Η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την Ελλάδα το 1821.
Σημειώστε το!
Αποτελεί μια κοινοτυπία της ιστοριογραφίας ότι το 1821 εμπνεύστηκε από τον Διαφωτισμό και τη Γαλλική Επανάσταση. Αλλά μεταξύ του 1789 και του 1821 μεσολάβησε η «ξεχασμένη επανάσταση» των δούλων της Αϊτής με την οποία η δική μας έχει πολλές ομοιότητες. Όπως υπενθύμισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας προχτές:
«Η Αϊτή, αναγνώρισε πρώτη την επανάσταση με επιστολή του τότε προέδρου της Jean Pierre Boyer στον Κοραή στις 15 Ιανουαρίου 1822 που εξέφραζε ενθουσιασμό για την Ελλάδα που «εδράξατο των όπλων» για να αποκτήσει την ελευθερία της και τη θέση της ανάμεσα στα έθνη.»
Η Αϊτή, παρά την άσχημη οικονομική κατάσταση, έστειλε στους Έλληνες επαναστάτες 45 τόνους καφέ να τους πουλήσουν για να αγοραστούν πολεμοφόδια και 100 Αϊτινούς εθελοντές, που δυστυχώς πέθαναν στη διάρκεια του ταξιδιού πιθανά από σκορβούτο.
Η υπενθύμιση είναι σημαντική. Αλλά αυτό που δεν είναι γενικά γνωστό είναι η σημασία της Αϊτινής επανάστασης και η στενή συγγένεια της με την Ελληνική. Ας αρχίσουμε με τη Γαλλία.
Το πρώτο άρθρο της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη της Γαλλικής Επανάστασης τονίζει ότι «όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι σε δικαιώματα».
Εν τούτοις, η ελευθερία και η ισότητα ίσχυε μόνο για τους λευκούς άνδρες Γάλλους πολίτες που απόκτησαν τα νεοσύστατα πολιτικά δικαιώματα. Οι δούλοι δεν ελευθερώθηκαν, οι γυναίκες, οι εθνικές μειονότητες και οι άκληροι άνδρες δεν είχαν κανένα δικαίωμα.
Η Διακήρυξη ως πρώτη πράξη καθιέρωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εισήγαγε ένα παράδοξο τους που συνεχίζεται και σήμερα: από τη μια μεριά ανακηρύσσονται καθολικά δικαιώματα που ισχύουν, υποτίθεται, για όλους αλλά υλοποιούνται μόνο για τους συνήθεις προνομιούχους.
Αρκεί μια ματιά στα στρατόπεδα των προσφύγων για να συνειδητοποιήσουμε τον σημερινό αποκλεισμό των πιο αδύναμων από τις οικουμενικές υποσχέσεις των δικαιωμάτων.
Αυτή η αντίφαση που χαρακτηρίζει τα δικαιώματα άρχισε τον 17ο αιώνα.
Όλοι σχεδόν οι φιλόσοφοι του Διαφωτισμού ξεχνούν τα εκατομμύρια Ευρωπαίων δούλων στις αποικίες.
«Ο άνθρωπος γεννιέται ελεύθερος και παντού βρίσκεται σε αλυσίδες» αρχίζει το περίφημο «Κοινωνικό Συμβόλαιο» του Jean Jacques Rousseau που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1762.
Ωστόσο, ακόμη και ο Rousseau, ο άγιος της Γαλλικής Επανάστασης, παρότι καταδικάζει συνεχώς τη δουλεία δεν αναφέρει πουθενά τα εκατομμύρια των σκλάβων των Ευρωπαίων.
Αναφέρεται συχνά στις ελευθερίες του ανθρώπινου γένους - αλλά παραλείπει τους Αφρικανούς.
Δεν αναφέρεται πουθενά στον Code Noir, τον γαλλικό νομικό κώδικα που εφαρμόζεται στις αποικίες. . . .
