Τα κοριτσάκια με τα σπίρτα αυξάνονται μέρα με τη μέρα.. Πώς είναι δυνατόν να μην τα βλέπεις; Φταίει που πάγωσε η ψυχή σου….

Αρθρογράφος: Άννα Καρτάλη

Παραμονή Πρωτοχρονιάς...

Μες απ’ τα παράθυρα διακρίνουμε σπίτια στολισμένα, σπίτια ζεστά, περίσσιο φαγητό.

Έξω απ’ το παράθυρο δρόμοι στολισμένοι, άνθρωποι καλοντυμένοι και χαρούμενοι με δώρα στα χέρια, περπατούν αδιάφοροι για το ορφανό κοριτσάκι που βρίσκεται στην άκρη του δρόμου με μερικά κουτιά σπίρτα στα χέρια.

Το κοριτσάκι ξυπόλυτο, πουλά σπίρτα. Παρατηρεί μες απ τα παράθυρα τις ευτυχισμένες οικογένειες.  Έξω κάνει κρύο και έχει παγώσει, αλλά και στο σπίτι της το ίδιο κρυώνει. Κανείς δεν αγοράζει σπίρτα όλοι το περιφρονούν και τρέχουν να προφυλαχτούν από το χιόνι.

 Κάποια στιγμή της έρχεται η σκέψη ν’ ανάψει ένα σπίρτο για να ζεσταθεί. Το ανάβει και αυτή η φλογίτσα τη μεταφέρει σαν σε όνειρο μπροστά σε μια σιδερένια σόμπα. Μόλις απλώνει τα ποδαράκια της για να ζεσταθεί, η σόμπα μαζί με τη φλόγα εξαφανίζονται και ξαναβρίσκεται καθισμένη στη παγωμένη γωνιά της. Ανάβει και το δεύτερο σπίρτο και...
κατευθείαν μεταφέρεται σε ένα μεγάλο δωμάτιο με στρωμένο το τραπέζι και πάνω στο τραπέζι φαγητά αχνιστά και γλυκά ευωδιαστά. Και πάλι, όμως, δεν καταφέρνει ν’ αγγίξει κάτι από όλα αυτά τα καλούδια. Με το τρίτο σπίρτο  που ανάβει, μεταφέρεται μπροστά σ’ ένα στολισμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο σαν αυτό που είχε δει στις βιτρίνες των μαγαζιών. Μα μόλις πάει να σηκώσει τα δυο της χέρια, το σπίρτο σβήνει και βλέπει στον ουρανό ένα πεφταστέρι. Θυμάται τότε τη γιαγιά της που έχει πεθάνει και την αγαπούσε πολύ. Της έλεγε πως όταν πέφτει ένα αστέρι, αυτό σημαίνει πως μια ψυχούλα πάει στον παράδεισο. Το κοριτσάκι ανάβει και το επόμενο σπίρτο και παρουσιάζεται μπροστά η γιαγιά της. Ανάβει το ένα σπίρτο μετά το άλλο για να κρατήσει την εικόνα της γιαγιάς της. Το κοριτσάκι πεθαίνει και πάει μαζί με τη γιαγιά της σε ένα κόσμο που δεν νιώθει κρύο. Το επόμενο πρωί περαστικοί βρίσκουν το νεκρό παιδί στην γωνιά, τριγυρισμένο από καμένα σπίρτα.

Το Κοριτσάκι με τα Σπίρτα του Δανού συγγραφέα Χανς Κρίστιαν Άντερσεν εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1845 και από τότε έχει γυριστεί σε ταινίες, κινούμενα σχέδια και έχει παιχτεί σε θεατρικές παραστάσεις σε χώρες από όλο το κόσμο. Το βιβλίο του δεν σταματά ποτέ να πουλά αντίτυπα.  Ένα έργο διαχρονικό και ανθρώπινο, με απαισιόδοξο τέλος, μα που δίνει μηνύματα αγάπης.

