κρατικά και κυβερνητικά στελέχη (εκκρεμεί από Απρίλιο).
5. Κοινή Υπουργική Απόφαση για τον συμψηφισμό επιστροφής ΦΠΑ και οφειλών προς ασφαλιστικά ταμεία.
6. Ψήφιση νόμου για ιατροφαρμακευτική κάλυψη ανασφάλιστων πολιτών και μείωση περιθωρίων κέρδους φαρμακείων.
Τα 6 προαπαιτούμενα ώς τέλος Ιουνίου:
1. Υιοθέτηση νομοθεσίας για συγχώνευση υπό το ΕΤΕΑ όλων των επικουρικών ταμείων και εφαρμογή ρήτρας μηδενικού ελλείμματος από 1.1.2015 για όλα τα ταμεία που δεν ανήκουν σήμερα στο ΕΤΕΑ.
2. Ψήφιση νόμου για τα δάση.
3. Ψήφιση πολυνομοσχεδίου για μείωση διοικητικών βαρών στο Δημόσιο.
4. Κατάργηση από 1.1.2015 των κοινωνικών πόρων (φόροι υπέρ τρίτων κ.λπ.) που χρηματοδοτούν τις επικουρικές συντάξεις ταμείων αρμοδιότητας υπουργείου Εργασίας.
5. Ψήφιση νόμου για μικρή ΔΕΗ (κατατέθηκε στη Βουλή) και εκκαθάριση όλων των ληξιπρόθεσμων χρεών Δημοσίου προς ΔΕΗ.
6. Ψήφιση νόμου για χρηματοδότηση των κομμάτων και νομοθεσίας για τη «δήλωση και την παρακολούθηση των περιουσιακών στοιχείων».

Ιδιωτικοποιήσεις
Στο σκέλος των ιδιωτικοποιήσεων, η έκθεση της Κομισιόν προβλέπει από Ιούλιο κατάθεση δεσμευτικών προσφορών για περιφερειακά αεροδρόμια, ΤΡΑΙΝΟΣΕ και εταιρεία διαχείρισης τροχαίου υλικού ΟΣΕ (ROSCO). Ακόμη, τις δεσμευτικές προσφορές για ΟΛΠ, διαγωνισμό για πώληση του 55% που κατέχει το Ελληνικό Δημόσιο στην Αερολιμήν Αθηνών, προκήρυξη διαγωνισμού για πολυετή παραχώρηση Εγνατίας Οδού, διαγωνισμό για μαρίνα Λαυρίου, ενώ στο πρόγραμμα βρίσκονται ακόμη οι διαγωνισμοί για ΕΥΔΑΠ, πώληση Ελληνικών Πετρελαίων, ΔΕΠΑ και Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (αναμένεται έκθεση των συμβούλων για το σχέδιο αναδιοργάνωσης).