Greece is booming again. This time, will it last? - Paul Taylor
Τα δημόσια οικονομικά φαίνονται ισχυρά και οι νέες κατασκευές σηματοδοτούν την αναγέννηση - ή την αλαζονεία που προαναγγέλλει μια ακόμη κατάρρευση
Οι ράγες στροβιλίζονται επιτέλους πάνω από μια ερειπωμένη από καιρό έκταση ερημιάς στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, μόλις 6 μίλια από την Ακρόπολη, η οποία υπήρξε σύμβολο της ανόδου, της πτώσης και της ανάκαμψης της Ελλάδας τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Ωστόσο, μένει να δούμε αν η τελευταία οικονομική άνοιξη της χώρας θα αποδειχθεί πιο ανθεκτική από τις προηγούμενες αιχμές στον ιστορικό κύκλο άνθησης και ύφεσης.
Το εργοτάξιο του Ελληνικού , που σύντομα θα διαθέτει πολυτελείς κατοικίες, την ψηλότερη πολυκατοικία και το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της χώρας, δύο ξενοδοχεία, μια μαρίνα, ένα τουριστικό συγκρότημα και αθλητικές, ψυχαγωγικές και πολιτιστικές εγκαταστάσεις, αποτελεί ένα αμφίσημο σύμβολο της Ελλάδας της κορυφής.
Για την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη , του αγαπημένου της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς, η ανάπτυξη είναι εμβληματική του νέου δυναμισμού της ελληνικής οικονομίας και της ελκυστικότητας της χώρας ως επενδυτικού προορισμού.
Paul TaylorΓια τους επικριτές της, το Ελληνικό είναι απλώς ένα ακόμη πολυτελές έργο ακινήτων που κατασκευάστηκε από ολιγάρχες για τους υπερπλούσιους και τους ξένους, σε δημόσια γη που αγοράστηκε για μια κλοπή, ενώ οι απλοί Έλληνες συνεχίζουν να βλέπουν το βιοτικό τους επίπεδο να μειώνεται και τις δημόσιες υπηρεσίες να μειώνονται.
Η έκταση των 6,2 τετραγωνικών χιλιομέτρων στο Ελληνικό φιλοξενούσε το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας από τη δεκαετία του 1930 έως το 2001, όταν το λαμπερό, επιδοτούμενο από την ΕΕ διεθνές αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος άνοιξε στα ανατολικά της πόλης εγκαίρως για τους θεαματικούς Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004.
Αυτή ήταν η τελευταία φορά που η Ελλάδα βρισκόταν στην κορυφή του κόσμου. Η χώρα μόλις είχε ενταχθεί στο ενιαίο νόμισμα του ευρώ - όπως αποκαλύφθηκε αργότερα - και ένας εκσυγχρονισμένος σοσιαλιστής πρωθυπουργός, ο Κώστας Σημίτης, χαιρετίστηκε ως ο Τόνι Μπλερ των νότιων Βαλκανίων. . . .
Η Ελλάδα ήταν κομψή (θυμάστε την επιτυχημένη ταινία "Ο Μεγάλος Ελληνικός Γάμος". Ο τουρισμός άνθιζε. Ακόμη και η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου είχε γίνει απίθανη πρωταθλήτρια Ευρώπης .
Μια δεκαετία αργότερα, η Ελλάδα βρισκόταν στον πάτο του βράχου, μετά την αθέτηση του χρέους της και την υποβολή σε τρία προγράμματα διάσωσης ΕΕ-ΔΝΤ , τα οποία συρρίκνωσαν την οικονομία κατά 26% και επέβαλαν δρακόντεια λιτότητα.
Η κρίση χρέους ξέσπασε όταν αποκαλύφθηκε το 2009 ότι η χώρα είχε υποεκτιμήσει σε μεγάλο βαθμό το έλλειμμα του προϋπολογισμού της.
Οι αγορές ομολόγων πανικοβλήθηκαν και σταμάτησαν να δανείζουν στην Αθήνα, αναγκάζοντάς την να απευθυνθεί στην ΕΕ για δάνεια με σκληρούς όρους.