 Το κοριτσάκι με τα σπίρτα δεν είναι απλά ένα παραμύθι, αλλά μια σκληρή πραγματικότητα, ένα μάθημα για μικρούς και μεγάλους. Ένα μάθημα για να εκτιμήσουμε όλα όσα έχουμε, για να βρούμε χρόνο να κοιτάξουμε τι συμβαίνει γύρω μας, έξω από το σπίτι μας, στην απέναντι γωνία, στο πιο πέρα στενό. Ίσως κάποιος υποφέρει και πεινά, είναι άστεγος και ζει μέσα στο κρύο και δεν είναι μακριά μας αλλά δίπλα μας.

Τα κοριτσάκια με τα σπίρτα αυξάνονται μέρα με τη μέρα..

 Πώς είναι δυνατόν να μην τα βλέπεις;

 Φταίει που πάγωσε η ψυχή σου….

Πηγές έμπνευσης για το έργο

---

 Η πηγή του παραμυθιού είναι η δημοφιλής ξυλογραφία του Δανού καλλιτέχνη Johan Thomas Lundbye που απεικονίζει ένα φτωχό παιδί να πουλάει σπίρτα και η οποία τυπώθηκε στο ημερολόγιο του 1843. Πολλές απεικονίσεις του έργου είχαν σταλεί στον Άντερσεν από τον εκδότη του ημερολογίου, ζητώντας του να γράψει μία ιστορία γύρω από αυτό.

Επίσης, μια άλλη πηγή έμπνευσης του Άντερσεν θα μπορούσε να είναι το ταξίδι του στην Μπρατισλάβα το 1841, όπου έγινε μάρτυρας του τρόπου με τον οποίο η πόλη Ντεβίν κάηκε και οι γυναίκες έψαχναν για τα χαμένα τους παιδιά.

Το κοριτσάκι με τα σπίρτα το 2013

---

Το παραμύθι αυτό, την εποχή της οικονομικής κρίσης του 2013, αναβιώνει . Χιλιάδες παιδιά ακόμα και στην Ελλάδα, πεινούν και βρίσκονται κάτω από τα όριο της φτώχειας εξαιτίας των δυσβάστακτων οικονομικών μέτρων. Η παγκόσμια έκθεση της Unicef αποκαλύπτει πως στην Ευρωπαϊκή Ένωση 13 εκατ. παιδιά στερούνται βασικών αγαθών για την ανάπτυξή τους και στην Ελλάδα ένα στα έξι Ελληνόπουλα ζει σε συνθήκες στέρησης. Η έκθεση εξέτασε την παιδική φτώχεια με βάση τον Δείκτη Παιδικής Αποστέρησης, με ένα παιδί να χαρακτηρίζεται «αποστερημένο» όταν του λείπουν δύο ή περισσότερα αγαθά από έναν κατάλογο 14 βασικών πραγμάτων, όπως τρία γεύματα την ημέρα, δύο ζευγάρια παπούτσια στο νούμερό του, ένα ήσυχο μέρος για τη σχολική του εργασία και εκπαιδευτικά βιβλία ή σύνδεση Internet στο σπίτι. Παράλληλα, η χώρα μας κατέχει την 30ή θέση μεταξύ 35 κρατών με αναπτυγμένες οικονομίες ως προς τη σχετική φτώχεια.

Στους δρόμους του 2013 υπάρχει αρκετή θλίψη, αποκλεισμός, περιθωριοποίηση και δοκιμασίες. Ας μην αφήσουμε ανθρώπους να ζεσταίνονται στους δρόμους με σπίρτα αλλά να ευαισθητοποιηθούμε όλοι και να βάλουμε το δικό μας τέλος σε αυτό το παραμύθι κάνοντας τη δική μας προσπάθεια να αλλάξουμε τον κόσμο. Μην αφήσετε το κοριτσάκι που κρυώνει να ζεσταίνεται με σπίρτα αλλά πάρτε το στην αγκαλιά σας. Μόνο τότε θα μπορούμε να πούμε επάξια το Επί Γης Ειρήνη του ύμνου των Χριστουγέννων.

