Μάνος Χατζιδάκις - «Τα παιδιά της γαλαρίας» οι «ηττημένοι-νικητές» του Δεκέμβρη

►Πως φτάσαμε στα Δεκεμβριανά; ►Ποια ήταν η τακτική του ΚΚΕ; 

 ►Ποια ήταν η τακτική της Μεγάλης Βρετανίας και της Σοβιετικής Ενωσης; 

 ►Ποια η σχέση του αγώνα του ΕΛΑΣ με τις γειτονικές βαλκανικές χώρες;

Επιμέλεια κειμένου: Ειρήνη Αϊβαλιώτου

Τα Δεκεμβριανά ήταν η αγανάκτηση των παιδιών της γαλαρίας που βλέπαν τους συντρόφους τους και τα όνειρά τους στα φέρετρα, από σφαίρες που ρίξαν δωσίλογοι και φασίστες, φορώντας γαλάζιους μανδύες εθνικοφροσύνης…

Απόσπασμα από του Μάνου Χατζιδάκι που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Το Τέταρτο» (τεύχος 3, Ιούλιος 1985). Ο Χατζιδάκις επικαλέστηκε «κομμάτι» από τον τίτλο της ταινίας «Τα Παιδιά του Παραδείσου» του κορυφαίου Γάλλου κινηματογραφιστή Μαρσέλ Καρνέ, δανειζόμενος όμως την «ψυχή» της, δηλαδή την περίφημη εικόνα του ζωηρού, θεατρόφιλου νεαρόκοσμου που, από τις φθηνές θέσεις του εξώστη, ύψωνε «αντάρτικο» -στην ουσία ενάντια στους Γερμανούς και όχι μόνο- απέναντι στα επί σκηνής τεκταινόμενα.

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο του συνθέτη :

Πάει έφυγε το τρένο - Μάνος Χατζιδάκις, Νένα Βενετσάνου

 

Σβήνει τ' αστέρι του βοριά στην ανηφοριά

κι ένα ποτάμι φωτεινό κυλάει στον ουρανό.

Κοιμούνται ακόμα τα παιδιά κάτω απ' τη ροδιά

και μ' ένα δάκρυ μου θολό τα μάτια τους φιλώ.

Πάει έφυγε το τρένο, έφυγες κι εσύ σταλαγματιά χρυσή

σταλαγματιά χρυσή.

Πάει χάθηκε το τρένο, χάθηκες κι εσύ σε γαλανό νησί

σε γαλανό νησί.

Πήρες απ' το καλοκαίρι στο μικρό σου χέρι

το λαμπερό τ' αστέρι και πήγες σ' άλλη γη.

Μ' όνειρα κι εγώ πηγαίνω να σε περιμένω

νερό σταματημένο σε δροσερή πηγή.

Πάει έφυγε το τρένο έφυγες κι εσύ σταλαγματιά χρυσή

σταλαγματιά χρυσή.

Πάει έφυγε το τρένο - Νένα Βενετσάνου

Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις - Στίχοι: Νίκος Γκάτσος

Από το δίσκο: Η Νένα Βενετσάνου τραγουδά Μάνο Χατζιδάκι:

Μάνος Χατζιδάκις - «Βιογραφικό σε πρώτο προσωπικό»

Ο Μάνος Χατζιδάκις πέθανε σαν σήμερα, 15 Ιουνίου 1994

Αδιαφορώ για την δόξα. Με φυλακίζει στα όρια που εκείνη καθορίζει κι' όχι εγώ. Πιστεύω στο τραγούδι που μας αποκαλύπτει κι όχι σ' αυτό που μας διασκεδάζει και μας κολακεύει εις τας βιαίως αποκτηθείσας συνήθειές μας.

Επιθυμώ να έχω πολλά χρήματα για να μπορώ να στέλνω «εις τον διάβολον» - πού λένε - κάθε εργασία που δεν με σέβεται. Το ίδιο και τους ανθρώπους.

Ένα ιδιαίτερα καυστικό κείμενο για όλους και για όλα του Μάνου Χατζιδάκι με τον τίτλο «Βιογραφικό σε πρώτο προσωπικό» που το έγραψε το 1980 στη Μελβούρνη. Αυτούσιο το κείμενο έχει ως εξής:

«Γεννήθηκα στις 23 Οκτώβρη του '25, στην Ξάνθη τη διατηρητέα κι όχι την άλλη τη φριχτή που χτίστηκε μεταγενέστερα από τους μεταπολεμικούς της ενδοχώρας μετανάστες.

Η μητέρα μου ήταν από την Αδριανούπολη και ο πατέρας μου απ' την Κρήτη. Με φέραν το '31 στην Αθήνα απ' όπου έλαβα την Αττική παιδεία - όταν ακόμη υπήρχε στον τόπο μας και Αττική και Παιδεία.

Είμαι λοιπόν γέννημα δύο ανθρώπων που δεν συνεργάστηκαν ποτέ, εκτός απ' την στιγμή που αποφάσισαν την κατασκευή μου. Γι' αυτό και περιέχω μέσα μου όλες τις δυσκολίες του Θεού και όλες τις αντιθέσεις. Όμως η αστική μου συνείδηση, μαζί με τη θητεία μου την Ευρωπαϊκή, φέραν έν' αποτέλεσμα εντυπωσιακό. Εγινα τόσο ομαλός, έτσι που οι γύρω μου να φαίνονται ως ανώμαλοι.

Η κατοχική περίοδος μου συνειδητοποίησε πως δεν χρειαζόμουν τα μαθήματα της Μουσικής, γιατί με καθιστούσαν αισθηματικά ανάπηρο και ύπουλα μ' απομάκρυναν απ' τους αρχικούς μου στόχους που ήταν: Να διοχετευθώ, να επικοινωνήσω και να εξαφανιστώ. Γι' αυτό και τα σταμάτησα ευθύς μετά την κατοχή - σαν ήρθε η απελευθέρωση. Δεν σπούδασα σε Ωδείο και συνεπώς δεν μοιάζω φυσιογνωμικά με μέλος του γνωστού Πανελληνίου Μουσικού Συλλόγου.

Ταξίδεψα πολύ. Κι' αυτό με βοήθησε ν' αντιληφθώ πώς η βλακεία δεν ήταν μόνο προϊόν του τόπου μας αποκλειστικό, όπως περήφανα αποδεικνύουν συνεχώς οι Έλληνες σωβινιστές και οι ντόπιοι εθνικιστές. Έτσι ενισχύθηκε η έμφυτη ελληνικότητά μου και μίκραινε κατά πολύ ο ενθουσιασμός μου για τους αλλοδαπούς. . .

"Απαντήστε Παρακαλώ" 1989 με τον Κώστα Σερέζη: Μάνος Χατζιδάκις (Συνέντευξη)

Καταπληκτικός Χατζιδάκις και υπέροχη συνέντευξη σε κρατάει μέχρι το τέλος! 

Ο Χατζιδάκις εκτός από τεράστιος δημιουργός  ήταν και ένας πανέξυπνος σκεπτόμενος άνθρωπος που δεν μάσαγε ποτέ τα λόγια του και δεν έλεγε στον κόσμο αυτό που θέλει να ακούσει αλλά πάντα την αλήθεια και ας μην τους άρεσε! Πόσο λείπουν από αυτό τον τόπο σήμερα προσωπικότητες όπως ο Χατζιδάκις που τα λόγια τους είχαν αξία και κύρος!

Η συνέντευξη από τα τριάντα δύο λεπτά 32:00 και μετά γίνεται ανατριχιαστική με το πώς περιγράφει, σχεδόν προφητικά, αυτό που συμβαίνει τώρα στον Ελληνικό χώρο και στην Ευρώπη.

Πόσο μακρινό μας φαίνεται το 1989 μετά από 30 χρόνια.Πόσο απολαυστική είναι μία συνέντευξη ενός σκεπτόμενου πνευματικού ανθρώπου που ο λόγος του δεν εξυπηρετεί καμία σκοπιμότητα και πόσο μακρινό φαίνεται αυτό στην εποχή μας που ζούμε έναν ξεπεσμό.

Τι είπε ο άνθρωπος το 1989  "Όταν δεν έχουμε κάτι σοβαρό να προσθέσουμε (στην Ευρώπη, στον κόσμο) γιατί να υπάρχουμε; Επειδή είμαστε Έλληνες;" 

Ακριβώς αυτό 

Τελικά όταν κάποιος είναι ευφυής, μορφωμένος, καλλιεργημένος και οξυδερκής αντιλαμβάνεται πολύ νωρίς - δεκαετίες πριν - τα σημάδια της κοινωνικής και πολιτισμικής νέκρωσης ενός τόπου

Τι ταγάρι είναι αυτός ο δημοσιογράφος; Ο Χατζιδάκις τον κατακεραύνωνε με τις απαντήσεις του για τις ανοησίες που ρωτούσε, κι αυτός επέμενε παραφράζοντας την ερώτηση μηπως και τον ξεγελάσει

Ωραία τα λέει ο Χατζιδάκις,αλλά ποιός να τον καταλάβει. 

(από τα σχόλια αναγνωστών - βλέπε μετά το VIDEO) 

----------------------------------------------------

Σχετικό: Μάνος Χατζιδάκις, η μουσική ιδιοφυΐα της Ελλάδας 

Η μεγαλύτερη μουσική ιδιοφυΐα της Ελλάδας, ο Μάνος Χατζιδάκις, γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου του 1925 στην Ξάνθη, «τη διατηρητέα κι όχι την άλλη, τη φριχτή, που χτίστηκε μεταγενέστερα από τους εσωτερικούς της ενδοχώρας μετανάστες», όπως έλεγε και ο ίδιος.

 

Κώστας Σερέζης: Μετά από υπόδειξη φίλου διεξήλθα την παρούσα ανάρτηση της ΕΡΤ στο διαδίκτυο, όπως και τα σχόλια που επακολούθησαν και σπεύδω να πω ότι λυπάμαι για όσα άπρεπα, κι ενώ δεν βρίσκεται εν ζωή, διατυπώνονται απ’ αυτό το ανεξέλεγκτο “βήμα” για τον Μάνο Χατζιδάκι, έστω κι από λίγους, εξαιτίας της συνέντευξης που του πήρα, κοντά βέβαια στα διθυραμβικά σχόλια που υπερισχύουν. 

Κι αυτό γιατί ο σπουδαίος δημιουργός, που υπήρξε μια κορυφαία φυσιογνωμία του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού, υπήρξε ασυνήθιστα ευθύς και δίκαιος με τους άλλους. 

Κάποιες λεπτομέρειες από τη συνέντευξη μπορούν να αποδώσουν την ατμόσφαιρα στην οποίαν έγινε.

Με αγάπη και εκτίμηση για το έργο του προσέγγισα τον συνθέτη, ο οποίος συγκατένευσε γι’ αυτό μετά από πολλές προσπάθειες και χωρίς καμιά προσυνεννόηση για το περιεχόμενο. . . .

Έλληνες του Πνεύματος και της Τέχνης: Μάνος Χατζιδάκις

Η ζωή του Μάνου Χατζιδάκι ξετυλίγεται μέσα από την μοναδική αφήγηση του Διονύση Σαββόπουλου στο τρίτο επεισόδιο της σειράς Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης. Το εύρος, το βάθος και η επίδραση του έργου του μεγάλου καλλιτέχνη αλλά και το ήθος, η ασυμβίβαστη αξιοπρέπεια και η ευγένεια μιας από τις μεγαλύτερες μορφές που ανέδειξε ο σύγχρονος ελληνικός πολιτισμός, μέσα από ένα σύγχρονο ντοκιμαντέρ. Ο Διονύσης Σαββόπουλος αναζητά τις αιτίες που κάνουν το έργο του Μάνου Χατζιδάκι σήμερα, τόσα χρόνια μετά το θάνατό του, να παραμένει «ολοζώντανο» και βαθιά χαραγμένο στο παρόν μας. Ακολουθεί τα ίχνη του Μάνου στους χώρους που έζησε και δημιούργησε, περιπλανιέται στη ρωμαϊκή αγορά και στους δρόμους της πόλης, όπου ακούει τα τραγούδια του να δονούν ακόμα την καθημερινότητα των ανθρώπων. Η ζωή του Χατζιδάκι ξετυλίγεται μέσα από την μοναδική αφήγηση του Διονύση Σαββόπουλου, μέσα από πλούσιο και σπάνιο αρχειακό υλικό και μέσα από συνεντεύξεις που φωτίζουν τα γεγονότα, τους ανθρώπους και τους τόπους που σφράγισαν τη ζωή του. Μιλούν και αποκαλύπτουν άγνωστες λεπτομέρειες για τον Χατζιδάκι νεανικοί του φίλοι, όπως ο Νίκος Κούνδουρος, συνεργάτες του, όπως, η Μαρία Φαραντούρη, ο Παντελής Βούλγαρης, ο Μανώλης Μητσιάς... Παράλληλα, η εκπομπή φιλοξενεί νέα πρόσωπα, σύγχρονους δημιουργούς να μιλούν για το πώς εισπράττουν την επίδραση του Χατζιδάκι πάνω τους, για το πώς το ίχνος του παραμένει σήμερα τόσο βαθύ και ισχυρό, που εμπνέει δημιουργικά νέους ανθρώπους κι ας μην τον γνώρισαν ποτέ. Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης... ο Μάνος Χατζιδάκις,

=====================

 "O σιωπών δοκεί συναινείν"

Ραδιοφωνικά σχόλια από την εκπομπή του Μάνου Χατζιδάκι "Σχόλια του Τρίτου": Η δημογεροντία του μέλλοντος

Ραδιοφωνικά σχόλια από την εκπομπή του Μάνου Χατζιδάκι "Σχόλια του Τρίτου"

 

=====================

 "O σιωπών δοκεί συναινείν"

“Γιατί είπε ΟΧΙ ο Μεταξάς”; Ο Μάνος Χατζιδάκις είχε δώσει τη δική του απάντηση [Ραδιοφωνικό σχόλιο του Μάνου Χατζιδάκι για την 28 Οκτωβρίου]

Το ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου, κάθε χρόνο ειδικά τα τελευταία χρόνια φέρνει στη δημόσια συζήτηση το ερώτημα “ποιος το είπε”; Ο Μεταξάς ή ο λαός; Ακόμη και σ΄ αυτό το θέμα έχουμε τον τρόπο μας να “διχαζόμαστε”. Όχι όλοι, αλλά αρκετοί…

Ο Μάνος Χατζιδάκις, μια προσωπικότητα που δεν μπορεί να “διεκδικηθεί” από κόμματα και παρατάξεις, ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες του κόσμου, όχι μόνο της Ελλάδας,είχε δώσει τη δική του απάντηση. 76 δευτερόλεπτα είναι καμιά φορά πολλά για να πεις όσα πρέπει…

=====================

 "O σιωπών δοκεί συναινείν"

Φλέρυ Νταντωνάκη - Αθανασία - Μάνος Χατζιδάκις

Τι ζητάς αθανασία στο μπαλκόνι μου μπροστά

δεν μου δίνεις σημασία και η καρδιά μου πως βαστά

Σ' αγαπήσανε στον κόσμο βασιλιάδες, ποιητές

κι ένα κλωναράκι δυόσμο δεν τους χάρισες ποτές

Είσαι σκληρή σαν του θανάτου την γροθιά

μα ήρθαν καιροί που σε πιστέψαμε βαθιά

Κάθε γενιά δική της θέλει να γενείς Ομορφονιά,

που δεν σε κέρδισε κανείς

Τι ζητάς αθανασία στο μπαλκόνι μου μπροστά

ποια παράξενη θυσία η ζωή να σου χρωστά

Ήρθαν διψασμένοι Κροίσοι, ταπεινοί προσκυνητές

κι απ' του κήπου σου τη βρύση δεν τους πότισες ποτές

Είσαι σκληρή σαν του θανάτου τη γροθιά,

μα ήρθαν καιροί που σε πιστέψανε βαθιά

Κάθε γενιά δική της θέλει να γενείς Ομορφονιά,

που δεν σε κέρδισε κανείς...

=====================
"O σιωπών δοκεί συναινείν"

Το αιρετικό σχόλιο του Μάνου Χατζιδάκι για την 28η Οκτωβρίου: Αν λέγαμε «ναι»... [βίντεο]

Ο Μάνος Χατζιδάκις δεν ήταν μόνο ο ευαίσθητος, μαγικός, νοσταλγικός μουσικοσυνθέτης. Είχε και άποψη και δεν δίσταζε να την εκφράσει.

Πολλά χρόνια πριν, «τόλμησε» από ραδιοφώνου» να σχολιάσει την 28η Οκτωβρίου με τον δικό του αιρετικό τρόπο. Είχε προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις, όπως ήταν αναμενόμενο.

Τι έλεγε τότε ο Μάνος Χατζιδάκις;

«Επειδή είμαστε, η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν γιορτάζει την απελευθέρωση αλλά την έναρξη του πολέμου, τιμώντας ουσιαστικά έναν φασίστα δικτάτορα, ο οποίος υπό διαφορετικές συνθήκες θα έφτιαχνε μια Ελλάδα κατ' εικόνα και ομοίωση της ναζιστικής Γερμανίας.

Γιατί είπε το ΟΧΙ ο Μεταξάς, αφού θαύμαζε τον άξονα και κυβερνούσε με τον τρόπο του χιτλερικού εθνικοσοσιαλισμού;

Αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά... Oι πιέσεις, οι Άγγλοι, τα ανάκτορα κ.τλ. Μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί και αν λέγαμε ΝΑΙ; Πάλι στα ίδια θα ήμασταν. Ένα-δυο χρόνια υπό συμμαχική επιστασία –μήπως δεν είμαστε πέντε και δέκα χρόνια κάτω από αυτούς;– κι ύστερα μες στη συμμαχία και τέλος στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

Ασε και εκείνη τη μεταπολεμική ψευδαίσθηση που μας την καλλιεργούσαν και οι πρώτες μεταπολεμικές κυβερνήσεις μας, ότι ήμασταν οι πρωταγωνιστές του πολέμου, οι περιούσιοι των συμμάχων.

Πιστεύαμε στο τέλος, σαν τον Καραγκιόζη, πως εμείς σκοτώσαμε τον κατηραμένο όφι. Μεθύσαμε από δόξα, που μόνοι μας χαρίσαμε στους εαυτούς μας. Για μια ακόμη φορά νικήσανε οι Χίτες, οι κουτσαβάκηδες, οι ταγματασφαλίτες, οι βασανιστές και οι μέλλοντες Μιχαλόπουλοι και Κουρήδες. Αυτή είναι η 28η Οκτωβρίου».

=====================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"

94 χρόνια μετά τη γέννηση του, ήταν τελικά αριστερός ή δεξιός ο Μάνος Χατζιδάκις;

Μάνος Χατζιδάκις
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Τζούλια Τσιακίρη θυμάται τρία αξιομνημόνευτα τραπεζώματα με τον συνθέτη σε Νέα Υόρκη και Αθήνα και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει αριστερά και δεξιά σε ανθρώπους που έδωσαν περισσότερα απ' όσα πήραν.

Σένα σημείωμα που βρέθηκε στα χαρτιά του το 1994 ο ίδιος γράφει: «Τώρα που ζω με τον εαυτό μου βαθιά κι απόλυτα, θέλω να μάθω ο ίδιος ποιος υπήρξα, τι σκέφτηκα, πώς έζησα και τι είναι αυτό που συνθέτει την μελλοντική μου απουσία.»

Φέτος (το κείμενο γράφτηκε το 2013, είκοσι χρόνια μετά το θάνατο του συνθέτη) που συμπληρώθηκαν της απουσίας είκοσι χρόνια γράφτηκαν τόσα πολλά για κείνον, τόσα λατρευτικά και υμνητικά, τόσα ευτράπελα και χαριτωμένα, τόσες συγκινητικές λεπτομέρειες από τις σχέσεις με συνεργάτες και φίλους, ώστε τείνει να πιστέψει κανείς ότι όλα ισχύουν διαχρονικά, και ότι τα είκοσι χρόνια είναι τελικά ένα τίποτα.

Στο Μπρόντγουεϊ το 1967 με τον Χάρη Λεμονόπουλο και ξένους μουσικούς στα studio της Κολούμπια.

Προσθέτω κι εγώ κάτι εικόνες, κάτι χαλίκια σφηνωμένα στη μνήμη μου από τον άνθρωπο Μάνο Χατζιδάκι που ενώ απουσιάζει δεν ησυχάζει και ούτε αφήνει τους άλλους, απ’ ό,τι φαίνεται, να ησυχάσουν. Είχαμε συναντήσεις με όλη την ομάδα στο ειδυλλιακό εκείνο εντεκάμηνο που κράτησε η συνεργασία με το περιοδικό του, το «Τέταρτο» (1985), Βουκουρεστίου 15, λίγα βήματα από τη δεύτερη τριλογία της Πανεπιστημίου —εκείνη που αλίμονο δεν κρίθηκε διατηρητέα— Ορφανίδης, Ζόναρς, Φλόκας και λίγα συν λίγα ακόμα από το Corfu της Κριεζώτου και το Corner της Grande Bretagne. ...

Μάνος Χατζιδάκις για τις επετείους της 28ης: «Για άλλη μια φορά νίκησαν οι Χίτες»: Αμέσως, δε, σπεύδει να ξεκαθαρίσει:

Ενα σπάνιο ηχητικό ντοκουμέντο, με τον Μάνο Χατζιδάκι να μιλά για την επέτειο του «Οχι», τους λόγους που οδήγησαν τον εθνικοσοσιαλιστή δικτάτορα Μεταξά να θέσει την Ελλάδα εκτός Αξονα, αλλά και την τελική... νίκη των ταγματασφαλιτών, καθίσταται σήμερα, 28 Οκτωβρίου του 2014, πιο επίκαιρο από ποτέ.

Ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης αναρωτιέται σε μια από τις σπάνιες ραδιοφωνικές του συνεντεύξεις κάπου στη δεκαετία του '80: «Γιατί είπε το "Όχι" ο Μεταξάς αφού θαύμαζε τον Άξονα και κυβερνούσε με τον τρόπο του χιτλερικού εθνικοσοσιαλισμού; Αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά, οι πιέσεις, οι Άγγλοι, τα ανάκτορα κ.λπ. Μπορεί κανείς να ερωτηθεί: Και αν λέγαμε "ναι"; Πάλι στα ίδια θα ήμασταν».

Και προσθέτει: «Ένα-δυο χρόνια υπό συμμαχική επιστασία -μήπως δεν ήμασταν πέντε και δέκα χρόνια κάτω από αυτούς;- και ύστερα μέσα στη συμμαχία και, τέλος, στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα».

Αμέσως, δε, σπεύδει να ξεκαθαρίσει:

Το Χαμογελο Της Τζοκόντας ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ

Έργο 22 (1964), για ορχήστρα.
Το έργο ηχογραφήθηκε στην Νέα Υόρκη το 1965.

Παραγωγός του δίσκου ο Quincy Jones.

O δίσκος κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην Αμερική το 1965 με δώδεκα τραγούδια και την ίδια χρονιά στην Ελλάδα, χωρίς τα τραγούδια ΟΙ ΑΘΛΗΤΕΣ και Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ.
Δεύτερη έκδοση (1965): Δίσκος 33 στροφών (Columbia: GCX 108).
Τρίτη έκδοση (1966, Αμερική): Δίσκος 33 στροφών (Fontana: MGF 27 547-MRC).
Τέταρτη έκδοση (1967): Δίσκoς 33 στρoφώv (Columbia: SAXG 108 - EMI).
Πέμπτη έκδοση (1975): Δίσκoς 33 στρoφώv (Columbia: 70243 - EMI).
Έκτη έκδοση (1987): CD (EMI: 70243 - MINOS EMI).
Έβδομη έκδοση (1998): CD (EMI: 498 841 - MINOS EMI). Νέα έκδοση του έργου σε CD, με ψηφιακή επεξεργασία και πολυσέλιδο ένθετο με φωτογραφικό και πληροφοριακό υλικό.
Όγδοη έκδοση (2004): CD (EMI CLASSICS: 7243 584221 - MINOS EMI).



Κείμενο του Μάνου Χατζιδάκι που συνοδεύει το έργο

Σε μια παρέλαση στη Νέα Υόρκη, με μουσικές, με χρώματα και με πλημμυρισμένη από κόσμο την 5η Λεωφόρο, βρισκόμουν μια Κυριακή απόγευμα το φθινόπωρο του 1963 όταν συνάντησα μια γυναικούλα να περπατάει μοναχή με μιαν απελπισμένη αδιαφορία για ότι συνέβαινε γύρω της χωρίς κανείς να την προσέχει, χωρίς κανέναν να προσέχει, μόνη, έρημη μες στο άγνωστο πλήθος, που την σκουντούσε, την προσπερνούσε ανυποψίαστο, εχθρικό, αφήνοντας την να πνιγεί μες στη βαθιά πλημμύρα της λεωφόρου, μέσα στη θάλασσα που ακολουθούσε, μέσα στ’ αγέρι που άρχισε να φυσά. ...

Ραδιοφωνικό σχόλιο του Μάνου Χατζιδάκι για την 28 Οκτωβρίου

Ένα σχόλιο που έχει τη δική του εξαιρετική σημασία στο "γιατί", και στο "τι" εξακολουθούμε να  εορτάζουμε και σήμερα, όταν μας κατάντησαν μία τριτοκοσμική χώρα - με την δική μας συνενοχή βεβαίως - βεβαίως, της ψήφου στη στήριξη των μνημονιακών σχημάτων και με δημοκρατικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες, βεβαίως - βεβαίως...

Το σχόλιο του αείμνηστου Μάνου, αν γινόταν ξανά σήμερα, θα συμπεριλάμβανε σίγουρα την "άνευ όρων" εκχώρηση της εθνικής μας κυριαρχίας, για ένα απεχθές χρέος που δεν έχει λογιστική λογική ή έστω μία απλουστευμένη  δανειακή εξήγηση. Βρέθηκαν  δυστυχώς οι δήθεν δημοκράτες του αυτοαποκαλούμενου και "τόξου" να διασώσουν τις ξένες τράπεζες ενός ιδιωτικού χρέους σε κρατικό αγοράζοντας σαν ΕΚΤ ομόλογα αμφιβόλου εκδόσεως, διάρκειας και χρηματιστηριακής αξίας φορτώνοντας τον ελληνικό λαό με χρέη τα οποία δεν του αντιστοιχούν δεσμεύοντας  τη κρατική γη για 99 χρόνια και βάλε.

Τι θα έλεγε για τους δήθεν μνημονιακούς προδότες της τελευταίας επταετίας που συνταυτίζονται με τις οδηγίες της Ε.Ε. που ξεπούλησαν κοψοχρονιά - αφού πρώτα τα απαξίωσαν - από αεροδρόμια, λιμάνια, σιδηροδρόμους, τηλεπικοινωνίας και τα καλύτερα φιλέτα γης με συνοπτικές διαδικασίες και μάλιστα με ξεπουλητάδες που δεν θα λογοδοτήσουν - με έναν κατάπτυστο νόμο περί ατιμωρησίας.

Τι θα έλεγες ακόμη αείμνηστε Μάνο, δεν θα το μάθουμε ποτέ, γιατί πατριώτες σαν και σένα δεν υπάρχουν σήμερα αλλά ....


Ραδιοφωνικό σχόλιο του Μάνου Χατζιδάκι για την 28η Οκτωβρίου. Μόλις 76 δευτερόλεπτα είναι αρκετά...«Μεθύσαμε από δόξα που μόνοι μας χαρίσαμε στους εαυτούς μας.

Για μια ακόμα φορά νικήσανε οι Χίτες, οι κουτσαβάκηδες, οι ταγματασφαλίτες, οι βασανιστές, και οι μέλλοντες Μιχαλόπουλοι και Κουρήδες. Αυτή είναι η 28η Οκτωβρίου», έλεγε μεταξύ άλλων ο Μάνος Χατζιδάκις…

«Γιατί είπε το «Όχι» ο Μεταξάς αφού θαύμαζε τον άξονα και κυβερνούσε με τον τρόπο του χιτλερικού εθνικοσοσιαλισμού; Αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά, οι πιέσεις, οι Άγγλοι, τα ανάκτορα κλπ. Μπορεί κανείς να αναρωτηθεί: Και αν λέγαμε ναι; Πάλι στα ίδια θα ήμασταν. Ένα δυο χρόνια υπό συμμαχική επιστασία – μήπως δεν ήμασταν πέντε και δέκα χρόνια κάτω από αυτούς; - και ύστερα μέσα στη συμμαχία και τέλος στην ευρωπαϊκή κοινότητα.

Άσε και εκείνη την μεταπολεμική ψευδαίσθηση που μας την καλλιεργούσαν και οι πρώτες μεταπολεμικές κυβερνήσεις ότι ήμασταν και οι πρωταγωνιστές του πολέμου, οι περιούσιοι των συμμάχων. Πιστεύαμε στο τέλος σαν τον Καραγκιόζη πως εμείς σκοτώσαμε τον καταραμένο όφι. Μεθύσαμε από δόξα που μόνοι μας χαρίσαμε στους εαυτούς μας. Για άλλη μια φορά νίκησαν οι Χίτες, οι κουτσαβάκιδες, οι ταγματασφαλίτες, οι βασανιστές και οι μέλλοντες Μιχαλόπουλοι και οι Κουρήδες. Αυτή είναι η 28η Οκτωβρίου».

Για τα "Στοχαστικά Γονατογραφήματα" 

Νάσος

ΥΣ: Διαβάστε έναν πρόσφατο σχολιασμό αυτών των απόψεων του Χατζιδάκι από τον Άρη Χατζηστεφάνου εδώ. 

=====================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"

Ύδωρ Πολύ ου δυνήσεται σβέσαι την αγάπην; [Αφιέρωμα Μάνος Χατζιδάκις]

Άκου πρώτα και μετά συνέχισε να διαβάζεις: 

http://www.os3.gr/arhive_afieromata_musik/MusicB/Manos_odos_oneirwn.mp3

http://www.os3.gr/gr_exodos3_moysikesskhnes.htm

Επιμέλεια: Nίκος Βιδάλης
Κείμενα: Λίνα Νικολακοπούλου, Μπάμπης Ξαρχάκος, Άννα Θέμελη, Γιώργος Ανδρέου, Νατάσα Ξαρχάκου, Ζωή Πολίτη, Γιώργος Νικολαϊδης, Θανάσης Ζλατάνος, Νίκος Βιδάλης
Φωτογραφίες: Αρχείο Μάνου Χατζιδάκι, Αρχείο Ως3
Σκίτσα: Σπύρος Ορνεράκης
Δημιουργικό: Ελένη Βαλτινού, Παναγιώτης Παπαϊωάννου
Τεχνική επιμέλεια οπτικοακουστικού υλικού: Γιώργος Νικολαϊδης
Μουσική επιμέλεια: Άρης Δούκας, Θανάσης Ζλατάνος
Συνέντευξη: Ο Γιώργος Χατζίδάκις μιλάει για τον Μάνο Χατζιδάκι
Ηχητικά ντοκουμέντα: Ο Μάνος Χατζιδάκις μιλάει στα σχόλια του Τρίτου: (Η καινούργια μορφή ενός προγράμματος και οι ελέφαντες - Για τα παιδιά των Εξαρχείων - Το πρόσωπο του τέρατος)
Τηλεοπτικά ντοκουμέντα: Μάνος Χατζιδάκις και Μελίνα Μερκούρη - Ο κυρ Αντώνης

Τραγούδι: Οδός Ονείρων (έναρξη) - Μάνος Χατζιδάκις Διάρκεια: 08:36 - (2.585KB)
Στίχοι/Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις 
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις - Πρώτη εκτέλεση: Μάνος Χατζιδάκις

---

Ύδωρ Πολύ Της Λίνας Νικολακοπούλου	Ο Αστρικός κόσμος του Μάνου Του Μπάμπη Ξαρχάκου	Η Φαντασία στην Εξουσία Tης ΄Αννας Θέμελη
Σ' ευχαριστώ... Του Γιώργου Ανδρέου	O Mάνος και η τηλεόραση Του Σπύρου Ορνεράκη	Βιογραφικό σε πρώτο πρόσωπο Του Μάνου Χατζιδάκι
O Εξουσιαστής / Μια Μωβ Σκιά	Εργογραφία	Video

Ύδωρ Πολύ ου δυνήσεται σβέσαι την αγάπην...

Κείμενο: Λίνα Νικολακοπούλου

Από εκπομπή τού Γιώργου Ευσταθίου στο Γ΄ Πρόγραμμα τής ΕΡΤ. Με το εισαγωγικό κείμενο τού Κώστα Ταχτσή.

=====================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"

Η μπαλάντα των Αισθήσεων και των Παραισθήσεων

Σαν παλιό σινεμά και σαν τη Χαλιμά

που μιλάει με τα παιδιά

σου κρύβω την αλήθεια

κι αφήνω από τα στήθια μου να βγουν

παραμύθια για κείνους π' αγαπούν

Για στιγμές μυστικές για λάμψεις μαγικές

γι' αγκαλιές ερωτικές για νύχτες φωτεινές...

Από τους διανοούμενους στις τηλεπερσόνες

Από τον ΠΕΤΡΟ ΜΑΡΤΙΝΙΔΗ

Enzo Traverso: Τι απέγιναν οι διανοούμενοι;, μτφρ. Νίκος Κούρκουλος, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, Αθήνα 2014, σελ. 160

«Διανοούμενοι είναι πρόσωπα που, έχοντας αποκτήσει κάποια

διασημότητα από το πνευματικό τους έργο, καταχρώνται αυτή τη

διασημότητα με το να βγαίνουν από τον τομέα τους και ν’

ανακατεύονται με πράγματα που δεν τους αφορούν.» Ζαν-Πωλ Σαρτρ

Συνέβη με τους «διανοούμενους» στα τέλη του 19ου αιώνα ό,τι με τους καλλιτέχνες στην αρχή του: προέκυψε το μαζικό κοινό που, αγοράζοντας αρθρογραφία όπως είχε ήδη αρχίσει να αγοράζει μυθιστορήματα, πίνακες, παρτιτούρες, αρχιτεκτονικές κ.ο.κ., επέτρεψε σε κάποια προικισμένα άτομα να χειραφετηθούν από την κατάσταση του συμβούλου ενός ηγεμόνα και την εύνοια των βασιλικών αυλών. Μόνο που για τους διανοούμενους ίσχυσε ακόμη περισσότερο η δυσκολία να επηρεάζουν τη δημόσια σφαίρα έτσι που αφενός να εκφράζονται οι προσωπικότητές τους και αφετέρου να συντηρούνται από το μεγάλο κοινό. Διότι ενώ μπορείς να παραμένεις καλλιτέχνης ακόμη και χωρίς αναγνώριση, εάν εκφέροντας μια κριτική άποψη δεν έχεις απήχηση στα αισθήματα και τις επιδιώξεις των πολλών, παύεις να μετράς ως διανοούμενος· γίνεσαι ένας άνθρωπος των γραμμάτων ή ένας σπουδαίος επιστήμων, ένας ιδιοφυής εφευρέτης, ένας εξαίρετος γιατρός ή ένας λαμπρός δικηγόρος, και άρα παραμένεις στη μήτρα από την οποία ξεπετάχτηκαν οι διανοούμενοι.

