Περί Φιλίας (ή περί εκπαίδευσης)

Γράφει η Ουρανία Τουτουντζή

Μήπως έτυχε ποτέ να διαβάσετε την ιστορία του Δάμωνα και του Φιντία; 

Την παραθέτω στην συνέχεια, σε ελεύθερη απόδοση, από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη ο οποίος την διασώζει:

«Τον καιρό που ήταν τύραννος (στις Συρακούσες) ο Διονύσιος, κάποιος Πυθαγόρειος που ονομαζόταν Φιντίας συνωμότησε εναντίον του. Καθώς επρόκειτο να του επιβληθεί η θανατική ποινή, ο Φιντίας ζήτησε από τον Διονύσιο να του δώσει λίγο χρόνο ώστε να μπορέσει να διευθετήσει κάποιες ιδιωτικές του υποθέσεις. Πρόσθεσε μάλιστα ότι θα άφηνε στη θέση του έναν φίλο του, που θα έμπαινε με την ίδια του τη ζωή εγγυητής για το ότι ο Φιντίας θα επέστρεφε. Ο τύραννος πολύ απόρησε στην ιδέα ότι θα υπήρχε ένας άνθρωπος που θα έκανε κάτι τέτοιο για τον φίλο του. Αμέσως ο Φιντίας κάλεσε τον φίλο του τον Δάμωνα, που επίσης ήταν πυθαγόρειος φιλόσοφος, ενώπιον του τυράννου. Ο Δάμων ούτε στιγμή δεν δίστασε να μείνει ως εγγυητής για τον θάνατο του Φιντία. Τότε κάποιοι επαίνεσαν τον Δάμωνα για την αρετή του ενώ κάποιοι άλλοι τον θεώρησαν τρελό που θα έκανε κάτι τέτοιο. Όταν έφτασε η ορισμένη ώρα (η ώρα που θα έπρεπε να θανατωθεί ο Φιντίας -ή, σε περίπτωση που εκείνος δεν επέστρεφε, ο Δάμων ο οποίος είχε μείνει ως εγγυητής για τον φίλο του) έσπευσε πλήθος μεγάλο περιμένοντας να δει τι θα γινόταν. Κι ενώ είχαν πια αρχίσει όλοι να χάνουν κάθε ελπίδα για την επιστροφή του Φιντία, εκείνος ...

Περί Οικονομίας και Πολιτισμού

Γράφει η Ουρανία Τουτουντζή

Αναφέρεται ένα περιστατικό από τον βίο του Θαλή του Μιλήσιου που αξίζει να το θυμόμαστε και, κάποτε, να το αφηγούμαστε και στα παιδιά μας. Ο Θαλής υπήρξε λαμπρός αστρονόμος, φυσικός φιλόσοφος και μαθηματικός και μία από τις ισχυρότερες διάνοιες όλων των καιρών του ανθρώπου.
Απασχολημένος όμως διαρκώς με την μελέτη και την έρευνα, δεν είχε κάνει πολλά πράγματα για να κερδίσει χρήματα.
Μία ημέρα, ένας συμπολίτης του τον πλησίασε και του είπε κάπως περιπαικτικά: «Σε τι σε ωφέλησαν λοιπόν μέχρι τώρα, η φιλοσοφία και οι γνώσεις σου, και η μελέτη των φυσικών νόμων, και τα αστέρια που κοιτάς κάθε βράδυ, αφού δεν κατόρθωσες να εξασφαλίσεις χάρη σε όλα αυτά ένα καλό εισόδημα; Εγώ, που δεν μελετώ καθόλου αλλά ζω με το εμπόριο, έχω πολύ μεγαλύτερο εισόδημα από εσένα! Άχρηστες μου φαίνεται πως είναι οι μελέτες σου!»
Ο σοφός δεν στενοχωρήθηκε καθόλου από τα λόγια αυτά. Του ήλθε όμως μία διάθεση κάπως… παιχνιδιάρικη, σαν αυτήν που κυριεύει μερικές φορές τους καλούς δασκάλους, και θέλησε να δώσει ένα μάθημα στον συμπολίτη του.
Κάνοντας λοιπόν κάποιες αστρονομικές παρατηρήσεις συμπέρανε ότι τον επόμενο χρόνο θα υπήρχε πολύ μεγάλη σοδειά από ελιές. Έτσι, διέθεσε τα λιγοστά του χρήματα και νοίκιασε όλα τα ελαιοτριβεία της περιοχής από πολύ νωρίς, σε μία εποχή που κανείς δεν ασχολιόταν με την σοδειά της ελιάς. ...