Περιμένει κάποτε να επανέλθει στις εστίες του τόπου μας, αφού πρώτα σβήσει το βαρβαρικό πυρ, που έχει καταφάει τη ζωτική ενέργεια του έθνους
Και ούτω διαλλαγέντες, εχώρισαν ογδοήκοντα τάλαντα διά τους Πλαταιείς, αφ ων ῳκοδόμησαν το ιερόν της Αθηνάς, και έστησαν το άγαλμα αυτής, και κατεκόσμησαν διά ζωγραφιών τον ναόν της, αίτινες και μέχρι τούδε μένουσιν ακμάζουσαι. Εστησαν δε τρόπαιον, ιδίως μεν οι Λακεδαιμόνιοι, χωριστά δ’ οι Αθηναίοι. Περί θυσίας ηρώτησαν, και τοις απεκρίθη ο Πύθιος να ιδρύσωσι βωμόν Ελευθερίου Διός, και να μη θυσιάσωσι, πριν ή σβύσωσι το κατά την χώραν πυρ, ως υπό των βαρβάρων μεμιασμένον, και ν’ ανάψωσι καθαρόν εκ Δελφών, από της κοινής εστίας».
Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι», Μετάφρασις υπό Α. Ρ. Ραγκαβή, τόμος τέταρτος, Αριστείδης, Κ., σελ. 42, τυπογραφείο Διονυσίου Κορομηλά, Αθήναι 1865.
Πλαταιές. Αύγουστος του 479 π.Χ. Τα ελληνικά όπλα συντρίβουν την απειλή των χρυσοφόρων Μήδων. Ο Πλούταρχος στην ολοζώντανη και κινηματογραφικού τύπου αφήγησή του μας προσφέρει την περιγραφή ενός εθίμου που βρίσκεται στον πυρήνα της μυστηριακής παραδόσεως των Ελλήνων. Τον διά του αγίου πυρός εξαγνισμό των ιερών και των κοινών του έθνους μας. Ο χρησμός που έστειλε ο Πύθιος Απόλλων στους νικητές αυτής της επικής μάχης ήταν σαφής: Να ιδρύσουν βωμό του Ελευθερίου Διός, του πατέρα των θεών που λυτρώνει τους αλυσοδεμένους και δικαιώνει όσους μάχονται για το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας και να μην προβούν σε θυσία πριν σβήσουν όλες τις εστίες φωτιάς (και στις οικίες) στην περιοχή, διότι το ίδιο το πυρ είχε μιανθεί από τους βαρβάρους! Θα έπρεπε να φέρουν καθαρό πυρ από τους Δελφούς, από την ιερή εστία, για να το ...
μεταλαμπαδεύσουν στον ναό του Ελευθερίου Διός και στους πολίτες και τους πολεμιστές που το χρειάζονταν για την επιτέλεση των θρησκευτικών καθηκόντων τους ή για καθημερινή χρήση.
Η συνέχιση της αφήγησης του Πλουτάρχου είναι εντυπωσιακή: «Οι άρχοντες λοιπόν των Ελλήνων, περιερχόμενοι πανταχού, ηνάγκαζον όλους τους μεταχειριζόμενους πυρ να το σβύσωσιν. Εκ δε Πλαταιέων ο Ευχίδας, υποσχόμενος όσον ενδέχεται τάχιστα να φέρῃ το πυρ παρά του Θεού, απήλθεν εις τους Δελφούς. Αγνίσας δε το σώμα του και περιρραντισθείς, εστεφανώθη εκ δάφνης και λαβών από του βωμού το πυρ, τρέχων πάλιν απήρχετο εις τας Πλαταιάς, και προ ηλίου δυσμών επανήλθε, εν μίᾳ ημέρᾳ διατρέξας χιλίους σταδίους. Χαιρετήσας δε τους πολίτας και το πυρ παραδούς, ευθύς έπεσε, και μετ’ ολίγον εξέπνευσεν. Εγειρέντες δ’ αυτόν οι Πλαταιείς, τον έθαψαν εις το ιερόν της Ευκλείας Αρτέμιδος, επιγράψαντες τούτο το τετράμετρον: “Εις Δελφούς Ευχίδας τρέξας, ήλθ΄ ενταύθα αυθημερόν”».
Για τους Ελληνες το φως, το πυρ, ο ήλιος ήταν πνευματικά και υλικά σχήματα αξεδιάλυτα συνδεδεμένα με το θείον. Δεν έπρεπε να επιμολύνονται από βαρβάρους ή βαρβαρισμούς. Το άγιο φως ήταν η βάση, ο εναρκτήριος σπινθήρας κάθε πράξεως που συνδεόταν με γιορτή και ιερό δρώμενο. Αυτό είναι εμφανές σε δεκάδες σημεία της σωζόμενης ελληνικής γραμματείας.
