Της Μαρίας Νεγρεπόντη-Δελιβάνη 22.04.2017
Φώτο από "the-greek-tragedy-and-one-way-catharsis"
Σε πείσμα της κυβερνητικής αισιοδοξίας, και των διαβεβαιώσεων ότι αισίως τελειώνει η δεύτερη αξιολόγηση, και ότι στη συνέχεια δεν θα έχουμε πρόβλημα, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Καθώς το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο χωρίς μια γενναία ελάφρυνση, και καθώς αυτή η ελάφρυνση δεν είναι ορατή, ο τρόπος αντιμετώπισής του τα επτά τελευταία χρόνια, συνοψίζεται στη λήψη καθαρά βραχυχρόνιων, ή ορθότερα "πυροσβεστικών μέτρων". Αναβάλλεται, έτσι, συνεχώς, η μακροχρόνια, και οριστική λύση του, που ανατίθεται σε ένα αδιευκρίνιστο μέλλον.
Το ΔΝΤ προσπάθησε, μέχρι σήμερα, να δικαιολογήσει τη συμμετοχή του στο πρόβλημα του ελληνικού χρέους, ρίχνοντας το βάρος του, ολοκληρωτικά, στη μία από τις δύο υποχρεώσεις του, δηλαδή στην ανάγκη παροχής δανείων σε οικονομίες που τα χρειάζονται, προκειμένου να μη διασαλευθεί η παγκόσμια δημοσιονομική ισορροπία. Η άρνηση, όμως, της ΕΕ να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, καθιστά εξαιρετικά δύσκολη, αν όχι πια αδύνατη την παραμονή του ΔΝΤ στην Ελλάδα. Και τούτο, εξαιτίας της δεύτερης υποχρέωσής του, αυτής που του επιτρέπει παρέμβαση μόνο σε περίπτωση χωρών, των οποίων το χρέος είναι αντιμετωπίσιμο. Η αγωνία, εξάλλου, του ΔΝΤ ενισχύθηκε πρόσφατα, και εξαιτίας του υπερβολικά υψηλού πρωτογενούς πλεονάσματος που εξασφάλισε η Ελλάδα το 2016. Παρότι, αυτό, εμφανίστηκε ως θρίαμβος από τους κυβερνώντες, στην πραγματικότητα επιβάρυνε τη μακροχρόνια προοπτική του χρέους. Πράγματι, ενώ ο στόχος που συμφωνήθηκε με τους δανειστές ήταν 0,5% του ΑΕΠ για το 2016, αυτό έφθασε στο 3,9% (ή στο 4,2% σύμφωνα με ελληνικούς υπολογισμούς), αντίστοιχα. Η τεραστίων διαστάσεων αυτή διαφορά, που επιπλέον αφορά μέτρο κατεξοχήν οδυνηρό για τους Έλληνες, εκλαμβάνεται, και δικαιολογημένα, ως απόδειξη της αδυναμίας των αρμοδίων να ελέγξουν στοιχειωδώς τις μακροοικονομικές εξελίξεις. Επιπλέον, το μη αναμενόμενο αυτό πρωτογενές πλεόνασμα, που άγγιξε τόσο δυσθεώρητο ύψος, δημιουργεί εύλογη αβεβαιότητα για τη δυνατότητα ομαλής συνέχισής του (παρότι, τα απαιτούμενα από τους δανειστές, υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα αποτελούν την ελπίδα, έστω και πολύ αμυδρή, βιωσιμότητας του χρέους). Τέλος, δημιουργείται και φαύλος κύκλος, δεδομένου ότι τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα αναιρούν τη δυνατότητα βιωσιμότητας του χρέους, καθώς συνεπάγονται αφαίμαξη της πραγματικής οικονομίας, που με τη σειρά της αποκλείει την ανάπτυξη.
Με τις συνθήκες αυτές, και εφόσον, φυσικά, δεν υπάρχει περίπτωση η ΕΕ να πειστεί να βοηθήσει, ουσιαστικά, την Ελλάδα, για λόγους κυρίως πολιτικούς και όχι μόνο, το ΔΝΤ εμφανίζεται μη...
