Μπέρτολτ Μπρεχτ (Bertolt Brecht) : «Πέντε δυσκολίες στο γράψιμο της αλήθειας»

Οσα και αν γράψει κανείς για τον Μπρεχτ είναι λίγα μπρος στο τεράστιο έργο του. Στις δεκατρείς χιλιάδες σελίδες - και πάνω - στις οποίες περιλαμβάνονται θεατρικά έργα, ποιήματα, πεζά, θεωρητικά κείμενα για το θέατρο, τον κινηματογράφο, την τέχνη, τη λογοτεχνία, μελέτες, σχόλια, σημειώσεις, ημερολόγια, ο μεγάλος Γερμανός επαναστάτης διανοητής έδωσε έναν ασυμβίβαστο αγώνα για να ερμηνεύσει τον κόσμο που έζησε κάτω από τη σκοπιά της πάλης των τάξεων. 

Με τη διαρκή κριτική ματιά του, τη σεμνή αγωνιστική και μάχιμη αντίληψή του, «στρατευμένος» στο μαρξισμό και το σοσιαλισμό, έφερε την πολιτιστική «επανάσταση» στη Δυτική Ευρώπη του 20ού αιώνα. 

Γι' αυτόν τον κορυφαίο μαρξιστή διανοητή, δραματουργό, ποιητή και σκηνοθέτη, η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ, διοργανώνει στις 27 και 28 Απρίλη του 2013 επιστημονικό συνέδριο με τίτλο: «Μπέρτολτ Μπρεχτ: 

«Η ειρήνη τους και ο πόλεμός τους μοιάζουν όπως ο άνεμος και η θύελλα» (VIDEO)

Μη χαίρεστε που σκοτώσατε το κτήνος. 

H σκύλα που το γέννησε ζει και είναι πάλι σε οργασμό. 

(σχολιάζοντας τους πανηγυρισμούς μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου)

Στις 14 Αυγούστου συμπληρώνονται 66 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου κομμουνιστή διανοητή Μπέρτολντ Μπρεχτ, που προσπάθησε «να βάλει τη μοίρα των ανθρώπων στα δικά τους χέρια», να δημιουργήσει ενεργητικούς και συνειδητοποιημένους αναγνώστες και θεατές, για «τους σεισμούς που μέλλονται να 'ρθουν». 

Με τα δικά του λόγια: «Σκοπός του θεάτρου μου είναι να ξυπνήσει στον θεατή την επιθυμία να καταλάβει την κοινωνία στην οποία ζει και να μεθοδέψει σ' αυτόν το μεράκι να πάρει μέρος στην αλλαγή της».

Δείτε στο βίντεο τη συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου για τον Μπέρτολτ Μπρεχτ που διοργάνωσε η ΚΕ του ΚΚΕ το 2013. 

Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του μεγάλου διανοητή, αναδημοσιεύουμε ένα πολύ μικρό δείγμα των γραπτών του για τον πόλεμο και τις αιτίες του, που αναδεικνύει τη σύνδεση που έχουν στον καπιταλισμό η ειρήνη και ο πόλεμος, ότι ο πόλεμος δεν είναι παρά ένας τρόπος συνέχισης με άλλη μορφή της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης: «Ο καπιταλισμός είναι από την κορυφή ως τα νύχια η οικονομική οργάνωση των κρίσεων και των πολέμων».

«Εδώ κατά βάθος υπάρχει ακόμα και στην ειρήνη μία πολεμική πλευρά. 

Στο εσωτερικό της σφαίρας της παραγωγής και μάλιστα σε ολόκληρη τη σφαίρα της παραγωγής κυριαρχεί η βία, είτε η ανοιχτή βία του ποταμού που γκρεμίζει τα φράγματα είτε η λανθάνουσα βία των φραγμάτων που συγκρατούν τον ποταμό. . . .

Μπρεχτ: “Άραγε η βλακεία οδηγεί στην κακία ή η κακία οδηγεί στην βλακεία;»

“Άραγε η βλακεία οδηγεί στην κακία ή η κακία οδηγεί στην βλακεία;»

-Ούτε το ένα ούτε το άλλο .. Και τα δυο δεν είναι παρά συμπτώματα. Η βαθύτερη αιτία είναι η δυσανεξία απέναντι σε ένα Απύθμενο εσωτερικό κενό… Ο Βλαξ το υποψιάζεται , αλλά καθώς αδυνατεί να το παραδεχτεί, το Απωθεί. Το παραγεμίζει είτε σωματικά -λαιμαργία-είτε στρεφόμενος προς τον εξωτερικό κόσμο : Με κακία. Προσπαθώντας να Επιβάλλει την εξουσία του ελπίζει να ξεχάσει την εσωτερική του κενότητα. Αλλά εκείνη επιστρέφει τα βράδια καθώς ετοιμάζεται να κοιμηθεί… ή τα πρωινά λίγα δευτερόλεπτα πριν ανοίξει τα ματιά του. Φαύλος κύκλος.

«Ποιο είναι το μεγάλο μυστικό του βλάκα;» ρώτησαν κάποτε τον κ. Κόινερ

«Αυτό που τον κάνει ακατανίκητο, ανυπέρβλητα κακό και πάντα νικητή;»

– Το μεγάλο μυστικό του βλάκα, χμ, για να σκεφτώ λίγο… Ε… μάλλον ότι δεν του περνά καν από το μυαλό, δεν διανοείται ότι μπορεί για μια στιγμή να ‘χει άδικο. Κι αν του περάσει μια στάλα υποψίας από το μυαλό, γρήγορα τη διώχνει. Αυτός βλαξ; Ποτέ των ποτών. Οι άλλοι είναι πάντα. Έτσι γίνεται αδίσταχτα θρασύς, υπέροχα επικίνδυνος, ανυπέρβλητα αλαζονικός. Και πείθει. Γιατί πάντα υπάρχουν αρκετοί βλάκες για να σχηματίσουν μια πλειοψηφία. Αυτό είναι το μυστικό όπλο του βλάκα. Μα γι αυτό ακριβώς πρέπει να εξολοθρεύουμε τη βλακεία, γιατί κάνει βλάκες αυτούς που τη συναντούν.

«Άραγε η βλακεία οδηγεί στην κακία ή η κακία οδηγεί στην βλακεία;» τον ρώτησαν.

Μπέρτολτ Μπρεχτ: Πέντε δυσκολίες κατά το γράψιμο της αλήθειας - «Ελπίζω στους σεισμούς που θε να 'ρθουν»

Η συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου δόθηκε το Σάββατο 2 Φλεβάρη 2013 στην αίθουσα συνεδρίων του ΚΚΕ στον Περισσό στα πλαίσια των εκδηλώσεων για τον Μπρεχτ, που οργανώνουν το Τμήμα Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ και η Πολιτιστική Επιτροπή του ΚΣ της ΚΝΕ.

Bertolt Brecht - Πέντε Δυσκολίες Για Να Γράψει Κανείς Την Αλήθεια by Zangogiannis Nasos

==========================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"

Μπέρτολτ Μπρεχτ: Ορκισμένος εχθρός του καπιταλισμού

«Οι εργάτες φωνάζουν για ψωμί

Οι έμποροι φωνάζουν γι' αγορές

Οι άνεργοι πεινούσαν

Τώρα πεινάνε κι όσοι εργάζονται

Αυτοί που αρπάνε το φαΐ απ' το τραπέζι

Κηρύχνουν τη λιτότητα

Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσήματα

Ζητάνε θυσίες

Οι χορτάτοι μιλάνε στους πεινασμένους

Για τις μεγάλες εποχές που θα 'ρθουν

Αυτοί που τη χώρα σέρνουνε στην άβυσσο

.... Τι περιμένετε;

Οτι οι κουφοί παραχωρήσεις θα σας κάνουν

Κι ότι οι αχόρταγοι

κάτι θε να σας δώσουν!

Οι λύκοι θα σας ταΐσουνε αντί να σας καταβροχθίσουν!

Από φιλία

Θα σας προσκαλέσει η τίγρη

Να της βγάλετε τα δόντια!

Τέτοια περιμένετε!» (Γερμανικό εγχειρίδιο πολέμου Bertolt Brecht)

* * *

Πάντα επίκαιρος ο λόγος του μεγάλου ποιητή, πεζογράφου, δραματουργού, θεωρητικού, σκηνοθέτη και δασκάλου, Μπέρτολτ Μπρεχτ, που στις 14 Αυγούστου συμπληρώνονται 59 χρόνια από το θάνατό του. Ο «στρατευμένος» στο μαρξισμό και σοσιαλισμό, δημιουργός, με το πολύμορφο έργο του, για τέσσερις σχεδόν δεκαετίες, αποτέλεσε, όχι μόνο μια πρωτοπορία, αλλά και πολιτιστική «επανάσταση» στη Δυτική Ευρώπη του 20ού αιώνα. Μια επανάσταση που γνώρισε διεθνή απήχηση. Επηρέασε πολλούς καλλιτέχνες παγκοσμίως, αλλά και πολεμήθηκε πολύμορφα, όσο κανένα άλλο αισθητικό κίνημα, από δηλωμένους κι αδήλωτους εχθρούς, από «άσπονδους φίλους».

Γεννήθηκε στις 10 Φλεβάρη του 1898 στο Αουγκσμπουργκ και πέθανε στις 14 Αυγούστου του 1956, στο Ανατολικό Βερολίνο, όπου είχε εγκατασταθεί οριστικά από το 1949. Το 1917 γράφτηκε στην ιατρική σχολή του πανεπιστημίου του Μονάχου, αλλά εγκατέλειψε τις σπουδές του, ξαναγύρισε στο Αουγκσμπουργκ, και υπηρέτησε για ένα διάστημα σε στρατιωτικό νοσοκομείο. Οι θεατρικές του αναζητήσεις γνώρισαν πολύ γρήγορα την καταξίωση, με το βραβείο Κλάιστ (1922). Αντικομφορμιστής, ορκισμένος εχθρός του πολέμου και του καπιταλισμού, βρίσκεται ήδη από το 1923 πέμπτος στον μαύρο πίνακα του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος της Γερμανίας. Οταν οι Εθνικοσοσιαλιστές καταλαμβάνουν την εξουσία το 1933, ο Μπρεχτ παίρνει το δρόμο της εξορίας: