Η μοναχή Αλκοφοράδο, ο Ουράνης και η επιστολογραφία

Σχετικό: Ερωτικές Επιστολές Πορτογαλίδας Μοναχής (video) - Ανεκπλήρωτοι Έρωτες - Μαριάνα Αλκοφοράντο, η διαχρονική ερωτευμένη

«Κάθε γυναίκα που αγαπάει θα μπορούσε να γράψει αυτές τις επιστολές αν άφηνε το χέρι της να γράψει ό,τι η καρδιά της αιστάνεται.»

«…είναι ό,τι ωραιότερο, παθητικώτερο, αληθινώτερο έχει γραφτεί στο είδος αυτό.»

Κώστας Ουράνης

Σύμ­φω­να με τον ευ­ρω­παϊκό λο­γο­τε­χνι­κό κα­νό­να, πρώ­το μυ­θι­στό­ρη­μα εί­ναι το «Δε­καή­με­ρον» του Βοκ­κά­κιου και πρώ­το ε­πι­στο­λι­κής μορ­φής οι «Ερω­τι­κές ε­πι­στο­λές μιας πορ­το­γα­λί­δας μο­να­χής». Όσοι, ό­μως, α­πο­δέ­χο­νται, ό­τι το μυ­θι­στό­ρη­μα εί­ναι μια αρ­χαία “και­νο­το­μία”, ως πρώ­το μυ­θι­στό­ρη­μα το­πο­θε­τούν «Τα πε­ρί Χαι­ρέ­αν και Καλ­λι­ρό­ην» του Χα­ρί­τω­να και ως πρώ­το ε­πι­στο­λι­κό, το «Μυ­θι­στό­ρη­μα του Χίω­νος». Αυ­τό ση­μαί­νει, ό­τι οι μεν Ευ­ρω­παίοι το­πο­θε­τούν την αρ­χή της μυ­θι­στο­ριο­γρα­φίας στα μέ­σα του 14ου αιώ­να, ε­νώ οι α­πο­δε­χό­με­νοι ως α­φε­τη­ρία το ελ­λη­νι­στι­κό μυ­θι­στό­ρη­μα, στον πρώ­το αιώ­να προ Χρι­στού. Και α­ντι­στοί­χως, τη γέν­νη­ση του ι­διό­τυ­που μυ­θι­στο­ρη­μα­τι­κού εί­δους, που συ­νι­στά το ε­πι­στο­λι­κό, οι μεν πρώ­τοι το 1669, ε­νώ οι α­να­δι­φώ­ντες τους πα­πύ­ρους, τον πρώ­το αιώ­να με­τά Χρι­στό. Το τε­λευ­ταίο προέ­κυ­ψε μέ­σα α­πό τις πολ­λα­πλές εκ­δο­χές του ψευ­δοϊστο­ρι­κού «Βίου Αλε­ξάν­δρου του Μα­κε­δό­νος», στο α­φη­γη­μα­τι­κό πλαί­σιο του ο­ποίου υ­πήρ­χαν πλα­στές ε­πι­στο­λές. Συν τω χρό­νω, αυ­τές αυ­το­νο­μή­θη­καν, φτά­νο­ντας, τε­λι­κά, να δώ­σουν έ­να α­μι­γώς ε­πι­στο­λι­κό μυ­θι­στό­ρη­μα. Το πρώ­το σω­ζό­με­νο του εί­δους εί­ναι το σύ­ντο­μο «Μυ­θι­στό­ρη­μα του Χίω­νος». Χα­ριέ­στα­το μεν, αλ­λά ου­δό­λως συ­γκρι­νό­με­νο με τις πα­θια­σμέ­νες ε­πι­στο­λές της πορ­το­γα­λί­δας μο­να­χής Μα­ριάν­νας ντα Κό­στα Αλκο­φο­ρά­δο. ...

Ερωτικές Επιστολές Πορτογαλίδας Μοναχής (video) - Ανεκπλήρωτοι Έρωτες - Μαριάνα Αλκοφοράντο, η διαχρονική ερωτευμένη

Οι Ερωτικές επιστολές Πορτογαλίδας μοναχής είναι ένα κλασικό λογοτεχνικό έργο που για πολλά χρόνια ήταν αγνώστου συγγραφέα - γράφτηκε το 1668, αλλά μόλις το 1926 αποδόθηκε στον Γκιγιεράγκ, μετά από αρκετές αμφιβολίες και αμφισβητήσεις.
Μέχρι σήμερα δεν έχει ξεκαθαριστεί αν είναι όντως γράμματα που έγραψε η μοναχή Μαριάνα Αλκοφοράδο από το μακρινό μοναστήρι στη Λουζιτανία στον Γάλλο αξιωματικό που την εγκατέλειψε, ή ακόμα κι αν έχουν γραφτεί πραγματικά από γυναίκα.
Οι πέντε επιστολές -μονόλογος χωρίς απάντηση- σήμερα θεωρούνται ως οι πέντε πράξεις μιας τραγωδίας.
Στην πρώτη, η Μαριάνα, ερωτευμένη κι ενθουσιώδης, ελπίζει ακόμη ότι θα ξαναδεί τον νεαρό εραστή της.
Στη δεύτερη συνειδητοποιεί το μονόπλευρο του έρωτά της, δεν έχει λάβει γράμμα για έξι μήνες και φοβάται έναν οριστικό χωρισμό.
Στην τρίτη είναι συντετριμμένη: «Τι θα απογίνω, και τι θέλετε επιτέλους να κάνω;». Ακόμη κι αν το πάθος εξακολουθεί να υπάρχει, το διαδέχεται ένα βαθύ αίσθημα μοναξιάς.
Στην τέταρτη και πιο μακροσκελή, ο χωρισμός φαίνεται ότι έχει επέλθει οριστικά, και στην πέμπτη η απόφασή της «Σας γράφω για τελευταία φορά» σηματοδοτεί και την απόφασή της να γίνει κυρία των συναισθημάτων της.
Το τελευταίο γράμμα είναι απάντηση στην επιστολή που λαβαίνει μετά από πολύ καιρό από τον αξιωματικό: «Οι αυθάδεις διακηρύξεις σας περί φιλίας και οι ανόητες φιλοφροσύνες της τελευταίας σας επιστολής με βεβαίωσαν πως έχετε λάβει όλα τα γράμματα που σας έχω γράψει και πως διόλου δεν συγκίνησαν την καρδιά σας, αλλά ότι πάντως τα έχετε διαβάσει».
Από γράμμα σε γράμμα η μοναχή κερδίζει βαθμιαία την αυτοκυριαρχία της, ώσπου να αποκτήσει τελικά την ικανότητα να απαρνηθεί τον έρωτά της.
Οι Επιστολές εκτιμήθηκαν, σχολιάστηκαν και επηρέασαν συγγραφείς όπως ...