«Εδώ υπάρχει το γκραφίτι ενός πουλιού, ενός πολύ όμορφου πουλιού», εξηγούσε ο νεαρός ξεναγός από την εβραϊκή οργάνωση εποίκων Ateret Cohanim σε μια ομάδα Ισραηλινών επισκεπτών.
Κατά τη διάρκεια της γιορτής Sukkot τον Οκτώβριο, βόλταραν στα στενά δρομάκια της Παλαιστινιακής γειτονιάς του Silwan, ακολουθούμενοι από την ισχυρή προστασία της Συνοριακής Αστυνομίας. Ο ξεναγός εξήγησε ότι το πουλί είναι «ένα από τα σύμβολα της Παλαιστινιακής απελευθέρωσης, της ελευθερίας» και είπε «θα έλεγα ότι είναι όμορφο με τον τρόπο που είναι όμορφοι οι πίνακες του Χίτλερ».
Η ξενάγηση που οργανώνεται από την Ateret Cohanim, που εργάζεται για την έξωση ντόπιων Παλαιστίνιων από τα σπίτια τους, είναι σχεδιασμένη για να προβάλει τον εβραϊκό οικισμό εποίκων που αναπτύσσεται εκεί. Ένας από τους επισκέπτες ρώτησε τον ξεναγό για το γεγονός ότι η μεγάλη όμορφη τοιχογραφία βρισκόταν όχι μακριά από τα σπίτια των Εβραίων.
«Είναι ένα σύμβολο που, ακόμα κι αν φαίνεται πολύ, πολύ καλαίσθητο, ξέρουμε τι λέει. Τώρα ας πάμε στην αρχαία συναγωγή όπου υπάρχει μέρος να κάτσουμε και να πιούμε κάτι», απάντησε ο ξεναγός.
Η τοιχογραφία που τράβηξε το βλέμμα του επισκέπτη είναι μία από τις 15 πολύχρωμες τοιχογραφίες που ξεκίνησαν να καλύπτουν τους τοίχους του Silwan τους τελευταίους μήνες. . .
Το πουλί που απεικονίζεται είναι η καρδερίνα, που όπως σωστά σημείωσε ο ξεναγός, έχει γίνει ένα από τα σύμβολα της διαμαρτυρίας του Silwan ενάντια στην κατοχή και τους Εβραίους εποίκους.
Η καρδερίνα εμφανίζεται σε πολλές από τις ζωγραφιές, που είναι κομμάτι ενός πολιτικού έργου τέχνης δρόμου της Εβραιο-Αμερικανίδας καλλιτέχνη Σούζαν Γκριν, σε συνεργασία με Παλαιστίνιους κατοίκους. Το έργο ονομάζεται «Βλέπω το Silwan» (I Witness Silwan) και μόλις ξεκινά. Το σχέδιο είναι να προστεθούν δεκάδες τοιχογραφίες τους επόμενους μήνες, για να καλύψουν εν τέλει 150 τοίχους στο χωριό και να αλλάξουν δραστικά την εμφάνισή του. Η Γκριν σχεδιάζει επίσης μία εφαρμογή για κινητά που θα επιτρέπει στους χρήστες να δουν τις τοιχογραφίες και να μάθουν για αυτές και για τη γειτονιά.
Η Γκριν είναι ενεργή στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα από το 1998, όταν έζησε για τρεις μήνες σε έναν καταυλισμό προσφύγων. «Η δημόσια τέχνη στο Silwan είναι μια πράξη ριζοσπαστική κι επικίνδυνη», εξηγεί στο μανιφέστο που έγραψε για το έργο. «Επισημαίνει την ύπαρξη ανθρώπων των οποίων την ύπαρξη το Ισραήλ αρνείται».
Οι ντόπιοι δεν είναι σίγουροι γιατί επιλέχθηκε η καρδερίνα ως σύμβολο. Κάποιοι αναφέρουν την απαγόρευση από την Υπηρεσίας Φύσης και Πάρκων της παγίδευσης της καρδερίνας για εκτροφή ως ωδικό πτηνό, ένα διαδεδομένο έθιμο των Παλαιστίνιων. Άλλοι πιστεύουν ότι συμβολίζει την ελευθερία, ενώ κάποιοι λένε ότι τα χρώματά της φέρνουν στα χρώματα της Παλαιστινιακής σημαίας, που είναι απαγορευμένο να επιδεικνύεται στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Η πρώτη τοιχογραφία με την καρδερίνα έγινε σε μία ιδιαίτερα ευαίσθητη τοποθεσία – στην οδό Wadi Hilwa, όχι μακριά από το κέντρο επισκεπτών Ir David. Η τοιχογραφία περιλαμβάνει και καλλιγραφία που λέει, «Η πατρίδα μου δεν είναι μια βαλίτσα κι εγώ δεν είμαι ταξιδιώτης», απόσπασμα από το έργο του φημισμένου Παλαιστίνιου ποιητή Mahmoud Darwish. Ο δήμος της Ιερουσαλήμ σύντομα προσπάθησε να αφαιρέσει την τοιχογραφία επικαλούμενος λόγους πρόκλησης, αλλά όταν εξηγήθηκε η πηγή του ποιήματος, αφέθηκε άθικτη. «Οι έποικοι θέλουν να είμαστε τουρίστες εδώ», λέει ο Jawad Siam, κοινωνικός ακτιβιστής στο Silwan και διευθυντής του Δημιουργικού Κέντρου Madaa, που είναι συνεργάτης στο έργο των τοιχογραφιών.
