Δικαίωμα του συνέρχεστε ή δημόσια υγεία; Αυτή είναι η μια πλευρά του (ψευδο)διλήμματος. Η άλλη είναι- διατυπωμένη ως αιχμή κατά των δικαστών – «κλειστά δικαστήρια λόγω πανδημίας όπως ζητούν (άρα δικαίωμα στην δημόσια υγεία) ή δικαίωμα στην ελεύθερη πρόσβαση του πολίτη στη Δικαιοσύνη(άρα ανοιχτά δικαστήρια);
Και στη μέση τίθεται ένα ερώτημα: Μπαίνουν στο ζύγι τελικά υπέρτατες αξίες όπως η προστασία της ανθρώπινης ζωής και η προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του πολίτη;
Τελικά όπως φαίνεται μπαίνουν, εφόσον κοιτάς τα πράγματα με πολιτική σκοπιμότητα. Με στόχευση. Αλλιώς δεν υπάρχει κανένα δίλλημα και τα πράγματα είναι προφανή.
Οι δικαστές
Μέχρι χθές το μεσημέρι τα πράγματα για την πορεία του Πολυτεχνείου ήταν – περίπου- αναμενόμενα: Η κυβέρνηση πήρε μια απόφαση , την οποία εξήγγειλε έξω από το Μαξίμου ο Μιχ. Χρυσοχοϊδης και έβαλε σε χαρτί ο διοικητής της αστυνομίας: Απαγόρευση συναθροίσεων άνω των 4 ατόμων και βαριά πρόστιμα. Είχε προηγηθεί στη Βουλή ένα μπαράζ αντεγκλήσεων μεταξύ των κομμάτων. Στα σόσιαλ μίντια το πάρτι ήταν ατελείωτο: «Μόνο η Χούντα τα έκανε αυτά…».
Όλα αυτά λοιπόν στο πλαίσιο για νεοελληνικής γραφικότητας ή ενός πολιτικού σκηνικού πολέμου, έχουν μια μέτρια αξία, δεδομένου ότι λέγονται εν μέσω πανδημίας δηλαδή «πολέμου».
Ώσπου παρενέβησαν οι δικαστές (οι θεσμικοί θεματοφύλακες) στο θέμα, δίνοντας πλεον για άλλης βαρύτητας αξία στο ζήτημα. Μια θεσμική βαρύτητα.
Παρέμβαση
Η παρέμβαση ήταν συγκεκριμένη: «Η Πολιτεία οφείλει να προστατεύσει τη δημόσια υγεία μέσα στις συνθήκες της πανδημίας, χωρίς να υπερβαίνει τα όρια του Κράτους Δικαίου. Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων θεωρεί ότι η σχολιαζόμενη απόφαση για γενική απαγόρευση των συναθροίσεων σε όλη την Επικράτεια βρίσκεται εκτός Συνταγματικού πλαισίου και θα πρέπει άμεσα να ανακληθεί».
Τι λένε οι δικαστές: Εν ολίγοις πως δεν υπάρχει θεσμική νομιμοποίηση για συνολική απαγόρευση σε όλη την Επικράτεια, με εντολή του διοικητή της αστυνομίας. Αυτό θα έπρεπε να γίνει από τις κατά τόπους αστυνομικές περιφέρειες , αφού προηγουμένως είχαν γινει γνωστές οι πορείες που θα πραγματοποιηθούν. Όμως τέτοια ανακοίνωση δεν υπάρχει, ενώ με βάση με τον τελευταίο νόμο για την απαγόρευση συναθροίσεων , για τις συγκεντρώσεις στο Πολυτεχνείο και την Πρωτομαγιά δεν χρειάζεται να γνωστοποιηθούν στις αρχές. Αρα, οι αρχές δε θα γνωρίζουν ποιοι θα κάνουν πορείες, συνεπώς δεν μπορούν και να τις απαγορεύσουν. Δεν ,λένε δηλαδή οι δικαστές μην κάνετε απαγόρευση, απλώς λένε πως δεν έχετε νομική ορθό τρόπο να την κάντε..
Γιατί;
Το ερώτημα που τέθηκε είναι γιατί παρενέβησαν οι δικαστές: Η απάντηση είναι πως σε κομβικά ζητήματα που άπτονται του Συντάγματος είναι χρέος τους. Και καλά έκαναν.
