Αλλάζει πάλι η νομολογία για τα ιστολόγια (blogs)

Ετικέτες: ΠΕΡΙ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΩΝ

Σχετικά:  ΔΙΑΛΟΓΟΣ: Θα τους αφήσουμε να μας φιμώσουν;

Σχετικά: Νομικά Νέα e-Lawyer

Δείτε επίσης τα >>"Περί Blogs"

Από το 2009 που εκδόθηκε η πρώτη απόφαση -εκπροσωπούσα τον blogger στο Πρωτοδικείο Πειραιά- με την οποία αναγνωρίζεται ότι στα ιστολόγια δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις για τις υπέρογκες αποζημιώσεις των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης, τα Δικαστήρια έχουν μεταβάλλει την θέση τους επ' αυτού του θέματος αναρίθμητες φορές. Η πρακτική ήταν ότι δεν εφαρμόζεται η ειδική διαδικασία του -πρώην- άρθρου 681Δ ΚΠολΔ (δημοσιεύματα και ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές) και έβγαινε μια προδικαστική απόφαση με την οποία παραπεμπόταν η υπόθεση στην τακτική διαδικασία. Σε μια τέτοια υπόθεση μου, αφού κατόπιν παραπεμπτικής απόφασης προσδιόρισα την υπόθεση στην τακτική διαδικασία, η οριστική απόφαση του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης έλεγε ότι πάντως "δογματικά ορθότερη" ήταν η ... αρχική κατάθεση της αγωγής στην ειδική διαδικασία του 681Δ - και εξέδωσε την απόφαση με βάση την τακτική διαδικασία. Ευχαριστώ κυρίες και κύριοι δικαστές, ας μπορούσατε να το εξηγήσετε όλο αυτό και στον πολίτη που πλήρωσε δύο δίκες για να του πείτε ότι ο δικηγόρος του είχε εξ αρχής δίκιο.

Στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών φαινόταν ότι ακολουθείται σταθερά η άποψη ότι στα ιστολόγια εφαρμόζεται αναλογικά η νομοθεσία περί τύπου κι επομένως και η διαδικασία του άρθρου 681Δ. Σε απόφαση που χειρίστηκα πρόσφατα και υπερασπίστηκα τον blogger, το Πρωτοδικείο Αθηνών στην απόφαση 967/2015 δεν ασχολήθηκε καν με τις ενστάσεις μου επί της διαδικασίας και έκρινε κατευθείαν οτι οι περί τύπου διατάξεις "εφαρμόζονται αναλόγως και επί προσβολών της προσωπικότητας οι οποίες συντελούνται στο διαδίκτυο (internet), μέσω ηλεκτρονικών ιστοσελίδων ή άλλων ιστοτόπων (όπως blogs) που λειτουργούν ως διεθές μέσο διακίνησης πληροφοριών, δεδομένου ότι για τις προσβολές αυτές δεν υπάρχει ειδιαίτερο θεσμικό πλαίσιο και η αντιμετώπισή τους δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο με την αναλογική εφαρμογή της ήδη υπάρχουσας νομοθεσίας για τις προσβολές της προσωπικότητας μέσω του εντύπου (εφημερίδες, περιοδικά) ή του ηλεκτρονικού (τηλεόραση, ραδιόφωνο) τύπου, αφού και η διαδικτυακή πληροφόρηση δεν διαφέρει ως προς τα ουσιώδη στοιχεία της από εκείνη που παρέχεται από τον ηλεκτρονικό τύπο, ιδίως δε ως προς τα ιδιαίτερα εκείνα χαρακτηριστικά που οδήγησαν το νομοθέτη στην καθιέρωση της ειδικής διαδικασίας για την εκδίκαση τωνδιαφορών που ανακύπτουν από την λειτουργία του, ήτοι την εμβέλεια της δράσης του, που μάλιστα στο διαδίκτυο είναι παγκόσμια και συνακόλουθα του αριθμού των αποδεκτών όσων δια αυτού διαδίδονται, που μεγεθύνει την προσβολή εκίνο που θίγεται από την διάδοση συκοφαντικών, δυσφημιστικών ή εξυβριστικών ισχυρισμών (ΕφΑθ 3071/2014, Νόμος, ΕφΔωδ 220/2013 Νόμος). 

Αυτό φαίνεται να αλλάζει ως προσέγγιση με την απόφαση 3799/2015 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (ΔΙΜΕΕ τ.1/2016, σελ. 77). Ξαφνικά, το δικαστήριο εγκαταλείπει την ανωτέρω ανάλυσή του περί αναλογικής εφαρμογής και, εντός του ίδιου έτους, φτάνει στο άλλο άκρο αναγνωρίζοντας ότι η αναλογική εφαρμογή προϋποθέτει κενό δικαίου, τέτοιο όμως κενό δεν υπάρχει στο Διαδίκτυο, αφού ο θιγόμενος μπορεί να προστατευθεί και με τις γενικές διατάξεις (57, 932 ΑΚ) και δεν χρειάζεται η προσφυγή του στην αναλογική ...

Το μυστηριώδες ΦΕΚ με τα προαπαιτούμενα

Χτες ψηφίστηκε από την Βουλή το νομοσχέδιο με ορισμένα μέτρα που έχουν τεθεί ως προαπαιτούμενα, βάσει της Δήλωσης της Συνόδου Κορυφής για το Ευρώ. Το ψηφισμένο νομοσχέδιο υπάρχει αναρτημένο στην ιστοσελίδα της Βουλής (εδώ). Στο πεδίο "Αιτιολογική Έκθεση και Λοιπές Συνοδευτικές Εκθέσεις" υπάρχει η Αιτιολογική Έκθεση, καθώς και η Δήλωση της Συνόδου Κορυφής για το Ευρώ (που έχει μεταφραστεί ως "Απόφαση", ενώ δεν είναι απόφαση, αλλά δήλωση, statement). 

