Δευτέρα 17 Ιουλίου 2023

Η ελευθερία κριτικής της απονομής της δικαιοσύνης


 Λουκής Γ. Λουκαΐδης*
Η κοινωνία μπορεί να κρίνει και να επικρίνει τη συμπεριφορά των δικαστών και του δικαστηρίου έστω και με γλώσσα δριμεία, έστω και με βάση λανθασμένα δεδομένα, νοουμένου ότι η κριτική γίνεται δίκαια, καλόπιστα και με ευπρέπεια. Αναφέρω πρώτον τον δικαστή Λόρδον Atkin που σε μια υπόθεση το 1936 Ambard v. A.G. είπε:

«Ο δρόμος της κριτικής δικαιοσύνης είναι δημόσιος. Εκείνοι που σκέφτονται λανθασμένα μπορούν να κάμουν λάθη στην κριτική τους. Νοουμένου ότι αποφεύγεται η απόδοση κακού ελατηρίου σε εκείνους που απονέμουν δικαιοσύνη και ασκείται γνήσια το δικαίωμα κριτικής και δεν υπάρχει κακοβουλία, δεν υπάρχει οποιαδήποτε ευθύνη. Η Δικαιοσύνη πρέπει να υπόκειται στον έλεγχο και την κριτική των απλών ανθρώπων.»

Ο δικαστής Denning στην υπόθεση R v. Metropolitan Police Commissioner ex parte Blackburn (1968) όπου είχε να κρίνει ένα άρθρο που γράφτηκε στο περιοδικό Punch και έλεγε μεταξύ άλλων ότι η πρόσφατη απόφαση του Εφετείου είναι ένα παράξενο παράδειγμα της τυφλότητας που πέφτει πάνω στους καλύτερους δικαστές. Η νομοθεσία του 1960 έχει καταστεί ουσιαστικά ανεφάρμοστη με τις μη ρεαλιστικές αντιφατικές και λανθασμένες αποφάσεις των δικαστηρίων.

Και τι κάνουν τα δικαστήρια γι’ αυτό; Απολογούνται για τα έξοδα που συνεπάγονται οι αποφάσεις τους; Μπορούν να κάνουν παρατηρήσεις στην Αστυνομία γιατί δεν εφαρμόζει τον νόμο που οι ίδιοι έκαμαν ανεφάρμοστο; Για αυτό το άρθρο ο δικαστής Denning είπε: «Το άρθρο βεβαίως επικρίνει το Δικαστήριο. Μάλιστα η αναφορά του στο Εφετείο είναι λανθασμένη… Αποτελεί το άρθρο περιφρόνηση του Δικαστηρίου; Είναι μια δικαιοδοσία που μας ανήκει αλλά που πρέπει ν ασκούμε πολύ σπάνια ιδίως μάλιστα αφού εμείς οι ίδιοι είμαστε οι ενδιαφερόμενοι…
Πρέπει να πω αμέσως ότι δεν θα χρησιμοποιήσουμε την δικαιοδοσία αυτή σαν μέσο να στηρίξουμε την αξιοπρέπεια μας. Αυτή πρέπει να στηρίζεται σε πιο σίγουρα θεμέλια. Ούτε θα χρησιμοποιήσουμε την δικαιοδοσία αυτή για να καταπιέσουμε εκείνους που μιλούν εναντίον μας. Δεν φοβούμαστε την κριτική ούτε την απεχθανόμαστε. Γιατί υπάρχει κάτι πολύ πιο σπουδαίο στο θέμα αυτό. Και αυτό είναι η ίδια η ελευθερία του λόγου. Η σιωπή δεν πρέπει να είναι η εκλογή όταν τα πράγματα δεν γίνονται καλά.

Το ζήτημα καταλήγει έτσι: Ο κ. Χώγκ επέκρινε το δικαστήριο αλλά κάμνοντας το αυτό ασκούσε το αναμφισβήτητο δικαίωμα του. Πρέπει να στηρίξουμε το δικαίωμα αυτό με όλη μας τη δύναμη.»
Από μέρους μου θα ήθελα να προσθέσω τα εξής: Η Δικαιοσύνη είναι χωρίς αμφιβολία από τις βασικότερες λειτουργίες του κράτους. Επηρεάζει τα βασικά δικαιώματα και ελευθερίες του πολίτη και τη λειτουργία ουσιωδών πολιτειακών θεσμών και καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις κοινωνικές αξίες του τόπου.

Γι’ αυτό η κοινωνία γενικά δεν έχει μόνο δικαίωμα να κρίνει και να επικρίνει τη λειτουργία της δικαιοσύνης. Έχει προπαντός καθήκον να το κάνει αυτό. Και οποτεδήποτε ή οπουδήποτε τα πράγματα δεν πάνε καλά στον τομέα αυτό «η σιωπή δεν πρέπει να είναι η εκλογή». Γιατί αλοίμονο αν οποιαδήποτε πολιτειακή εξουσία, όπως είναι και η δικαιοσύνη, παραμείνει ανεξέλεγκτη και υπόλογη μόνο στον εαυτό της. Τότε θα ανοίξει ο δρόμος για την αυθαιρεσία και την ασυδοσία. Η κριτική όμως πρέπει να ξέρει όχι μόνο να καυστηριάζει αλλά και να επαινεί.

Δικηγόρος*.

. =====================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.