Η εκλογική νίκη της ΝΔ και η επερχόμενη πολιτική αστάθεια

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Το εκλογικό αποτέλεσμα της 21ης Μαΐου 2023 ήταν αδιανόητο και απρόβλεπτο ακόμη και για το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Από νωρίς το απόγευμα όταν άρχισαν να φτάνουν στα κομματικά γραφεία τα αποτελέσματα των exit polls, κανείς δεν αναλάμβανε το ρίσκο να ανακοινώσει δημόσια ό,τι έδειχναν οι κοινές μετρήσεις όλων των δημοσκοπικών, λόγω του φόβου της διάψευσης.

Το αποτέλεσμα αποδείχθηκε τόσο σαρωτικό, υπέρ της ΝΔ, στα όρια του θριάμβου, όσο και εξευτελιστικό, για τον ΣΥΡΙΖΑ, μετά τα όρια της πανωλεθρίας. . . .

Μακρά περίοδο ύφεσης και χρεοκοπιών φέρνει η αύξηση των επιτοκίων και ο ανένδοτος κατά του πληθωρισμού - [Fiscal Policies Database - I.M.F.]

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Απαθής και ασυγκίνητη παρακολουθεί η οικονομική και πολιτική ηγεσία το ντόμινο καταρρεύσεων που πυροδότησε η άνοδος των επιτοκίων! Στο ερώτημα δε που αυθόρμητα προκύπτει, αν οι κεντρικές τράπεζες θα σταματήσουν τις αυξήσεις των επιτοκίων δανεισμού τώρα που έγιναν ορατές οι καταστρεπτικές, υφεσιακές επιπτώσεις τους, η απάντηση είναι αρνητική. Η άνοδος των επιτοκίων θα συνεχιστεί!

Το πολύ – πολύ με ένα μικρότερο ρυθμό ή με χαμηλότερη ένταση όπως για παράδειγμα έκανε η αμερικανική κεντρική τράπεζα στις 2 Φεβρουαρίου και στις 22 Μαρτίου αυξάνοντας τα επιτόκια κάθε φορά μόνον κατά 0,25% για να φτάσουν στο 4,75%-5% που είναι το υψηλότερο σημείο τους από τον Οκτώβριο του 2007. Πριν δηλαδή ξεσπάσει η χρηματοπιστωτική κρίση στην αμερικανική αγορά ενυπόθηκων δανείων που στη συνέχεια γενικεύτηκε για να εξελιχθεί στην Ευρωζώνη σε κρίση του ευρώ και στην Ελλάδα σε δημοσιονομική κρίση.

Είμαστε μόνο στην αρχή

Η αποφασιστικότητα των κεντρικών τραπεζών να συνεχίσουν την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού, αδιαφορώντας για το οικονομικό και πολιτικό κόστος, υπογραμμίστηκε από μια σειρά γεγονότων. Από κοινού επιβεβαιώνουν ότι είμαστε μάρτυρες μιας κρίσης που θα κρατήσει χρόνια. Εντελώς ενδεικτικά:

Τράπεζα Πειραιώς: Απάτη μεγατόνων σε βάρος του ελληνικού δημοσίου (Γι’ αυτό το λόγο η εθνικοποίησή τους, ακόμη και τώρα, είναι μονόδρομος για να πάψουν να λειτουργούν σαν βδέλλες…)

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Το ελληνικό δημόσιο, όπως έχουν κατ’ επανάληψη δηλώσει στελέχη πρώτης γραμμής από τον Άδωνη Γεωργιάδη μέχρι τον Άκη Σκέρτσο και τη Μενδώνη, δεν έχει λεφτά για Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Ούτε για την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ούτε για την επιδότηση των καλλιτεχνών και των ανθρώπων του πολιτισμού. 