Η τομή που γέννησε τον «διανοούμενο» ήταν η υπόθεση Ντρέιφους. Στα πενήντα οκτώ του, ήδη πασίγνωστος συγγραφέας, ο Εμίλ Ζολά παρεμβαίνει με το περίφημο άρθρο «Κατηγορώ» στην εφημερίδα L’Aurore, τον Ιανουάριο του 1898, υπερασπιζόμενος τον πριν τέσσερα χρόνια αδίκως καταδικασμένο για κατασκοπεία λοχαγό Ντρέιφους. Η διαδικασία αθώωσης και αποκατάστασης του λοχαγού, την οποία κινητοποίησε το άρθρο, έκανε οκτώ χρόνια να ολοκληρωθεί. Αλλά, λίγες μέρες μετά τη δημοσίευση του «Κατηγορώ», ο μετέπειτα πρωθυπουργός της Γαλλίας Ζωρζ Κλεμανσώ χαρακτήριζε τον Ζολά «διανοούμενο». Για πρώτη φορά, έτσι, το επίθετο διανοητικός (intellectuel) μετατράπηκε σε ουσιαστικό. ...

ΤΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΑΚΕΛΟ ΦΡΟΝΗΜΑΤΩΝ: Παρακολουθούσαν επί 40 χρόνια τον «ύποπτο» Μάνο Χατζιδάκι

«Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας. Ατομικός φάκελος ''Χατζηδάκης Εμμανουήλ του Γεωργίου''. Αρ. Φακέλου 1/84072». Ενας κίτρινος χαρτοφύλακας διαστάσεων κόλλας Α4, που εσωκλείει φωτογραφίες, πολιτικές πεποιθήσεις, ταξίδια, αποκόμματα εφημερίδων, συναναστροφές, τη ζωή ολόκληρη του Μάνου Χατζιδάκι - έτσι όπως τη «φακέλωσαν» οι μυστικές υπηρεσίες. 

Μέρος των εγγράφων που εσωκλείονται στον φάκελο της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας με την ονομασία: «Χατζηδάκης Εμμανουήλ του Γεωργίου».

Το «Εθνος της Κυριακής» φέρνει κατ' αποκλειστικότητα στο φως της δημοσιότητας τον φάκελο «πολιτικών φρονημάτων» του σπουδαίου συνθέτη. Ενα πολύτιμο αρχειακό υλικό, κομμάτι της νεότερης ελληνικής Ιστορίας, που γλίτωσε από την υψικάμινο της «εθνικής συμφιλίωσης» και δημοσιεύεται για πρώτη φορά.

Μέσα από τα έγγραφα προκύπτει ανάγλυφα ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούσε το «βαθύ κράτος», την εποχή που μεσουρανούσαν «σκοτεινές» υπηρεσίες πληροφοριών και ο χαφιεδισμός.

Ο Μάνος Χατζιδάκις «φακελώθηκε» για πρώτη φορά όταν ήταν ακόμα νεαρός (μόλις 16 ετών) και συνέχισε να παρακολουθείται ως εν δυνάμει «απειλή» για τη χώρα επί σχεδόν τέσσερις δεκαετίες! Την 1η Σεπτεμβρίου 1941, στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, ο Μάνος Χατζιδάκις αναζητεί θέση εργασίας στο εργοστάσιο ΦΙΞ. Για να πάρει τη θέση του ...

Μάνος Χατζιδάκις ... τα υπέροχα ...(video HD)

==========================
 "O σιωπών δοκεί συναινείν"

Μάνος Χατζιδάκις: Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι

Ο νεοναζισμός, ο φασισμός, ο ρατσισμός και κάθε αντικοινωνικό και αντιανθρώπινο φαινόμενο συμπεριφοράς δεν προέρχεται από ιδεολογία, δεν περιέχει ιδεολογία, δεν συνθέτει ιδεολογία. Είναι η μεγεθυμένη έκφραση-εκδήλωση του κτήνους που περιέχουμε μέσα μας χωρίς εμπόδιο στην ανάπτυξή του, όταν κοινωνικές ή πολιτικές συγκυρίες συντελούν, βοηθούν, ενυσχύουν τη βάρβαρη και αντιανθρώπινη παρουσία του.

Η μόνη αντιβίωση για την καταπολέμηση του κτήνους που περιέχουμε είναι η Παιδεία. Η αληθινή παιδεία και όχι η ανεύθυνη εκπαίδευση και η πληροφορία χωρίς κρίση και χωρίς ανήσυχη αμφισβητούμενη συμπερασματολογία. Αυτή η παιδεία που δεν εφησυχάζει ούτε δημιουργεί αυταρέσκεια στον σπουδάζοντα, αλλά πολλαπλασιάζει τα ερωτήματα και την ανασφάλεια. Όμως μια τέτοια παιδεία δεν ευνοείται από τις πολιτικές παρατάξεις και από όλες τις κυβερνήσεις, διότι κατασκευάζει ελεύθερους και ανυπότακτους πολίτες μη χρήσιμους για το ευτελές παιχνίδι των κομμάτων και της πολιτικής. Κι αποτελεί πολιτική «παράδοση» η πεποίθηση πως τα κτήνη, με κατάλληλη τακτική και αντιμετώπιση, καθοδηγούνται, τιθασεύονται.

Ενώ τα πουλιά…