Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Στρατιωτική δικτατορία 1967-1974: Πραγματολογικά στοιχεία και εναλλακτικές ερμηνείες. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Στρατιωτική δικτατορία 1967-1974: Πραγματολογικά στοιχεία και εναλλακτικές ερμηνείες. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 23 Απριλίου 2021

21η Απριλίου και Ευρώπη: Οι Χουντικοί του χθες, οι ευρωπαϊστές του αύριο

 

Μικρή ιστορία της Δεξιάς κατά τη διάρκεια της κρίσης 

Σε μια ιλιγγιωδώς ταχεία μετάβαση, ο Αντώνης Σαμαράς βρέθηκε από «αρχιτέκτοντας του αντιμνημονιακού μετώπου» (δικά του λόγια), διαπρύσιος εισηγητής ενός ιδιότυπου «μνημονιακού πατριωτισμού». 

Όπου κανείς εφαρμόζει το μνημόνιο, ακριβώς επειδή είναι «πατριώτης», και αυτό είναι ο μόνος και ο μόνος πραγματικός πατριωτισμός στην συγκεκριμένη συγκυρία: αν κάποιος απειλεί να μην το εφαρμόσει (δηλαδή, η αντιπολίτευση), αυτό δείχνει έλλειμμα πατριωτισμού και υπεθυνότητας. 

Η μετάβαση από την ιδεολογική κήρυξη του ενός άκρου στην εξίσου διάπυρη κήρυξη του άλλου ήταν σχεδόν υπεράνθρωπη, έδινε την εντύπωση σοβαρού αυτοκινητιστικού ατυχήματος και συνακόλουθης πλήρους αμνησίας. 
Έχουμε έναν Σαμαρά Α και έναν Σαμαρά Β, με άλλο λεξιλόγιο, άλλες αναφορές, άλλη γλώσσα.

 

του Βαγγέλη Γεωργίου

Αφού κούρασε το ακροατήριό του με μαθήματα ελληνικής ιστορίας, ανακοίνωσε ότι η περήφανη Ελλάς αποχωρεί από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Η εξήγηση σε αράδες: «Τα περί δημοκρατίας δεν είναι το μόνον καθήκον του Συμβουλίου της Ευρώπης και πάντων όλων προέχει η ενότητα και η συνεργασία», είπε στους δημοσιογράφους. Αυτός ήταν ο υπουργός Εξωτερικών της 21ης Απριλίου, Παναγιώτης Πιπινέλης, που σε εκείνο τον «αποχαιρετιστήριο» λόγο της 13ης Δεκεμβρίου 1969 εξήρε τον…

Πέμπτη 22 Απριλίου 2021

Η αντιδικτατορική πάλη και οι ξένες κρατικές υπηρεσίες



Αναδημοσιεύουμε στη συνέχεια το κείμενο του Νίκου Λεβεντάκη για τη δικτατορία της 21.4 και τις ξένες υπηρεσίες, που περιέχει ορισμένες χρήσιμες πληροφορίες. Με την επιφύλαξη ότι αμφιβάλλουμε για την ορθότητα του χαρακτηρισμού “αντιεξουσιαστής” για τον σπουδαίο αγωνιστή του αντιαποικιακού κινήματος Henri Curiel, που, μαζί με τον Μιχάλη Ράπτη (Πάμπλο) ήταν από τα βασικά στηρίγματα της Αλγερινής Επανάστασης σε όπλα, αλλά και οργανωτής, όπως και ο Ράπτης, της έμπρακτης αντίστασης στην αντιδικτατορική πάλη. Η δολοφονία του Curiel έγινε εξάλλου σε χρόνο πολύ μεταγενέστερο αυτού που αναφέρει το κείμενο. Για τον Curiel περισσότερα εδώ

Του Νίκου Λεβεντάκη *
13 Ιουνίου 2016

Η στάση που τήρησαν ξένες κρατικές υπηρεσίες απέναντι στις αντιστασιακές οργανώσεις κατά τη διάρκεια της χούντας ήταν στις περισσότερες περιπτώσεις προέκταση της πολιτικής των χωρών τους. Αλλά υπήρξε μια κλιμάκωση συμπεριφορών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η CIA, που τα στελέχη της συνεργάζονταν με τους πρωτεργάτες του πραξικοπήματος αδιάλειπτα πριν από την εκδήλωσή του.

Η υπηρεσία αυτή δεν έπαψε, όμως, να δίνει πληροφορίες για τη μακροημέρευση της δικτατορίας και μετά την επιβολή της. Σε αναφορά που διαβίβασε η ΚΥΠ στον Γ. Παπαδόπουλο, μέσα του 1969, για την ομάδα των «35» της «Δημοκρατικής Αμυνας» (Δ.Α.), αναφέρει ο συντάκτης Νικ. Βορδός πληροφορίες που είχαν δοθεί από τη CIA.