Στην τραγωδία «Οιδίπους επί Κολωνῴ» (στ. 1049-1053) ο Σοφοκλής, σε ένα ανυπέρβλητου κάλλους χορικό, μιλά για ακτές που φωτίζονται από δάδες και τις συνδέει με κάτι ιερό:
«Ω και νάμουν εκεί που ο στρατός ο εχθρικός προς τα πίσω με βιάση γυρνώντας, τη χαλκόβροντη μάχη θα πιάσει, ή στου Πύθιου με μέρη, ή κοντά στις όχθες όπου φεγγίζουν οι δάδες, εκεί που οι Δέσποινες θεές προστατεύουν τις ιερές τελετές των θνητών, και κρατούν κλειδωμένη την γλώσσα στους Ευμολπίδες ιερείς με κλειδάκι χρυσό».
Ο Αθηναίος τραγωδός μιλάει με τρόπο ποιητικό για το φως που περιβάλλει το μυητικό σκοτάδι που καλύπτει τα άρρητα τελέσματα των Ελευσινίων Μυστηρίων. Οι όχθες όπου φεγγίζουν οι δάδες είναι εκείνες της Ελευσίνας και οι Δέσποινες θεές με χρυσό κλειδί κρατούν κλειδωμένη την γλώσσα των Ευμολπιδών, των απογόνων της οικογένειας από την οποία επιλέγονταν οι ιεροφάντες αυτών των μυστηρίων.
Αναφορές για τον ρόλο του καθαγιασμένου φωτός στην ελληνική λατρεία υπάρχουν ακόμα και στην αττική κωμωδία. Στην κωμωδία του Αριστοφάνους «Θεσμοφοριάζουσαι» (στ. 1.148-1.152) διαβάζουμε: «Ελάτε καλόβουλες και λυτρωτικές, σ’ αυτό το άλσος το δικό σας, για να φέγγετε με τις ιερές λαμπάδες τούτες τις σεμνές τελετές μας, όραμα θείο, να μην το βλέπουν ανδρικά μάτια».
Αυτό είναι το πανάγιο φως του Ελληνισμού. Φωτίζει πέρα από τον χρόνο και τον τόπο. Περιμένει κάποτε να επανέλθει στις εστίες του τόπου μας, αφού πρώτα σβήσει το μιαρό βαρβαρικό πυρ, που έχει καταφάει στις βέβηλες φλόγες του τη ζωτική ενέργεια του έθνους.
=====================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"
Και ούτω διαλλαγέντες, εχώρισαν ογδοήκοντα τάλαντα διά τους Πλαταιείς, αφ ων ῳκοδόμησαν το ιερόν της Αθηνάς, και έστησαν το άγαλμα αυτής, και κατεκόσμησαν διά ζωγραφιών τον ναόν της, αίτινες και μέχρι τούδε μένουσιν ακμάζουσαι. Εστησαν δε τρόπαιον, ιδίως μεν οι Λακεδαιμόνιοι, χωριστά δ’ οι Αθηναίοι. Περί θυσίας ηρώτησαν, και τοις απεκρίθη ο Πύθιος να ιδρύσωσι βωμόν Ελευθερίου Διός, και να μη θυσιάσωσι, πριν ή σβύσωσι το κατά την χώραν πυρ, ως υπό των βαρβάρων μεμιασμένον, και ν’ ανάψωσι καθαρόν εκ Δελφών, από της κοινής εστίας».
Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι», Μετάφρασις υπό Α. Ρ. Ραγκαβή, τόμος τέταρτος, Αριστείδης, Κ., σελ. 42, τυπογραφείο Διονυσίου Κορομηλά, Αθήναι 1865.
Πλαταιές. Αύγουστος του 479 π.Χ. Τα ελληνικά όπλα συντρίβουν την απειλή των χρυσοφόρων Μήδων. Ο Πλούταρχος στην ολοζώντανη και κινηματογραφικού τύπου αφήγησή του μας προσφέρει την περιγραφή ενός εθίμου που βρίσκεται στον πυρήνα της μυστηριακής παραδόσεως των Ελλήνων. Τον διά του αγίου πυρός εξαγνισμό των ιερών και των κοινών του έθνους μας. Ο χρησμός που έστειλε ο Πύθιος Απόλλων στους νικητές αυτής της επικής μάχης ήταν σαφής: Να ιδρύσουν βωμό του Ελευθερίου Διός, του πατέρα των θεών που λυτρώνει τους αλυσοδεμένους και δικαιώνει όσους μάχονται για το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας και να μην προβούν σε θυσία πριν σβήσουν όλες τις εστίες φωτιάς (και στις οικίες) στην περιοχή, διότι το ίδιο το πυρ είχε μιανθεί από τους βαρβάρους! Θα έπρεπε να φέρουν καθαρό πυρ από τους Δελφούς, από την ιερή εστία, για να το ...
μεταλαμπαδεύσουν στον ναό του Ελευθερίου Διός και στους πολίτες και τους πολεμιστές που το χρειάζονταν για την επιτέλεση των θρησκευτικών καθηκόντων τους ή για καθημερινή χρήση.
Η συνέχιση της αφήγησης του Πλουτάρχου είναι εντυπωσιακή: «Οι άρχοντες λοιπόν των Ελλήνων, περιερχόμενοι πανταχού, ηνάγκαζον όλους τους μεταχειριζόμενους πυρ να το σβύσωσιν. Εκ δε Πλαταιέων ο Ευχίδας, υποσχόμενος όσον ενδέχεται τάχιστα να φέρῃ το πυρ παρά του Θεού, απήλθεν εις τους Δελφούς. Αγνίσας δε το σώμα του και περιρραντισθείς, εστεφανώθη εκ δάφνης και λαβών από του βωμού το πυρ, τρέχων πάλιν απήρχετο εις τας Πλαταιάς, και προ ηλίου δυσμών επανήλθε, εν μίᾳ ημέρᾳ διατρέξας χιλίους σταδίους. Χαιρετήσας δε τους πολίτας και το πυρ παραδούς, ευθύς έπεσε, και μετ’ ολίγον εξέπνευσεν. Εγειρέντες δ’ αυτόν οι Πλαταιείς, τον έθαψαν εις το ιερόν της Ευκλείας Αρτέμιδος, επιγράψαντες τούτο το τετράμετρον: “Εις Δελφούς Ευχίδας τρέξας, ήλθ΄ ενταύθα αυθημερόν”».
Για τους Ελληνες το φως, το πυρ, ο ήλιος ήταν πνευματικά και υλικά σχήματα αξεδιάλυτα συνδεδεμένα με το θείον. Δεν έπρεπε να επιμολύνονται από βαρβάρους ή βαρβαρισμούς. Το άγιο φως ήταν η βάση, ο εναρκτήριος σπινθήρας κάθε πράξεως που συνδεόταν με γιορτή και ιερό δρώμενο. Αυτό είναι εμφανές σε δεκάδες σημεία της σωζόμενης ελληνικής γραμματείας.
Στην τραγωδία «Οιδίπους επί Κολωνῴ» (στ. 1049-1053) ο Σοφοκλής, σε ένα ανυπέρβλητου κάλλους χορικό, μιλά για ακτές που φωτίζονται από δάδες και τις συνδέει με κάτι ιερό:
«Ω και νάμουν εκεί που ο στρατός ο εχθρικός προς τα πίσω με βιάση γυρνώντας, τη χαλκόβροντη μάχη θα πιάσει, ή στου Πύθιου με μέρη, ή κοντά στις όχθες όπου φεγγίζουν οι δάδες, εκεί που οι Δέσποινες θεές προστατεύουν τις ιερές τελετές των θνητών, και κρατούν κλειδωμένη την γλώσσα στους Ευμολπίδες ιερείς με κλειδάκι χρυσό».
Ο Αθηναίος τραγωδός μιλάει με τρόπο ποιητικό για το φως που περιβάλλει το μυητικό σκοτάδι που καλύπτει τα άρρητα τελέσματα των Ελευσινίων Μυστηρίων. Οι όχθες όπου φεγγίζουν οι δάδες είναι εκείνες της Ελευσίνας και οι Δέσποινες θεές με χρυσό κλειδί κρατούν κλειδωμένη την γλώσσα των Ευμολπιδών, των απογόνων της οικογένειας από την οποία επιλέγονταν οι ιεροφάντες αυτών των μυστηρίων.
Αναφορές για τον ρόλο του καθαγιασμένου φωτός στην ελληνική λατρεία υπάρχουν ακόμα και στην αττική κωμωδία. Στην κωμωδία του Αριστοφάνους «Θεσμοφοριάζουσαι» (στ. 1.148-1.152) διαβάζουμε: «Ελάτε καλόβουλες και λυτρωτικές, σ’ αυτό το άλσος το δικό σας, για να φέγγετε με τις ιερές λαμπάδες τούτες τις σεμνές τελετές μας, όραμα θείο, να μην το βλέπουν ανδρικά μάτια».
Αυτό είναι το πανάγιο φως του Ελληνισμού. Φωτίζει πέρα από τον χρόνο και τον τόπο. Περιμένει κάποτε να επανέλθει στις εστίες του τόπου μας, αφού πρώτα σβήσει το μιαρό βαρβαρικό πυρ, που έχει καταφάει στις βέβηλες φλόγες του τη ζωτική ενέργεια του έθνους.
Παναγιώτης Λιάκος - dimokratianews
=====================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.