Το ελληνικό δημόσιο όμως έχει δισεκατομμύρια να χαρίζει στους τραπεζίτες που εδώ και δώδεκα χρόνια, αρχής γενομένης από τα 28 δισ. ευρώ του 2008, απομυζούν τον κρατικό κορβανά. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν εξελιχθεί σε μαύρη τρύπα, που ανεξαρτήτως κυβερνήσεως και οικονομικής συγκυρίας είναι με το χέρι απλωμένο και ζητούν συνεχώς λεφτά. Τις περισσότερες δε φορές, δεν είναι καν ανάγκη να ζητήσουν. Κάθε κυβέρνηση τους παρέχει τα αναγκαία πριν καν το αιτηθούν ακόμη κι εν κρυπτώ, όπως ακριβώς έκανε τώρα η κυβέρνηση της ΝΔ.

Οι ακαθαρσίες του τραπεζικού συστήματος ξεχείλισαν για μια ακόμη φορά την προηγούμενη εβδομάδα, μεταξύ Δευτέρας 15 και Παρασκευής 19 Μαρτίου, όταν η τιμή της μετοχής της Τράπεζας Πειραιώς, τη μια μέρα (Τρίτη 16/3) κατέγραψε μια ασυνήθιστη άνοδο  (+26% στα 0,94 ευρώ) και την άλλη (Παρασκευή 19/3) καταποντίστηκε (-43% στα 0,53 ευρώ). Αυτό που προηγήθηκε και μεσολάβησε μεταξύ των δύο γεγονότων δεν ήταν η ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων του 2020 που έδειχναν ζημιά της τάξης των 520 εκ. ευρώ. ...

Τσακαλώτος: «Υπογράφουμε άρον – άρον ό,τι να ‘ναι»

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Σε μπαράζ πιέσεων επιδίδονται ευρωπαίοι αξιωματούχοι, προκειμένου να πιέσουν την κυβέρνηση να δεχθεί τους όρους της Τρόικας, ώστε να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση. Μόνο τις τελευταίες μέρες ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, λετονός Βάλντις Ντομπρόβσκις, μιλώντας στο πρακτορείο Μπλούμπεργκ, επέστησε στην κυβέρνηση την ανάγκη να επικεντρωθεί σε τρεις μεταρρυθμίσεις (συντάξεις, φορολογία και ιδιωτικοποιήσεις) ώστε να προχωρήσει και να ολοκληρωθεί έγκαιρα η αξιολόγηση. Επίσης αποσύνδεσε την αξιολόγηση από την προσφυγική κρίση, απαντώντας έτσι στην προσπάθεια της κυβέρνησης να συνδέσει τα δύο θέματα που με αυτό τον τρόπο ζητά να ψηφίσει λιγότερα αντιλαϊκά μέτρα. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να απομακρύνει από μπροστά της το πικρό ποτήρι των νέων μέτρων λιτότητας είχε κορυφωθεί την προηγούμενη εβδομάδα όταν σύμφωνα με ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Πίτερ Σπίγκελ των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς ο αρμόδιος υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, πρότεινε στους εκπροσώπους των πιστωτών να συνεδριάσουν στην Ειδομένη…

Εκρηξη ανισοτήτων έφερε η τεχνολογική επανάσταση

Λεωνίδας Βατικιώτης – «Επίκαιρα»

Το ερώτημα που θέτει από την εισαγωγή κιόλας η ετήσια έκθεση για την ανθρώπινη ανάπτυξη (Human Development Report) της σχετικής υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου δεν είναι καθόλου … αθώο: ¨Πως μπορεί η εργασία να ενδυναμώσει την ανθρώπινη ανάπτυξη;». Διαφορετικά ειπωμένο, η εργασία γενικώς και από μόνη της, δεν εγγυάται την ανθρώπινη ανάπτυξη, όπως ορίζεται από τρεις διαφορετικούς και μετρήσιμους δείκτες: μακροβιότητα και υγιής ζωή, δυνατότητα απόκτησης γνώσης και αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης, όπως μετριέται από το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό εισόδημα.
Μια πιο εμβριθής μελέτη στην έκθεση, που ανέκαθεν ξεχείλιζε από ενδιαφέρουσες πληροφορίες, αν και η φετινή που είναι αφιερωμένη στην ανθρώπινη εργασία αποτελεί μελέτη αναφοράς, αποκαλύπτει τα πολλαπλά και μεταβαλλόμενα πρόσωπα της ανθρώπινης εργασίας, που ανασκευάζουν την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι από μόνη της η εργασία μπορεί να εγγυηθεί την άνοδο της ευημερίας, όπως και τις αυταπάτες που έχουν καλλιεργηθεί ότι ή πρόοδος της τεχνολογίας μπορεί να αμβλύνει τις κοινωνικές αντιθέσεις.

