Για έναν που ασχολείται και με τη μετάφραση, τα διάφορα μεταφραστικά μοντέλα έχουν μια αξία κάθαρσης και απελευθέρωσης: στην προοπτική μιας πρόδηλης αισθητικής αναζήτησης όπου συμπυκνώνονται φιλοσοφικές και κειμενικές διαστάσεις κάθε μια από τις οποίες υπόκειται σε μια σύνθετη φιλολογική συζήτηση, όποιος μεταφράζει μπορεί να αντιληφθεί με ποιο τρόπο η εσωτερική συνέπεια και η δύναμη του ποιητικού λόγου, γεννιέται από τη θέληση να μεταμοσχεύσει τα σημεία του κειμένου μέσα στον «προστατευόμενο τόπο» του Σύγχρονου, όπου ακόμη και εκείνα τα δυσεπίλυτα αινίγματα εκρήγνυνται ακέραια, στο περιπεπλεγμένο δίχτυ του αντί-κειμένου: και τότε, η προσπάθεια ερμηνείας σημαίνει αδυναμία κατανόησης.
Περισσότερο από κατανόηση, σημαίνει πράξη: η δημιουργία ενός κειμένου στη συνείδηση του μεταφραστή περνά από το ίδιο πλέγμα υπαινιγμών που κατακλύζουν τον αναγνώστη στη μητρική γλώσσα.
Αποστολή του μεταφραστή είναι η μεταμόσχευση των γκρίζων περιοχών σ’ έναν άλλο αστερισμό σημείων, χωρίς η αρετή της βαρύτητάς τους να χάνει την ώσμωση γύρω από τη μονάδα-άτομο.
Ας αρχίσουμε λοιπόν το ταξίδι μας από την εικόνα του μεταφραστή ως πρώτο και βαθύ αναγνώστη του κειμένου, μια μοναδική φιγούρα μάρτυρα του χρόνου: τον Νίκο Καζαντζάκη.
Σ’ αυτόν, η αισθητική του κειμένου του Δάντη μετατρέπεται σε ερμηνευτική στρατηγική.
Ο Καζαντζάκης μεταφράζει αναζητώντας τη στιγμή κατά την οποία μια συγκεκριμένη οπτασία του δαντικού κόσμου μεταμορφώνεται σε ποιητική λάμψη.
Η στιγμή κατά την οποία ο ποιητής επισκέπτεται, και θα επισκέπτεται για πάντα, τους αναγνώστες.
Έτσι, όταν αρχίζει να μεταφράζει στα ελληνικά τη Θεία Κωμωδία, ο Καζαντζάκης δημιουργεί ένα παράδειγμα αρχαϊκής συμβίωσης ανάμεσα στη φύση και τη σκέψη.
Στη δίνη της γλώσσας, στην Κόλαση, στο Καθαρτήριο και στον Παράδεισο, τα Κάντι επικοινωνούν μεταξύ τους μέσα από τις αισθήσεις, τα πάθη, τις αλληγορίες, τα σύμβολα, τα τοπία, τον έρωτα, τον πόθο, ξεφεύγοντας από τη διάσταση «χρόνος».
Για τον Καζαντζάκη μεταφραστή, κάθε πράξη επικοινωνίας ξεκινά από μια προϋπόθεση αθωότητας:
Από τη στιγμή που η κατανόηση της γλώσσας είναι ένα πολιτισμικό γεγονός που βασίζεται στην ιστορία, κάθε πράξη κατανόησης είναι μια δεύτερη γραφή, που συνεπάγεται την αποκωδικοποίηση των διαφόρων επιπέδων του κειμένου: από το αναφορικό στο συμβολικό, περνώντας από το σμάρι των μεταφορών και των αλληγοριών.
Κάθε γλωσσική διαδρομή λειτουργεί μεικτά: συντακτικές ακολουθίες των οποίων η τελική κατάληξη είναι η τήξη ανάμεσα στο κείμενο και τα συμφραζόμενα, η παρουσίαση του νοήματος στον χώρο-χρόνο, το εσωτερικό θέατρο της έννοιας.
Poscia ch’io v’ebbi alcun riconosciuto,
vidi e conobbi l’ombra di colui
che fece per vilta` il gran rifiuto.
Incontanente intesi e certo fui
Che questa era la setta de’cattivi,
a Dio spiacenti ed a’nemici sui.
(Inferno, III, 58-63)
Σα μερικούς ξεχώρισα στο ασκέρι,
είδα κι απείκασα τον ίσκιο εκείνου
που από αναντριά το μέγα φώναξε όχι!