Εντοπιζόταν στον Γιάννη Σταράκη που παρακολουθούνταν για τις επαφές του με τον Ανρί Κουριέλ, ένα Γάλλο αντιεξουσιαστή που δολοφονήθηκε στην Γαλλία, ένα χρόνο μετά τη δίκη της Δ.Α. κάτω από ανεξιχνίαστες συνθήκες.

Αποφασιστικός ήταν ο ρόλος της CIA στην παρακολούθηση και εξουδετέρωση του κινήματος του ναυτικού, που περιορίστηκε στην ανταρσία του «Βέλος». Πληροφορίες είχε δώσει ο συνταξιούχος τότε της CIA Joseph Lepczyk, που είχε αναμειχθεί στους διαδρόμους του ναυτικού Νοσοκομείου τις μέρες που χαροπάλευε η σύζυγος του πλοιάρχου Ντ. Τρουπάκη. Δεκάδες μυημένοι αξιωματικοί που την επισκέπτονταν άφηναν μισόλογα που αξιοποιήθηκαν. ...

Πως οδηγηθήκαμε στη χούντα; - Την εξουσία ανέλαβαν οι Παπαδόπουλος, Παττακός και Μακαρέζος.

6.30 το πρωί ο σταθμός των Ενόπλων Δυνάμεων μεταδίδει το βασιλικό διάταγμα

21 Απριλίου 1967. Η ραδιοφωνική αναγγελία του πραξικοπήματος

 Φταίει ο λαϊκισμός – όπως αναφέρει σε ανακοίνωση της για την 21η Απρίλη η ΝΔ – ή μήπως κάτι άλλο; Τι δείχνουν τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην Ελλάδα τα χρόνια λίγο πριν τη χούντα των συνταγματαρχών;
Τα γεγονότα στην Ελλάδα πριν την επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας την 21η Απρίλη του 1967 
Δύο δολοφονίες, τρεις εκλογές, δεκατρείς εναλλαγές πρωθυπουργών, μία αλλαγή βασιλιά, πολλαπλά πραξικοπήματα είναι κάποια από τα σημαντικότερα γεγονότα πριν τη χούντα των συνταγματαρχών. 

Η κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή παραιτήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1961 με σκοπό την διεξαγωγή εκλογών.

Αν και ο Κ. Καραμανλής επεδίωκε μια υπηρεσιακή κυβέρνηση υπό τον στρατηγό Θρασύβουλο Τσακαλώτο, ο βασιλιάς Παύλος διόρισε στις 20 Σεπτεμβρίου Πρωθυπουργό τον αρχηγό του Βασιλικού Στρατιωτικού Οίκου του, στρατηγό Κωνσταντίνο Δόβα

Με τον διορισμό μάλιστα, ως Υπουργού Εθνικής Αμύνης, του φιλο-βασιλικού πτέραρχου Χαράλαμπου Ποταμιάνου καθώς και άλλων φιλο-βασιλικών υπουργών δημιούργησε στην ουσία μια κυβέρνηση από ανθρώπους του περιβάλλοντός του.

Οι εκλογές του 1961 τελικά διεξήχθησαν σε κλίμα τρομοκρατίας και έμειναν στην ιστορία ως εκλογές «βίας και νοθείας» με υποκινητές και αυτουργούς στρατιωτικούς και αξιωματικούς των σωμάτων ασφαλείας, οι οποίοι ήταν οργανωμένοι σε παραστρατιωτικές ομάδες και είχαν αυτονομήσει τη δράση τους από το επίσημο κράτος.

Η κυβέρνηση (τέταρτη) του Κωνσταντίνου Καραμανλή σχηματίστηκε μετά τις Βουλευτικές εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961 και αφού η ΕΡΕ αναδείχτηκε νικήτρια στις εκλογές σε μία αναμέτρηση όπου ψήφισαν “ακόμα και τα δέντρα“. . .