Στο 1% του πληθυσμού το 50% του πλούτου:

Εξωραϊζωντας την κρίση του Ευρώ

του Λεωνίδα Βατικιώτη

 «Μετριοπαθής πρόταση για την επίλυση της κρίσης»
Πολιτική παρέμβαση κι όχι απλώς μια θεωρητική πραγμάτευση αποτελεί το βιβλίο των Γιάνη Βαρουφάκη, Τζέιμς Γκαλμπρέιθ και Στιούαρτ Χόλαντ, με τίτλο Μια μετριοπαθής πρόταση για την επίλυση της κρίσης του ευρώ (εκδόσεις Ποταμός, 2014). Η πρόταση των συγγραφέων εξαρχής δηλώνεται πως «έτυχε της ενεργούς υποστήριξης από όλες σχεδόν τις πολιτικές πτέρυγες του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου», αποδεικνύοντας, κατά τους συγγραφείς πάντα, πως «έχει τη δυνατότητα συγκερασμού πολλών διαφορετικών απόψεων σε τέσσερεις απλές προτάσεις εξόδου από την κρίση». Στο τέλος δε του βιβλίου αναφέρεται πως η «μετριοπαθής πρόταση», ανεξαρτήτως αν θα εφαρμοστεί ή όχι, «δείχνει στους λαούς της Ευρώπης ότι υπάρχει λελογισμένη, αποτελεσματική, άμεσα εφαρμόσιμη, μετριοπαθής εναλλακτική πρόταση για την επίλυση της κρίσης του ευρώ».
Ο πολιτικός χαρακτήρας της πρότασης επιβεβαιώνεται όχι μόνο από την παρουσία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου, στις 17 Ιουνίου, και τα όσα εγκωμιαστικά εκεί ανέφερε, με πιο σημαντικό το χαρακτηρισμό της πρότασης ως ριζοσπαστικής κι όχι μετριοπαθούς όπως την αποκαλούν οι συγγραφείς της. Το πολιτικό της βάρος και ειδικότερα η στενή της σχέση με την πολιτική γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαιώνεται από μια βασική κοινή αντίληψη που απορρίπτει την αμφισβήτηση του οικοδομήματος της ΕΕ ή την παραπέμπει στο αόριστο μέλλον, επικρίνοντας τη διαχείρισή του. Έτσι οι προτάσεις που διατυπώνονται αφήνουν στο απυρόβλητο τη δομή της ΕΕ και της ευρωζώνης, θεωρώντας τες ακόμη και άμοιρες ευθυνών για τη σημερινή κρίση, εστιάζοντας όλη την πολεμική στα μέσα διαχείρισής της. ...

Κράτος εναντίον κράτους (Unfollow τ. 13, Ιανουάριος 2013)

Γράφει ο Λεωνίδας Βατικιώτης

Πολύ πριν εφαρμοστεί το πρώτο Μνημόνιο τον Μάιο του 2010, στο στόχαστρο των αλλεπάλληλων προγραμμάτων λιτότητας που ανακοινώνονταν από την κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου τέθηκε το ιστορικά αναιμικό κράτος πρόνοιας και οι κοινωνικές υπηρεσίες. Παιδεία, υγεία, πρόνοια, πολιτισμός, μαζικές μεταφορές και σύστημα κοινωνικής ασφάλισης δέχθηκαν ένα πρωτοφανές πλήγμα κατά πολλούς τρόπους: με μειώσεις των διαθέσιμων κονδυλίων, περικοπή προσωπικού μέσω της μη ανανέωσης συμβάσεων εργασίας περιορισμένου χρόνου, μείωση μισθών, κ.α. Τα θύματα ωστόσο του Μνημονίου δεν περιορίστηκαν στις κοινωνικές υπηρεσίες. Δειλά και πειραματικά στην αρχή, αλλά με εντατικούς ρυθμούς στη συνέχεια στην ουρά για την πριονοκορδέλα των περικοπών στάθηκαν με τη σειρά τους ακόμη και τομείς της δημόσιας διοίκησης που αποτελούσαν ανέκαθεν τον στενό πυρήνα του κράτους, όπως οι δικαστές, οι στρατιωτικοί και οι διπλωμάτες. Χαϊδεμένα παιδιά του κράτους σε όλη την μεταπολεμική περίοδο και περισσότερο μετά την μεταπολίτευση όταν τα συγκεκριμένα σώματα γιγαντώθηκαν αναλαμβάνοντας συχνά πρωταγωνιστικό ρόλο στην εφαρμογή ακόμη και της πιο αντιλαϊκής πολιτικής, ο κτηνώδης νεοφιλελευθερισμός του Μνημονίου κατάφερε το ακατόρθωτο: να προκαλέσει ρήγμα στις σχέσεις εμπιστοσύνης και στην συναισθηματική πρόσδεση των λειτουργών τους, δικαστών, στρατιωτικών και διπλωματών με το κράτος, που όλο και περισσότερο μετατρέπεται σε εργοδότη. Πιθανά ελάχιστοι από τους παραπάνω λειτουργούς να σκεφτούν «it is not personal, it is strictly business» όταν προσέρχονται στο χώρο εργασίας τους όπως σκέφτονται ολοένα και περισσότεροι μισθωτοί, η παλιά καλή εποχή όμως των αυτονόητων πέρασε ανεπιστρεπτί…

Το Μνημόνιο έκανε κουρελόχαρτο και το Σύνταγμα (Επίκαιρα 24-30.1.2013)

 

Γράφει ο Λεωνίδας Βατικιώτης

Την μεγαλύτερη απειλή που έχει δεχθεί το ελληνικό Σύνταγμα συνιστά το Τρίτο Μνημόνιο, όπως προκύπτει από τον καταιγισμό προσφυγών που έχουν κατατεθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας την ακύρωση του σχετικού νόμου (4093/2012). Μάλιστα, με βάση μια δική μας καταμέτρηση των άρθρων που παραβιάζονται, όπως προκύπτουν από τις σχετικές προσφυγές, ο αριθμός τους ανέρχεται τουλάχιστον σε 20 από τα 120 άρθρα που περιλαμβάνει το ελληνικό Σύνταγμα! Το 1 δηλαδή από τα 6 άρθρα του Συντάγματος ισοπεδώνεται κάτω από τις ερπύστριες του Μνημονίου που ψήφισε η τρικομματική κυβέρνηση για να ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση της περίφημης δόσης, παραβιάζοντας κατάφορα τις προεκλογικές της υποσχέσεις για επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου.
Να θυμίσουμε ότι αντίστοιχη αμφισβήτηση τόσο από θεσμικές επαγγελματικές και συνδικαλιστικές ενώσεις (Δικηγορικοί Σύλλογοι, ΑΔΕΔΥ, ΤΕΕ, κλπ.) όσο και από κορυφαίους συνταγματολόγους που σέβονται και τιμούν τον ρόλο τους είχαν δεχτεί και τα δύο προηγούμενα Μνημόνια (μαζί με τις δανειακές συμβάσεις) που είχαν υπογραφτεί από την κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου τον Μάιο του 2010, και την κυβέρνηση του δοτού πρωθυπουργού Λ. Παπαδήμου τον Φεβρουάριο του 2012, αντίστοιχα. Αυτή τη φορά ωστόσο το φαινόμενο έχει προσλάβει μαζικές διαστάσεις. Μέχρι στιγμής κατά του Μνημονίου έχουν στραφεί η ΑΔΕΔΥ, ένστολοι (μέσω δέκα περιφερειακών στρατιωτικών ενώσεων) και δικαστές. Ειδικότερα εκατοντάδες δικαστές (άνω των 600) και έξι δικαστικές ενώσεις (Ένωση δικαστών και εισαγγελέων, Ένωση εισαγγελέων Ελλάδας, Ένωση Δικαστικών Λειτουργών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Ένωση Δικαστικών Λειτουργών του Συμβουλίου της Επικρατείας, Ένωση Διοικητικών Δικαστών και Ένωση Μελών του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους).
Πουκάμισο αδειανό το Σύνταγμα ...