Κι ευτύς βαθιά κατάλαβα και βρήκα,
το τιποτένιο ετούτο ψυχολόι,
σιχαμερό στο Θεό και στους οχτρούς του.
(Κόλαση, 3, 58-63)
Ένας άλλος παράγοντας που αναδύεται στη μετάφραση της Θείας Κωμωδίας, είναι το γεγονός ότι η ερμηνεία στη μεταφραστική διαδικασία δεν βασίζεται μόνο στην έμπνευση αλλά και σε μια μακρά παράδοση δαντολογικών μελετών.
Ο Καζαντζάκης μελετώντας και μεταφράζοντας Δάντη αντιμετωπίζει όχι μόνο τη χριστιανική καθολική φιλοσοφία αλλά και τα σύμβολα, τα μοτίβα, τους υπαινιγμούς και τους πρωταγωνιστές, ολόκληρη τη χριστιανική γνώση που παρουσιάζεται στο έργο: το αμάρτημα, τη μετάνοια, τη φιλοσοφία της συγχώρεσης και του ελέους.
Πάθος, επιθυμία, υπομονετική άσκηση πραγματικής κατανόησης. Πράξη αγάπης για το κείμενο, που τον σπρώχνει να ερευνήσει τους μαιάνδρους, να αναζητήσει τη δύναμη, να υπογραμμίσει τις συγγένειες. Πνευματική προσπάθεια ερμηνείας, που σέβεται την διαφορετικότητα, αλλά ταυτόχρονα διατηρεί την ταυτότητά της.
Έτσι δημιουργεί ο Καζαντζάκης όταν μεταφράζει τη Θεία Κωμωδία.
Σημαντικό στοιχείο για τον Καζαντζάκη είναι η προσοχή που δείχνει για το κείμενο στα ελληνικά και την ελληνική κουλτούρα.
Καταργώντας την ιεραρχία ανάμεσα στο πρωτότυπο και τη μετάφραση, κινείται προς μια αυτονομία, μια αναγνώριση της δημιουργίας του που δεν θέτει υπό συζήτηση την γενική λογοτεχνική και επικοινωνιακή του χειραφέτηση.
Το γεγονός αυτό του επιτρέπει να απελευθερωθεί από την υποταγή στο αρχικό κείμενο και να δώσει θέση σε μια ερμηνευτική που θα καθιστά τη μετάφραση δημιουργικό έργο.
Οι ιστορικοί και κοινωνικοί δεσμοί με τη γλώσσα και την κουλτούρα αποτελούν μια «πολιτική» επιλογή, που εντάσσεται στην κριτική κατασκευή της διαφορετικής ταυτότητας όπως στη διαμόρφωση, διατήρηση ή ανατροπή του λογοτεχνικού είδους.
Ο Καζαντζάκης στην στρατηγική της ομαλής ροής, της σύνθλιψης και της μη ορατότητας, αντιτάσσει μια στρατηγική αντίστασης, αντίστασης στη διαφορετικότητα και την εναλλαγή, δηλαδή τη δημιουργία ενός άλλου κειμένου, μεταφρασμένου και όμως πρωτότυπου, που ανοίγει μια άλλη προοπτική στη συνύπαρξη διαφορετικών πολιτισμών.
Ο γνωστός γλωσσολόγος και μελετητής Μπενβενούτο Τερρατσίνι υποστηρίζει ότι ο μεταφραστής πρέπει να αναζητά περισσότερο την ισοδυναμία παρά την ταύτιση και ότι η μετάφραση δεν είναι η φορμαλιστική αναπαραγωγή της γλώσσας του άλλου, αλλά η μεταφορά από έναν τύπο κουλτούρας σε έναν άλλο.
Αυτή η θέση μπορεί να βρει εφαρμογή στη μετάφραση του Καζαντζάκη της Θείας Κωμωδίας.
Amor, ch’al cor gentil ratto s’apprende,
prese costui della bella persona
che mi fu tolta; e il modo ancor m’offende.
Amor che a nullo amato amar perdona,
mi prese del costui piacer si forte
che, come vedi, ancor non m’abbandona.
Amor condusse noi ad una morte:
Caina attende chi a vita ci spense.
(Inferno V, 100-109)
Αγάπη, που γλυκές καρδιές φουντώνει,
τούτον για τ’ όμορφο άναψε κορμί μου
που εχάθη, και το πώς ντροπιάει με ακόμα.
Αγάπη, που τον αγαπό τον βιάζει
ν’ ανταγαπάει, γι’ αυτόν με πήρε τόσο
σφοδρή, που ακόμα, ως βλέπεις, δε μ’αφήνει.
Αγάπη στο ίδιο οδήγησέ μας μνήμα:
γραφτό στον που μας σκότωσε η Καϊνα.
