Περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων: Εννοιολογική σύγχυση και πολιτική εκμετάλλευση

Κονδύλης, Παναγιώτης

Συμπληρώνονται φέτος ( 03/05/1998) 50 χρόνια από την Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και ταυτοχρόνως αναπτύσσεται ένας προβληματισμός σε διεθνές επίπεδο για την υπόσταση και τη φύση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Την περασμένη Κυριακή «Το Βήμα» προδημοσίευσε απόσπασμα από τη μελέτη του μεγάλου γερμανού φιλοσόφου Jürgen Habermas με τίτλο «Νομιμοποίηση μέσω των δικαιωμάτων του ανθρώπου» της οποίας επίκειται ταυτόχρονη έκδοση στη γερμανική και στην ελληνική γλώσσα. Σε συνέχεια του διαλόγου οι «Νέες Εποχές» φιλοξενούν σήμερα τις αντικρουόμενες απόψεις περί «ανθρώπινων δικαιωμάτων» του συγγραφέα κ. Παναγιώτη Κονδύλη και του καθηγητή κ. Παύλου Σούρλα.

Δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα. Για να το πούμε ακριβέστερα: εν έτει 1998 δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα και κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει αν θα υπάρξουν στο μέλλον. Η διαπίστωση αυτή είναι αναπόδραστη αν επιθυμούμε να ορίσουμε την έννοια του «δικαιώματος» και του «ανθρώπινου δικαιώματος» αυστηρά και αδιαφορώντας απέναντι σε πολιτικές - ιδεολογικές σκοπιμότητες. «Δικαίωμα» δεν είναι κάτι που απλώς διάγει βίο φαντάσματος μέσα στα κεφάλια των φιλοσόφων ή που ευδοκιμεί στα χείλη των προπαγανδιστών. Στην ουσία του δικαιώματος ανήκει εξ ορισμού η δυνατότητα να απαιτείται και να επιβάλλεται. Και ως «ανθρώπινο δικαίωμα» επιτρέπεται να θεωρείται μονάχα ένα δικαίωμα το οποίο απολαμβάνουν όλοι οι άνθρωποι μόνο και μόνο επειδή είναι άνθρωποι, δηλαδή χωρίς τη διαμεσολάβηση εξουσιαστικών αρχών και συλλογικών υποκειμένων (π.χ. εθνών και κρατών) που, από εννοιολογική και φυσική άποψη, είναι στενότερα από την ανθρωπότητα ως σύνολο. ...

Η ψευδαίσθηση της ελεύθερης βούλησης - Η παρακμή του αστικού πολιτισμού [(free book) κατεβάστε δωρεάν ολόκληρο το βιβλίο σε μορφή .pdf]

 

Γράφει ο Κωνσταντίνος Σαπαρδάνης

Από πού προέρχονται οι σκέψεις; 

Είμαστε στ’ αλήθεια οι συγγραφείς τους ή μόνο οι παραλήπτες προηχογραφημένων μηνυμάτων;

Με αυτά τα ερωτήματα καταπιάνεται ο Sam Harris στο αμετάφραστο στα ελληνικά «Free Will», ένα μικρό αλλά ‘ενοχλητικό’ βιβλίο, και τις σκέψεις του θα προσπαθήσω να μεταφέρω εδώ.

Η ελεύθερη βούληση είναι αυταπάτη. Σκέψεις και προθέσεις προκύπτουν από παρασκηνιακές αιτίες τις οποίες δεν γνωρίζουμε και δεν ελέγχουμε. Οι σκέψεις μας είτε είναι καθορισμένες από προϋπάρχουσες φυσικές αιτίες για τις οποίες δεν είμαστε υπεύθυνοι είτε αποτέλεσμα τυχαίων μεταβλητών τις οποίες δεν επιλέξαμε. Νευρώνες και εγκεφαλικά κύτταρα συνωμοτούν και κινούν τα νήματα της ύπαρξής μας κάθε στιγμή.

Από πού προέρχονται οι σκέψεις; Είμαστε στ’ αλήθεια οι συγγραφείς τους ή μόνο οι παραλήπτες προηχογραφημένων μηνυμάτων;

Με αυτά τα ερωτήματα καταπιάνεται ο Sam Harris στο αμετάφραστο στα ελληνικά «Free Will», ένα μικρό αλλά ‘ενοχλητικό’ βιβλίο, και τις σκέψεις του θα προσπαθήσω να μεταφέρω εδώ.

Ξεκινάω κάθε μου μέρα με...