Λ. Βατικιώτης: Μας γυρνούν στην δεκαετία του '30 (Βίντεο)

 Αναφερθήκαμε σε περασμένη ανάρτησή μας τι σημαίνει για τους ευρωπαϊκούς λαούς η κοινή πρόταση που κατέθεσαν Μέρκελ και Σαρκοζί για την οικονομική διακυβέρνηση και η οποία θα υποβληθεί την Τετάρτη στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όπως και στην σύνοδο κορυφής της Ε.Ε.

Είχαμε σκοπό σε επόμενη ανάρτησή μας να επικεντρωθούμε τι σημαίνουν αυτές οι εξελίξεις για τον Ελληνικό λαό. Ακούσαμε όμως τον οικονομολόγο Λεωνίδα Βατικιώτη να μιλάει και να αναλύει το πώς αυτή η εξέλιξη γυρνάει το βιοτικό επίπεδο του λαού μας στην δεκαετία του ’30 να μας λέει ότι η ντόπια αστική τάξη σε συνεννόηση με τους ξένους πλουτοκράτες θα εφαρμόσει μια κατοχική πολιτική που παρόμοια της δεν έχουμε ξαναζήσει. Αυτό το βίντεο δεν πρέπει να το προσπεράσατε αφού ανάλογες απόψεις, όπως αυτές που εξέφρασε ο Λεωνίδας Βατικιώτης σπάνια φιλοξενούνται στα καθεστωτικά ΜΜΕ. (Βαθύ Κόκκινο)

==========================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"

Η επικοινωνία στο απόσπασμα

Ομιλία σε ημερίδα του Πανεπιστημίου Αθηνών με τίτλο «Η επικοινωνία στο απόσπασμα: 
Κρίση, παραπληροφόρηση, απολύσεις στα ΜΜΕ», Τρίτη 22 Νοέμβρη