Πολλοί από τους ζωγραφισμένους τοίχους είναι στο ανατολικό τμήμα της γειτονιάς και βλέπουν προς τη Δύση, σαν να απευθύνονται στους Ισραηλινούς επισκέπτες και τους τουρίστες που κοιτούν το χωριό από το Ir David. Πολλές από τις τοιχογραφίες αποτελούνται από τεράστια ζευγάρια ματιών που κοιτούν τους επισκέπτες που έρχονται στο Silwan από τη δυτική πλευρά. «Εν τέλει, θέλω το Silwan να κοιτάζει προς όλες τις κατευθύνσεις», λέει η Γκριν.
Τα μάτια που κοιτούν από τους τοίχους δεν είναι οποιαδήποτε μάτια — ανήκουν σε διαφορετικές φιγούρες που συμβολίζουν τον Παλαιστινιακό αγώνα και έχουν σκοπό να μεταδώσουν ένα μήνυμα διαμαρτυρίας και ελπίδας στους κατοίκους του χωριού. Ανάμεσά τους είναι τα μάτια του Ahmed Musa, ενός Παλαιστίνιου από τη Δυτική Όχθη η εικόνα του οποίου καταγράφτηκε από τον Παλαιστινιο-Αμερικανό φωτογράφο Τζον Χαλάκα· του Odai, ενός 14χρονου από το χωριό στου οποίου τη σύλληψη έγινε μάρτυρας η Γκριν· της Ρέιτσελ Κόρι, της Αμερικανίδας ακτιβίστριας που σκοτώθηκε από μια μπουλντόζα του Ισραηλινού στρατού στη Ράφα το 2003· και του Τζον Μπέργκερ, του Βρετανού ποιητή και κριτικού τέχνης που ήταν επίσης υπέρμαχος των δικαιωμάτων των Παλαιστίνιων.
Οι τοιχογραφίες έχουν επίσης αντλήσει έμπνευση από άλλες φιγούρες που εμπνέουν τον αγώνα των Παλαιστίνιων. Μία από αυτές έχει τα μάτια του Αυστρο-Εβραίου ψυχολόγου Σίγκμουντ Φρόιντ. Η Γκριν, ψυχολόγος και η ίδια, απέδωσε την αναπάντεχη επιλογή στο τελευταίο βιβλίο του Φρόιντ, «Ο Μωυσής και ο Μονοθεϊσμός», στο οποίο περιγράφει την Αιγυπτιακή προέλευση του Ιουδαϊσμού μέσω του χαρακτήρα του Πρίγκηπα Μωυσή. «Όλα όσα κάνουν οι έποικοι στο Silwan, τα κάνουν στο όνομα του Ιουδαϊσμού», εξηγεί η Γκριν. «Ο Φρόιντ δείχνει πώς είναι δυνατόν να μιλήσει κανείς για τη θρησκεία και τον μονοθεϊσμό με διαφορετικό τρόπο, και αυτό βοηθά».
Όχι μακριά από την τοιχογραφία του Φρόιντ είναι μία άλλη με τα μάτια του Αλεχάντρο (Άλεξ) Νιέτο, ενός νεαρού Αμερικανού που πυροβολήθηκε από την αστυνομία του Σαν Φρανσίσκο το 2016 χωρίς ξεκάθαρη αιτία. Μία άλλη έχει τα μάτια της Bai Bibyaon, ηγέτη του κινήματος διαμαρτυρίας των αυτοχθόνων στις Φιλιππίνες.
«Θέλησα να μας κοιτάξουν οι άνθρωποι. Είμαστε εδώ και κανείς δε μιλά για εμάς, κανείς δεν ξέρει για εμάς», λέει ο Siam. «Υπάρχει μόνο η ιδέα ότι οι Παλαιστίνιοι είναι τρομοκράτες, αλλά εμείς θέλουμε να πούμε ότι είμαστε εδώ, αγαπάμε τη γη μας και το σπίτι μας. Τα μάτια που κοιτούν λένε στους ανθρώπους ότι τους βλέπουμε και θα πρέπει να μας δουν κι αυτοί».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.