(Κόλαση, 5, 100-109)
Μερικές φορές μέσα από την πρακτική της υπέρ-μετάφρασης, άλλες φορές από την υπό-μετάφραση, έχει ως αποτέλεσμα να ελαττώνει την πολυπλοκότητα και τη σκοτεινή ασάφεια του κειμένου, καθιστώντας το περισσότερο γραμμικό, σύμφωνα με τη δική του υφολογική προδιάθεση.
Εξάλλου, αυτή η διαδικασία της προκλητικής και δημιουργικής ερμηνείας, δίνει ως αποτέλεσμα όχι μια «υπηρεσία», αλλά μια ανακατασκευή του πρωτότυπου.
Η απόδοση του Καζαντζάκη της θείας Κωμωδίας φαίνεται να ξεπερνά το ίδιο το όριο της μετάφρασης, προσφέροντας ένα παράδειγμα ομοιογενούς και ενιαίας γλώσσας, δηλαδή ένα κείμενο που γίνεται μεταφορά της ενότητας του μεταφρασμένου Liber, πέρα από τις σχολαστικές διακρίσεις ανάμεσα στη nugae και την doctrina, ανάμεσα στον λυρισμό και τη μυθολογία.
Μια υπόθεση μελέτης της απόδοσης του Καζαντζάκη, δεν θα πρέπει να απομακρύνεται από τα κριτικο-ερμηνευτικά χαρακτηριστικά ως εισαγωγή στον μεταφραζόμενο ποιητή.
Έχουμε όμως και την αίσθηση ότι για τον μεταφραστή άλλοι, περισσότερο επείγοντες προβληματισμοί, οδήγησαν στην επιλογή του συγγραφέα, πέρα από το ερμηνευτικό και γνωστικό ενδιαφέρον.
Επρόκειτο ίσως για παρορμήσεις ποιητικής, τεχνικής και γλώσσας, ή ακόμη καλύτερα, ρητορικής.
Η μετάφραση του Καζαντζάκη δεν είναι μια μετάφραση-εισαγωγή στην ανάγνωση του Δάντη, αλλά κυρίως μετασχηματισμός του αρχικού κειμένου, δηλαδή μετάφραση-κείμενο.
Ως κείμενο, η απόδοση του Καζαντζάκη εγείρει πολλαπλά ερωτήματα, ξεκινώντας από τη θέση που έχει η μετάφραση στην παράδοση των μεταφράσεων των ποιητών γενικά, και των μεταφράσεων του Δάντη ειδικά.
Σ’ αυτή την κατεύθυνση, θα πρέπει να σημειώσουμε την ιδεολογική και προγραμματική αξία της επιλογής του Καζαντζάκη, ο οποίος, δεν είχε πάντα ξεκάθαρη την αίσθηση της μετάφρασης ως σχέση ανάμεσα σε συστήματα κουλτούρας και γλώσσας.
“O frati”, dissi “che per cento milia
perigli siete giunti all’occidente,
a questa tanto picciola vigilia
de’nostri sensi ch’e` del rimanente,
non vogliate negar l’esperienza,
di retro al sol, del mondo senza gente.
Considerate la vostra semenza:
fatti non foste a viver come bruti,
ma per seguir virtute e canoscenza”.
(Inferno, XXVI, 112-120)
-Αδέρφια μου, που από εκατό χιλιάδες
κιντύνους, κράζω, φτάσατε στη δύση,
στην τόσο πια μικρή που μένει αγρύπνια
του νου και του κορμιού, μην αρνηθείτε,
τον ήλιο ακολουθώντας, να γνωρίστε,
στα πέρατα, τη γης χωρίς ανθρώπους.
Το ευγενικό σας σπέρμα μην προδώστε:
Σεις δεν πλαστήκατε σα ζα να ζείτε,
Μα γνώση κι αρετή ν’ ακολουθάτε!-
(Κόλαση, 26, 112-120)
Ο ιδεολογικός-ποιητικός λόγος που ωθεί τον Καζαντζάκη προς τον Δάντη είναι αρκετά σύνθετος και, φυσικά, δεν εξαντλείται στους γενικούς όρους της μετάφρασης ως σύγκριση.
Ο Καζαντζάκης επιλέγει τον Δάντη ίσως και από ένα αίσθημα αδήλωτης υπερηφάνειας ακριβώς επειδή ο Φλωρεντινός υπήρξε ο μεγαλύτερος από τους ποιητές.
Σε μία επιστολή του Κάτουλλου υπάρχει μια διάκριση ανάμεσα στο expromere, ως «παραγωγή, πρωτότυπη δημιουργία» και exprimere, ως «μετάφραση».