Γράφει ο Λεωνίδας Βατικιώτης

Θα ήθελα αρχικά να τονίσω ότι η σημερινή εκδήλωση τιμά τους διοργανωτές της καθώς αποδεικνύει ότι τα πανεπιστήμια δεν μένουν αμέτοχα των εξελίξεων που διαδραματίζονται, αλλά παρεμβαίνουν ενθαρρύνοντας την βαθύτερη διερεύνηση των αλλαγών, την ανταλλαγή ιδεών και την ανάπτυξη της κριτικής.
Οι ραγδαίες μεταβολές που συντελούνται στο χώρο της ενημέρωσης και των ΜΜΕ κατά την τελευταία διετία δεν μπορούν παρά να ειδωθούν κάτω από ένα διπλό πρίσμα: τη λειτουργία τους ως καπιταλιστικές επιχειρήσεις από την μια και από την άλλη το ρόλο τους ως ιδεολογικών μηχανισμών με σημαντικά αναβαθμισμένο ρόλο στην διαμόρφωση, καλύτερα την χειραγώγηση, της κοινωνικής συνείδησης. Πρόκειται φυσικά για δύο πλευρές που αλληλοκαθορίζονται. Ποιος ιδιοκτήτης ΜΜΕ θα αναδείξει ως θέμα την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, όταν και τα δικά του κέρδη προέρχονται κατά μείζονα λόγο από αυτή την πηγή; Η βιασύνη άλλωστε των εκδοτών να εφαρμόσουν πρώτοι τις ατομικές συμβάσεις εργασίας εξηγεί την ανοχή και την υποστήριξη που προσέφεραν στο Μνημόνιο. Ενώ, η απ’ ευθείας πρόσβαση των εκδοτών στην εξουσία δίνει τη δυνατότητα σε έναν εκδότη να εξασφαλίζει έργα για τις κατασκευαστικές του, πιέζοντας με τα μέσα που διαθέτει, και σε άλλον να μπλοκάρει κοινοτική οδηγία που θα σήμαινε τον παροπλισμό του στόλου του (αναφέρομαι σε αυτή για τα διπύθμενα). Την ίδια ώρα, φυσικά, τα Μέσα του διοργανώνουν την μια φιλο-περιβαλλοντική εκστρατεία μετά την άλλη καλλιεργώντας στην κοινωνία την εντύπωση πως πρόκειται για ένα συγκρότημα με αυξημένη κοινωνική ευαισθησία. ...

Το δημόσιο χρέος δεν είναι μαύρο κουτί (Πριν, 20 Νοέμβρη 2011)

Γράφει ο Λεωνίδας Βατικιώτης

«Οποιοσδήποτε αγώνας για τον έλεγχο και την ακύρωση του δημόσιου χρέους δεν γίνεται στο όνομα και στη βάση των κοινών (ταξικών) συμφερόντων των “από κάτω”, πέρα από εθνικά σύνορα, είναι καταδικασμένος σε αποτυχία», τονίζει ο Γιώργος Μητραλιάς στην εισαγωγή του αποκαλυπτικού και χρήσιμου βιβλίου Ανοίγουμε τα βιβλία του δημόσιου χρέους (εκδ. Αλεξάνδρεια).

Προϊόν της κοινωνικής ριζοσπατικοποίησης και της πολύμορφης πάλης ενάντια στο χρέος είναι η έκδοση Ανοίγουμε τα βιβλία του δημόσιου χρέους – Τι είναι και πώς γίνεται ο λογιστικός έλεγχος του δημόσιου χρέους, που κυκλοφόρησε την άνοιξη από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Συγγραφείς του είναι ο βέλγος πολιτικός επιστήμονας που έχει πρωτοστατήσει στην πάλη ενάντια στο δημόσιο χρέος, Ερίκ Τουσέν, η βραζιλιάνα φοροτεχνικός Μαρία Λουσία Φατορέλι, συντονίστρια στη χώρα της, της Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου που έχει συγκροτηθεί με πρωτοβουλία των πολιτών και επίσης οι οργανώσεις CADTM και Jubilee South.  Η μετάφραση, η επιμέλεια και τα προλεγόμενα ανήκουν στον Γιώργο Μητραλιά.

Στα πρώτα τέσσερα κεφάλαια του βιβλίου υπάρχει αρχικά μια πολιτική τοποθέτηση για το ρόλο που διαδραματίζει το δημόσιο χρέος στις διεθνείς σχέσεις. «Είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαίο να τοποθετήσουμε ξανά την ιστορία του χρέους των χωρών του Νότου μέσα στο πλαίσιο μιας στρεβλής ανάπτυξης, ενός καπιταλιστικού συστήματος σε κρίση και μιας άνισης κατανομής του πλούτου», αναφέρεται εισαγωγικά. Στο δεύτερο κεφάλαιο υπογραμμίζεται η ανάγκη πολιτικής δραστηριοποίησης εναντίον του χρέους: