Τα νέα δεδομένα στη διαπραγμάτευση για χρέος και πλεόνασμα

Του Γ. Αγγέλη

Όταν πρέπει να βρεθεί κοινή γραμμή σύμπλευσης μεταξύ απαιτήσεων ευρωζώνης και ΔΝΤ συνήθως καλείται η κυβέρνηση να πληρώσει τον νέο αυξημένο λογαριασμό...”.

Με το σχόλιο αυτό ανώτατο υπηρεσιακό στέλεχος της Κομισιόν, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα του Capital.gr, επιχείρησε να "φωτογραφίσει” το σημείο που βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για το ελληνικό ζήτημα και να "ερμηνεύσει” την πρόσφατη παρέμβαση του γερμανού υπουργείου Οικονομικών που φαινομενικά άνοιξε θέμα αποχώρησης του ΔΝΤ.

Κατ' αρχήν, παρατήρησε, "θα ήταν λάθος προσέγγιση να ερμηνευθεί η αναφορά στο θέμα της αποχώρησης του ΔΝΤ, ως ενδεχόμενου που εντάσσεται στις προθέσεις του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών. Σε καμία περίπτωση το Βερολίνο, δεν θα ήθελε να δώσει έδαφος στην παρουσίαση της ένταξης του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα ως άλλο ένα σοβαρό λάθος τακτικής της γερμανικής κυβέρνησης, την ίδια στιγμή που δέχεται ασφυκτική πίεση για τη μεταναστευτική πολιτική της...”
Θα μπορούσε, όπως υποστηρίζεται, να πει κανείς ότι ήταν περισσότερο "μία έμμεση απειλή προς την Αθήνα παρά ένα ενδεχόμενο που αντιμετωπίζει ως πιθανό το Βερολίνο...”.

Ως εκ τούτου τα ενδεχόμενα που αντιμετωπίζονται για να γεφυρωθεί η διαφορά Ευρωζώνης - ΔΝΤ, έχουν διακριτικά μετακινηθεί σε δύο μέτωπα στα οποία η ελληνική κυβέρνηση καλείται να δεχθεί...
νέες προσαρμογές στις μέχρι σήμερα θέσεις της.

Στις Βρυξέλλες οι εμπλεκόμενοι στη διαπραγμάτευση φορείς εκτιμούν ότι η ελληνική κυβέρνηση παρά τις δημόσιες δηλώσεις στελεχών της αντιμετωπίζει το θέμα "με πολύ θετική στάση...”.
Τα δύο "ανταλλάγματα”

Ποιά είναι τα δύο "μέτωπα” που συγκεντρώνονται οι πιθανές προσαρμογές;
Είναι δύο και αφορούν τόσο στο χρέος όσο και στα πρωτογενή πλεονάσματα.
Όσον αφορά το χρέος, η πολύ διακριτική μέχρι στιγμής συζήτηση αφορά στα μεσοπρόθεσμα μέτρα.
Τα μέτρα αυτά σύμφωνα με τις αποφάσεις της συμφωνίας του Μαΐου 2016 είναι ένα πακέτο παρεμβάσεων που αφορά αφενός στη διαχείριση των "κερδών” από τα ANFAs και SMPs, δηλαδή τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους και αφετέρου σε περαιτέρω επιμήκυνση της μέσης διάρκειας των δανείων προς την Ελλάδα με παρέμβαση και στο πρώτο δάνειο, δηλαδή το διακρατικό (52,9 δισ. ευρώ) που αρχίζει να αποπληρώνεται το 2020.
Τα μέτρα αυτά, σύμφωνα με την απόφαση του Μαΐου, θα πρέπει να δρομολογηθούν – εφόσον χρειασθεί– με το τέλος του προγράμματος ήτοι τον Αύγουστο του 2018, μαζί με τα μακροπρόθεσμα μέτρα.
Εδώ είναι ο πρώτος "κόμπος” της συζήτησης.
Το ΔΝΤ δεν έχει απορρίψει – χωρίς όμως και να έχει δεχθεί – την ιδέα μιας συμφωνίας για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα παρέμβασης στο χρέος τέτοια που να εξασφαλίζει την αποπληρωμή του δανείου του προς την Ελλάδα.
Το δάνειο του ΔΝΤ προς την Ελλάδα έχει τις πρώτες μεγάλες αποπληρωμές από το 2018 μέχρι και το 2023 (τελευταία μεγάλη δόση αποπληρωμής).
Στο σημείο αυτό έχει ανοίξει μία συζήτηση από τους ευρωπαίους αλλά με την προϋπόθεση ότι τα μεσοπρόθεσμα αν συμφωνηθούν από τώρα (κάτι που δεν το προβλέπει η συμφωνία του Μαΐου) θα παραμείνουν εκτός δημοσιότητας και θα αφορούν έτσι κι αλλιώς την μετά το ελληνικό πρόγραμμα περίοδο.
Όσον αφορά τα πρωτογενή πλεονάσματα η διαπραγμάτευση φαίνεται να κατευθύνεται σε ένα πεδίο που διατηρεί επισήμως για τουλάχιστον μία πενταετία το στόχο επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων στο 3,5% του ΑΕΠ, αλλά ανοίγει μία συζήτηση:
*αφενός για το πως αυτό θα διασφαλισθεί από την ελληνική Βουλή (η επέκταση του περιβόητου "κόφτη” χωρίς συγκεκριμένα ποσοτικοποιημένα μέτρα δεν ικανοποιεί το ΔΝΤ) και
* αφετέρου για το πως θα κατανεμηθεί η χρήση του πλεονάσματος αυτού έτσι ώστε να μη ...καταστρέφει την αναπτυξιακή τάση της οικονομίας, όπως εκτιμά ότι θα γίνει το ΔΝΤ.

Το ενδιαφέρον είναι ότι όπως στο θέμα του χρέους έτσι και στο θέμα της "σύνθεσης” της χρήσης του πλεονάσματος από την ελληνική πλευρά έχουν κατατεθεί ανεπισήμως "ιδέες” που η Κομισιόν τις θεωρεί εξαιρετικά "εποικοδομητικές”.

Στο χρέος η ιδέα για την χρήση των "κερδών” από τα ομόλογα σαν μέρος της εγγύησης αποπληρωμής του ΔΝΤ "συστήθηκε” από την ελληνική πλευρά.

Στα πρωτογενή πλεονάσματα επίσης η πρόταση είναι αυτά να κατανεμηθούν σε 2 – 2,5% του ΑΕΠ για την αποπληρωμή χρέους και 1% στην στήριξη της ανάκαμψης του ΑΕΠ.

Εκεί που ο "κόμπος” των συνεπειών μιας τέτοιας προσέγγισης απειλεί να ...σπάσει το χτένι της πολιτικής αντοχής της ελληνικής κυβέρνησης είναι το πως αυτές οι απαιτήσεις και ειδικά η μακροπρόθεσμη νομιμοποίηση μέσα από την Βουλή της λειτουργίας του "κόφτη” στο κομμάτι των δημοσίων δαπανών (δηλαδή του ασφαλιστικού συστήματος), μπορεί να υλοποιηθεί από την κυβέρνηση ή ακόμα χειρότερα με μία πλειοψηφία στην Βουλή μεγαλύτερη από την κυβερνητική πλειοψηφία...

capital.gr/oikonomia

==========================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"