Ένα τρόλεϊ διασχίζει τις ράγες ενώ μπροστά του βρίσκονται πέντε άνθρωποι ανήμποροι να κινηθούν, με αποτέλεσμα να είναι σίγουρος ο θάνατός τους.
Για καλή τους τύχη όμως, εσύ παρακολουθείς την σκηνή από το πλάι, έχοντας μπροστά σου έναν μοχλό με τον οποίο μπορείς να αλλάξεις την πορεία του τρόλεϊ, στρέφοντάς το σε μία διακλάδωση όπου υπάρχει μόνο ένας άνθρωπος.
Τι κάνεις;
Τραβάς τον μοχλό σώζοντας την ζωή πέντε ανθρώπων, θυσιάζοντας όμως τον έναν, ή αφήνεις τα πράγματα να κυλήσουν ως έχουν, παρατηρώντας τον βέβαιο θάνατο των πέντε; Θα σώσεις τον έναν ή τους πέντε;
Στην ουσία, το δίλημμα του τρόλεϊ αφορά την ηθική στάση του ατόμου και την διαμάχη ανάμεσα στις φιλοσοφικές σχολές της συνεπειοκρατίας (ωφελιμισμού) και της ηθικής δεοντολογίας.
Η πρώτη συνδέει τις πράξεις μας με τα αποτελέσματα που φέρουν (έχοντας ως γνώμονα την ευτυχία των πολλών), ενώ η δεύτερη προτείνει μια σταθερή και αμετάβλητη στάση θεμελιωμένη στις ηθικές αξίες.
Αν επιλέξεις να χρησιμοποιήσεις τον μοχλό είσαι ωφελιμιστής,
θεωρείς ότι η ζωή μετριέται με νούμερα, η ζωή των πέντε έχει μεγαλύτερη αξία από του ενός. Αντιθέτως, οι υποστηρικτές της ηθικής δεοντολογίας σέβονται την ζωή όλων.
Δεν προξενούν κακό στον έναν, προφυλάσσοντας τους πέντε.
Το να σκοτώσεις κάποιον δεν δικαιολογείται, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Ωστόσο, στην πρώτη εκδοχή του διλήμματος του τρόλεϊ οι περισσότεροι τραβούν τον μοχλό χωρίς δεύτερη σκέψη, μετατρέποντας εαυτούς σε «ήρωες».
Το σενάριο έχει συνέχεια. . .