Σήμερα το νομοσχέδιο δημοσιεύεται στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως Α' 80/2015, με μια σημαντική διαφορά από το "ψηφισθέν νομοσχέδιο". Ο Ν.4334/2015, μετά τον τίτλο του και πριν από την αναφορά "Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή", περιέχει κάτι πολύ ενδιαφέρον: την "Απόφαση" της Συνόδου Κορυφής για το Ευρώ, σε αγγλικά και ελληνικά!

Αυτό σημαίνει ότι η "Απόφαση" είναι εκτός του νομοθετικού μέρους του νόμου, σαν "έκθεση" ή προοίμιο. Η αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου αναφέρει ότι η "Απόφαση" είναι αναπόσπαστο μέρος του νομοσχεδίου και δημοσιεύεται στο ΦΕΚ. Πάντως, η "Απόφαση" αυτή καθαυτή, ουδέποτε "κυρώθηκε" από τη Βουλή καθώς δεν εντάσσεται ούτε στο ψηφισθέν νομοσχέδιο, ούτε στο μέρος του νομοθετήματος που εκδίδεται από τον ΠτΔ. 

Επομένως,  η "Ανακοίνωση" είναι μέρος του Ν.4334/2015 χωρίς να έχει κυρωθεί από τη Βουλή. Δεν είναι υποχρεωτικό για την δημοσίευση μιας Ανακοίνωσης στο ΦΕΚ η κύρωση της από τη Βουλή, αλλά σε αυτή την περίπτωση, η δημοσίευση γίνεται αυτοτελώς, ως "Ανακοίνωση τάδε", όχι ως μέρος νομοθετήματος. 

Η περίπτωση αυτή μου θύμισε τον νόμο του πρώτου Μνημονίου. Ο Ν.3845/2010 είχε τα μέτρα που ελήφθησαν τότε και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 65/6.5.2010. Στη σελίδα 1330, τελειώνει το νομοθετικό κείμενο και το ΦΕΚ συνεχίζει, με το "Παράρτημα Ι". Το κείμενο του παραρτήματος έχει την Δήλωση των Κρατών και Κυβερνήσεων της Ζώνης του Ευρώ. Μετά ακολουθεί το "Παράρτημα ΙΙ" με την "Δήλωση για την στήριξη της Ελλάδας από τα κράτη της Ευρωζώνης. Ακολουθεί το "Παράρτημα ΙΙΙ", με το ίδιο το "Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής" και το "Παράρτημα IV" με το "Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής". Τα παραρτήματα δεν αποτελούν τμήμα του νομοθετικού πεδίου του νόμου, αλλά εντάσσονται στον ίδιο τον Ν.3845/2010 και αναφέρονται από το άρθρο 1 του νόμου αυτού.

Με το θέμα αυτο ασχολήθηκε το Συμβούλιο της Επικρατείας, όταν δίκασε την αίτηση ακυρώσεως που αφορούσε μεταξύ άλλων και την συνταγματικότητα του πρώτου Μνημονίου. Το ΣτΕ με την απόφαση 668/2012 (Ολομέλειας) έκρινε ότι το Μνημόνιο δεν ήταν διεθνής συμφωνία, παρόλο που για την προετοιμασία του συνεργάστηκαν όργανα της ΕΕ και το ΔΝΤ, αλλά αποτελεί "το πρόγραμμα της Ελληνικής Κυβερνήσεως, με το ...

Καταλύοντας το άσυλο της κατοικίας - Πού είναι οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου;

 Σύμφωνα με το άρθρο 46 παρ. 3 εδάφιο δ' του σχεδίου νόμου για τον "Ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων", οι φορολογικοί έλεγχοι σε κατοικία μπορούν να γίνουν και χωρίς εντολή του αρμόδιου Εισαγγελέα, εάν η κατοικία έχει δηλωθεί ως χώρος άσκησης επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Πρόκειται για μια διάταξη, η οποία θα πρέπει να βρίσκεται σε συμβατότητα με το άρθρο 9  του Συντάγματος, κατά το οποίο:

"1. Η κατοικία του καθένα είναι άσυλο. Η ιδιωτική και οικογενειακή ζωή του ατόμου είναι απαραβίαστη. Καμία έρευνα δεν γίνεται σε κατοικία, παρά μόνο όταν και όπως ορίζει ο νόμος και πάντοτε με την παρουσία εκπροσώπων της δικαστικής εξουσίας.

2. Οι παραβάτες της προηγούμενης διάταξης τιμωρούνται για παραβίαση του οικογενειακού ασύλου και για κατάχρηση εξουσίας, και υποχρεούνται σε πλήρη αποζημίωση του παθόντος όπως ο νόμος ορίζει". 

Έχουμε δηλαδή την περίπτωση που ο κοινός νομοθέτης αναζητά τρόπο διείσδυσης στο άσυλο της κατοικίας, προκειμένου να εξυπηρετηθεί το δημόσιο συμφέρον της διενέργειας του φορολογικού ελέγχου. Ενώ σε κάθε περίπτωση ο έλεγχος προϋποθέτει σχετική εισαγγελική εντολή ("ο εκπρόσωπος της δικαστικής εξουσίας"), εάν, λέει ο πολίτης έχει δηλώσει την κατοικία του ως επαγγελματική έδρα χάνεται η συνταγματική προστασία της ασυλίας. Δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος που να δικαιολογεί, ακόμη και υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος) την παράκαμψη της εισαγγελικής αρχής για τέτοιου είδους έρευνες. ...

Τα αδικήματα της κακόβουλης βλασφημίας και της εξύβρισης νεκρού είναι_πλημμελήματα, επομένως δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο των_εγκλημάτων για τα οποία επιτρέπεται η άρση του απορρήτου

Σχετικό: Συνελήφθη ο Παστίτσιος, ήρθε ο... Παρίσιος

Γράφει ο Βασίλης Σωτηρόπουλος*

Σύλληψη κατόχου σατιρικής σελίδας στο facebook

Διαβάζοντας τo σχετικό δελτίο τύπου της Αστυνομίας διαπιστώνει κανείς ότι δεν γίνεται αναφορά σε άρση του απορρήτου.
Η άρση του απορρήτου που προβλέπεται από τον Ν.2225/1994 (όπως τροποποιήθηκε και ισχύει) είναι η συνταγματικά προβλεπόμενη διαδικασία για τον περιορισμό του απορρήτου των επικοινωνιών, αλλά σύμφωνα με το άρθρο 19 του Συντάγματος αφορά "ιδιαιτέρως σοβαρά εγκλήματα". 
O συγκεκριμένος καθορισμός των ιδιαιτέρως σοβαρών εγκλημάτων προσδιορίζεται από τον κοινό νομοθέτη, ο οποίος σεβόμενος το γράμμα και το πνεύμα του Συντάγματος περιέλαβε στον σχετικό κατάλογο μόνο ορισμένα σοβαρά κακουργήματα.

Τα αδικήματα της κακόβουλης βλασφημίας και της εξύβρισης νεκρού είναι πλημμελήματα, επομένως δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο των εγκλημάτων για τα οποία επιτρέπεται η άρση του απορρήτου. 
Σημειωτέον ότι επειδή το απόρρητο των επικοινωνιών είναι συνταγματικό δικαίωμα, ο συνταγματικός νομοθέτης έχει ορίσει τις δικαστικές αρχές ως αρμόδιες για να διατάξουν την σχετική άρση. ...

Επιτέλους τέλος στην ασυδοσία των εισπρακτικών από σήμερα. Αναλυτικά τα δικαιώματα των οφειλετών

Επιτέλους δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ισχύει από σήμερα το νέο νομικό καθεστώς που διέπει τις εισπρακτικές εταιρείες και που θα βάλει ένα τέλος στα ενοχλητικά τηλεφωνήματα ακόμη και σε...βάρβαρες ώρες. Οι εισπρακτικές οφείλουν πλέον να ενοχλούν μόνο σε εργάσιμες ώρες και ημέρες, ενώ ο οφειλέτης έχει το δικαίωμα να ζητήσει ακόμη και άρση του απορρήτου των τηλεφωνικών συνομιλιών, προκειμένου να αποδείξει ότι ενοχλείται.

Απαγορεύεται οι εισπρακτικές εταιρείες να μας πιέζουν να πουλήσουμε ένα περιουσιακό στοιχείο για να εξοφλήσουμε. Απαγορεύεται επίσης να μας τηλεφωνούν όποια ώρα θέλουν ή ακόμη και να μας κάνουν ρεζίλι στη δουλειά μας.
Αν ο οφειλέτης δηλώσει απροθυμία ή δυσχέρειες ανταπόκρισης η εισπρακτική οφείλει «να μην αρχίσει ή να μην συνεχίσει την ενημέρωση» .Επίσης, το νομοσχέδιο επιχειρεί να προστατεύσει τους οφειλέτες από τα ενοχλητικά τηλεφωνήματα στον χώρο εργασίας: «η επικοινωνία στο χώρο της εργασίας θα πραγματοποιείται μόνο αν το έχει αποδεχθεί ο οφειλέτης και αυτή γίνεται κατά τρόπο που δεν επιτρέπει την γνώση τρίτων για το σκοπό ή το περιεχόμενο της επικοινωνίας»
Δείτε τι ακριβώς προβλέπεται από το νόμο

1. Η τηλεφωνική επικοινωνία από την Εταιρεία για την ενημέρωση του οφειλέτη για ληξιπρόθεσμη απαίτηση επιτρέπεται να πραγματοποιείται μετά την πάροδο δέκα ημερών από την ημέρα που αυτή κατέστη ληξιπρόθεσμη, από τις 9:00 έως 20:00 και μόνο τις εργάσιμες ημέρες.
2. Οι δανειστές παρέχουν στις Εταιρείες μόνο τα αναγκαία για την επικοινωνία στοιχεία των οφειλετών
3. Οι Εταιρείες χρησιμοποιούν τα δεδομένα των οφειλετών για τους σκοπούς, για τους οποίους διαβιβάσθηκαν τα δεδομένα από τον δανειστή σύμφωνα με τον παρόντα νόμο, καθώς και για την υπεράσπιση δικαιώματός τους ενώπιον των δικαστηρίων ή άλλης δημόσιας αρχής. ...

Η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου Χάγης (Γερμανία_κατά_Ιταλίας,_παρέμβαση Ελλάδας)

.

Σχετικό: Το χρονικό της δίκης στη Χάγη για τις γερμανικές αποζημιώσεις 

 

Εκδόθηκε σήμερα από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης η απόφαση επί της προσφυγής που άσκησε η Γερμανία κατά της Ιταλίας για παραβίαση του διεθνούς δικαίου λόγω της εκδίκασης από τα ιταλικά δικαστήρια υποθέσεων που αφορούν αποζημιώσεις για αδικοπραξίες του Τρίτου Ράιχ. Η Ελλάδα είχε ασκήσει το ένδικο βοήθημα της παρέμβασης ενώπιον του Δικαστηρίου. (βλ. Δελτίο τύπου και πλήρες κείμενο απόφασης).

Το Δικαστήριο με την Απόφασή του - η οποία είναι τελική- έκρινε

1) με 12 ψήφους έναντι τριών ότι η Ιταλική Δημοκρατία παραβίασε την υποχρέωσή της για σεβασμό της ετεροδικίας που απολαμβάνει η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, κατά το διεθνές δίκαιο, διότι δέχθηκε αστικές αξιώσεις που βασίζονται σε παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου τις οποίες διέπραξε το Γερμανικό Ράιχ μεταξύ των ετών 1943 και 1945,

2) με 14 ψήφους έναντι μιας ότι η Ιταλική Δημοκρατία έχει παραβίαση την υποχρέωση σεβασμού της ετεροδικίας που απολαμβάνει η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας κατά το διεθνές δίκαιο, επειδή έλαβε εκτελεστικά μέτρα στο ακίνητο της Villa Vigoni,

3) με 14 ψήφους έναντι μιας ότι η Ιταλική Δημοκρατία παραβίασε την υποχρέωση σεβασμού της ετεροδικίας που απολαμβάνει η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, κηρύσσοντας εκτελεστές στην Ιταλία τις αποφάσεις των Ελληνικών δικαστηρίων που βασίζονται σε παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που διαπράχθηκαν στην Ελλάδα από το Γερμανικό Ράιχ,

4) με 14 ψήφους έναντι μιας ότι η Ιταλική Δημοκρατία πρέπει να διασφαλίσει ότι οι αποφάσεις των δικαστηρίων της και άλλων δικαστικών αρχών που παραβίασαν την ετεροδικία που απολαμβάνει η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας παύουν να ισχύουν, θεσπίζοντας κατάλληλα νομοθετικά ή άλλα μέτρα της δικής της επιλογής (της Ιταλίας).

(5) απορρίπτει, ομόφωνα, όλες τις άλλες προτάσεις της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας

1. Αντικείμενο της διαφοράς και δικαιοδοσια του Δικαστηρίου.

Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι στις 23 Δεκεμβρίου 2008 ...

Ε-Lawyer στον ΣΚΑΪ για τη νομοθεσία περί blog: Στην_εκπομπή_ΟΝline_περί_νομοθεσίας_για_ιστολόγια

Σχετικό: ΔΙΑΛΟΓΟΣ: Θα τους αφήσουμε να μας φιμώσουν;

Διαχρονικός Τίτλος: Κύριε πρωθυπουργέ, σας έχει ψυλλιαστεί ο κόσμος... τι το θέλετε το νέο νομοσχέδιο για την ποινικοποίηση του διαδικτύου;

Σχόλιο, από "Ενωμένοι Bloggers": 

Τεκμήριο αθωότητας, ΜΜΕ και δημόσιος διάλογος

Σχετικό: O Ντομινίκ Στρος Καν, ο Πατριάρχης Ειρηναίος και μια αποκάλυψη που εκθέτει τους συκοφάντες του

Από τη μια πλευρά, υπάρχει το τεκμήριο της αθωότητας, ένας κανόνας που ισχύει σε κάθε δημοκρατικό πολίτευμα και, κατά τον οποίο, ουδείς επιτρέπεται να θεωρείται ένοχος, εάν δεν αποφανθεί σε αμετάκλητο βαθμό το αρμόδιο δικαστήριο. Ο κανόνας πρέπει να είναι σεβαστός από όλους: από τις δημόσιες αρχές, από τα πολιτικά πρόσωπα, από τα μέσα ενημέρωσης, αλλά και από τους πολίτες.
Από την άλλη, υπάρχει η ελευθερία της έκφρασης που επικαλούνται όσοι θέλουν να σχολιάσουν μια νομική υπόθεση που μπορεί να παρουσιάζει γενικότερο ενδιαφέρον. Η ελευθερία της έκφρασης έχει ένα ευρύτατο περιεχόμενο και σαφώς περιλαμβάνει τόσο την ενημέρωση για θέματα δημόσιου ενδιαφέροντος, όσο και τον σχολιασμό τους.
Δεν κατισχύει όμως του τεκμηρίου της αθωότητας:
η ενημέρωση και ο σχολιασμός μπορεί να γίνει και χωρίς ανεπιφύλακτες κρίσεις περί ενοχής ή αθωότητας του ατόμου που έχει εμπλακεί στην υπόθεση. Πολύ πρόσφατα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδίκασε την Ελλάδα για παραβίαση του τεκμηρίου της αθωότητας, επειδή στελέχη της πολιτικής ηγεσίας έκαναν δηλώσεις στα μέσα ενημέρωσης περί της καταδίκης του πρώην ...

Καταγγελίες για πρωτοφανείς παρανομίες από αστυνομικούς

Τα γεγονότα που καταγγέλλονται εις βάρος αστυνομικών από χθες το μεσημέρι είναι πέραν κάθε φαντασίας: εκτός από απρόκλητες επιθέσεις σε πολίτες, υπάρχουν και καταγγελίες ακόμα και για εν ψυχρώ κλοπές αντικειμένων μεγάλης αξίας (λ.χ. κοσμήματα, συσκευές) από πολίτες κατά τη διάρκεια ερευνών.
Δεν θα πρέπει να μείνει κανένα στέλεχος της αστυνομίας ατιμώρητο για τέτοιες παραβιάσεις.
Ας μην περιμένουμε φυσικά από τις άχρηστες πολιτικές ηγεσίες να αναλάβουν κάποιο ρόλο: οι πολίτες πρέπει να αυτενεργήσουν και να χρησιμοποιήσουν τα δικαιώματα που παρέχει ο νόμος.
Τα θύματα κλοπών και άλλων παράνομων πράξεων θα πρέπει να καταθέτουν αμέσως αναφορές στο Τμήμα Εσωτερικών Υποθέσεων της Αστυνομίας (βλ. εδώ), αλλά και μηνύσεις - εγκλήσεις (στα αστυνομικά τμήματα που έγινε το αδίκημα ή στις υπηρεσίες της Εισαγγελίας με τη συνδρομή δικηγόρου). ...

Η “πραγματική” Δημοκρατία αποτελείται από δύο πυλώνες: την αρχή της πλειοψηφίας, αλλά και την αρχή του κράτους δικαίου. .

