Tο ψευδογεγονός ως είδηση

Tου Πασχου Μανδραβελη kathimerini.gr

Γράψαμε πολλάκις για το κακό χούι των δημοσιογράφων να ασχολούνται περισσότερο με την παραπολιτική, απ’ ό,τι με την πολιτική. Λέγαμε παλιότερα ότι αντί να ασχολούνται με τα προβλήματα του τόπου, ασχολούνται με τα «σου ’πα, μου ’πες» των πολιτικών, για το με ποιον συζητά ο ένας και με ποιον έφαγε ο άλλος. Ολες αυτές οι λεπτομέρειες της πολιτικής έχουν φυσικά τη σημασία τους, αλλά δημιουργούν ένα κακό προηγούμενο για τους πολιτικούς. Αποπροσανατολίζουν τους πολίτες από την πολιτική και τους κάνουν κυνικούς. Οι πολίτες σχηματίζουν την εντύπωση ότι πολιτική είναι ένας διαγκωνισμός συναισθημάτων, αντί να είναι ένας συναγωνισμός προτάσεων για το μέλλον του τόπου. Τα ΜΜΕ παρουσιάζουν την καρικατούρα της πολιτικής και αποξενώνουν τους πολίτες από αυτή.

Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η ιστορία του κ. Σημίτη με τα ψηφοδέλτια του ΠΑΣΟΚ. Κατ’ αρχήν έγιναν διαπραγματεύσεις χαμηλόβαθμων και υψηλόβαθμων του ΠΑΣΟΚ για το ψηφοδέλτιο στο οποίο θα ενταχθεί ο πρώην πρωθυπουργός. Για ποιο λόγο και ποια η διαφορά της Αθήνας στην οποία κατοικεί χρόνια ο πρωθυπουργός με τον Πειραιά όπου εκλέγεται; Κάποιοι θεώρησαν ότι η μετακίνηση «τσαλακώνει το προφίλ του πρώην πρωθυπουργού». Δηλαδή οι κάτοικοι του Εβρου που το 1996 και το 2000 υπερψήφισαν τον κ. Σημίτη θα ξυπνούσαν ένα πρωί και θα αναφωνούσαν «πω-πω, τι έπαθε ο πρώην πρωθυπουργός! Μπήκε στην Α΄ Αθηνών!» Από την άλλη, αν ο κ. Παπανδρέου τον τοποθετούσε πρώτο στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας θα έχανε απλώς μία έδρα που χρειαζόταν πιθανώς για να τοποθετήσεις κάποιο νέο στέλεχος στην πολιτική.

Ο φόβος, όμως, και των δύο ήταν οι εντυπώσεις -«το κλίμα», όπως λέγεται στην πολιτική αργκό- που θα δημιουργούσαν οι ομιλούσες κεφαλές των παραθύρων.

Κακά τα ψέματα. Οι πολίτες μια σκασίλα είχαν κι αυτή ήταν η σύνθεση των ψηφοδελτίων. Οπως έδειξε και η δημοσκόπηση της Public Issue μόνο το 29% θεώρησε σημαντικό θέμα το ψηφοδέλτιο που θα ήταν ο πρώην πρωθυπουργός. Τα ΜΜΕ δημιούργησαν αυτό το ενδιαφέρον με τίτλους τύπου «θρίλερ με την υποψηφιότητα Σημίτη». Ετσι, ένα θεαματικό ψευδογεγονός μετατράπηκε σε πραγματικό πολιτικό γεγονός και δη αρνητικό. Ο κ. Σημίτης χρειαζόταν στην επόμενη Βουλή.

Από την άλλη πλευρά, η απόφαση του κ. Σημίτη να μη συμμετάσχει στα ψηφοδέλτια ελήφθη υπό το βάρος των διαβόητων «διαρροών» που δημοσιεύτηκαν στις εφημερίδες. Δεν ανακοινώθηκε το όνομά του και αποσύρθηκε για να καταλήξει σε «περιφερόμενη υποψηφιότητα». Δημοσιεύτηκαν κάποια πράγματα, αλλά αυτά ήταν αντικρουόμενα: κάποιες εφημερίδες έγραφαν ότι ο κ. Παπανδρέου ήθελε τον κ. Σημίτη στο Επικρατείας, αλλά ο πρώην πρωθυπουργός δεν ήθελε να τιμήσει με την παρουσία του αυτή τη θέση και άλλες έγραφαν το ακριβώς αντίθετο.

Το βασικό πρόβλημα είναι ότι -παρά την προσπάθεια να κρατηθεί μυστική η όλη διαπραγμάτευση- οι λίγες (και μάλιστα αντικρουόμενες) διαρροές έκαναν τη ζημιά. Ετσι τίθεται ένα ερώτημα: μπορεί να λαμβάνονται πολιτικές αποφάσεις με τα κουτσομπολιά που δημοσιοποιούνται από τα ΜΜΕ;

Ας μην ξεχνάμε ότι πριν να δημοσιευτεί κάτι μεσολαβούν παρά πολλοί και αυτοί μπορεί να έχουν διαφορετικές ατζέντες.

========================================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"