Μέσα ή έξω από τον κύκλο της φιλοσοφίας, οι “αντιφιλοσοφικές φιλοσοφίες” που σαλπίζουν το ‘Τέλος της Φιλοσοφίας’ είναι το χαρακτηριστικό του 20ου αιώνα. Η φιλοσοφία του 20ου αιώνα έχει ιδωθεί, στις πιο γενικές της γραμμές, ως μια δραστηριότητα που πρέπει να αντιμετωπισθεί ως πρόβλημα η ίδια και να ‘λυθεί’ ή ‘διαλυθεί’ και ‘ξερριζωθεί‘ τόσο ριζικά, ώστε να μην αναφυεί ποτέ ξανά.
Το σύνολο της ιστορίας της Δυτικής φιλοσοφίας έχει εκληφθεί, για παράδειγμα από τον MartinHeidegger, ως μια παρέκκλιση, μια ρήξη στην εσωτερική σχέση του Ανθρώπου και του Είναι, στην οποία πρέπει να επιστρέψουμε ώστε μέσα από την ιαματική αποκατάσταση της ενότητας αυτής να σωθούμε.
Η φιλοσοφία πρέπει να επιστρέψει στα πρακτικά προβλήματα της ανθρώπινης ζωής και να παραιτηθεί από την αλαζονική αξίωση ότι έχει τα δικά της προβλήματα, υπέδειξε κι ο πραγματιστής φιλόσοφος John Dewey.H φιλοσοφία πρέπει να περιοριστεί στην διασάφηση των επιστημονικών εννοιών, υπέδειξαν κι οι λογικοί θετικιστές, για τους οποίους μόνο η επιστήμη προσφέρει πραγματική γνώση και αντιπροσωπεύει γνωστικές πρακτικές, κάθε παρέκκλιση από τις οποίες οδηγεί σε ανοησίες, όπως είναι όλες οι μη εμπειρικά επαληθεύσιμες προτάσεις. Η Φιλοσοφία πρέπει να επιστρέψει στις διακρίσεις της καθημερινής εμπειρίας και να μελετήσει, αντί να διορθώνει ή επιβάλλει, τους τρόπους και τις δομές μέσα από τις οποίες καθημερινοί άνθρωποι σχετίζονται προς τον κόσμο, υποδεικνύει η φαινομενολογία.
Η Φιλοσοφία, όπως ασκείται στις χιλιετηρίδες, σημειώνει ο Wittgenstein, εμφανίζεται όταν η...
γλώσσα πηγαίνει διακοπές, ενώ, ο συνεχιστής του στην ‘θεραπευτική’ φιλοσοφία της καθημερινής γλώσσας, J.L. Austin, συνιστούσε στους φιλοσόφους να αφήσουν τις σκοτεινές θεωρήσεις και να καταπιαστούν με την καθημερινή γλώσσα, που στεγάζει όλες τις διακρίσεις που το πεδίο έχει ενδιαφερθεί να σύρει και που κρύβει όλες τις φρόνιμες απαντήσεις, αν την συμβουλευτούμε με σύνεση. Σε πολιτικό πρόγραμμα ή σταυροφορία, ανάγουν την εξύψωση του καθημερινού ανθρώπου ο Μαρξισμός, ή ο Μαοϊσμός, για να συμπληρώσουν με, τον πιο δραστικό τρόπο, την ενσύνειδη αντίθεση στους φιλοσόφους που χαρακτήρισε τον 20ο αιώνα.
Αν και υπάρχει μικρή, λοιπόν, συμφωνία, για το ποιες είναι οι αιτίες του τέλους της φιλοσοφίας, ελάχιστη είναι και η διαφωνία για το θλιβερό γεγονός του θανάτου της. Ωστόσο, εκεί που αναφύονται οι αμφιβολίες είναι κατά πόσο οι ιατροδικαστές της φιλοσοφίας έχουν διενεργήσει τις αυτοψίες τους χωρίς να αναβιώσουν ταυτόχρονα τον νεκρό. Διότι, ομοιάζει σαν οι εξηγήσεις για τις αιτίες του θανάτου της φιλοσοφίας να επανεμφανίζονται στις εξηγήσεις για αυτόν. Ως να μην μπορεί να κάποιος να ανακηρύξει την φιλοσοφία νεκρή παρά μόνο μέσα από το στόμα της ίδιας της φιλοσοφίας. Κι αυτό θα είχε πολύ σοβαρές επιπτώσεις αν αλήθευε. Θα σήμαινε ότι μπορεί κανείς να μιλήσει έλλογα για την φιλοσοφία μόνο μέσα από την φιλοσοφία, ώστε δενμπορεί να υπάρξει έλλογη διαφυγή από την φιλοσοφία. Ο Heidegger, για παράδειγμα, δεν μας ζήτησε να γυρίσουμε την πλάτη μας στην φιλοσοφία, αλλά, αντίθετα, να αγκαλιάσουμε πιο γνήσια το «Είναι».Οι εμπειριστές δεν έκλεισαν τα βιβλία, δεν «τα πέταξαν στην φωτιά», για να περιοριστούν στους δοκιμαστικούς σωλήνες, κι οι φαινομενολόγοι δεν έγιναν ψυχολόγοι, ή κοινωνιολόγοι. Ο Austin δεν συνέβαλε στην γλωσσολογία, ή την λεξικογραφία. Ο Deweyκαταπιάστηκε με μερικά πρακτικά πράγματα – την σύνταξη εκπαιδευτικών συστημάτων και ηγήθηκε επιτροπών – αλλά μελετούμε τον πραγματισμό, την φιλοσοφία του, εκτός κι αν τον μελετούμε ιστορικά, σαν φυσιογνωμία. Δεν μπορείτε να θεραπεύσετε το πνεύμα της φιλοσοφίας, παρά μόνο με την χρήση του φιλοσοφικού πνεύματος. Ο απόλυτος Κύκλος του Λόγου.
Κι αν τα παράδοξο αυτό δείχνει κάτι, είναι ότι υπάρχουν δυό δρόμοι έξω από το αδιέξοδο. Είτε, απλά, να σταματήσετε να φιλοσοφείτε, να σταματήσετε να αρθρώνετε μια οποιαδήποτε συγκεκριμένη φιλοσοφία για την φιλοσοφία, και να κάνετε κάτι άλλο. Μια πιο δυνατή εκδοχή αυτού, είναι να μην επιτρέψετε να ειπωθεί ο,τιδήποτε για την φιλοσοφία, και να ελπίσετε σε μια καθολική σιωπή, ή αποχαύνωση. Αυτό είναι ανάλογο του τρόπου με τον οποίο οι Κινέζοι φανατικοί ακτιβιστές ενήργησαν κατά των διανοουμένων, για να καταστείλουν το έγκλημα της διάνοιας στην διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης. Στείλετε τους διανοουμένους να ζήσουν την σκληρή, απάνθρωπη κι αποκτηνώνουσα ζωή του χωρικού στα χωράφια, και εξαφανίστε έτσι κάθε διάθεση, περιθώριο ή διανοητική ικμάδα για σκέψη, μέσα από την κόπωση, την εξάντληση και την αποκτήνωση.
Ο άλλος τρόπος είναι να δεχτείτε το γεγονός ότι οι η εσωτερική διάλυση της φιλοσοφίας κληρονομεί όλα τα χαρακτηριστικά που έχουν αποδοθεί στην φιλοσοφία.Για παράδειγμα, παραμένει η διάκριση ανάμεσα σε φαινόμενο και πραγματικότητα, αφού, ενώ φαινόταν οπωσδήποτε στους φιλοσόφους ότι ασχολούνταν με κάτι σοβαρό και σημαντικό, τώρα αποκαλύπτεται ότι στην πραγματικότητα αυτό ήταν μονάχα φαινομενικό. Υπέθεταν ότι άρθρωναν πραγματικές αλήθειες ενώ στην πραγματικότητα μονάχα τους φαινόταν ότι το έκαναν αυτό, αφού οι προτάσεις τους δεν ήσαν πραγματικές προτάσεις αλλά φαινομενικές προτάσεις και τα προβλήματά τους δεν ήσαν πραγματικά προβλήματα αλλά ψευδο-προβλήματα, όπως θα έλεγαν οι θετικιστές. Και η λύση στο πρόβλημα της φιλοσοφίας θα μοιάζει ταυτόχρονα τόσο απλό όσο και φευγαλέο, απροσδιόριστο, όπως κάθε νέος φιλόσοφος που ξεκινά ένα σύστημα απαντήσεων αντιλαμβάνεται ότι είναι οι απαντήσεις του.
Μερικές φορές, όπως πρότειναν οι θετικιστές ό,τι μονάχα χρειάζεται για να λυθεί ένα πρόβλημα, είναι η διάκριση ανάμεσα σε νοηματικές και μη νοηματικές εκφορές, ένα πρόβλημα, κι η λύση του, που διέφυγαν από τους φιλόσοφους δυο χιλιετηρίδες τώρα! Βεβαίως, οι μη νοηματικές, ή α-νόητες, προτάσεις πρέπει να μοιάζουν πολύ με τις νοηματικές, για να μην έχει παρατηρηθεί το γεγονός ότι στερούνταν νοήματος. Δεν είναι ότι οι προτάσεις του Πλάτωνα, τα «τερετίσματα»για τις Ιδέες, όπως τις χαρακτήρισε οΑριστοτέλης, είναι ανόητα μπλα μπλα, ή μη γραμματικές κι ασύντακτες προτάσεις.Η γραμματική των προτάσεων και η «λογική γραμματική», είναι δυό πολύ διαφορετικά πράγματα, κι η διασαφητική, ή θεραπευτική ανάλυση της γλώσσας είναι μια φιλοσοφική δραστηριότητα: ο φιλόσοφος πρότεινε τους τρόπους μιας φιλοσοφικής ανάλυσης. Οι μη νοηματικές προτάσεις είναι αδιάκριτα όμοιες προς τις νοηματικές, ουσιαστικές προτάσεις, όπως τα όνειρα δεν διακρίνονται στο περιεχόμενό τους από την ‘ξύπνια’ πραγματικότητα.
Αλλά, πόσο θα έπαιρνε να λυθούν τα προβλήματα της φιλοσοφίας αν το παν εξαρτάτο από τον καθορισμό κριτηρίων νοηματικότητας του Λόγου; Μερικές σελίδες ίσως, ή και μερικές γραμμές μονάχα. Αλλά, όποτε αυτό επιχειρήθηκε, το φάρμακο φαίνεται να μην έχει καν αγγίξει το πρόβλημα. Αλλά ποια είναι τότε η φύση των φιλοσοφικών προβλημάτων, ποια η παθολογία του φιλοσοφικώς ερωτάν;
***
Αντικλείδι , http://antikleidi.com=====================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.