Σχετικό: Η Δικαιοσύνη στην υπηρεσία της κοινωνικής δικαιοσύνης 

Η άμεση δημοκρατία είναι ολοκληρωτισμός

Γράφει ο  Βασίλης Σωτηρόπουλος*

"Δεν μπορούμε να έχουμε πραγματική Δημοκρατία μόνο με την αρχή της πλειοψηφίας, γιατί έτσι θα τραυματιζόταν ανεπίτρεπτα μια σύγχρονη κατάκτηση του πολιτισμού: ο σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων, ο οποίος αναγνωρίζεται ακόμη και για αντιδημοφιλείς κοινωνικές ομάδες, για μειονότητες, μειοψηφίες, ή ακόμη και για ατομικές περιπτώσεις, όπως ο χειρότερος εγκληματίας, τον οποίο μια Δημοκρατία πρέπει να αντιμετωπίζει με πλήρη αναγνώριση των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου, αλλιώς έχει αποτύχει η ίδια ως σύστημα. Οι άμεσες εκτελέσεις χωρίς δίκη δεν είναι ίδιον ενός κράτους δικαίου, αλλά ενός περιβάλλοντος στο οποίο απλώς επιβιώνει ο πιο δυνατός. Αυτό όμως δεν έχει καμία σχέση με την δικαιοσύνη, αλλά αποτελεί απλή συγκυρία, τύχη. Στην πραγματική Δημοκρατία, η δικαιοσύνη πρέπει να είναι ο κανόνας κι οχι η εξαίρεση."

To πλήρες κείμενο στο protagon.gr:

Εσφαλμένη και η τρίτη γνωμοδότηση Εισαγγελίας Αρείου Πάγου για την ανωνυμία

Σχετικό: Γνωμοδότηση του εισαγγελέα Αρείου Πάγου Ι. Τέντε τίθεται κατά της ανωνυμίας στο Internet ακόμη και για πλημμελήματα

Γράφει ο Βασίλης Σωτηρόπουλος

Εκδόθηκε και τρίτη γνωμοδότηση της εισαγγελίας του Αρείου Πάγου σχετικά με το θέμα της ανωνυμίας στο Διαδίκτυο. Η πρώτη γνωμοδότηση είχε εκδοθεί το καλοκαίρι του 2009 και είχε υποστηρίξει την άποψη ότι τα εξωτερικά στοιχεία της επικοινωνίας (δηλαδή τα "ίχνη" όπως η IP του υπολογιστή) δεν καλύπτονται από το απόρρητο, οπότε δεν χρειάζεται καν να ακολουθηθεί η "βαριά" διαδικασία της άρσης του απορρήτου (που προβλέπεται μόνο για ορισμένα κακουργήματα). Δηλαδή για κάθε αδίκημα (ακόμα και για εξύβριση), υποστήριζε εκείνη η γνωμοδότηση, οφείλει ο πάροχος της πρόσβασης στο διαδίκτυο να παρέχει στις ανακριτικές αρχές το όνομα του συνδρομητή που αντιστοιχεί στον εκάστοτε χρήστη. Μάλιστα, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου είχε φτάσει στο σημείο να κρίνει ότι η Οδηγία 2006/24/ΕΚ που όριζε ότι η εκάστοτε εθνική νομοθεσία για το απόρρητο ισχύει για τα εξωτερικά στοιχεία της επικοινωνίας, δεν έχει δήθεν επιρροή στο εν λόγω νομικό θέμα, επειδή το κοινοτικό δίκαιο δεν μπορεί να μεταβάλει το Σύνταγμα! (Βλ. εκτενή σχολιασμό εδώ και αντιδράσεις από νομικούς εδώ).
H τρίτη γνωμοδότηση είναι αυτή (βλ. εδώ).

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι το Σύνταγμα δεν κάνει διαχωρισμό ανάμεσα σε "εξωτερικά" και "εσωτερικά" στοιχεία επικοινωνίας, προστατεύοντας συνολικά κάθε μορφή επικοινωνίας και ανταπόκρισης και θέτοντας τις αυστηρές εγγυήσεις της άρσης του απορρήτου προκειμένου να εντοπιστούν οι φερόμενοι ως δράστες συγκεκριμένων κακουργημάτων. Συγκεκριμένα το Σύνταγμα αναφέρει στο άρθρο 19 (βλ. εδώ) ότι το απόρρητο δεν δεσμεύει τις δικαστικές αρχές σε δύο μόνο περιπτώσεις (α) διερεύνηση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων και (β) λόγους εθνικής ασφάλειας.
Φέτος όμως ψηφίστηκε τελικά από τη Βουλή ο νόμος 3917/2011 (βλ. εδώ) που ενσωματώνει την Οδηγία 2006/24/ΕΚ (υποχρεωτική διατήρηση δεδομένων κίνησς και θέσης) και τώρα πια το εν λόγω θέμα αποτελεί εσωτερικό δίκαιο. Οπότε, η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος επανήλθε με νέο ερώτημα στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου για το κατά πόσον μετά από αυτή τη νομοθετική μεταβολή εξακολουθεί να ισχύει η γνωμοδότηση του 2009. Κρίσιμη είναι η διάταξη του άρθρου 4, κατά την οποία, τα "δεδομένα κίνησης και θέσης", δηλαδή τα στοιχεία για την ταυτοποίηση του συνδρομητή μιας σύνδεσης, παρέχονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.2225/1994, δηλαδή σύμφωνα με τις διατάξεις της άρσης του απορρήτου. Ο νόμος είναι ξεκάθαρος σε αυτό το σημείο! Μόνο με την διαδικασία της άρσης του απορρήτου (δηλ. μόνο για ορισμένα κακουργήματα) μπορεί να δοθούν αυτά τα στοιχεία στις αρμόδιες αρχές. ...