Χανς Κρίστιαν Άντερσεν

---

Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (Hans Christian Andersen) ήταν Δανός λογοτέχνης και συγγραφέας παραμυθιών. Γεννήθηκε στις 2 Απριλίου 1805 στο Οντένσε, στο νησί Φιονία της Δανίας. Ο πατέρας του δούλευε ως παπουτσής για να ζήσει την οικογένειά του. Αλλά πέθανε πολύ νέος και ο Χανς έμεινε ορφανός. Το καταφύγιο του Χανς ήταν ένα κουκλοθέατρο όπου τις κούκλες τις έφτιαχνε ο ίδιος. Έδινε μόνος του παραστάσεις και απομνημόνευε έργα του Σαίξπηρ. Προσπάθησε να μάθει την τέχνη του πατέρα του αλλά δεν τα κατάφερε. Ήταν δεκατεσσάρων χρονών, όταν, κυνηγώντας μια καλύτερη τύχη, έφθασε στην Κοπεγχάγη, με μόνη του περιουσία 30 φράγκα με σκοπό να γίνει ηθοποιός. Έδωσε εξετάσεις στη Βασιλική Σχολή θεάτρου, αλλά ήταν τόσο άσχημος και αδύνατος, που δεν τον δέχτηκαν.

Ευτυχώς είχε ωραία φωνή κι άρχισε να σπουδάζει μουσική, αλλά αρρώστησε ξαφνικά και έχασε τη φωνή του. Έτσι, το μόνο ταλέντο που του έμεινε ήταν το ταλέντο της ποίησης. Οι στίχοι του άρεσαν και βρήκε έναν προστάτη, τον Κέλλαν, που τον έστειλε στο πανεπιστήμιο, όπου κέρδισε μια βασιλική επιχορήγηση. Το 1827 δημοσίευσε ποιήματά του και έπειτα εξέδωσε μια σειρά έργων που του εξασφάλισαν την παγκόσμια δόξα.

Αφού εξέδωσε αρκετά βιβλία, στη συνέχεια άρχισε τα ταξίδια του. Από το 1833 ως το 1857 πραγματοποίησε 29 ταξίδια σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική και ενώ γνωρίστηκε με μεγάλες προσωπικότητες της εποχής, κατέγραψε τις εμπειρίες του σε σειρά ταξιδιωτικών βιβλίων. Το 1891 επισκέφτηκε την Ελλάδα. Στο οδοιπορικό του «Το Παζάρι ενός ποιητή», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Εστία» με τον τίτλο «Οδοιπορικό στην Ελλάδα», περιγράφει λεπτομερώς τη διαμονή στην Αθήνα. Την άνοιξη του 1872, ο Άντερσεν έπεσε από το κρεβάτι του και χτύπησε σοβαρά. Δεν ξανάγινε ποτέ τελείως καλά και στις 4 Αυγούστου του 1875 πέθανε, σε ηλικία 70 ετών.

Έργα

---

Μερικά από τα πολύ γνωστά παραμύθια του είναι:

Η μικρή γοργόνα

Τα καινούρια ρούχα του αυτοκράτορα

Οι αγριόκυκνοι

Η Βασίλισσα του χιονιού

Η Βασιλοπούλα και το ρεβίθι

Η Τοσοδούλα

Το ασχημόπαπο

Τα κόκκινα παπούτσια

Χόλγκερ ο Δανός

Το κοριτσάκι με τα σπίρτα

Το μολυβένιο στρατιωτάκι

Η δύναμη της αγάπης

Ένα τριαντάφυλλο από τον τάφο του Ομήρου

 Πολιτικό σχόλιο:

 [Δημοσιεύθηκε 21-12-2014 στην εφημερίδα "Κυριακάτικη kontranews.gr" - Πέτρος Τσιολάκης]

==========================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"