Πέμπτη 23 Απριλίου 2020

Η κατάληξη της Δικτατορίας του 1967 – Μια εντυπωσιακή συνέντευξη του Δ. Ιωαννίδη: Έτσι με εξαπάτησαν οι Αμερικανοί


Εξ αριστερών: Φ. Γκιζίκης, Γ. Παπαδόπουλος, Δ. Ιωαννίδης
Διηγήσεις του Δημητρίου Ιωαννίδη στον Γεώργιο Φράγκου 
ΣΗΜΕΙΩΣΗ “ΑΝΙΧΝΕΥΣΕΩΝ”:Με αφορμή τη συμπλήρωση 53 χρόνων από την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών, οι “Ανιχνεύσεις” δημοσιεύουν σήμερα μια άγνωστη συνέντευξη του Δημητρίου Ιωαννίδη από την οποία φαίνεται η τραγική για τη χώρα κατάληξη του δικτατορικού καθεστώτος.
Α. «Έτσι με εξαπάτησαν οι Αμερικανοί!» (25-07-2010)
Δημ. Ιωαννίδης
13/3/1923 – 16/8-2010
Η φωνή του ακούγεται κοφτή και αποφασιστική στο μικρό κελί που του έχει διατεθεί στην έκτη πτέρυγα των Φυλακών Κορυδαλλού. «Με εξαπάτησαν ο Σίσκο και ο Κίσινγκερ για τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας στην Κύπρο». Ο ίδιος, ντυμένος με μια αθλητική φόρμα, μόλις έχει σηκωθεί από το κρεβάτι εκστρατείας όπου συνηθίζει να ξεκουράζεται τα ατέλειωτα 35 χρόνια που μεσολάβησαν από την καταδίκη του για τη συμμετοχή στο Απριλιανό Πραξικόπημα και το ρόλο του στα τραγικά γεγονότα του καλοκαιριού του 1974.
Παρότι μικρόσωμος, νιώθεις παρατηρώντας αυτόν τον ηλικιωμένο άνδρα ότι κρύβει μέσα του πολλή δύναμη και σκληράδα όπως και αρκετά μυστικά…
Με εξαίρεση ένα πρόβλημα που είχε με την όρασή του, το οποίο ξεπεράσθηκε επιτυχώς, η υγεία του είναι πολύ καλή, ενώ η διαύγεια και η παρατηρητικότητά του εντυπωσιάζουν για κάποιον που είχε υπερβεί τότε (Ιούλιος του 2009) το 87ο έτος της ηλικίας του.
Ο Μίμης, όπως τον προσφωνούν οι λίγοι φίλοι του, γνωστότερος στον ελληνικό λαό ως «ο αόρατος δικτάτορας», κατά κόσμον ταξίαρχος Δημήτρης Ιωαννίδης, δεν κρύβει την οργή του για την ενορχηστρωμένη συμπαιγνία σε βάρος του από την τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Κάνοντας μια αναδρομή στην κρίσιμη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε το πρωί της 20ής Ιουλίου 1974, λίγες ώρες μετά την τουρκική απόβαση στο Πεντεμίλι της Κυρήνειας, στο ΑΕΔ (Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων) – στην οποία εκτός του Προέδρου της Δημοκρατίας Φαίδωνα Γκιζίκη, του πρωθυπουργού Αδαμάντιου Ανδρουτσόπουλου, των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας Κυπραίου και Λατσούδη και των αρχηγών Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας, συμμετείχαν ο πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα Χένρι Τάσκα και ο υφυπουργός Εξωτερικών της Αμερικής Σίσκο, που μόλις είχε προσγειωθεί ερχόμενος από την Αγκυρα όπου συναντήθηκε με τον Ετσεβίτ – αποκαλύπτει πως οι Αμερικανοί προσπάθησαν να… αποκοιμίσουν την Αθήνα, ενώ συνεχιζόταν η τουρκική εισβολή.
«Ο Σίσκο, που πήρε το λόγο αμέσως μετά την είσοδό του στην αίθουσα του τρίτου ορόφου του Πενταγώνου όπου συνεδριάζαμε, μας ζήτησε να δείξουμε αυτοσυγκράτηση. Μας διαβεβαίωσε, μάλιστα, ότι αυτός και ο Κίσινγκερ θα έπειθαν τους Τούρκους να αποχωρήσουν από την Κύπρο, τα επόμενα 24ωρα, αφήνοντας μια δύναμη περίπου 1.500 ανδρών για ενίσχυση της ΤΟΥΡΔΥΚ και της τόνωσης του ηθικού των Τουρκοκυπρίων. Γι’ αυτό και μας κάλεσε να αποφύγουμε κάθε πολεμική ενέργεια».
Στο σημείο αυτό παρενέβη ο ίδιος και χτυπώντας το χέρι στο τραπέζι είπε απευθυνόμενος στην αμερικανική πλευρά:
«Μας εξαπατήσατε, όπως κάνατε και προ ημερών, όταν μας υποσχεθήκατε ότι ο έκτος στόλος θα περιπολούσε στα στενά της Μερσίνας, ώστε να αποτρέψει τουρκική αποβατική ενέργεια».
Ο Ιωαννίδης θυμάται ότι αμέσως σηκώθηκαν τόσο ο Γκιζίκης όσο και Κυπραίος και απευθυνόμενοι στους δύο Αμερικανούς στα αγγλικά, τους προειδοποίησαν ότι αν οι Τούρκοι δεν αποχωρούσαν άμεσα, η Ελλάδα θα έφευγε από το ΝΑΤΟ και θα κήρυττε τον πόλεμο στην Άγκυρα.
Μετά από μικρή παύση, ανακαλώντας τη μνήμη του, λέει:
«Αμέσως έπεισα τον αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγό Γρηγόριο Μπονάνο, να κηρύξουμε γενική επιστράτευση! Παράλληλα αποφασίσαμε και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, που το ίδιο βράδυ έβγαζε το 353/74 ψήφισμα, να κληθούν όλα τα μέρη να σεβαστούν την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου».
«Εκτός από την επιστράτευση, σε τι άλλες ενέργειες προχωρήσατε;», τον ρωτήσαμε, με το θάρρος της γνωριμίας που είχαμε αποκτήσει, καθώς ένα παιχνίδι της μοίρας μας έφερε να μοιραζόμαστε τους ίδιους χώρους για ένα χρονικό διάστημα.
«Διέταξα τον τότε αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού Πέτρο Αραπάκη να στείλει αμέσως τα μισά υποβρύχια που βρισκόντουσαν στα Δωδεκάνησα στην Κύπρο και να χτυπήσουν τα τουρκικά πλοία, ενώ πρότεινα να κηρύξουμε την Ένωση της Μεγαλονήσου με την Ελλάδα».
«Τελικά τι έγινε;», τον ξαναρωτήσαμε. 
«Διατύπωσαν δισταγμούς τόσο ο Μπονάνος, που ακόμη πίστευε στη μεσολάβηση των Αμερικανών όσο και ο Γκιζίκης. Αλλά και ο τότε αρχηγός της Αεροπορίας Παπανικολάου, όταν του ζήτησαν να στείλουμε τα Phantom που είχαμε και να διαλύσουν τους εισβολείς, άρχισε τις αναλύσεις σχετικά με τις πραγματικές δυνατότητες των συγκεκριμένων αεροσκαφών»…