Η επακόλουθη πτώση προκάλεσε μαζική ανεργία, εκτεταμένη φτώχεια και διαρροή εγκεφάλων περίπου 10% του πληθυσμού. Ανατίναξε επίσης την πολιτική της χώρας, η οποία κυριαρχούνταν για καιρό από τα αντίπαλα συστήματα πατρωνίας της συντηρητικής Νέας Δημοκρατίας και των σοσιαλιστικών κομμάτων του ΠΑΣΟΚ.
Μια κυβέρνηση κατά της λιτότητας, με επικεφαλής το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ, εξελέγη το 2015 και κέρδισε ένα δημοψήφισμα για την απόρριψη των όρων του προγράμματος διάσωσης, μόνο και μόνο για να υποκύψει στους όρους των πιστωτών εβδομάδες αργότερα, όταν βρέθηκε αντιμέτωπη με την εναλλακτική λύση της αποβολής από την ευρωζώνη.
Η λεγόμενη τρόικα του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ανάγκασε την Αθήνα να συγκεντρώσει χρήματα πουλώντας κρατικά περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένου του λιμανιού του Πειραιά στην κινεζική εθνική ναυτιλιακή εταιρεία Cosco και το εγκαταλελειμμένο αεροδρόμιο του Ελληνικού, που δεν χρησιμοποιούνταν, στον μοναδικό πλειοδότη εκείνη την εποχή, μια κοινοπραξία με επικεφαλής τον δισεκατομμυριούχο Σπύρο Λάτση, ο οποίος έχει εκτεταμένα τραπεζικά, ναυτιλιακά, κτηματομεσιτικά και πετρελαϊκά συμφέροντα.
Δημόσιες διαμαρτυρίες, καταλήψεις και δικαστικές προσφυγές εμπόδισαν εδώ και καιρό οποιαδήποτε ανάπτυξη του χώρου, ο οποίος επρόκειτο να μετατραπεί σε πάρκο πριν από την κρίση χρέους.
Τα παλιά κτίρια του τερματικού σταθμού είχαν χρησιμοποιηθεί για τη στέγαση κυρίως Αφγανών προσφύγων σε άθλιες συνθήκες κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης του 2015-16, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες αιτούντες άσυλο εισέρρευσαν στην Ελλάδα διασχίζοντας το Αιγαίο Πέλαγος από την Τουρκία.
Ο αυτοσχέδιος καταυλισμός προσφύγων τελικά έκλεισε το 2017 .
Το 2023, οι κατασκευαστές ξεκίνησαν επιτέλους τα θεμέλια για τον Πύργο Ριβιέρα , ένα συγκρότημα διαμερισμάτων 50 ορόφων μπροστά στην παραλία που σχεδιάστηκε από το γραφείο του διάσημου Βρετανού αρχιτέκτονα Νόρμαν Φόστερ, και ο ουρανοξύστης των 200 μέτρων θα ανοίξει τις πύλες του τον επόμενο χρόνο.
Το αν το Ελληνικό αποτελεί πράγματι ένα σημάδι μιας διαρκούς ελληνικής αναγέννησης αμφισβητείται έντονα.
Για πολλούς Έλληνες, δεν έχουν βελτιωθεί πολλά από τις σκοτεινές μέρες της κρίσης χρέους.
Η ανεργία έχει μειωθεί, αλλά οι μισθοί και οι συντάξεις έχουν αυξηθεί ελάχιστα , ο πληθωρισμός -ειδικά στα ενοίκια- έχει διαβρώσει το βιοτικό επίπεδο και τα σχολεία, τα νοσοκομεία και οι δημόσιες συγκοινωνίες δεν έχουν ανακάμψει.
Το φετινό 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, ένα είδος ετήσιου Ελληνικού Νταβός στην πατρίδα του αρχαίου ελληνικού μαντείου, διακόπηκε από μια πανεθνική γενική απεργία για τους μισθούς και τις δημόσιες υπηρεσίες, η οποία εμπόδισε πολλούς ξένους αντιπροσώπους να φτάσουν.
Ο Μητσοτάκης, του οποίου η δημοτικότητα έχει μειωθεί , χρησιμοποίησε την ευκαιρία για να διατυμπανίσει τον υγιή ρυθμό ανάπτυξης της Ελλάδας και να επιπλήξει τη Γερμανία, τον πιο σκρουτζάκο από τους πιστωτές της κατά τη διάρκεια της κρίσης.
«Δεν είμαστε πλέον το άρρωστο παιδί της Ευρώπης.
Η οικονομία μας ξεπερνά τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Όταν κοιτάζω, για παράδειγμα, τις μεταρρυθμίσεις που ανακοινώνει αυτή τη στιγμή η γερμανική κυβέρνηση, πολλές από αυτές τις μεταρρυθμίσεις που έχουμε ήδη εφαρμόσει στην Ελλάδα», είπε σε μια συνέντευξη στους Δελφούς. 
Οι Έλληνες θυμούνται πολύ καλά όταν τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης τους παρουσίαζαν ως σπάταλους, τεμπέληδες απατεώνες, μια απεικόνιση που συνοψίζεται σε ένα εξώφυλλο γερμανικού περιοδικού που έδειχνε τη θεά Αφροδίτη να δείχνει το δάχτυλο στην Ευρώπη, με τη λεζάντα: «Απατεώνες στην οικογένεια του ευρώ: η Ελλάδα μας ληστεύει;»
Επιφανειακά, η Ελλάδα παρουσιάζει ένα υγιές πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό και ο οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας S&P μόλις αναβάθμισε την αξιολόγησή της σε BBB.
Μετά την απεργία, ο Μητσοτάκης βρήκε αρκετά διαθέσιμα χρήματα για να ανακοινώσει ένα πακέτο στήριξης 1 δισεκατομμυρίου ευρώ (850 εκατομμύρια λίρες) για συνταξιούχους χαμηλού εισοδήματος, ενοικιαστές και άλλες ευάλωτες ομάδες.
Αλλά η άνθηση της Ελλάδας τροφοδοτείται από τα ακίνητα, τον τουρισμό και τη ναυτιλία και όχι από την αναβίωση της μεταποίησης ή της καινοτομίας.
«Μόλις κοιτάξεις κάτω από τα κύρια μακροοικονομικά και δημοσιονομικά δεδομένα, υπάρχει σκοτάδι», λέει ο Νικ Μαλκουτζής, ο συντάκτης και συνιδρυτής της ελληνικής οικονομικής ιστοσελίδας MacroPolis.
«Ο Μητσοτάκης διαχειρίζεται ένα σφιχτό δημοσιονομικό πλοίο, αλλά δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στον τουρισμό και τα ακίνητα για πάντα».
Η υποεπένδυση στη δασοκομία και στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης σημαίνει ότι η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα κακώς προετοιμασμένη για καταστροφές που προκαλούνται από το κλίμα, όπως οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες που έχουν γίνει ολοένα και πιο συχνές, λέει ο Μαλκούτζης.
Μια χούφτα ισχυρών, πολιτικά συνδεδεμένων ολιγαρχικών οικογενειών συνεχίζει να κυριαρχεί στην οικονομία, με υψηλή συγκέντρωση ιδιοκτησίας μέσων ενημέρωσης.
Η διαφθορά παραμένει διαβρωτική, ενώ η χώρα βρίσκεται σχεδόν στο κάτω μέρος του πίνακα στην ΕΕ όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου και το κράτος δικαίου .
Έτσι, με μια πιο προσεκτική ματιά, η νέα Ελλάδα μοιάζει παράξενα με την παλιά Ελλάδα, με ισχυρότερα δημόσια οικονομικά αλλά επίμονες κοινωνικές και οικονομικές ανισορροπίες.
Μπορεί κάλλιστα να επιστρέψουν για να στοιχειώσουν μια χώρα όπου η αλαζονεία δεν είναι ποτέ μακριά από τον εχθρό.
Ο Paul Taylor είναι ανώτερος επισκέπτης ερευνητής στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής=====================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.