Τι είναι η δυστοπική λογοτεχνία;

Γράφει η Σοφία Αθανασοπούλου

Τα δυστοπικά μυθιστορήματα εξετάζουν την πολιτική ή κοινωνική δομή μιας κοινωνίας. Περιγράφουν καταστάσεις οι οποίες έρχονται σε αντιπαράθεση με τις ηθικές αξίες του συγγραφέα και οι οποίες ανήκουν σε μια πραγματικότητα διαφορετική από αυτή του αναγνώστη. 

Σκοπός των βιβλίων αυτών είναι να προκαλέσουν στον αναγνώστη μια απέχθεια για το περιβάλλον στο οποίο διαδραματίζεται η ιστορία. 

Το αντίθετο της δυστοπικής λογοτεχνίας είναι η ουτοπική λογοτεχνία, στην οποία οι καταστάσεις οι οποίες περιγράφονται συμβαδίζουν με το ήθος του συγγραφέα και σκοπός τους είναι να προσελκύσουν τον αναγνώστη.

Η δυστοπία σε ένα βιβλίο αναφέρεται σε δυσάρεστες κοινωνικές καταστάσεις. 

Συγκεκριμένα, μπορεί να περιγράφει ζητήματα όπως η ακραία φτώχεια, η κοινωνική διαφθορά ή η πολιτική καταπίεση. 

Συνήθως οι συγγραφείς εξηγούν τις αιτίες για τουλάχιστον ένα από τα προβλήματα τα οποία παρουσιάζουν, ενώ τα κείμενά τους βασίζονται σε καταστάσεις οι οποίες λαμβάνουν χώρα στον πραγματικό κόσμο. 

Πολλές φορές θίγουν το γεγονός ότι πολλές προβληματικές καταστάσεις στην πραγματικότητα είναι αποδεκτές και αντιμετωπίζονται σαν ηθικά ορθές.

Τι είναι η δυστοπική λογοτεχνία;

Η δυστοπική λογοτεχνία θεωρείται από πολλούς ότι έχει τις ρίζες της στην ουτοπική λογοτεχνία. Οι συγγραφείς της ουτοπικής λογοτεχνίας βάσιζαν τα κείμενά τους σε οργανωμένες κοινωνίες οι οποίες ακολουθούσαν οργανωμένα πρότυπα. Ωστόσο, στις αρχές του 19ου αιώνα, οι συγγραφείς συνειδητοποίησαν ότι τέτοιες καταστάσεις ήταν ανέφικτο να υλοποιηθούν, με αποτέλεσμα να διαδοθεί γρήγορα η δυστοπική λογοτεχνία, σε αντιπαράθεση με την ουτοπική. Τα βιβλία τα οποία παρουσίαζαν μια δυστοπική πραγματικότητα αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο κατά την περίοδο μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Με τον καιρό, οι δυστοπικές πραγματικότητες έκαναν την εμφάνισή τους εκτός από τα βιβλία, και σε ταινίες, κόμικς, ηλεκτρονικά παιχνίδια και μουσική.

=====================

 "O σιωπών δοκεί συναινείν"