Τρίτη 21 Ιανουαρίου 2014

Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011

[Σεμινάριο] Στρατιωτική δικτατορία 1967-1974: Πραγματολογικά στοιχεία και εναλλακτικές ερμηνείες

Σεμινάριο
«Στρατιωτική δικτατορία 1967-1974: 
Πραγματολογικά στοιχεία και εναλλακτικές ερμηνείες»
17/10/2011-25/1/2012
Σαράντα πέντε σχεδόν χρόνια από την εκδήλωση του στρατιωτικού πραξικοπήματος το βράδυ της 21ης Απριλίου 1967, η επτάχρονη στρατιωτική δικτατορία δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα αντικείμενο συστηματικής ιστορικής προσέγγισης. Ζωντανή στις μνήμες όσων την έζησαν και γνώρισαν τις συνέπειές της έγινε κομβικό σημείο αναφοράς σε πολλά αυτοβιογραφικά βιβλία και μαρτυρίες για την εποχή, ενώ παράλληλα τροφοδότησε, κυρίως τα πρώτα χρόνια μετά την πτώση της, διάφορα σχήματα που αναζήτησαν εναλλακτικά τις ερμηνείες της. Δίπλα σ’αυτά οι απολογητές του καθεστώτος κατέθεσαν την δική τους εκδοχή. Αν και τα τελευταία χρόνια, η περίοδος έχει αρχίσει να απασχολεί την ιστορικούς στις διαφορετικές της πτυχές, δεν είναι λίγα τα ζητήματα που παράμενουν ακόμη εκκρεμή.
Το σεμινάριο επιχειρεί για πρώτη φορά να μελετήσει σφαιρικά τις πολλαπλές εκφάνσεις του δικτατορικού καθεστώτος και του αγώνα εναντίον του, αξιοποιώντας τις αρχειακές και έντυπες συλλογές των ΑΣΚΙ για την περίοδο.
Διδάσκοντες είναι οι: Λεωνίδας Καλιβρεττάκης (ΙΝΕ/ΕΙΕ), Βαγγέλης Καραμανωλάκης (Πανεπιστήμιο Αθηνών-ΑΣΚΙ), Ηλίας Νικολακόπουλος (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Ιωάννα Παπαθανασίου, (ΕΚΚΕ-ΑΣΚΙ), Τάσος Σακελλαρόπουλος (Μουσείο Μπενάκη).
Πρόγραμμα συναντήσεων: