Η «Ιθάκη» και τα «εκατό επίθετα»
Η φράση «η Ιθάκη και τα εκατό επίθετα» είναι ένας σύγχρονος, δημοσιογραφικός ή λογοτεχνικός, ιδιωματισμός που αναφέρεται στο ομώνυμο και πασίγνωστο ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη, και συγκεκριμένα στην εκτεταμένη χρήση περιγραφικών λέξεων (επιθέτων) από τον ποιητή για να ενισχύσει το νόημά του.
H «Ιθάκη» του Καβάφη
Το ποίημα «Ιθάκη» του Κ. Π. Καβάφη αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα έργα της ελληνικής ποίησης και λειτουργεί ως αλληγορία για το ταξίδι της ζωής. Το κεντρικό του μήνυμα είναι ότι ο προορισμός (η Ιθάκη) δεν είναι τόσο σημαντικός όσο η πλούσια σε εμπειρίες διαδρομή για να φτάσει κανείς σε αυτόν.
Τα «εκατό επίθετα»
Ο όρος «εκατό επίθετα» προέρχεται από την παρατήρηση ότι ο Καβάφης χρησιμοποιεί έναν αξιοσημείωτα μεγάλο αριθμό επιθέτων σε όλο το ποίημα για να περιγράψει τόσο τον προορισμό όσο και το ταξίδι. Αυτά τα επίθετα έχουν ως στόχο:
Να προσδώσουν ζωντάνια και λεπτομέρεια: Αναφέρονται σε μέρη, ανθρώπους, γνώσεις και εμπειρίες που συναντά ο ταξιδιώτης («ωραία λιμάνια», «Φοινικικά εμπορεία», «πολλές Αιγυπτιακές πόλεις», «σοφούς» κ.λπ.).
Να τονίσουν την αξία της συσσώρευσης εμπειριών:
Η πληθώρα των περιγραφών υπογραμμίζει τον πλούτο της γνώσης και της πείρας που αποκτάται κατά τη διάρκεια του βίου.
Συνολικά, η χρήση των πολλών επιθέτων ενισχύει τη διδακτική φύση του ποιήματος, καθώς ο ποιητής δίνει έμφαση στην ποιότητα και το περιεχόμενο του ταξιδιού, παρά στην απλή άφιξη στον προορισμό. . . .