Δεύτερο ερώτημα είναι αν ουσιαστικά έκαναν πολιτική παρέμβαση: Η απάντηση είναι πως (οι ίδιοι λένε) όχι, αφού απλώς παρέθεσαν την ερμηνεία του Συντάγματος για ζητήματα δημοκρατικών ελευθεριών. Η κυρίαρχη φράση μάλιστα είναι πως «το Σύνταγμα είναι Ευαγγέλιο. Ουδείς πάνω του Συντάγματος».
Απάντηση στα πυρά
Τρίτο ερώτημα είναι αν θα ακολουθήσουν και άλλες Ενώσεις Δικαστών ή άλλοι δικαστές, που θα πάρουν θέση. Η ερμηνεία μάλιστα που δίδεται από άλλες πηγές είναι πως επρόκειτο για «πολιτική» παρέμβαση σε ένα ζητημα που δεν τίθεται καν δίλημμα: Η δημόσια υγεία είναι επισης ένα πλήρως προστατευμένο αγαθό από το ίδιο το Σύνταγμα.
«Οι δικαστές όταν ζητούν να κλείσουν τα δικαστήρια λόγω πανδημίας, προτάσσουν τη δημόσια υγεία, θεωρώντας τη ως υπέρτατο συνταγματικό αγαθό . Τώρα αγνοούν το θέμα της δημόσιας υγείας και προτάσσουν το δικαίωμα του συνέρχεστε», αναφέρεται σε επίπεδο κριτικής παρουσιάζοντας μια «δομική αντίφαση».
Η απάντηση Αλιβιζάτου – Μανιτάκη
Αξία επίσης έχει η ακαριαία αντίδραση δυο κορυφαίων συνταγματολόγων, των καθηγητών Αλιβιζάτου και Μανιτάκη (Καθημερινή- Skai) που ήταν ξεκάθαρες για την προστασία της δημόσιας υγείας. Χαρακτηριστικά ο κ.Αλιβιζάτος είπε πως «τη δυνατότητα απαγόρευσης δημόσιων συναθροίσεων σε ορισμένη περιοχή ή ακόμη και σε ολόκληρη τη χώρα, εξ αιτίας της τρέχουσας πανδημίας, επιτρέπει ρητά η πράξη νομοθετικού περιεχομένου του περασμένου Μαρτίου, την οποία έχει από καιρό κυρώσει η Βουλή (άρθρο 68§2 ν. 4683/2020). Αρκεί να έχει διατυπώσει γνώμη η Εθνική Επιτροπή Δημόσιας Υγείας.
Εν προκειμένω, εξ όσων πληροφορούμαι, η Εθνική Επιτροπή έχει διατυπώσει γνώμη, και μάλιστα ομόφωνη.
Εξ όσων γνωρίζω, εξ άλλου, κανένα δικαστήριο δεν έχει κηρύξει την ανωτέρω διάταξη αντισυνταγματική.
Εκπλήσσομαι, συνεπώς, για την ευκολία με την οποία, υπό τις σημερινές ειδικά συνθήκες, ορισμένοι συνάδελφοι, αλλά και δικαστικοί λειτουργοί, έσπευσαν να χαρακτηρίσουν την συγκεκριμένη απαγόρευση αντισυνταγματική».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
- «Ρήγμα» 2 μελών στην Ένωση Διοικητικών Δικαστών: Να ανακληθεί η απόφαση για την απαγόρευση συναθροίσεων
- Πολυτεχνείο: Στο ΣτΕ προσφεύγει το ΜέΡΑ25 για την απαγόρευση των συναθροίσεων
- Χρυσόγονος για Πολυτεχνείο: Αντισυνταγματική η γενική απαγόρευση των συναθροίσεων – Τι λέει ο πρόεδρος των αστυνομικών υπαλλήλων Ελλάδας – ΒΙΝΤΕΟ
- Πολυτεχνείο: Κοινό κείμενο ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και Μέρα 25 με το οποίο καταδικάζουν την απαγόρευση των συναθροίσεων
- Άμεση ανάκληση της απαγόρευσης της πορείας του Πολυτεχνείου ζητάει η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων – Οι κυβερνητικές αποφάσεις για πρόστιμα, συναθροίσεις και συλλήψεις