Δεν θα πρέπει να αποκλείουμε ότι στην παραγωγή, πρωτότυπη δημιουργία, στο expromere του Καζαντζάκη, βρίσκεται η αυθεντικότητά του.
*Ο Φοίβος Γκικόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ
-------------------------------------------
| NFERNO CANTO 1 | INFERNO CANTO 1 | ||
| Nel mezzo del cammin di nostra vita | 1.1 | When I had journeyed half of our life's way, | |
| mi ritrovai per una selva oscura, | I found myself within a shadowed forest, | ||
| ché la diritta via era smarrita. | for I had lost the path that does not stray. | ||
| Ahi quanto a dir qual era è cosa dura | 1.4 | Ah, it is hard to speak of what it was, | |
| esta selva selvaggia e aspra e forte | that savage forest, dense and difficult, | ||
| che nel pensier rinova la paura! | which even in recall renews my fear: | ||
| Tant' è amara che poco è più morte; | 1.7 | so bitter-death is hardly more severe! | |
| ma per trattar del ben ch'i' vi trovai, | But to retell the good discovered there, | ||
| dirò de l'altre cose ch'i' v'ho scorte. | I'll also tell the other things I saw. | ||
| Io non so ben ridir com' i' v'intrai, | 1.10 | I cannot clearly say how I had entered | |
| tant' era pien di sonno a quel punto | the wood; I was so full of sleep just at | ||
| che la verace via abbandonai. | the point where I abandoned the true path. | ||
| Ma poi ch'i' fui al piè d'un colle giunto, | 1.13 | But when I'd reached the bottom of a hill- | |
| là dove terminava quella valle | it rose along the boundary of the valley | ||
| che m'avea di paura il cor compunto, | that had harassed my heart with so much fear- | ||
| guardai in alto e vidi le sue spalle | 1.16 | I looked on high and saw its shoulders clothed | |
| vestite già de' raggi del pianeta | already by the rays of that same planet | ||
| che mena dritto altrui per ogne calle. | which serves to lead men straight along all roads. | ||
| Allor fu la paura un poco queta, | 1.19 | At this my fear was somewhat quieted; | |
| che nel lago del cor m'era durata | for through the night of sorrow I had spent, | ||
| la notte ch'i' passai con tanta pieta. | the lake within my heart felt terror present. | ||
| E come quei che con lena affannata, | 1.22 | And just as he who, with exhausted breath, | |
| uscito fuor del pelago a la riva, | having escaped from sea to shore, turns back | ||
| si volge a l'acqua perigliosa e guata, | to watch the dangerous waters he has quit, | ||
| così l'animo mio, ch'ancor fuggiva, | 1.25 | so did my spirit, still a fugitive, | |
| si volse a retro a rimirar lo passo | turn back to look intently at the pass | ||
| che non lasciò già mai persona viva. | that never has let any man survive. | ||
| Poi ch'èi posato un poco il corpo lasso, | 1.28 | I let my tired body rest awhile. | |
| ripresi via per la piaggia diserta, | Moving again, I tried the lonely slope- | ||
| sì che 'l piè fermo sempre era 'l più basso. | my firm foot always was the one below. | ||
| Ed ecco, quasi al cominciar de l'erta, | 1.31 | And almost where the hillside starts to rise- | |
| una lonza leggiera e presta molto, | look there!-a leopard, very quick and lithe, | ||
| che di pel macolato era coverta; | a leopard covered with a spotted hide. | ||
| e non mi si partia dinanzi al volto, | 1.34 | He did not disappear from sight, but stayed; | |
| anzi 'mpediva tanto il mio cammino, | indeed, he so impeded my ascent | ||
| ch'i' fui per ritornar più volte vòlto. | that I had often to turn back again. | ||
| Temp' era dal principio del mattino, | 1.37 | The time was the beginning of the morning; | |
| e 'l sol montava 'n sù con quelle stelle | the sun was rising now in fellowship | ||
| ch'eran con lui quando l'amor divino | with the same stars that had escorted it | ||
| mosse di prima quelle cose belle; | 1.40 | when Divine Love first moved those things of beauty; | |
| sì ch'a bene sperar m'era cagione | so that the hour and the gentle season | ||
| di quella fiera a la gaetta pelle | gave me good cause for hopefulness on seeing | ||
| l'ora del tempo e la dolce stagione; | 1.43 | that beast before me with his speckled skin; | |
| ma non sì che paura non mi desse | but hope was hardly able to prevent | ||
| la vista che m'apparve d'un leone. | the fear I felt when I beheld a lion. | ||