Οι δικαστές μαθαίνουν το δίκαιο του διαδικτύου

 Γράφει ο Βασίλης Σωτηρόπουλος

 

Σήμερα ήμουν στα δικαστήρια Πειραιά, υπεράσπιση σε αδίκημα φερόμενης συκοφαντικής δυσφήμησης μέσω Διαδικτύου. Είχαμε συμφωνήσει το κλείσιμο της υπόθεσης με το αντίδικο μέρος και φτάσαμε στο δικαστήριο για το τυπικό σκέλος της ανάκλησης. Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση που η πρόεδρος, αμέσως μόλις είδε την δικογραφία, διαπίστωσε ότι κακώς είχε εισαχθεί από την εισαγγελία με τις διατάξεις "δια του τύπου", ενώ έπρεπε να είχε εισαχθεί με τις γενικές διατάξεις (κι άρα έπρεπε να δικαστεί από μονομελές κι όχι από τριμελές δικαστήριο). Ενώ μάλιστα το θέμα ήταν πια τυπικό, αφού δεν θα γινόταν η δίκη, με εντυπωσίασε ότι η πρόεδρος σκεφτόταν να εκδώσει απόφαση για αυτό το δικονομικό σκέλος, ανεξάρτητα από την ανάκληση της μήνυσης!

Το θέμα αυτό θα αποτελούσε την πρώτη ένσταση που θα υπέβαλα σήμερα, αν δικαζόταν η υπόθεση. Είναι ευτύχημα φυσικά ότι τα μέρη προτίμησαν τον εξώδικο συμβιβασμό. Αλλάοι δικαστές με εντυπωσίασαν. Όταν ρώτησα, από περιέργεια, την πρόεδρο αν θα έβγαζε την απόφαση "για νομολογία", απάντησε ότι "έχουμε ήδη νομολογία". Πολύ σωστά. Έχει γίνει δηλαδή δικαστική συνείδηση πλέον ότι στο διαδίκτυο δεν εφαρμόζεται ο νόμος περί τύπου. Μια ευχάριστη έκπληξη για όσους ασχολούνται με υποθέσεις Διαδικτύου. 

 e-lawer

==========================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"

Τα ενημερωτικά blogs και το δίκαιο (Ενημερωτικό blog και δεοντολογία δεν είναι έννοιες ασύμβατες μεταξύ τους)

 Γράφει ο Βασίλης Σωτηρόπουλος στο e-lawyer 
(ένα νομικό ιστολόγιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην ψηφιακή εποχή)

Ο δημόσιος λόγος έχει διττή φύση: αφενός αποτελεί ατομικό δικαίωμα (ελευθερία της έκφρασης) κι αφετέρου συνιστά μέσο ενάσκησης εξουσίας. Δεν είναι τυχαίος ο αγώνας -ή και πόλεμος !- για την κατάκτηση ενός δημόσιου βήματος που θα έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ακροατήριο. Ακόμα και η ίδια η κανονιστική δύναμη των νόμων εξαρτάται από τη δημοσιοποίησή τους. Ο Καντ δίδασκε ότι συστατικό της επιβολής του νόμου είναι η "γενική κοινοποίηση" του. Όταν κάτι έχει γίνει ευρύτατα γνωστό, το περιθώριο που έχεις να το αγνοήσεις είναι ελάχιστο και η άγνοια αυτή δυσχερώς δικαιολογείται μέσα σε μια οργανωμένη κοινωνία.

Στα παραδοσιακά μέσα έχουμε την κλασική ιεραρχική εξουσιαστική δομή, όπου η πληροφορία περνάει μέσα από διάφορα φίλτρα, τόσο σχετικά με τους κανόνες του δημοσιογραφικού επαγγέλματος (όπως η δεοντολογία) όσο και σχετικά με τα συμφέροντα της ιδιοκτησίας των επιχειρήσεων ενημέρωσης. Η δομή αυτή αλλάζει όταν εισέρχεται στο προσκήνιο το Διαδίκτυο, στην διαδραστική μορφή που απέκτησε την προηγούμενη δεκαετία: καθένας μπορεί με ελάχιστα τεχνικά μέσα να αποκτήσει ένα θεωρητικά παγκόσμιο δημόσιο βήμα, να ασκήσει το δικαίωμά του στην ελεύθερη έκφραση, αλλά και να ασκήσει μια ιδιότυπη μορφή εξουσίας: την διαμόρφωση της γνώμης του ακροατηρίου του, μεταδίδοντας είτε τις απόψεις του για διάφορα γεγονότα, είτε πληροφορίες και ειδήσεις. Η διείσδυση που απέκτησε το Διαδίκτυο έγινε ακόμη πιο ορατή, καθώς ακόμα και οι μεγάλες και οι πολυεθνικές επιχειρήσεις ενημέρωσης προσπαθούν να μεταβούν από τις κλασικές φόρμες (εφημερίδα, τηλεόραση, ραδιόφωνο, περιοδικό) στα νέα μέσα και τις εφαρμογές που παρέχονται με τα νέα εργαλεία που έφεραν το Διαδίκτυο όχι μόνο στο γραφείο και το σπίτι, αλλά και στις κινητές συσκευές κατά τις μετακινήσεις του κοινού. Το Διαδίκτυο είναι πολύ πιο ελκυστικό από τα παραδοσιακά μέσα. Το κοινό παύει πια να είναι ένα "τηλεοπτικό" - παθητικό κοινό, όπως είχε κατηγοριοποιηθεί τις προηγούμενες δεκαετίες, αλλά μπαίνει και το ίδιο στην λογική της μετάδοσης της πληροφορίας, μέσα από τις νέες εφαρμογές και την κουλτούρα ελεύθερης αναπαραγωγής, αναμετάδοσης, αλλά και συζήτησης των ειδήσεων μαζί με τους ψηφιακούς φίλους του.  ...

Ο δικαστικος ελεγχος του μνημονίου

Γράφει ο Βασίλης Σωτηρόπουλος

Δέχομαι συχνά τις τελευταίες μέρες ερωτήματα για την προσφυγή στη Δικαιοσύνη εναντίον του μνημονίου. Δημοσιεύω ένα επαναλαμβανόμενο ερώτημα μαζί με την απάντηση που έδωσα.

Καλησπέρα σας. Μπορεί να ελεγχθεί δικαστικά το αν έπρεπε να υπογραφεί με 180 η με 151 το μνημόνιο με το ΔΝΤ; 

Δεν είναι κυβερνητική πράξη που δεν επιδέχεται αίτηση ακυρώσεως;

Η κύρωση του μνημονίου γίνεται με νόμο ο οποίος στο ελληνικό δικαστικό σύστημα δεν προσβάλλεται ευθέως παρά μόνον εμμέσως δια προσβαλλομενης ατομικής πράξης που επιφέρει αποτελέσματα εις βάρος των δικαιωμάτων του εκάστοτε προσφεύγοντος. 
.

Αλλά ακόμη κι αν υπάρξει τέτοια πράξη ο δικαστικός έλεγχος δεν μπορεί να φτάσει σε ένα ζήτημα θέσπισης της νομοθεσίας ακόμη κι αν αυτή η θέσπιση ήταν αντισυνταγματική, διότι θεωρείται ότι έτσι υπεισέρχεται σε ένα ζήτημα εσωτερικής λειτουργίας της νομοθετικής εξουσίας, πράγμα που θα διατάρασσε τη συνταγματική αρχή της διάκρισης των εξουσιών. 
.

Ο έλεγχος που μπορούν να κάνουν τα δικαστήρια είναι όχι αν ο νόμος έπρεπε να λάβει περισσότερες ψήφους (λόγω αυξημένων πλειοψηφιών που απαιτούνται από το άρθρο 28 του Σ.) αλλά εάν θίγει συνταγματικό δικαίωμα του προσφεύγοντος. 
.

Οπότε δεν πρόκειται για κυβερνητική πράξη αφού δεν θεσπίστηκε από την εκτελεστική αλλά την νομοθετική εξουσία. Πρόκειται όμως για θέμα που αφορά τα interna corporis της Βουλής και αυτό ελλείψει Συνταγματικού Δικαστηρίου, δυστυχώς δεν είναι δικαστικά ελέγξιμο.

elawyer

==========================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"

"Δημοκρατία είναι όταν χτυπάει κάποιος την πόρτα σου στις έξι η ώρα το πρωί και είναι ο γαλατάς" Henri Jeanson

Σχετικό:

Α. When the FBI Knocks on Your Door - KNOW YOUR RIGHTS!

(please spread this video around)

Β. The FBI Knocked on My Door!

C. If an Agent Knocks

Για την Ελλάδα ψάξε σχετικά: E-Lawyer
(ένα νομικό ιστολόγιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην ψηφιακή εποχή)



==========================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"

E-legal: Βουλευτική ασυλία

Στο e-legal, ο Βασίλης Σωτηρόπουλος παρουσιάζει τη νομική πτυχή θεμάτων της επικαιρότητας, απαντώντας σε εξειδικευμένα ερωτήματα που όμως μας αφορούν όλους.

Στο πρώτο επεισόδιο, η εκπομπή ασχολείται με την ασυλία των μελών του Κοινοβουλίου: 

"την καταδίκη της Ελλάδας για βουλευτική ασυλία για τα αδικήματα που έκαναν οι βουλευτές πριν λάβουν τη βουλευτική ιδιότητα και την άρνηση του εφετείου να ακολουθήσει το ευρωπαϊκό δικαστήριο σε αυτό το θέμα."

e-legal: Θρησκευτικά σύμβολα σε κρατικές υπηρεσίες

e-legal: Πνευματική ιδιοκτησία και torrent sites

e-legal: Αντισυνταγματικές κάμερες και διατάξεις για τη λήψη του DNA

e-legal: To EΣΡ και η ομοφοβία στις αποφάσεις του

e-legal: Μισαλλόδοξος λόγος και Ελληνική Δικαιοσύνη

========================================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"

e-legal:Θρησκευτικά σύμβολα σε κρατικές υπηρεσίες

Το θέμα της παρουσίας θρησκευτικών συμβόλων σε κρατικές υπηρεσίες πραγματεύεται το πέμπτο επεισόδιο της εκπομπής e-legal. Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος εξετάζει μία σειρά σχετικών ερωτημάτων, τα οποία μπορούν να απαντηθούν με βάση το ισχύον δίκαιο.

Το πέμπτο επεισόδιο e-legal από το tvxs.gr

Δείτε εδώ τα προηγούμενα επεισόδια:

e-legal: Πνευματική ιδιοκτησία και torrent sites

e-legal: Αντισυνταγματικές κάμερες και διατάξεις για τη λήψη του DNA

e-legal: To EΣΡ και η ομοφοβία στις αποφάσεις του

e-legal: Βουλευτική ασυλία

========================================================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"

ΕΠΣΕ: Eφετείο Αθηνών αγνοεί ευρωκαταδίκες και χορηγεί ασυλία σε βουλευτή!

 E=LAWYER

 Αντιγράφω από σημερινό δελτίο τύπου του ΕΠΣΕ:

Το  Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) γνωστοποιεί πως σήμερα ενώπιον του Γ’ Τριμελούς Εφετείου Αθηνών (Πλημμελήματα) (Πρόεδρος Γεώργιος Χριστοδούλου – Μέλη Γαρυφαλιά Χαραλαμπίδη-Στατελοπούλου και Μαρία  Ανδρεάδου-Δημητροπούλου – Εισαγγελέας Αγγελής Ιωάννης) δικαζόταν η πρώην Γενική Γραμματέας Ισότητας στις κυβερνήσεις Νέας Δημοκρατίας (ΝΔ) Ευγενία Τσουμάνη για συκοφαντική δυσφήμηση του ΕΠΣΕ 
 (βλπ. «Υποψήφια Επικρατείας ΝΔ υπόδικη για συκοφαντική δυσφήμηση του ΕΠΣΕ. Εκκρεμούν σε βάρος της κατηγορίες για παράβαση καθήκοντος, ψευδή βεβαίωση και έκθεση του κράτους ενώπιον άλλων χωρών και του ΟΗΕ!» στην ιστοσελίδα http://cm.greekhelsinki.gr/index.php?sec=192&cid=3523).