| Questi parea che contra me venisse | 1.46 | His head held high and ravenous with hunger- | |
| con la test' alta e con rabbiosa fame, | even the air around him seemed to shudder- | ||
| sì che parea che l'aere ne tremesse. | this lion seemed to make his way against me. | ||
| Ed una lupa, che di tutte brame | 1.49 | And then a she-wolf showed herself; she seemed | |
| sembiava carca ne la sua magrezza, | to carry every craving in her leanness; | ||
| e molte genti fé già viver grame, | she had already brought despair to many. | ||
| questa mi porse tanto di gravezza | 1.52 | The very sight of her so weighted me | |
| con la paura ch'uscia di sua vista, | with fearfulness that I abandoned hope | ||
| ch'io perdei la speranza de l'altezza. | of ever climbing up that mountain slope. | ||
| E qual è quei che volontieri acquista, | 1.55 | Even as he who glories while he gains | |
| e giugne 'l tempo che perder lo face, | will, when the time has come to tally loss, | ||
| che 'n tutti suoi pensier piange e s'attrista; | lament with every thought and turn despondent, | ||
| tal mi fece la bestia sanza pace, | 1.58 | so was I when I faced that restless beast | |
| che, venendomi 'ncontro, a poco a poco | which, even as she stalked me, step by step | ||
| mi ripigneva là dove 'l sol tace. | had thrust me back to where the sun is speechless. | ||
| Mentre ch'i' rovinava in basso loco, | 1.61 | While I retreated down to lower ground, | |
| dinanzi a li occhi mi si fu offerto | before my eyes there suddenly appeared | ||
| chi per lungo silenzio parea fioco. | one who seemed faint because of the long silence. | ||
| Quando vidi costui nel gran diserto, | 1.64 | When I saw him in that vast wilderness, | |
| "Miserere di me," gridai a lui, | "Have pity on me," were the words I cried | ||
| "qual che tu sii, od ombra od omo certo!" | "whatever you may be a shade, a man." | ||
| Rispuosemi: "Non omo, omo già fui, | 1.67 | He answered me: "Not man; I once was man. | |
| e li parenti miei furon lombardi, | Both of my parents came from Lombardy, | ||
| mantoani per patrïa ambedui. | and both claimed Mantua as native city. | ||
| Nacqui sub Iulio, ancor che fosse tardi, | 1.70 | And I was born, though late, sub Julio, | |
| e vissi a Roma sotto 'l buono Augusto | and lived in Rome under the good Augustus | ||
| nel tempo de li dèi falsi e bugiardi. | the season of the false and lying gods. | ||
| Poeta fui, e cantai di quel giusto | 1.73 | I was a poet, and I sang the righteous | |
| figliuol d'Anchise che venne di Troia, | son of Anchises who had come from | ||
| poi che 'l superbo Ilïón fu combusto. | Troy when flames destroyed the pride of Ilium. | ||
| Ma tu perché ritorni a tanta noia? | 1.76 | But why do you return to wretchedness? | |
| perché non sali il dilettoso monte | Why not climb up the mountain of delight, | ||
| ch'è principio e cagion di tutta goia?" | the origin and cause of every joy?" | ||
| "Or se' tu quel Virgilio e quella fonte | 1.79 | "And are you then that Virgil, you the fountain | |
| che spandi di parlar sì largo fiume?" | that freely pours so rich a stream of speech?" | ||
| rispuos' io lui con vergognosa fronte. | I answered him with shame upon my brow. | ||
| " O de li altri poeti onore e lume, | 1.82 | "O light and honor of all other poets, | |
| vagliami 'l lungo studio e 'l grande amore | may my long study and the intense love | ||
| che m'ha fatto cercar lo tuo volume. | that made me search your volume serve me now. | ||
| Tu se' lo mio maestro e 'l mio autore, | 1.85 | You are my master and my author, you- | |
| tu se' solo colui da cu' io tolsi | the only one from whom my writing drew the | ||
| lo bello stilo che m'ha fatto onore. | noble style for which I have been honored. | ||
| Vedi la bestia per cu' io mi volsi; | 1.88 | You see the beast that made me turn aside; | |
| aiutami da lei, famoso saggio, | help me, o famous sage, to stand against her, | ||
| ch'ella mi fa tremar le vene e i polsi." | for she has made my blood and pulses shudder." | ||
| "A te convien tenere altro vïaggio," | 1.91 | "It is another path that you must take," | |
| rispuose, poi che lagrimar mi vide, | he answered when he saw my tearfulness, | ||
| "se vuo' campar d'esto loco selvaggio; | "if you would leave this savage wilderness; | ||
| ché questa bestia, per la qual tu gride, | 1.94 | the beast that is the cause of your outcry | |
| non lascia altrui passar per la sua via, | allows no man to pass along her track, | ||
| ma tanto lo 'mpedisce che l'uccide; | but blocks him even to the point of death; | ||
| e ha natura sì malvagia e ria, | 1.97 | her nature is so squalid, so malicious | |
| che mai non empie la bramosa voglia, | that she can never sate her greedy will; | ||
| e dopo 'l pasto ha più fame che pria. | when she has fed, she's hungrier than ever. | ||
| Molti son li animali a cui s'ammoglia, | 1.100 | She mates with many living souls and shall | |
| e più saranno ancora, infin che 'l veltro | yet mate with many more, until the Greyhound | ||
| verrà, che la farà morir con doglia. | arrives, inflicting painful death on her. | ||
| Questi non ciberà terra né peltro, | 1.103 | That Hound will never feed on land or pewter, | |
| ma sapïenza, amore e virtute, | but find his fare in wisdom, love, and virtue; | ||
| e sua nazion sarà tra feltro e feltro. | his place of birth shall be between two felts. | ||
| Di quella umile Italia fia salute | 1.106 | He will restore low-lying Italy | |
| per cui morì la vergine Cammilla, | for which the maid Camilla died of wounds, | ||
| Eurialo e Turno e Niso di ferute. | and Nisus, Turnus, and Euryalus. | ||
| Questi la caccerà per ogne villa, | 1.109 | And he will hunt that beast through every city | |
| fin che l'avrà rimessa ne lo 'nferno, | until he thrusts her back again to Hell | ||
| là onde 'nvidia prima dipartilla. | from which she was first sent above by envy. | ||
| Ond' io per lo tuo me' penso e discerno | 1.112 | Therefore, I think and judge it best for you | |
| che tu mi segui, e io sarò tua guida, | to follow me, and I shall guide you, taking | ||
| e trarrotti di qui per loco etterno; | you from this place through an eternal place, | ||
| ove udirai le disperate strida, | 1.115 | where you shall hear the howls of desperation | |
| vedrai li antichi spiriti dolenti, | and see the ancient spirits in their pain, | ||
| ch'a la seconda morte ciascun grida; | as each of them laments his second death; | ||
| e vederai color che son contenti | 1.118 | and you shall see those souls who are content | |
| nel foco, perché speran di venire | within the fire, for they hope to reach- | ||
| quando che sia a le beate genti. | whenever that may be-the blessed people. | ||
| A le quai poi se tu vorrai salire, | 1.121 | If you would then ascend as high as these, | |
| anima fia a ciò più di me degna: | a soul more worthy than I am will guide you; | ||
| con lei ti lascerò nel mio partire; | I'll leave you in her care when I depart, | ||
| ché quello imperador che là sù regna, | 1.124 | because that Emperor who reigns above, | |
| perch' i' fu' ribellante a la sua legge, | since I have been rebellious to His law, | ||
| non vuol che 'n sua città per me si vegna. | will not allow me entry to His city. | ||
| In tutte parti impera e quivi regge; | 1.127 | He governs everywhere, but rules from there; | |
| quivi è la sua città e l'alto seggio: | there is His city, His high capital: | ||
| oh felice colui cu' ivi elegge!" | o happy those He chooses to be there!" | ||
| E io a lui: "Poeta, io ti richeggio | 1.130 | And I replied: "O poet by that God | |
| per quello Dio che tu non conoscesti, | whom you had never come to know I beg you, | ||
| a ciò ch'io fugga questo male e peggio, | that I may flee this evil and worse evils, | ||
| che tu mi meni là dov' or dicesti, | 1.133 | to lead me to the place of which you spoke, | |
| sì ch'io veggia la porta di san Pietro | that I may see the gateway of Saint Peter and | ||
| e color cui tu fai cotanto mesti." | those whom you describe as sorrowful." | ||
| Allor si mosse, e io li tenni dietro. | 1.136 | Then he set out, and I moved on behind him. |
ΚΟΛΑΣΗ ΤΡΑΓΟΥΔΙ 1
Στη μέση του ταξιδιού της ζωής μας
Βρέθηκα σε ένα σκοτεινό δάσος,
γιατί χάθηκε ο σωστός δρόμος.
Το να πεις τι ήταν είναι δύσκολο πράγμα
αυτό το άγριο και σκληρό και δυνατό δάσος
που στη σκέψη ανανεώνει τον φόβο!
Είναι τόσο πικρό που λίγος είναι περισσότερος θάνατος.
αλλά για να ασχοληθώ με το καλό που βρήκα εκεί,
Θα πω για τα άλλα πράγματα που σας έχω δει.
Δεν ξέρω πώς να ανακατευθύνω τον τρόπο που εισήχθηκα σε εσάς,
ήταν τόσο γεμάτος ύπνο σε εκείνο το σημείο
ότι ο αληθινός τρόπος που εγκατέλειψα.
Αλλά όταν ήμουν στους πρόποδες ενός λόφου έφτασα,
όπου τελείωνε εκείνη η κοιλάδα
ότι η καρδιά μου τρόμαξε,
Σήκωσα τα μάτια και είδα τους ώμους του
ήδη ντυμένος με τις ακτίνες του πλανήτη
που οδηγεί κατευθείαν σε άλλους μέσω κάθε κλήσης.
Τότε ο φόβος ήταν λίγο ήσυχος,
που στη λίμνη της καρδιάς με είχε κρατήσει
το βράδυ που πέρασα με τόσο οίκτο.
Και σαν εκείνους που με λαχανιασμένη ενέργεια,
βγήκε από τη θάλασσα στην ακτή,
στρέφεται στο επικίνδυνο και σπαταλημένο νερό,
έτσι η ψυχή μου, που ακόμα έφυγε,
γύρισε πίσω για να κοιτάξει το πέρασμα
που δεν άφησε ποτέ κανέναν ζωντανό.
Τότε, όταν το χαλαρό σώμα μου είναι λίγο κάτω,
Απογειώθηκα ξανά για την έρημη παραλία,
ώστε το ακίνητο πόδι ήταν πάντα το χαμηλότερο.
Και ιδού, σχεδόν στην αρχή του απότομου,
μια ελαφριά οσφυϊκή χώρα και δανείζει πολλά,
ότι ήταν καλυμμένη με στίγματα μαλλιά?
και μη φύγεις μπροστά στο πρόσωπό μου,
Αντίθετα, το ταξίδι μου κράτησε πολύ,
ότι επρόκειτο να επιστρέψω πολλές φορές.
Η θερμοκρασία ήταν από την αρχή του πρωινού,
και ο ήλιος ανέτειλε με αυτά τα αστέρια
που ήταν μαζί του όταν η θεία αγάπη
Μετακίνησε πρώτα αυτά τα όμορφα πράγματα.
ώστε ήταν ο λόγος μου να ελπίζω
εκείνης της έκθεσης στο la gaetta pelle
η ώρα του χρόνου και η γλυκιά εποχή.
αλλά όχι έτσι που ο φόβος δεν μου έδωσε
το θέαμα που μου φάνηκε σαν λιοντάρι.
Φαινόταν να έρχεται εναντίον μου
με τη δοκιμασία «ψηλά και με θυμωμένη πείνα,
ώστε ο αέρας έμοιαζε να τρέμει.
Και μια λύκα, που από κάθε επιθυμία
φαινόταν βαρύς στην αδυνατότητά του,
και πολλοί άνθρωποι έχουν ήδη ζήσει άθλια,
αυτό μου έδωσε τόση βαρύτητα
με τον φόβο που βγαίνει από τα μάτια του,
που έχασα την ελπίδα του ύψους.
Και ποιο είναι αυτό που αγοράζετε πρόθυμα,
και ήρθε η ώρα να το χάσω,
Ότι σε όλες του τις σκέψεις κλαίει και στεναχωριέται.
έτσι μου έκανε το θηρίο χωρίς ειρήνη,
που έρχεται προς το μέρος μου σιγά σιγά
με πήγε πίσω εκεί που ο ήλιος είναι σιωπηλός.
Ενώ κατέστρεφα στο χαμηλό μέρος,
μπροστά στα μάτια μου μου προσφέρθηκε
που για μια μεγάλη σιωπή φαινόταν αμυδρός.
Όταν τον είδα στη μεγάλη έρημο,
«Δυστυχώς μου», του φώναξα,
"τι είσαι, ή σκιά ή άνθρωπος φυσικά!"
Απάντησα: «Δεν ήμουν άντρας, ήμουν ήδη άντρας.
και οι συγγενείς μου ήταν Λομβαρδοί,
Μάντοβα και για τις δύο χώρες.
Γεννήθηκα κάτω από τον Ιούλιο, ακόμα κι αν ήταν αργά,
και έζησα στη Ρώμη υπό τον καλό Αύγουστο
την εποχή των ψεύτικων και ψεύτικων θεών.
Ήμουν ποιητής και τραγούδησα αυτόν τον δίκαιο
γιος του Αγχίση που καταγόταν από την Τροία,
τότε που κάηκε το υπέροχο Ilïón.
Μα γιατί επιστρέφεις σε τόση πλήξη;
γιατί δεν ανεβαίνεις το υπέροχο βουνό
ποια είναι η αρχή και η αιτία κάθε χαράς;».
«Τώρα είσαι αυτός ο Βιργίλιος και αυτή η πηγή
Τι διαδίδεις που μιλάς τόσο πλατιά ένα ποτάμι;»
Του απάντησα με ένα ντροπιαστικό φρύδι.
«Ω των άλλων ποιητών τιμή και φως,
κοσκινίστε μου τη μακρά μελέτη και τη μεγάλη αγάπη
που με έκανε να αναζητήσω τον όγκο σου.
Είσαι ο δάσκαλός μου και ο συγγραφέας μου,
είσαι μόνο αυτός από τον οποίο άρπαξα
το όμορφο στυλ που με τίμησε.
Δείτε το θηρίο στο οποίο στράφηκα.
βοήθησέ με από αυτήν, διάσημη σοφή,
που κάνει τις φλέβες και τους καρπούς μου να τρέμουν».
«Είναι καλύτερα να ακολουθήσεις άλλο δρόμο»
απάντησε, όταν με είδε να κλαίω,
«Αν θέλετε να κατασκηνώσετε σε αυτό το άγριο μέρος.
για αυτό το θηρίο, για το οποίο κλαις,
δεν αφήνει άλλους να περάσουν στο δρόμο του,
αλλά τον εμποδίζει τόσο πολύ που τον σκοτώνει.
και έχει μια τέτοια κακή και άγρια φύση,
που ποτέ δεν γεμίζει την πρόθυμη επιθυμία,
και μετά το φαγητό πεινάει περισσότερο από πριν.
Πολλά είναι τα ζώα με τα οποία παντρεύεται,
και θα είναι ακόμα περισσότεροι, μέχρι το βέλτρο
θα έρθει, που θα την κάνει να πεθάνει από θλίψη.
Δεν θα ταΐσει γη ή κασσίτερο,
αλλά σοφία, αγάπη και αρετή,
και η εθνική του θα είναι μεταξύ τσόχα και τσόχα.
Η ταπεινή Ιταλία να έχει υγεία
για το οποίο πέθανε η παρθένα Καμίλα,
Ο Ευρύαλος και ο Τέρνους και ο Νύσος με πληγές.
Θα τη διώχνει για κάθε βίλα,
μέχρι να το ξαναβάλει στην κόλαση,
εκεί από όπου αναχωρεί πρώτα ο φθόνος.
Έτσι σκέφτομαι και διακρίνω για μένα
ότι με ακολουθείς και θα είμαι ο οδηγός σου,
και trarrotti από εδώ στο αιώνιο μέρος?
όπου θα ακούσεις τις απελπισμένες κραυγές,
θα δεις τα αρχαία θλιμμένα πνεύματα,
ότι ο καθένας φωνάζει στον δεύτερο θάνατο.
και θα δεις όσους χαίρονται
στη φωτιά, γιατί ελπίζουν να έρθουν
όταν αυτό είναι στους ευλογημένους ανθρώπους.
A le quai τότε αν θέλεις να ανέβεις,
η ψυχή μου είναι πιο άξια από μένα:
Μαζί της θα σε αφήσω στην αναχώρησή μου.
για εκείνον τον αυτοκράτορα που βασιλεύει εκεί,
επειδή επαναστατούσα ενάντια στον νόμο του,
δεν θέλει η πόλη του να εξαφανιστεί για μένα.
Σε όλα τα μέρη κυβερνά και εκεί κυβερνά.
εκεί είναι η πόλη του και η ψηλή έδρα:
αχ ευτυχισμένος αυτός που εκλέγει εκεί!».
Κι εγώ προς αυτόν: «Ποιητή, θα σε επαναφορτίσω
για αυτό που ο Θεός δεν ήξερες,
σε τι φεύγω από αυτό το κακό και χειρότερο,
ότι με οδηγείς εκεί που είπες πριν,
ώστε να δω την πόρτα του Αγίου Πέτρου
και το χρώμα που κάνεις τόσο λυπηρά."
Μετά μετακόμισε, και τους ακολούθησα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To μπλόκ " Στοχσμός-Πολιτική" είναι υπεύθυνο μόνο για τα δικά του σχόλια κι όχι για αυτά των αναγνωστών του...Eπίσης δεν υιοθετεί απόψεις από καταγγελίες και σχόλια αναγνωστών καθώς και άρθρα που το περιεχόμενο τους προέρχεται από άλλες σελίδες και αναδημοσιεύονται στον παρόντα ιστότοπο και ως εκ τούτου δεν φέρει οποιασδήποτε φύσεως ευθύνη.