Ο δικηγόρος  της κατηγορούμενης Νίκος Λίβος 
(επίκουρος καθηγητής ποινικού δικαίου Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόσφατα διορισθείς τακτικό μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου Φυλακών) 
υπέβαλε αίτημα αναστολής της δίωξης με βάση το Άρθρο 62 του Συντάγματος καθώς και αίτημα διόρθωσης του παραπεμπτικού βουλεύματος που ανέφερε πως υπήρχαν επαρκείς ενδείξεις για να παραπεμφθεί η κατηγορούμενη και για παράβαση καθήκοντος, ψευδή βεβαίωση και έκθεση του κράτους ενώπιον άλλων χωρών και του ΟΗΕ.

Ο δικηγόρος  του ΕΠΣΕ Βασίλης Σωτηρόπουλος επισήμανε πως οι πράξεις τελέστηκαν πριν την εκλογή στο βουλευτικό αξίωμα και άρα δεν καλύπτονται από την ασυλία όπως αναπτύσσεται στο συνημμένο υπόμνημα για τη δυνατότητα εκδίκασης της υπόθεσης με βάση την ΕΣΔΑ και το Σύνταγμα, με βάση πρόσφατες καταδικαστικές αποφάσεις του ΕΔΔΑ.

Προσκόμισε επίσης από τη βιβλιογραφία τη σύμφωνη γνώμη του συνταγματολόγου, επί χρόνια βουλευτή και σημερινού Υπουργού Εθνικής Άμυνας Ευάγγελου Βενιζέλου, κατά τον οποίο δεν χρειάζεται αναθεώρηση του Άρθρου 62 του Συντάγματος για την σύμφωνη με το Άρθρο 6 της ΕΣΔΑ εφαρμογή του. Ζήτησε να προχωρήσει η δίκη για να μην υπάρξει και τρίτη σχετική καταδίκη της Ελλάδας...

Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιά: ο νόμος περί Τύπου δεν εφαρμόζεται στα blogs

elawyer

Ένας νομικός είναι ευτυχής όταν ανοίγει νέους δρόμους στην επιστήμη. Οι μεταβολές στην νομολογία των δικαστηρίων σε μείζονα, θεσμικά θέματα, όπως είναι η ελευθερία της έκφρασης, δεν επέρχονται με απλή αναπαραγωγή των "αυτονόητων" ή της "κοινής λογικής". Χρειάζεται τόλμη για να επιβάλεις την ρήξη, αλλά και στέρεη θεμελίωση με τα μεθοδολογικά εργαλεία της επιστήμης του δικαίου.  

Το θέμα της εφαρμογής ή μη του νόμου περί Τύπου στα ιστολόγια, το οποίο οι ίδιοι οι Δικαστές στην παρακάτω απόφασή τους χαρακτηρίζουν "ακανθώδες", είναι στην πραγματικότητα ένα ζήτημα που προϋποθέτει την ορθή τοποθέτηση των πολλαπλών ερωτημάτων που εγείρει. Υπάρχει κενό δικαίου; Εάν υπάρχει, το κενό αυτό πρέπει να καλυφθεί με αναλογική εφαρμογή του νόμου περί Τύπου; Ή μήπως αρκεί η εφαρμογή των γενικών διατάξεων του Αστικού Κωδικα περί προσβολής της προσωπικότητας; Oι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα προϋποθέτουν εις βάθος μεθοδολογική ανάλυση των συγκρινόμενων περιστάσεων και επαναστάθμιση των διακυβευόμενων δικαιωμάτων και συμφερόντων. 

Μέχρι πρόσφατα, τα δικαστήρια - με διάφορες διακυμάνσεις- δέχονταν την αναλογική εφαρμογή του νόμου περί Τύπου στο Διαδίκτυο (Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιά 27/2009), ακόμα και στα ιστολόγια (Μονομελές Πρωτοδικείο Ροδόπης 44/2008). Ιδίως στην δεύτερη απόφαση, κρίθηκε ότι η έλλειψη "επιχειρηματικής

4η Ημέρα Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων

elawyer

Η 28η Ιανουαρίου έχει καθοριστεί εδώ και 4 χρόνια από το Συμβούλιο της Ευρώπης, ως η Ημέρα Προστασίας Δεδομένων. Η ημερομηνία επελέγη γιατί στις 28 Ιανουαρίου 1981 υπογράφηκε στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, η πρώτη διεθνής (ευρωπαϊκή) σύμβαση για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της αυτοματοποιημένης επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων (η Σύμβαση 108).

Άλλη μια ανούσια "παγκόσμια ημέρα"; Όχι ακριβώς: ουσιώδες στοιχείο για την προστασία προσωπικών δεδομένων είναι ότι οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους για να είναι σε θέση να τα ασκήσουν. Ένα μεγάλο μέρος της νομοθετικής προστασίας προσωπικών δεδομένων βασίζεται σε ειδικά δικαιώματα που έχει καθένας μας: αν δεν τα ασκούμε και υποπίπτουν σε αχρησία, τότε επιτρέπουμε εμμέσως την ολοένα αυξανόμενη παράνομη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. Τα δικαιώματα αυτοπροστασίας είναι (σχηματικά) τα εξής τρία: